Αναζήτηση στην Κοινότητα

Κόμικς και μπλακ μέταλ μουσική. Σατανιστές και οικογενειάρχες. Γκοθάδικη μαυρίλα και καρτουνίστικο χιούμορ. Το τελευταίο κόμικ του JP Ahonen, δημιουργού κόμικς από το Τάμπερε της Φινλανδίας και πατέρα τριών παιδιών, είναι γεμάτο αντιθέσεις και γεφυρώματα. Ο λόγος για το Belzebubs, μία σειρά κόμικς που ξεκίνησε διαδικτυακά το 2016 και πρόσφατα είχαμε την ευκαιρία να δούμε την έντυπη μορφή της στα ελληνικά, από την Jemma Press. Στις σελίδες του παρακολουθούμε την καθημερινή ζωή μιας οικογένειας μπλακμεταλλάδων. Πεντάλφες, αίματα, δαίμονες, δυνατή μουσική και, φυσικά, πολύ μέικ-απ. Τα στερεοτυπικά αστεία για την οικογενειακή συμβίωση διαπλέκονται ευφάνταστα με αυτά για τον σατανισμό και τους μεταλλάδες χάρη στο καλό και αυθόρμητο χιούμορ του Ahonen. Ακόμα μεγαλύτερη ώθηση στο κόμικ έδωσε η δημιουργία ενός μουσικού βίντεο κινουμένων σχεδίων σε συνεργασία με τη Century Media Records, το Blackened Call, στο οποίο οι ήρωες παίρνουν ζωή, ενώ τον Μάρτιο θα κυκλοφορήσει το πρώτο άλμπουμ του φανταστικού συγκροτήματος. Όταν ρωτάς τον δημιουργό τους ποιοι παίζουν στ’ αλήθεια, απαντάει «οι χαρακτήρες», δημιουργώντας το μυστήριο ενός incognito συγκροτήματος, στα χνάρια των Gorillaz. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που η ασπρόμαυρη χάρτινη μπάντα αγαπήθηκε τόσο από κομιξάδες όσο και από μεταλλάδες. Τον τελευταίο χρόνο το Belzebubs μεταφράστηκε – εκτός από τα ελληνικά – στα γαλλικά, τα ισπανικά και τα αγγλικά, ενώ βρίσκονται στα σκαριά οι ιταλικές και νορβηγικές εκδόσεις.Ο JP Ahonen βρέθηκε στην ελληνική πρωτεύουσα στο πλαίσιο του AthensCon 2018, όπου είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε για τον ίδιο και το έργο του. Εξ όσων γνωρίζω ήταν δική σου επιδίωξη να εκδοθεί το βιβλίο στην Ελλάδα. Τι προσδοκίες είχες από την ελληνική αγορά; Ήξερα ότι η Ελλάδα είναι μία «heavy metal» χώρα, ότι υπάρχει μεγάλη metal κουλτούρα εδώ, οπότε πίστευα ότι άξιζε τον κόπο να δοκιμάσω. Φυσικά, επιφυλάξεις για το μέγεθος και τη δύναμη της αγοράς υπήρχαν. Απ’ την άλλη, στη Φινλανδία σπάνια πουλάμε πάνω από 1.000 αντίτυπα. Η αγορά εκεί είναι πολύ μικρή – είμαστε 5,5 εκατομμύρια, σχεδόν όσοι στην Αθήνα. Και απ’ αυτούς, πόσοι να ασχολούνται με κόμικς; Τα φινλανδικά δεν είναι και καμιά διεθνής γλώσσα, οπότε πρέπει να λάβεις δράση για να επεκταθείς. Προερχόμενος από μια τέτοια αγορά, η άφιξη στην ελληνική ήταν για μένα ακριβώς αυτό: μία καλή επέκταση. Ήμουν κολλημένος στο τραπέζι μου όλη την ώρα επειδή ο κόσμος δεν σταματούσε να έρχεται! Πραγματικά, η ανταπόκριση και ο ενθουσιασμός των Ελλήνων αναγνωστών με συνεπήραν. Ήλπιζα να πουληθούν μερικά βιβλία, αλλά ότι θα υπογράφω για δύο μέρες σερί; Έχω την εντύπωση ότι σπάσαμε το ρεκόρ πωλήσεων της Jemma Press στα conventions! Πριν περάσουμε στο έργο, ας σταθούμε λίγο στον δημιουργό. Πότε ξεκινά η επαφή σου με τα κόμικς; Κόμικς διάβαζα από τα 13 μου, κατά βάση γαλλοβελγικά, όπως ο Τεν Τεν και ο Αστερίξ. Εστίαζα όμως περισσότερο στο εικαστικό κομμάτι παρά στην ιστορία καθαυτή. Μου άρεσε πάντα να σχεδιάζω. Επαγγελματικά ξεκίνησε μάλλον στα 22, όταν έκανα πρακτική σε μία τοπική εφημερίδα. Ένας εκδότης έριξε την ιδέα για ένα κυριακάτικο στριπ και εγώ προσποιήθηκα πως έχω ήδη κάτι έτοιμο, ενώ δεν είχα την παραμικρή ιδέα τι να κάνω! Απλά βλέπεις μια ευκαιρία και την αρπάζεις. Δεκαπέντε χρόνια μετά, αυτό το πρώτο μου κόμικ στριπ (Villimpi Phjola) που διηγείται με χιουμοριστικό τρόπο την καθημερινότητα και τις ανησυχίες των σύγχρονων εικοσάρηδων για σπουδές, δουλειά, φλερτ, υπάρχει ακόμα κάθε Κυριακή στην εφημερίδα. Ο JP Ahonen στο AthensCon 2018 Και με τη metal; Στα 13 επίσης, όταν επιχείρησα να εξερευνήσω τη metal και να παίξω κιθάρα ο ίδιος. Την ανακάλυψα παρέα με το φίλο μου KP Alare, με τον οποίο μάλιστα γράψαμε το γκράφικ νόβελ Perkeros (Sing no Evil) – είμαστε μαζί από την πρώτη δημοτικού, και περάσαμε όλα τα στάδια παρέα: κόμικς, metal, κιθάρα, τροφοδοτούσαμε ο ένας τα ενδιαφέροντα του άλλου. Από τότε ακόμα, η metal ήταν σημαντικό κομμάτι της ζωής μου. Όταν πήγα στο πανεπιστήμιο, όμως, έπρεπε να διαλέξω: μουσική ή σχέδιο. Σπούδασα Γραφιστική στο Πανεπιστήμιο της Λαπωνίας και δεν είχα έκτοτε καθόλου χρόνο να συνθέσω ή να παίξω κιθάρα. Ξεκίνησα παράλληλα να βγαίνω, να φλερτάρω, να πίνω, να ζω φοιτητικά. Και σκούριασα. Πάντα ήταν, όμως, μία μεγάλη επιρροή στο έργο μου, καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο εγκέφαλός μου. Aπόσπασμα από το κόμικς «Perkeros» Κι έτσι φτάνουμε στο Belzebubs. Πώς προέκυψε η ιδέα για μία ιστορία που πραγματεύεται την καθημερινότητα μιας οικογένειας... μπλακμεταλλάδων; Αφού τελείωσα το προηγούμενο γκράφικ νόβελ, γεννήθηκε το πρώτο μου παιδί και είχα πήξει στη δουλειά. Έπασχα από το σύνδρομο burn-out και από κατάθλιψη. Είμαι ελεύθερος επαγγελματίας, συνεπώς δεν μπορούσα να πάρω άδεια. Γι’ αυτό συνέχισα να δουλεύω, αλλά ήμουν αρκετά δυσλειτουργικός. Πολλή πίεση. Σιγά σιγά έχανα την όρεξη να γράψω και να σχεδιάσω, μπλόκαραν όλα. Τότε σκέφτηκα ότι, είτε θα τα παρατήσω, γιατί δεν υπάρχει νόημα να πηγαίνω στο στούντιο και να κοιτάω το ταβάνι, είτε θα βρω έναν τρόπο να ηρεμήσω. Εκείνη την περίοδο είδα αρκετούς φίλους να συμμετέχουν στο Inktober*. Μου φάνηκε καλή ευκαιρία για να χαλαρώσω καλλιτεχνικά και να φτιάξω κάτι πιο ακατέργαστο και αυθόρμητο. Επηρεασμένος από την προηγούμενη δουλειά μου, χρησιμοποίησα εξαρχής δύο τύπους που παίζουν black metal μουσική. Παρέμεινα σε αυτό το πλαίσιο, διανθισμένο με στοιχεία σατανισμού, όλο τον μήνα, γιατί το βρήκα διασκεδαστικό και ξεκούραστο. Εν τέλει δεν κατάφερα να ολοκληρώσω το Inktober, έκανα γύρω στα 20 σχέδια για τα οποία δέχτηκα θετικά σχόλια. Αποφάσισα τότε να φτιάξω κάτι πιο ολοκληρωμένο στο ίδιο στιλ και να ξεκινήσω να το ανεβάζω online σε εβδομαδιαία βάση, περισσότερο σαν αυτοθεραπεία παρά σαν δουλειά. Έτσι γεννήθηκε το Belzebubs. Πιστεύεις ότι το internet προσφέρεται περισσότερο για να δημοσιεύει κανείς τη δουλειά του; Δουλεύει καλύτερα, ναι, τουλάχιστον για μένα. Μου αρέσει η αλληλεπίδραση με τους αναγνώστες: κάνουν σχόλια, βλέπω τι τους αρέσει, τι όχι. Δημιουργούνται αστεία στο κόμικ, παρατείνονται και ανανεώνονται στα σχόλια. Έχει πολύ χαβαλέ. Σε ένα πιο πρακτικό επίπεδο, είναι θετικό πως δεν υπάρχουν απαράβατες προθεσμίες, όπως στην εφημερίδα. Δεν υπάρχει επίσης περιορισμός στο μέγεθος ή το φορμά, κάτι με το οποίο μου αρέσει να παίζω. Το σημαντικότερο όμως ήταν οι ανεξάντλητες δυνατότητες που προσφέρει το μέσο για να ταιριάξεις το κόμικ με τη μουσική ή με το animation. Τι κοινά έχουν οι κομιξάδες και οι μεταλλάδες; Οι περισσότεροι μουσικοί είναι nerds. Αυτό ήταν ξεκάθαρο στα μάτια μου από την εφηβεία ακόμα. Από τα 16 μου ήθελα να κάνω ένα κόμικ για τη metal μουσική. Πάντα είχα τα κομμάτια του παζλ στα χέρια μου και επιτέλους κατάλαβα πώς να τα ταιριάξω. Στο Belzebubs γινόμαστε μάρτυρες ενός ετερόκλητου θεματολογικού παντρέματος: σατανισμός και black metal από τη μία, οικογενειακές ιστορίες από την άλλη. Παίζεις πολύ με τα στερεότυπα και των δύο πλευρών. Ειλικρινά, αισθάνομαι πως οι χαρακτήρες γράφουν τον εαυτό τους. Σε μεγάλο βαθμό είναι αυτοσχέδιοι. Είναι πράγματι αρκετά στερεοτυπικοί στις συμπεριφορές τους, αλλά κάθε τόσο εισάγω νέα χαρακτηριστικά και τους διαμορφώνω κατά το δοκούν. Είναι πολύ διασκεδαστικό. Κάποιοι χαρακτήρες εμφανίζονται σε ένα στριπ και η έκπληξή μου δεν είναι μικρότερη από αυτή των αναγνωστών. Τη μία μέρα στην οικογένεια υπήρχε ένα παιδί και την επόμενη μάθαμε ότι υπήρχαν δύο! Όπως καταλαβαίνεις, δεδομένου πως το Belzebubs ξεκίνησε σαν ένα πρότζεκτ αυτοθεραπείας, ήταν αναμενόμενο να μην είμαι τόσο σχολαστικός: δεν έκατσα να επεξεργαστώ το γενεαλογικό δέντρο. Υπάρχουν πολλές ιδέες για το πού θέλω να φτάσω, αλλά το πώς το κρατάω σαν έκπληξη ακόμα και για τον εαυτό μου. Και στο εικαστικό σκέλος όμως βλέπουμε ένα ιδιαίτερο πάντρεμα, από την άποψη του συνδυασμού των γκοθ στοιχείων με ένα πλαστικό, καρτουνίστικο σχέδιο. Μου αρέσουν οι αντιθέσεις. Βρίσκω τον συγκεκριμένο συνδυασμό αρκετά αστείο, αλλά και τολμηρό. Πολλοί φανατικοί έχουν πρόβλημα με αυτό, αλλά από την άλλη οφείλεις να μην περιορίζεσαι από τις όποιες – πιθανές ή εκπεφρασμένες – αντιδράσεις. Οι φανατικοί της black metal ή οι σατανιστές δεν τρελαίνονται να τους απεικονίζεις να κάνουν χαζομάρες, όπως να κόβουν κεφάλια αγγέλων ή να παίζουν ντόμινο με ταφόπλακες. Τι να περιμένουμε από σένα το επόμενο διάστημα; Ετοιμάζω το δεύτερο μουσικό βίντεο των Belzebubs για τον Φεβρουάριο, ενώ τον Μάρτιο λογικά θα κυκλοφορήσει το πρώτο άλμπουμ της μπάντας. Παράλληλα έχω καταπιαστεί και με την εικονογράφηση ενός βιβλίου Ιστορίας. Γενικά, πρέπει να οργανωθώ γιατί το πρόγραμμά μου δεν βγάζει κανένα νόημα, τρέχω διαρκώς να προλάβω προθεσμίες. Χαίρομαι πάντως που η δουλειά μου είχε αυτήν την απρόσμενη επιτυχία. Η μεγαλύτερή μου ανταμοιβή είναι η αγάπη που δείχνει ο κόσμος. * Διαδικτυακό «παιχνίδι» κατά το οποίο σχεδιαστές απ’ όλο τον κόσμο κοινοποιούν στα μέσα δικτύωσης ένα σκίτσο με μελάνι τη μέρα, καθ’ όλη τη διάρκεια του Οκτώβρη. Και το σχετικό link...

Μιας και πλησιάζουμε προς τα Χριστούγεννα, ένα εορταστικό στριπ από το Belzebubs του JP Ahonen. Εσείς στολίσατε;

JP Ahonen: Αν αφαιρέσεις όλη τη φάση του σατανικού black metal, θα βρεις μια αγαπημένη οικογένεια στο Belzebubs Με αφορμή το νέο album Belzebubs(στα ελληνικά από την Jemma Press), για τα καθημερινά ευτράπελα μιας οικογένειας…blackmetal-άδων, αλλά και την παρουσία του στο φετινό AthensCon, το Smassing Culture βρήκε την ευκαιρία να μιλήσει με τον δημιουργό JP Ahonen για την οικογένεια, τα comics, ελληνικά, φιλανδικά και διεθνή αλλά και τι θα δούμε στο μέλλον… 1)Η ιδέα της μείξης του extreme black metal ήχου με τις χιουμουριστικές καταστάσεις μιας οικογένειας είναι αρκετά συναρπαστική και παράδοξη. Πως οδηγήθηκατε σε αυτή; Το Belzebubs ξεκίνησε περίπου σαν ατύχημα, καθώς έφτιαχνα αυτοσχέδια μικρά gags για το Inktober πριν λίγα χρόνια. Υπέφερα από burnout και κατάθλιψη εκείνη την περίοδο και χρησιμοποιούσα την πρόκληση του Inktober για να χαλαρώσω σαν καλλιτέχνης και συγγραφέας. Νομίζω ότι οι black metal χαρακτήρες προήλθαν από το graphic novel μου Sing No Evil (Perkeros,στα Φιλανδικά), που επίσης περιείχε μια metal μπάντα. Είχα διασκεδάσει πολύ σχεδιάζοντας αυτούς τους απλούς ασπρόμαυρους χαρακτήρες και το έκανα ένα χαλαρό θέμα για τον υπόλοιπο μήνα. Δεν κατάφερα να τελειώσω το Inktober ( νομίζω έκανα περίπου 20 σκίτσα ή κάτι τέτοιο) αλλά οι χαρακτήρες και το concept started συνέχισαν να με «ενοχλούν» και έτσι το σκέφτηκα λίγο παραπάνω την άνοιξη που ακολούθησε. Δεν είχα ξαναδοκιμάσει ποτέ webcomics, οπότε απλά σκέφτηκα να κρατήσω το Belzebubs σαν ένα διασκεδαστικό side project για αυτοθεραπεία, ξέρεις, και έτσι ξεκίνησα να δημοσιεύω κάποια επανασχεδιασμένα σκίτσα κάθε Παρασκευή. 2) Έχουμε ξαναδεί παρέα φίλων ως διάσημη black metal μπάντα πριν, αλλά όχι μια οικογένεια. Σαν δημιουργός, ποιες είναι οι δυναμικές που βλέπετε να δημιουργούνται στο έργο; Το concept υπήρχε από την αρχή. Μου άρεσε η αντίθεση του να βάζω αυτούς τους σκυθρωπούς τύπους σε εντελώς καθημερινές, βαρετές καταστάσεις και ακόμα διασκεδάζω πολύ με αυτές τις σκηνές. Τα comics μου πάντα είχαν έναν ισχυρό indie/slice-of-life τόνο και αυτό υποθέτω πως είναι κομμάτι του στυλ μου. Κοιτώντας πίσω όλα τα projects που έχω κάνει τα τελευταία 20 χρόνια, είναι εύκολο να εντοπίσω πως δημιουργήθηκε αυτό και φαίνεται παράξενο πως τελικά πήρε τόσο πολύ να εκδηλωθεί. Αφού ειπώθηκε αυτό, είμαι πολύ χαρούμενος που κάνω κάτι τέτοιο τώρα και όχι 15 χρόνια πριν 3)Τι αντιδράσεις περιμένεις από χώρες με μια πιο συντηρητική ή ακόμα και οπισθοδρομική άποψη πάνω στις οικογενειακές αξίες, όπως η Ελλάδα; Λοιπόν, αν αφαιρέσεις όλη τη φάση του σατανικού black metal , θα βρεις μια αγαπημένη οικογένεια στο Belzebubs, έτσι δεν είναι; 4) Ποιες είναι οι σκέψεις σου για την ελληνική black metal σκήνή? Δεν έχω πολλές γνώσεις για τις ελληνικές μπάντες, αλλά ακούω A Diadem of Dead Stars αρκετά συχνά τελευταία. Μου αρέσει αυτό που κάνουν 5) Και για την ελληνική σκηνή κόμικ; Ξέρω λίγους καλλιτέχνες, αλλά ανυπομονώ να βρω νέα πράγματα όταν έρθω για το AthensCon! Αυτό είναι και μέρος της γοητείας του να πηγαίνεις σε συνέδρια και φεστιβάλ στο εξωτερικό, βρίσκεις νέα στυλ, καλλιτέχνες και ιστορίες που δεν θα έβρισκες διαφορετικά. Πρέπει να αναφέρω εδώ ότι αγαπώ την δουλειά του Kώστα Κυριακίδη, τον οποίο ξέρω από την ανθολογία Flight, πάνω στην οποία συνεργαστήκαμε. 6) Εσύ, σαν καλλιτέχνης, έχεις κάποια αγαπημένα (black) metal comics; Προσπαθώ να κρατώ το κεφάλι μου χαμηλά και να εστιάζω στα δικά μου πράγματα, έτσι δεν ψάχνω άλλους δημιουργούς που υπάρχουν στο είδος. Θυμάμαι να διαβάζω το πρώτο volume του Black Metal από τους Chuck BB & Rick Spears όταν είχε πρωτοβγεί, οπότε μάλλον πρέπει να το αναφέρω αυτό εδώ. Βασικά τώρα θυμήθηκα ότι πρέπει να τσεκάρω και τα υπόλοιπα volumes. 7) Στην διεθνή σκηνή comic ποιοι καλλιτέχνες σε έχουν επηρεάσει περισσότερο; Ω, υπάρχουν πάρα πολλοί! Θαυμάζω τους επίσης Flight artists Tony Cliff, Becky Cloonan, και Vera Brosgol, πολύ, για να αναφέρω μερικούς, . Και μετά υπάρχουν φυσικά οι Jeff Smith, Steve Purcell, Mike Mignola κτλπ. Από την φιλανδική σκηνή θα αναφέρω τους Tiitu Takalo, Ville Pirinen, Tommi Musturi, Anni Nykänen και Emmi Nieminen για παράδειγμα. Αλλά αφήνω απέξω πολλούς, η λίστα είναι τεράστια. . Επίσης να αναφέρω πως η μουσική έχει επηρεάσει πολύ την τέχνη και τον τρόπο σκέψης μου τόσο όσο το σχέδιο και τα comics (ίσως και ακόμα παραπάνω). 8) Τι επιφυλάσσει το μέλος για τους Βelzebubs; Άλλα project σε αναμονή? Λοιπόν, προς το παρόν προσπαθώ να συναρμολογήσω το επόμενο μουσικό βίντεο και το art work για το full-length album , οπότε, αν όλα πάνε καλά, θα τα δούμε και τα δύο από αρχές του χρόνου. Θα κάνω πολλές περιοδείες το 2019, καθώς το βιβλίο θα κυκλοφορήσει σε ΗΠΑ, Ιταλία και Νορβηγία. Πέρα από το Belzebubs, θα ασχοληθώ και με ένα άλλο strip, το οποίο δημοσιεύεται σε μια τοπική εφημερίδα στην Φιλανδία, το οποίο μάλιστα τρέχει 15 χρόνια τώρα, οπότε θα με κρατήσει αρκετά απασχολημένο. https://youtu.be/sxzb00dqNg4 Πηγή