Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αναζήτηση στην Κοινότητα

Εμφάνιση αποτελεσμάτων για ετικέτες 'anthem.gr'.

  • Αναζήτηση ανά ετικέτες

    Πληκτρολογήστε ετικέτες χωρισμένες με κόμματα.
  • Αναζήτηση ανά συγγραφέα

Τύπος περιεχομένου


Ενότητες

  • ΓΝΩΡΙΜΙΑ - ΝΕΑ - ΒΟΗΘΕΙΑ
    • ΓΝΩΡΙΜΙΑ - ΒΟΗΘΕΙΑ
    • ΝΕΑ
  • ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ
    • ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ
    • ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ
  • ΧΑΛΑΡΩΜΑ
    • ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ
    • ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟ
    • ΤΟ ΠΑΖΑΡΙ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Διάφορα
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Ντόναλντ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Super Μίκυ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Κόμιξ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Μίκυ Μάους
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Μπλα μπλα
  • VINTAGE's Συζήτηση
  • VIDEO GAMES's Γεν. Συζήτηση για Video Games

Blogs

  • Valt's blog
  • Dr Paingiver's blog
  • GCF about comics
  • Vet in madness
  • Θέμα ελεύθερο
  • Film
  • Comics, Drugs and Brocc 'n' roll
  • I don't know karate, but i know ka-razy!
  • Γερμανίκεια
  • ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΠΡΑΜΑΤΑ ή Η ΑΧΡΗΣΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
  • ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΠΡΑΜΑΤΑ ή Η ΑΧΡΗΣΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
  • Κομικσόκοσμος
  • The Unstable Geek
  • Σκόρπιες Σκέψεις
  • Dhampyr Diaries
  • Περί ανέμων και υδάτων

Ημερολόγια


Βρείτε αποτελέσματα σε ...

Βρείτε αποτελέσματα που ...


Ημερομηνία Δημιουργίας

  • Αρχή

    Τέλος


Τελευταία ενημέρωση

  • Αρχή

    Τέλος


Φιλτράρετε με αριθμό ...

Εγγραφή

  • Αρχή

    Τέλος


Ομάδα


Member Title


MSN


Website URL


Yahoo


Skype


Πόλη


Επάγγελμα


Ενδιαφέροντα

  1. Σχόλιο αρχισυντάκτη: Το anthem.gr θα είναι και για μία ακόμη σεζόν χορηγός επικοινωνίας στα αγαπημένα μας Reflections. Την Κυριακή 15 Σεπτεμβρίου γιορτάζουμε τα 80 χρόνια του Batman και φυσικά τα μέλη του webzine θα δώσουμε το παρόν. Εδώ θα βρείτε όλες τις πληροφορίες για το event! Σε αυτό το δεύτερο και τελευταίο μέρος του αφιερώματος σε μερικές από τις καλύτερες πιο underground ιστορίες του Batman θα ασχοληθούμε με ιστορίες που αποτυπώνουν με ιδιαίτερο τρόπο τη σχέση του Batman με τη bat family, τους αντιήρωες, τη Gotham city, τη νέμεση του τον Joker και φυσικά τη σχέση του με όλους εμάς… Διαβάστε το πρώτο μέρος πατώντας εδώ! Για όσους διαβάζουν πρώτη φορά τη στήλη Azrael υπενθυμίζουμε ότι οι ιστορίες που παρουσιάζονται εδώ δεν κρίνονται ως καλές -κακές ή καλύτερες-χειρότερες από άλλες. Η φιλοσοφία της στήλης δίνει προτεραιότητα στο να καταγράφει στο χαρτί το συναίσθημα που μας αφήνουν οι ιστορίες και τα τραγούδια και όσα θέλουμε να ζήσουμε μετά… Turning Points Έχει γυρίσματα η ζωή …και η φιλία επίσης . Το 2000 αμέσως μετά την ολοκλήρωση του αξέχαστου No Man’s Land κυκλοφορεί μίνι σειρά πέντε τευχών Turning points, η οποία είχε φόντο τις πέντε σημαντικότερες μέχρι τότε στιγμές στην ιστορία του Batman. Εξιστορεί το χτίσιμο και τις δοκιμασίες από τις οποίες πέρασε στο χρόνο η φιλία του Σκοτεινού Ιππότη και του επιθεωρητή Τζιμ Γκόρντον, μια από τις πιο παράξενες και ιστορικές στα κόμικς. Η πρώτη ιστορία τοποθετείται μετά το Year One και την εγκατάλειψη του Γκόρντον από την οικογένεια του, με κάποια καρέ που μας δείχνουν ότι οι δύο χαρακτήρες αρχίζουν να ανακαλύπτουν οριστικά πλέον ότι ταιριάζουν πολύ περισσότερο από όσο νομιζαν. Η δεύτερη μας δείχνει έναν Μπρους Γουέιν να αναζητεί στη μοναξιά του τη δική του οικογένεια που άρχισε να χτίζεται με τον Ντικ Γκρεισον,τον πρώτο Ρόμπιν. Η τρίτη τη διαπίστωση του πόσο ανάγκη έχουν οι δύο ήρωες μας ο ένας τον άλλο, στον απόηχο της διπλής τραγωδίας, την παράλυση της Μπάρμπαρα Γκόρντον στο The Killing Joke και το θάνατο του Jason Todd στο A Death In the family, γεγονότα που βύθισαν αμφότερους στην εσωστρέφεια ξανά. Επειδή όλα τα μακροχρόνια θέματα -ποσο μάλλον οι βαθιά ανθρώπινες σχέσεις – έχουν τα πάνω και τα κάτω τους, στην πέμπτη ιστορία μετά το Knightfall και την παράλυση του Batman, ο James Gordon παρατηρώντας τον απόλυτα βίαιο Batman που σκοτώνει εγκληματίες δίχως να γνωρίζει ότι πίσω από τη μάσκα είναι πλέον ο Azrael, βλέπει την χρόνια εμπιστοσύνη του στο Μπρους Γουέιν να κλονίζεται! Στον επίλογο ,μετά το No Man’s Land και το φόνο της δεύτερης συζύγου του Επιθεωρητή από το Joker, η μοίρα επιφυλάσσει ένα ευχάριστο παιχνίδι στους δύο αγαπημένους φίλους, οι οποίοι τελικά θα μάθουν ότι ακόμα και στην πιο θλιβερή τραγωδία από τις πολλές που χάραξαν το δρόμο τους: στο βάθος του δρόμου πάντα θα τους περιμένει κάτι πολύ βαθύτερο πέρα από τον κύκλο του αίματος που τους στιγμάτισε μέσα στη ροή του χρόνου. Για τους οπαδούς της ακατάπαυστης δράσης δεν είναι η καλύτερη ιστορία… Είναι όμως η καλύτερη κοινωνική νυχτεριδοιστορία της προηγούμενης δεκαετίας(!), με τους δημιουργούς της να έχουν το θάρρος να “παίξουν ” με ιστορικά και αξεπέραστα κόμικς για να αφήσουν τη δική τους οπτική γωνία στα πράγματα. Επίσης πέρα από τη νοσταλγία που μας κερνάει με σχεδιαστές όπως ο Dick Giordano μας προσφέρει επίσης και νέες εναλλακτικές σκιτσογραφικές αποδόσεις του Batman με άλλους, όπως ο αρκετά νέος στο χώρο τότε Paul Pope (πλέξαμε το εγκώμιο του στο πρώτο μέρος του άρθρου). Η ιστορία θα μπορούσε να αφιερωθεί σε όλους εμάς που θεωρούμε φανταστικούς φίλους εκείνους που ούτε βλέπουμε κάθε μέρα λόγω των δυσκολιών της ρουτίνας και ούτε και εκείνους που κάνουν τα “φοβερά ” πάρτι που άλλοι δεν μπαίνουν στον κόπο να φανταστούν καν. Δείτε επίσης : Legends of the dark knight #125 Ο Bruce επιστρέφει στη Gotham σαν ραγισμένο είδωλο μετά τα γεγονότα του No Man’s Land και λίγο πριν την τελική αναμέτρηση για την ψυχή της πόλης αποφασίζει να βγάλει τη μάσκα του μπροστά στο Jim. Τεύχος ορόσημο για τη φιλία των δύο καθώς μπήκε οριστικά η η ταφόπλακα στην χρόνια αμφισβήτηση του επιθεωρητή στο πρόσωπο του Batman. Secrets Sam Keith Τον τρόπο γραφής και σχεδίου του Sam Kieth τον μίσησαν πολύ αλλά τον αγάπησαν πολλοί περισσότεροι. Τα σουρεάλ σκίτσα με την ανατομία του ανθρώπινου σώματος (πόσο μάλλον του κεφαλιού) να παίρνει νέες διαστάσεις ή την αγαπάς ή την απορρίπτεις. Σχέδια μεταξύ καρτούν και των χειρότερων εφιαλτών μας, ιδανικά για ιστορίες που εξερευνούν τις πιο σκοτεινές πτυχές του μυαλού μας. Μιλάμε για τον συνδημιουργό του Sandman άλλωστε,ο δημιουργός αυτός δεν είναι τυχαία ύπαρξη στο χώρο της 9ης τέχνης. Στην ιστορία Secrets μας αποδίδει μια… παραπληγική (με την καλή έννοια) εκδοχή του Arkham Asylum και του Killing Joke με ατόφια συστατικά μιας πολύ καλής μαύρης κωμωδίας σε μια ψυχολογική αναμέτρηση των αιωνίων αντιπάλων, Batman και Joker. Ο δεύτερος παγιδεύει τον πρώτο στήνοντας μια καλοσχεδιασμένη παγίδα μέσα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και το παιχνίδι αρχίζει με αρκετό σασπένς αφού τεύχος με τεύχος η πλάστιγγα γέρνει πότε στο τερέν του ενός και πότε στου αλλού. Μυστικά από το παρελθόν που κρατάει με νύχια και με δόντια ο Μπρους Γουέιν, ένας παιδικός του φίλος και η ψυχίατρος που ο Joker εκμεταλευέται (αυτή τη φορά δεν είναι η Harley). Οι διάλογοι στο σκοτάδι στις τελευταίες σελίδες κάθε κεφαλαίου της ιστορίας είναι απίστευτοι και κάνουν τον αναγνώστη να ταλαιπωρεί το μυαλό του για αρκετή ώρα για το ποιος είναι σωστός και ποιος λάθος. Η αποκάλυψη του ενόχου μυστικού από την παιδική ηλικία του Bruce στο τελευταίο μέρος του Secrets σίγουρα μας φανερώνει ότι κάθε άλλο παρά ίδιοι είναι. Το secrets βασίστηκε σε πεπατημένες και σε έναν ασφαλή δρόμο αλλά δεν παύει να είναι σχεδιαστικά άψογο και ένα εξαιρετικό ιντερλούδιο στα δύο all time classic έπη που προαναφέραμε. Φυσικά, αξίζει να υπάρχει δίπλα τους στη βιβλιοθήκη μας σαν μια δεύτερη, πιο ψύχραιμη ματιά στο ποιος από τους δύο τελικά είναι ο σωστός και ποιος όχι. Δείτε επίσης :Για τους comics enthusiasts : Scratch , η υπόθεση ενός νεαρού λυκανθρώπου που ερευνά ο Batman . The batman who laughs Το πρώτο σε πωλήσεις κόμικ στον κόσμο που ολοκληρώθηκε πριν μόλις λίγες ημέρες . Η επιστημονική φαντασία είναι πια αναπόσπαστο κομμάτι των νυχτεριδοιστοριων αλλά στο έβδομο και τελευταίο τεύχος γίνεται μια μοναδική σκιαγράφηση του μεγαλύτερου εφιάλτη όλων αν αυτός πάρει σάρκα και οστά : το σενάριο να έχουν δίκαιο και οι δύο μας χαρακτήρες σε όσα στηρίζουν τη φιλοσοφία και τη δράση τους . Anarky In Gotham City Detective Comics #608-609/1989 Alan Grant- Norm Breyfogle Στο τεύχος 608 του Detective comics αρχίζει η σχέση συμφωνίας και ασυμφωνίας με τον Anarky, έναν αντιήρωα που είναι αγαπητός γιατί οι ιστορίες που πρωταγωνίστησε από τότε μέχρι σήμερα (πρόσφατα στα Batman -The wedding preludes) είναι λίγες και καλές, χωρίς να έχει κακοποιηθεί με ιστορίες που…έπρεπε απλά να κυκλοφορήσουν. Η μάχη μεταξύ του καλού και του κακού που ενσαρκώνεται σε αέναη επανάληψη στα πρόσωπα των Batman και Joker εδώ παρουσιάζει ως παύση, αλλά η μάχη για το τι είναι σωστό και τι λάθος συνεχίζεται αδιάκοπα. Που αρχίζει η αναρχία του Anarky και που τελειώνει δίνοντας τη σκυτάλη στο βανδαλισμό και την ανυπακοή; Που αρχίζει η δημοκρατία του Batman και που φλερτάρει με τα όρια του φασισμού; Ο δεύτερος παρακολουθεί τις μεθόδους και τα κίνητρα του πρώτου και σύντομα συλλαμβάνει τον εαυτό του να ασπάζεται τις προθέσεις και τα κίνητρα του Anarky, ωστόσο τον καταδιώκει με τις ενοχές να καταδιώκουν τον ίδιο ταυτόχρονα. Εξαιρετική, απλή ιστορία από τους θρύλους Grant και τον συγχωρεμένο από πέρυσι Breyfogle να στηρίζονται σε αρχέτυπα και σύμβολα όπως έκαναν συχνά τότε. Οι φράσεις από τη φιλοσοφία του Lao TSE, μαγική γαρνιτούρα, ενώ στην τελευταία σελίδα ο συνειρμός του Batman με τον αγαπημένο μας misfit του bat family όλων των εποχών, του Jason Todd ο οποίος τότε μόλις είχε πεθάνει στα κόμικς από τα χέρια του Joker σπάει τις καρδιές των αναγνωστών. Συλλογή : Batman/ Anarky Δείτε επίσης : Anarky the complete collection και οπωσδήποτε Batman Adventures #31 Ο Anarky με την πολιτική του υπόσταση φυσικά ήταν πολύ “ενήλικος ” χαρακτήρας για το Batman animated series και ενώ δεν εμφανίστηκε ποτέ σε αυτό είναι χαρακτηριστικό ότι εμφανίστηκε σε τεύχος της μινιαιας σειράς ,εκεί όπου είναι σειρά του Robin να συγκρουστεί με τον εαυτό του και το κατά πόσο ειναι άδικο ή όχι να καταδικαστεί μια φιγούρα όπως ο Anarky . The Scene Of The Crime Ed Brubaker-Scott McDaniel Batman #600 /2002 Μοναδικό ήταν το επετειακό τεύχος της σειράς εκείνο τον Απρίλιο. Ο Bruce Wayne κατηγορείται για το φόνο της κοπέλας του, Vesper, και όντας φυλακισμένος δραπετεύει με τη βοήθεια του Alfred. Κατά την επιστροφή του στο Μέγαρο Wayne, αναπολεί αγέραστες και δύσκολες στιγμές με τα μέλη της οικογένειας που εκείνος διάλεξε. Συμβολικά cameos από εντάσεις με τον Jason Todd, τον Alfred και φυσικά το Dick Grayson. Ο τελευταίος μαζί με το στενό κύκλο του τότε bat family (Tim drake, Cassandra Cain, Barbara Gordon ) τον στριμώχνουν μεταφορικά στη σπηλιά και του ζητούν την αλήθεια για την οποία δεν αποσπούν κανένα σχόλιο. Η συνέχεια είναι συγκλονιστική αφού ο Dick του επιτίθεται λεκτικά, η μια κόντρα ακολουθεί την άλλη και πατέρας με γιο (αυτό ήταν πάντα, πέρα απ’τις δοξασίες ότι οι δύο τους ουσιαστικά είναι ζευγάρι και τα άλλα παλαβά περί παιδοφιλίας) πιάνονται στα χέρια σε μια κατάσταση… Κράμερ εναντίον Κράμερ! Αγάπη και μίσος, εμπιστοσύνη και καχυποψία φλερτάρουν στα έγκατα της batcave σε μια ιστορία εικοσιδύο σελίδων που όλοι όσοι την έχουν διαβάσει θα τη θυμούνται, άλλοι για τη μάχη σώμα με σώμα των Batman και Nightwing στον αέρα και στο έδαφος (ο Macdaniel είναι καλός όσο λίγοι σε αυτά, δείτε 90s Daredevil και 00ς Nightwing) και άλλοι για τη σκιαγράφηση των παράξενων, αλλά αληθινών σχέσεων και δεσμών της νυχτεριδοοικογένειας, σε μια στιγμή σκοτεινής γαλήνης για τον Batman που στα όρια της τρέλας αποφασίζει ότι χωρίς τον Bruce Wayne νιώθει πραγματικά ελεύθερος, την ίδια ώρα που το πρώτο του υιοθετημένο παιδί δείχνει να βιώνει την παράνοια του Bruce πιο έντονα από όλους. Απλό σενάριο γεμάτο συμβολισμούς ,όπως η ιστορία CLIMAX που εξετάσαμε στο προηγούμενο μέρος του άρθρου. Συλλογή : Batman Fugitive Δείτε επίσης : Όλες τις δουλειές Chuck Dixon μαζί με Scott McDaniel στην πρώτη σειρά του Nightwing και ειδικά την ιστορία Nightwing Year One. Dark night- a true Batman story Vertigo Original Graphic Novel Paul Dini- Eduardo Risso 2016 Το 2016 μια είδηση για μια επερχόμενη κυκλοφορία υπό τη λατρεμένη θυγατρική εταιρεία Vertigo με το batman στο εξώφυλλο και στον τίτλο μας αφήνει άφωνους. Όλοι προετοιμαζόμαστε για την πιο ιδιαίτερη κυκλοφορία της χρονιάς και έτσι ακριβώς ήταν (γνώμη μας πάντα). Ο Paul Dini, δημιουργός ο οποίος έγινε διάσημος από την τεράστια επιτυχία του Batman animated series στα 90ς, εδώ εκθέτει τον εαυτό του περισσότερο από ποτέ, εξιστορώντας μας το high lifestyle που ακολούθησε ως διασημότητα και το πόση έπαρση τον χαρακτήριζε τότε. Στην πορεία βλέπουμε το πώς χαμήλωσε το κεφάλι του ξανά, έπειτα από την επίθεση δύο ληστών που τον άφησε σχεδόν νεκρό. Και κάπου εκεί ο αγαπημένος του φανταστικός φίλος, ο Σκοτεινός Ιππότης, τον ακολουθεί παντού και σε πρώτο στάδιο τον γεμίζει με ενοχές που δεν είναι τέλειος όπως ο Νυχτερίδας και αναγκάζεται να αγοράσει όπλο από την ανασφάλεια, για να ανακαλύψει εν τέλει ότι μπορεί στη ζωή να έχει το θάρρος, το κουράγιο και το πείσμα του αγαπημένου του ήρωα, χωρίς να είναι αψεγάδιαστος και χωρίς να διακρίνει μόνο το άσπρο και το μαύρο σε όσα ζει και σε όσα βλέπει γύρω του. Για κάποιους η ιστορία πέρασε στα ψιλά γράμματα ως μια φλύαρη δραματοποίηση του συγγραφέα από ένα περιστατικό ρουτίνας για όλους στις ΗΠΑ. Για εμάς είναι το ιδανικό φιλί σύζευξης φιλοσοφίας DC comics και Vertigo και ωδή στη σχέση όλων εμάς των βαμμένων geeks με το Batman από την παιδική ηλικία που αρχίσαμε να τον διαβάζουμε, την ανούσια σύγκριση του μαζί μας και την ωρίμανση μας μέσα στο χρόνο αναζητώντας τις πιο ενήλικες ιστορίες του και τη διαχωριστική γραμμή που χαράξαμε αναπόφευκτα από τη λογική στην υπερβολή. Δείτε επίσης : Για τους φίλους του Risso : Batman broken city,μια πολύ καλή crime noir ιστορία από το δημιουργικό δίδυμο του 100 bullets που χρόνια αδικήθηκε καθώς κυκλοφόρησε στον μηνιαίο τίτλο Batman αμέσως αφού ολοκληρώθηκε το superhit storyline Hush ,με τη φασαρια να μην έχει καταλαγιάσει ακόμα και το Broken city να περνάει σε δεύτερη μοίρα . An innocent guy Μεγάλη-μικρή ιστορία δια χειρός Brian Bolland, Συλλογή : Batman Black & White , The Killing Joke deluxe edition(έγχρωμη απόδοση). Bonus ιστορία Gotham Radio Jim Krueger-Phil Hester Mother panic #1-12 /2016-2017 ***Καλύτερα να διαβαστεί μετά από όλες τις άλλες ιστορίες που αναφέρθηκαν παραπάνω *** Στο μηνιαίο περιοδικό κόμικς Mother Panic από το imprint της DC, Young Animal, μια αξιοπρεπής προσπάθεια γεφυρώματος του χάσματος μεταξύ DC και Vertigo στη σύγχρονη κόμικς εποχή με την υπογραφή του Gerard Way, υπάρχει η tie in ιστορία Gotham Radio, η οποία αποτελούσε ένα ολιγοσέλιδο δωράκι έκπληξη στο τέλος της κύριας mother panic ιστορίας σε κάθε τεύχος. Η σχέση του Batman με την πόλη του, τη Gotham, μια μητρόπολη που ζει και κοιμάται νιώθοντας πάντα την ανάσα του καυτή στο σβέρκο της και τους ψιθύρους στο αυτί της όπως και εκείνος το ίδιος το δικό του. Μια ραδιοφωνική εκπομπή, η επιρροή των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης και των social media, η θανατηφόρα τους πλευρά στα λάθος χέρια, οι συνέπειες των πράξεων του Batman σε αθώους και σε ενόχους, ένας Batman ο οποίος πάντα θα έχει το… ανάθεμα να καραδοκεί για αυτόν σε κάθε γωνιά, είτε στις σωστές πράξεις του είτε στις λανθασμένες , ένα σύμπλεγμα που ενώνει όλους τους Γκοθαμίτες, οι υπέρμαχοι του Batman που ρίχνουν φως στο σκοτάδι ανεξειχνίαστων υποθέσεων, ένας διεφθαρμένος ραδιοφωνικός παραγωγός που μάχεται λυσσασμένα για την πάταξη του Γουέιν ,ο Alfred Pennyworth, η δημοσιογράφος που στηρίζει το Batman, η Mother panic, όλοι. Υ.Γ. διαβάστε το πριν κοιμηθείτε,ίσως χαμογελάσετε ξαπλωμένοι ,έχοντας στο νου σας πόσο ελκυστική ειναι τελικά αυτή η άγρια ομορφιά της μητρόπολης στην οποία εσείς ζείτε και ποσες φορές αλλάξατε γνώμη για το κατά πόσο είναι όλα όπως δείχνουν ή το ακριβώς αντίθετο . ..οι πιο πιτσιρικάδες που ζείτε στην επαρχία ονειρευτείτε τη ζωή σας μεθαύριο σε μεγαλύτερα μέρη. Έχουμε πολλά να δούμε και να μάθουμε ακόμα για τα 80 χρόνια ύπαρξης του Batman. Τα υπόλοιπα θα μας τα πουν εκείνοι που τα γνωρίζουν καλύτερα σε λίγες μέρες στο Death Disco… καλό Φθινόπωρο.
  2. Με αφορμή τα 80 χρόνια του Batman και το επερχόμενο αφιέρωμα την Κυριακή 15 Σεπτεμβρίου στο Death Disco, θυμόμαστε πέντε και μία ιστορίες του Ανθρώπου Νυχτερίδα, που για διαφορετικούς λόγους η καθεμία, δεν κράτησαν τη φήμη των Killing Joke, The Dark Knight Returns, Hush κ.α. αλλά παραμένουν πολύ δυνατές. Πάντα πιστοί στο πνεύμα της στήλης Azrael, η επιλογή των ιστοριών έγινε πρώτα με βάση το πόσο δυνατά συναισθήματα μας δημιούργησαν διαβάζοντας το περιεχόμενο τους και δευτερευόντως με το αν είναι καλύτερες από κάποιες άλλες.Για όσους διαβάζουν πρώτη φορά κάτι από τα αρχεία του Azrael ενημερώνουμε ότι θα μένει πάντα μακριά από καθαρόαιμες κριτικές βιβλίων ή δίσκων για πολλούς λόγους. Ευχαριστούμε προκαταβολικά για το χρόνο που αφιερώνετε για αυτό το άρθρο, μας έκανε να ξαναβγάλουμε από τη σκόνη ορισμένα βιβλία και περιοδικά μετά από πολλά χρόνια. Υπάρχουν ορισμένα έντιμα spoilers ,καθώς οι πληροφορίες που δίνουν δεν προορίζονται ως απαγορευτικά για μια ανάγνωση χωρίς αγωνία στη συνέχεια Batman-Gothic / 1990 Grant Morrison-Klaus Janson Legends of The Dark Knight #-6-10 Το 1989 ξεκίνησε το Legends Of The Dark Knight ,η πρώτη batman μηνιαία σειρά έπειτα από το 1940, με μια πολύ ιδιαίτερη θεματική: Περιπέτειες από την πρώτη περίοδο δράσης του Σκοτεινού Ιππότη με ιστορίες γεμάτες σοκαριστικές αποκαλύψεις και μυστήρια πέρα από τα συνηθισμένα. Κάθε κεφάλαιο διαρκούσε μερικά τεύχη συνήθως και η ποιότητα ήταν πάντα επιπέδου graphic novel που θα μπορούσαν άνετα να χρησιμοποιηθούν σε βιβλία μυστηρίου και λογοτεχνίας τρόμου επίσης. Η σειρά άντεξε πάνω από δύο δεκαετίες και τα πρώτα χρόνια παρήλαυναν στις σελίδες της συγγραφείς και σχεδιαστές που έμελλε να γίνουν τεράστια ονόματα στη συνέχεια . Από το έκτο μέχρι το δέκατο τεύχος οι Grant Morrison και Klaus Janson ένωσαν τις δυνάμεις τους χαρίζοντας μας την ιστορία Gothic. Ο Mr whisper, μια φιγούρα χωρίς σκιά, επιστρέφει μετά από είκοσι χρόνια ξεγελώντας το θάνατο και αρχίζει να σκοτώνει τους μαφιόζους που τον οδήγησαν σε αυτόν. Ταυτόχρονα, οι εφιάλτες του Μπρους Γουέιν σχετικά με την παιδική του ηλικία παρουσιάζουν μια έντονα αυξημένη οξύτητα και μοιάζουν να τον οδηγούν σε ένα συγκεκριμένο παζλ γεγονότων πέρα από όσα συναντά ένα γυμνό μάτι και πέρα από όσα είναι αποδεκτά από τη λογική. Μια προφητεία που συσχετίζεται με τον καθεδρικό ναό της Γκόθαμ κινητοποιεί τον νυχτερίδα στο να ψάξει σε βάθος τι ακριβώς συμβαίνει με τον Mr Whisper. Εδώ συναντάμε έναν Μπάτμαν πολύ πιο ανασφαλή από ότι έχουμε συνηθίσει ο οποίος μας ξεδιπλώνει συγκλονιστικά στοιχεία για το παρελθόν του λίγες μόλις ημέρες πριν από το γεγονός που καθόρισε τη μοίρα του που δεν ξέραμε. Ο σχεδόν πάντα κυνικός ορθολογιστής (και πρόσφατα άθεος όπως μάθαμε στις ιστορίες του DC rebirth) εξετάζει τις ρίζες της μαγείας, τρομάζει πολύ πιο εύκολα από όσο νομίζαμε, αλλά προχωράει το ίδιο ακάθεκτος μέχρι που τελικά παραδέχεται ότι υπάρχει μια μεταφυσική αλήθεια σε όλα. Ο Πάντα ψαγμένος Grant Morrison (ή θα τον αγαπήσεις ή θα τον μισήσεις για αυτό, δεν υπάρχει μέση οδός-βλεπε The invisibles, Kid Eternity) προσφέρει γνώση από το αντικείμενο του μεταφυσικού και της μαγείας, ενώ ο Klaus Janson, γνωστός για τα λίγα αλλά γερά και τρανταχτά του βήματα στα κόμικς (claive barker:tapping the vein, batman death and the maidens ,συμβολή στο The Dark Knight Returns) παραθέτει το απλό αλλά αγαπημένο του μολύβι, δίνοντας ένα τόνο ακόμα πιο σκοτεινό σε μια ήδη πολύ παράξενη ιστορία. Ένα κλικ πιο μαύρο και πιο ενήλικο Batman Adventures θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε* *τα σημεία ειδικά που ο Alfred κυριολεκτικά παρακαλεί τον Μπρους να φάει εκείνα τα σάντουιτς που διαρκώς πάνε χαμένα και φυσικά το ‘εγγλέζικο’ χιούμορ του Άλφρεντ που ρέει άφθονο και στα τέσσερα μέρη της ιστορίας από το συντοπίτη του, Morrison. Στους πιο αξιόπιστους οδηγούς τιμών τα πέντε τεύχη που φιλοξένησαν τη σειρά καθώς και η εξαντλημένη πρώτη έκδοση σε τόμο είναι πάρα πολύ φθηνά και μπορείτε να τα προμηθευτείτε από το ίντερνετ χωρίς να πονέσει ο λογαριασμός σας, αλλά αλλού θέλουμε να καταλήξουμε με αυτή την αναφορά… Η αληθινή αξία ενός κόμικ είναι μόνο εκείνη που του δίνει ο κάτοχος του! Εμπεδώστε το οι πιο πιτσιρικάδες από εσάς και γεμίστε τη βιβλιοθήκη σας με διαμάντια σαν και αυτό . Συλλογή: Batman-Gothic new edition Δείτε επίσης: τις άλλες δυο ιστορίες που καθόρισαν το πνεύμα της σειράς LOTDK , Shaman και Faces. Batman – Death Of Innocents / 1996 Dennis O’neill-Joe Staton-Bill Sienkiewicz Με άλλα λόγια “όταν πραγματικά τρόμαξε ο Batman” ( για δεύτερη φορά)… Ένα νεαρό κορίτσι αγνοείται στα ναρκοπέδια της Κράβια και ο Batman ακολουθεί μια αποστολή αυτοκτονίας όταν διαπιστώνει ότι ο ο άδικος τρόπος που πέθανε αποτελεί τις ρίζες της ύπαρξής του. Ο Batman των 90s, πριν την larger than life κουλτούρα που τον έπνιξε χρόνια αργότερα, φοβάται και αντιμετωπίζει τη φρίκη σε μια ιστορία – ωδή μίας σκληρής πραγματικότητας, όπως πρέπει να είναι αυτές που την αντικατοπτρίζουν, μακριά από το ‘απαραίτητο’’ καλό τέλος. Ένας ύμνος κατά των όπλων και των αδικοχαμένων ψυχών παιδιών και όχι μόνο στα ναρκοπέδια με την αλησμόνητη απλή ατμόσφαιρα και σχέδιο των 90s που μυρίζει θάνατο από την αρχή μέχρι το τέλος με την απορία ζωγραφισμένη σε πρόσωπα ανήλικων θυμάτων και την ειρωνεία σε εκείνο του αγαπημένου μας Νυχτερίδα και ραγίζει την καρδιά του αναγνώστη. Συνοδεύεται από μικρά άρθρα βετεράνων πολέμου που ζούσαν τέτοια περιστατικά σαν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας τους. Χρονολογικά είναι αξιοσημείωτο το ότι υπήρξε μια τέτοια κυκλοφορία σε μια εποχή που μετά το πέρας της knightfall era είχαμε μια περίοδο που η Dc έδειχνε πραγματικά να μην ξέρει τι να κάνει με το Μπάτμαν. H απορία “crossovers ή αυτοτελείς ιστορίες?” διαιωνιζόταν, ο Kelley jones έκανε μαγικά στο μηνιαίο τίτλο χωρίς όμως ίδιας κλάσης σενάριο και έπρεπε να φθάσουμε στο 1999 και το no man’s land που διήρκησε ένα χρόνο αλλά μας έδωσε διαμάντια χωρίς πολλά (έως και καθόλου άχρηστα tie ins) και η μπατ-επανάσταση είχε αρχίσει δειλά δειλά για να κορυφωθεί το 2003 με το Hush. Δείτε επίσης: Batman War on Crime(εξαντλημένο,ελπίζω να είστε τυχεροί στο internet) και σκεφτείτε αν προτιμάτε μια γλυκιά,ωραιοποιημένη αλήθεια για μια σκληρή πραγματικότητα ή το αντίθετο. Batman-Dark Victory #1-12 / 1999-2000 Δεν υπάρχει ποτέ κάποια λίστα με τις κορυφαίες ιστορίες του Μπάτμαν, η οποία να μην εμπεριέχει κάποια ειδική μνεία στην ιστορία The Long Halloween-και μάλιστα σε πολύ περίοπτες θέσεις, όπου ο Σκοτεινός Ιππότης σχηματίζει μια άκρως iconic ιερά συμμαχία με τους επιθεωρητή Jim Gordon και τον εισαγγελέα Harvey Dent, δίνοντας όρκο να απαλλάξουν το Gotham από τις ανέγγιχτες οικογένειες της μαφίας μια για πάντα. Στο τέλος κέρδισαν τον πόλεμο αλλά έχασαν το Harvey Dent. Η ιστορία Dark Victory, το σίκουελ του Long Halloween ενώ είναι πολύ πιο γνωστή από τις υπόλοιπες που εξετάζουμε σήμερα επισκιάζεται πάντα από το κεφάλαιο που προηγήθηκε όμως αξίζει πάρα πολλά σε τεχνικό και συναισθηματικό επίπεδο. Σενάριο κλάσης αστυνομικού νουάρ λογοτεχνικού αριστουργήματος και πάλι με πολλά plot twists και εμβάθυνση σε ακόμα πιο έντονα σημεία από την πρώτη ιστορία στην ψυχοσύνθεση του Μπρους Γουέιν και στην κλονισμένη του εμπιστοσύνη στους ανθρώπους μετά τον εκτροχιασμό του Harvey Dent. Εδώ γινόμαστε μάρτυρες της γνωριμίας του με τον Πρώτο Robin που υπήρξε ποτέ, τον Dick Grayson ο οποίος θα βγάλει τον Batman από το ψυχολογικό του αδιέξοδο την ίδια στιγμή που θα του δώσει απρόσμενα τη λύση σε μια σειρά φόνων που αδυνατεί να εξιχνιάσει για περίπου ένα χρόνο. Παράλληλα διαβάζουμε μοναδικούς διαλόγους που εμβαθύνουν στη σχέση του με άλλους χαρακτήρες επίσης,όπως την αναπόφευκτη έλξη με την Catwoman και τις διακυμάνσεις των σχέσεων του νεαρού ακόμα Μπρους με τον Άλφρεντ και το Τζιμ, όμως η πατρική φιγούρα του Γουέιν που ξεδιπλώνεται για πρώτη φορά και ο κοινός πόνος που μοιράζεται με τον επίσης άδικα ορφανό Γκρέισον είναι από τις πιο συγκινητικές ιστορίες που διαβάσαμε ποτέ στις αρχές αυτού του αιώνα για όλα όσα αντικατοπτρίζει το αχτύπητο δίδυμο των κόμικς και τη μεταξύ τους σχέση η οποία στη συνέχεια θα περνούσε από έντονες διαφορές και εντάσεις όπως γίνεται με κάθε χαρακτήρα που είδε να χάνονται τα πάντα μπροστά στα μάτια του. “Ευχαριστούμε τον Μπρους και τον Ντικ για το παιδί μέσα μας” λένε οι δημιουργοί του, Jeph Loeb και Tim Sale, στις σημειώσεις τους στο πλαίσιο της collected edition της σειράς και δεν είχαν καθόλου άδικο. Συλλογή: Batman-Dark Victory Δείτε επίσης: Catwoman-When In Rome Για τους Batman completists υπάρχει και το Haunted Knight, μια γερή δόση από γκροτέσκες ιστορίες με τη μοναδική πνοή στο χαρτί του Sale σε χαρακτήρες τρομακτικούς όπως το Σκιάχτρο και ο Τζόκερ, με άφθονη ατμόσφαιρα νοσταλγίας επίσης σε βαθμό που πιστεύω ότι μόνο το Batman Adventures μας είχε δώσει ως τότε. Legends of the dark knight special τεύχη και άλλες ιστορίες σε μια μοναδική κολεκτίβα . Υ.Γ. είχα να διαβάσω το συγκεκριμένο graphic novel δεκαπέντε χρόνια σχεδόν και με αφορμή αυτό το άρθρο το έβγαλα από την προστατευτική του ζελατίνα και πάλι με μεγάλη χαρά.Τελειώνοντας το πάρθηκε η απόφαση να αφιερωθεί το δεύτερο μέρος του άρθρου σε ιστορίες που είναι εξ ολοκλήρου βασισμένες στη σχέση του Μπάτμαν με τους οικείους του,τη νέμεση του,τον Τζόκερ και μαζί μας.. Batman-Climax / 1994 (Legends Of The Dark Knight #63) Dennis O’Neil-Barry Kitson-Scott Hana Το έπος του Knightfall είχε πολλές στιγμές που θα θυμόμαστε και πολλές που όχι και τόσο. Τα υπερβολικά πολλά και αχρείαστα tie ins, η παγίδα της τότε τάσης των extreme comics με τον τεράστιο Bat-Az με την ατσάλινη πανοπλία-περιβολή και το Bane για νέμεση από τη μια μεριά, ενώ από την άλλη ο ήρωας μας σε ένα τελετουργικά πανέμορφο εσωτερικό και μη ταξίδι χάνει την ταυτότητα του και το πέπλο του (μένει ανάπηρος όταν του σπάει τη σπονδυλική στήλη ο Bane) μέχρι να τα ξανακερδίσει (σε μια ψυχική περισσότερο μάχη με τον αμφιλεγόμενο Azrael που είχε ορίσει ως αντικαταστάτη του). Στο τεύχος 63 της πιο ιδιαίτερης νυχτεριδοσειράς των 90ς (Legends Of The Dark Knight) όλα καταλήγουν εκεί από όπου ξεκίνησε η ύπαρξη του σκοτεινού ιππότη κάποτε, στη σπηλιά κάτω από το Μέγαρο Γουέην, σε μια μονομαχία περισσότερο ψυχολογική με ελάχιστα σημεία πάλης μεταξύ των δυο διεκδικητών, του Μπρους Γουέην και του Ζαν Πολ Βάλλευ. Μια ιστορία γοτθική,αργόσυρτη 22 σελίδων ιδανική για τους λάτρεις των συμβολισμών σε κάθε λογής ιστορία με τις εκφράσεις της χαμένης σιγουριάς και (προσωρινής) γαλήνης στο πρόσωπο του αληθινού Μπάτμαν δια χειρός Barry Kitson να ξεχωρίζουν. Συλλογή: batman knightfall part 3:knightsend Δείτε επίσης: ιστορίες από το No Man’s land saga με τον Azrael,ενώ αυτό το μήνα ξεκίνησε το Curse of The White Knight, σίκουελ του batman-the white knight όπου ο Azrael παίζει καθοριστικό ρόλο έπειτα από χρόνια,έστω και μέσα από μια ιστορία που δεν επηρεάζει το continuity. Batman-Year One Hundred #1-4 / 2006 Paul Pope Συνοπτικά : Ο Paul Pope (heavy liquid/vertigo και πρόσφατα επανέκδοση από την Image comics) φέρνει τον μοναδικό του τρόπο σχεδιασμού στους υπερήρωες. Χωρίς αυστηρή ανατομία , με μεγάλη όμως έμφαση στην κινησιολογία τους που αποτυπώνει την ψυχοσύνθεση τους μας φέρνει μια πολύ καλή cyberpunk, δυστοπική ιστορία. 2039 και η ιδιωτικότητα έχει πάει περίπατο ενώ εταιρείες και διεφθαρμένοι αστυνομικοί έχουν τα πάντα υπό πλήρη έλεγχο. Ο Ήρωας μας κατηγορείται για φόνο που δεν έχει διαπράξει και ο Τζιμ Γκόρντον, αρχηγός της αστυνομίας και εγγονός του Γκόρντον της δικής μας εποχής ανακαλύπτει ότι πρόκειται για έναν άνδρα που χρονολογικά δε θα έπρεπε να υπάρχει καν πλέον. Μακριά από υπερβολές: Κάποια καρέ μας δείχνουν κάποια μαγικά κόλπα του Μπρους Γουέιν χωρίς όμως να μαθαίνουμε ποτέ στα αλήθεια τι ακριβώς έγινε και αυτός ο άνθρωπος είναι πάνω από εκατό χρόνων και όχι μόνο υπάρχει αλλά μοιάζει το πολύ πενήντα… ή μήπως μάθαμε; Τα σαρκαστικά Easter eggs στην αρχή της ιστορίας με αναφορές στο The Dark Knight Returns και τον Batman του Adam West δίνουν με μια δόση χιούμορ σε μια κατα τα άλλα “σοβαρή” ιστορία την απάντηση. Το ελιξίριο του Γουέιν δεν είναι η φιλοσοφική λίθος του Χάρι Πότερ ούτε ένα παζάρι με τον εξάποδο, είμαστε όλοι εμείς που αρνούμαστε να δούμε να πεθαίνει ο Μπρους. Να θυμηθούμε το μίσος των φανς για τον Άζραελ στα 90s, πρώτα σα να ήταν υπαρκτό πρόσωπο; Τα εκατομμύρια e mails πριν το Batman r.i.p. του Grant Morrison το 2008 που ικέτευαν να μην πεθάνει ο Μπατς και πόσα άλλα… Σχετικά με τις υπερβολές τώρα πάλι ξεχνάμε εδώ το “θυμωμένο” και επιτηδευμένα βίαιο DC universe του Frank Miller. Η βία είναι όση χρειάζεται αλλά όχι επιτηδευμένη, περισσότερο αποτυπώνει απλά τον κίνδυνο της κατάστασης. Οι ήρωες φορτισμένοι αλλά όχι ακραίοι και γκροτέσκοι, ακόμα και οι καρτουνίστικες εκφράσεις τους σταματάνε ακριβώς εκεί που πρέπει. Οι πολιτικές θέσεις λίγες και καλές αφού ο Paul Pope ξέρει τι θέλει να κάνει και αυτό δεν είναι μια πολιτική ιστορία και ας ξέρει ότι είναι η εύκολη οδός για να μείνει το στορι του αλησμόνητο. Κράζει τους μπάτσους και το σύστημα στήνοντας ένα υπόγειο νυχτεριδοδικτυο δράσης και μέχρι εκεί. Τα άφησε για άλλους αυτά . Εστιάζει στις σχέσεις του, Μπάτμαν με τους γύρω του επίσης όσο χρειάζεται χωρίς συναισθηματικές κορώνες … το Batman year one hundred είναι ονείρωξη για όσους αγαπάνε εξίσου το Μπατς, τη Vertigo (έχουμε και καλύτερο στο βήτα μέρος του άρθρου ) καθώς και τη φιλοσοφία των indie comics . Συλλογή : Batman Year One Hundred to(εξαντλημένο ) Batman Year One Hundred -The Deluxe Edition Bonus story His Master’s Voice / 1996 Batman & Robin Adventures # 7 Δε θα μπορούσαμε να αφήσουμε οτιδήποτε σχετικό με το Batman Adventures έξω από αυτή τη μικρή λίστα. Έτσι και αλλιώς ήδη έγιναν πολλές αναφορές στις παραπάνω σειρές. Όλα ξεκίνησαν το 1992 στον απόηχο της παγκόσμιας νυχτεριδοφρενίτιδας που εξαπλώθηκε μαζί με τη δεύτερη ταινία του Τιμ Μπάρτον, “Ο Μπάτμαν Επιστρέφει” και μετουσιώθηκε σε μια σειρά κινουμένων σχεδίων με αισθητική που δεν είχαμε ξαναδείίσως από τα late 30s και τις πρώτες ιστορίες των Bob Kane και Bill Finger. “Ο Μπάτμαν όπως πρέπει να είναι” έλεγαν λιτά και απέριττα μεγάλα ονόματα της κόμικς βιομηχανίας όταν καλούνταν να σχολιάσουν τη σειρά της τηλεόρασης καθώς και την κομιξοσειρά που την πλαισίωσε,αρχικά με περιορισμένο αριθμό τευχών που έμελλε τελικά να γίνει αγαπημένη συνήθεια μέχρι και το 2003 όπου έκλεισε τον κύκλο του το Gotham Adventures. Οι αναφορές αμέτρητες ακόμα και σήμερα για τη μάσκα του φαντάσματος,την πρώτη εμφάνιση της harley Queen, την εμφάνιση του χαρακτήρα Anarky(στο δεύτερο μέρος του άρθρου θα πούμε δυο λόγια και για αυτόν) και άλλα πολλά όμως πάμε να δούμε μια ιστορία ξεχασμένη τώρα. Το καλοκαίρι του 1996 κυκλοφορεί το 7ο τεύχος του βήτα κύκλου της σειράς,του batman & robin adventures υπό τον δυνατό τίτλο His Master’s Voice με κεντρικό κακό του τεύχους τον Ventriloquist,έναν εχθρό που είχε εξαφανιστεί για χρόνια ουσιαστικά από τις ιστορίες.Συχνές εμφανίσεις με το χαρακτήρα παρατηρούνται τελευταία φορά πίσω στην εποχή του θρύλου Norm Βreyfogle. Η ψυχική νόσος του Ventriloquist είναι σε έξαρση,ο Scarface,η περσόνα του απειλεί ένα μέλος της οικογένειας του(στο περίπου) και ο Batman σε έναν παράξενο ρόλο καλείται να προστατεύσει τον εγκληματία που έχει δραπετεύσει από τον εαυτό του.Σε ένα μηνιαίο περιοδικό για όλες τις ηλικίες όπου μοιραία καλείσαι να δημιουργήσεις ένα κλίμα αρκετά ελαφρύ με περιορισμούς και αναπόφευκτα με λίγους διαλόγους .Όταν δε ,έχεις να κάνεις με ένα χαρακτήρα με διαταραχή προσωπικότητας και ..second stringer επί σειρά δεκαετιών τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα. Τα χρυσά στοιχεία της σειράς είναι όλα παρόντα εδώ από τους ty Templeton και Rick Burchett που μέσα σε 22 σελίδες καταφέρνουν να αποδώσουν μια εξαιρετική ιστορία χωρίς κάποιον από τους πολύ διάσημους ήρωες από τη γκαλερί εχθρών του Μπάτμαν και χωρίς κάποια φοβερή πλοκή αντικειμενικά. Iconic σκηνές δράσης για το dynamic duo, εξαιρετική χρήση των σκιών στα σκίτσα, το σκανδαλιστικά απολαυστικό, λεπτό χιούμορ της σειράς (στην προκειμένη είναι καταλυτική η μικρή συμμετοχή του Γρίφου και φυσικά του Robin-Dick Grayson) και τη σκληρή (για όλες τις ηλικίες) σκιαγράφηση ενός βασανισμένου φτωχοδιαβόλου μέσα από διαλόγους (ή κυρίως μονολόγους;) Και εκεί που διαβάζεις κάτι σχετικά ελαφρύ και γρήγορο,αφού όπως και να το κάνουμε είναι προορισμένο σαν all ages ανάγνωσμα,ξαφνικά πιάνεις τον εαυτό σου να αναρωτιέται τελικά αν είναι όντως ο Μπατς απλά ο καλοζωισμένος γόνος πλουσίων, ο φασίστας και οι φουκαράδες που καταδιώκει κάτι δύσμοιρα πλάσματα.Ευτυχώς υπάρχουν βιβλία σα το Dark Victory που είδαμε νωρίτερα και μας ξεδιπλώνουν μια άλλη οπτική γωνία ,υπενθυμίζοντας μας πως ό,τι λάμπει δεν είναι χρυσός. Συλλογή: Batman & Robin Adventures vol. one. Δείτε επίσης: Batman Adventures-The Lost Years Τα πραγματικά χαμένα χρόνια,εξαιρετική μίνι σειρά που χάθηκε στο χρόνο, ο τόμος δεν έχει καν επανεκδοθεί προς το παρόν. Υ.Γ. η συγκεκριμένη ιστορία είχε εκδοθεί κάπου στα τέλη του 2000 στα ελληνικά από τις εκδόσεις Πέργαμος,μηνιαίο περιοδικό που για εμάς τους σημερινούς τριαντάρηδες αποτελεί θησαυρό ανεκτίμητης αξίας,αφού μέσα από τις σελίδες του μάθαμε τα (ποιοτικά) κόμικς. Σε λίγο καιρό από τώρα έρχεται το δεύτερο και τελευταίο μέρος του αφιερώματος όπου θα δώσουμε και επίσημα το ραντεβού με τα Reflections και το Death Disco. Ως τότε,καλές αναγνώσεις… https://anthem.gr/7795/batman-oi-alles-nuxterides/
  3. Μετά από την έντονη ανταπόκριση σας στα δύο άρθρα για μερικές από τις καλύτερες, ξεχασμένες ιστορίες του Batman και ζώντας σε ρυθμούς Joker, με φόντο τη νέα κινηματογραφική ταινία αποφασίσαμε να ολοκληρώσουμε φθάνοντας σε… τριλογία με ένα άρθρο για τον μεγαλύτερο αντιήρωα της ιστορίας των κόμικς, τον “κακό ” που άλλοι μισούν αβυσσαλέα, ενώ άλλοι λατρεύουν θεωρώντας τον μια φιγούρα πολύ πιο λογική από το Μπάτμαν σαν ύπαρξη αλλά και ένα θύμα της κοινωνικοπολιτικής πλάνης. Για αυτό άλλωστε λέγεται και πρίγκηπας, γιατί πυροδοτεί έντονα συναισθήματα σε όλους. Εδώ θα ξεκινήσουμε από το 1990 για να φθάσουμε στο τώρα, ρίχνοντας ξανά μια (πολύ βαθιά) ματιά σε 5+1 από τις καλύτερες ιστορίες του πέρα από τα Κilling Joke, Endgame, the Βatman Who Laughs και The Joker. Θα υπάρξουν spoilers σε όλες τις ιστορίες αλλά με κεντρικό άξονα το συναίσθημα που μας άφησε η καθεμία όπως πάντα ολοκληρώνουμε το αφιέρωμα μας με ένα ζουμερό τρίτο μέρος που εστιάζει στην ύπαρξη του Joker στις ζωές των “καλών”. Joker’s Night Lunacy Batman adventures #3 Burchett-templeton /1992 Η πρώτη εμφάνιση του “κινούμενου” Joker στα comics σε μια από τις καλύτερες stand alone ιστορίες που γράφτηκαν ποτέ στα 90s, χαρακτηριστικό του επιπέδου της σειράς που σε πολλούς από εμάς τους τότε πολύ μικρούς μας έμαθε τα κόμικς. Χωρίς φλυαρία και λεπτομέρειες, ο Joker εδώ κάνει αυτό που ξέρει καλύτερα από όλους, καταλαμβάνει τον έλεγχο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (στην προκειμένη ήταν η τηλεόραση) και έχει ένα στόχο χωρίς μορφή, χωρίς αρχή και τέλος, το χάος και να πετύχει να φωλιάσει καλά στους κατοίκους της Γκόθαμ την ιδέα ότι δεν υπάρχει τίποτα πέρα από αυτό. Λίγες αλλά δυνατές σκηνές δράσης σε μια ιστορία απλή που δείχνει μέσα από λίγα μόλις καρέ την αιώνια αντιπαλότητα μεταξύ του Τζόκερ και του ανθρώπου Νυχτερίδα, ενώ το τέλος είναι χαρακτηριστικό αυτού που πλέον σχεδόν τριάντα χρόνια αργότερα θεωρούμε δεδομένο και για κάποιο λόγο δε λέμε να το χορτάσουμε: ότι δεν υπάρχει τέλος μεταξύ αυτών των δύο που θυμίζοντας περισσότερο επαναλαμβανόμενα μοτίβα καλού, κακού και αμφισβήτησης, παρά ανθρώπινες οντότητες θα μάχονται αιώνια. Στα πολύ ευχάριστα αλλά και ιστορικής σημασίας σημεία είναι επίσης η πρώτη επίσης χάρτινη εμφάνιση του κινούμενου Harvey Dent πριν ακόμα γίνει ο Διπρόσωπος. Όλες οι ιστορίες που εστιάζουν στα χρόνια της νιότης του Batman είχαν πάντα ενδιαφέρον, από τα κορυφαία Batman Adventures και τα Legends Of The Dark Knight, μέχρι τα στοιχεία που αποκαλύφθηκαν δεκαετίες αργότερα με ιστορίες όπως το Gates Of Gotham και φυσικά το Court Of Owls. Συλλογή : The Batman Adventures volume 1 Οι λάτρεις ρομαντισμού προσπαθήστε να βρείτε το τεύχος για να αφιερώσετε λίγο χρόνο να διαβάσετε την αξέχαστη στήλη αλληλογραφίας της εποχής στο τέλος του περιοδικού με γράμματα από αναγνώστες κάθε ηλικίας. Ο ρομαντισμός του χθες στα καλύτερα του. Δείτε επίσης: Batman & Robin Adventures Επίσης μια ιστορία που βαθμολογείται με 10 αν λάβει κανένας κατά νου πόσα πολλά εκτυλίσσονται σε μόλις 22 σελίδες. Φοβερή, χριστουγεννιάτικη περιπέτεια με το Joker στο ρόλο του κεντρικού κακού να αποδεικνύει για μια ακόμη φορά ότι όταν θέλει μπορεί να πάρει τον έλεγχο μιας ολόκληρης κοινωνίας και των μηχανισμών της και τα αστεία να δώσουν τη θέση τους στη σύγχυση και στον τρόμο . Wildcard Wolfman-James Aparo Batman #450-451 /1990 Το αφιέρωμα εδώ συνεχίζει από το σημείο που είχε ξεκινήσει το πρώτο μέρος του “Batman! Οι άλλες νυχτερίδες”. Με τη στιγμή που στα αλήθεια τρόμαξε ο Joker. 1990 λοιπόν και οι θρυλικοί και συνάμα υπεύθυνοι για πολλές κλασσικές και γοητευτικά απλές ιστορίες όπως αυτοί εδώ, Wolfman και Aparo, συγγράφουν την επιστροφή του Joker έπειτα από το “A Death in the Family” όπου ο κλόουν πρίγκηπας του εγκλήματος σκότωσε το Robin-Jason Todd με ένα λοστό και βύθισε τον Batman στην εσωστρέφεια αφού ήρθε αντιμέτωπος με την πρώτη του αληθινή αποτυχία. Εδώ, περίπου ένα χρόνο μετά έχει κλείσει έναν κύκλο αυτοκαταστροφής, στη συνέχεια έχει συναντηθεί με τον Tim Drake, ο οποίος διεκδικώντας μανιασμένα το πέπλο του κοκκινολαίμη, το κέρδισε πέρα από τους φόβους του Μπρους ότι η ιστορία θα επαναληφθεί και τα πράγματα έχουν μια φυσιολογική ροή ξανά στο Μέγαρο Γουέιν. Όλα αυτά μέχρι το άκουσμα της επιστροφής του Τζόκερ που αρχίζει με το κρέμασμα ενός εισαγγελέα και όλα έχουν αλυσιδωτή αντίδραση. Ο James Gordon νιώθει το μετατραυματικό στρες στη ράχη του πιο έντονα από ποτέ αφού σε κάθε πράξη του Τζόκερ βλέπει και πάλι την παράλυση της κόρης του (The Killing Joke) ενώ ο Batman νιώθει επίσης ένα ρίγος φόβου να διαπερνά το σώμα του καθώς αναρωτιέται αν με την επιστροφή του Τζόκερ, που στο τέλος του “A Death in the Family” είναι αγνοούμενος, έπραξε σωστά που έβαλε και πάλι ένα έφηβο στο μονοπάτι του κινδύνου. Δεν είναι οι μόνοι που μετρούν τις δυνάμεις τους όμως. Ο Τζόκερ φοβάται και αναζητεί και εκείνος τις ρίζες της ύπαρξης του ενώ υπάρχουν στιγμές που κλαίει γοερά, καθώς νιώθει ένα κενό σε όλα όσα κάνει. Τότε θα συμβεί κάτι πραγματικά αναπάντεχο, οι πράξεις ενός υποτιθέμενου Τζόκερ δείχνουν ότι δεν είναι ο αυθεντικός, όχι εκείνος που ευθύνεται για το φόνο του Robin και την παράλυση της Barbara Gordon, αλλά ένας ακόλουθος το ίδιο ψυχασθενής και επικίνδυνος. Ο δεύτερος στήνει μια ενέδρα θανάτου στο τέλος του δεύτερου μέρος της ιστορίας στον τόπο όπου γεννήθηκε ο πρώτος Τζόκερ ύστερα από την πτώση του σε χημικά απόβλητα. Εκεί ξεκινάει ένα μακελειό που καταλήγει στο θάνατο (;) του wannabe Joker ενώ ο αυθεντικός συλλαμβάνεται και οδηγείται ξανά στο Άρκαμ γελώντας ευτυχής αφού θεωρεί ότι σε ένα μέρος τόσο οικείο σε αυτόν πλέον θα ξαναβρεί τον εαυτό του. Από ιστορικής πλευράς το Wildcard εν έτει 2019 παρουσιάζει μοναδικό ενδιαφέρον αφού η DC ανακοίνωσε ότι στα προσεχώς υπάρχει η ιστορία “The Three Jokers” από το νέο imprint Black label στο οποίο μας υπόσχεται να πέσει φως στο μυστήριο του αν όλα αυτά τα χρόνια έχουμε να κάνουμε με τρία πρόσωπα πίσω από το μακιγιάζ και το κραγιόν και όχι μόνο ένα. Διαβάζοντας ξανά την ιστορία αναρωτηθήκαμε αν εδώ είχαμε μια πρώτη συσχέτιση. Ο σφετεριστής τζόκερ μας δείχνει το πρόσωπο του για μια στιγμή αλλά μέχρι και την τελευταία σελίδα δεν έχουμε άλλη πληροφορία ενώ ο θάνατος του επίσης υπονοείται και δεν τον βλέπουμε οι ίδιοι σε κάποιο καρέ (συγχωρέστε μου αν μου διαφεύγει κάτι άλλο σε μετέπειτα ιστορίες). Στα αρνητικά, υπάρχει ένα πολύ φτωχό θα λέγαμε σημείο όπου ο Batman κρατώντας στο τέλος τον Τζόκερ, ρωτάει τον επιθεωρητή Γκόρντον τι επιθυμεί να κάνουν μαζί του. Η απόδοση εδώ συγγραφικά είναι άχρωμη, άοσμη και άγευστη σε μια ιστορία που όμως άφησε ένα αρκετά θετικό στίγμα. Συλλογή : The caped Crusader volume 3. Δείτε επίσης: Robin II: Τhe Joker’s wild ! Αρκετά καλή μίνι σειρά με την πρώτη ουσιαστικά συνάντηση του Robin -Tim Drake με το Joker ο οποίος στην πρώτη τους αναμέτρηση φθάνει στα όρια νευρικού κλονισμού βλέποντας το Robin ζωντανό,σκεπτόμενος ότι η μεγαλύτερη επιτυχία του έχει αναιρεθεί ,για να ανακαλύψει αργότερα ότι πίσω από τη μάσκα κρύβεται κάποιος άλλος και εκεί αρχίζει ένα λυσσασμένο κυνήγι . No man’s land Endgame part 3: Rest in Heavenly Peace Detective comics #741/2000 Greg Ruccka, Devin Grayson-Damion, Scott-Dave Eaglesham Εδώ συνεχίζουμε από εκεί που είχαμε μείνει στο αφιέρωμα για τις καλύτερες πιο underground ιστορίες του Batman που χάθηκαν στο χρόνο. Η εποχή της No Man’s Land ήταν η πρώτη συμπαγής περίοδος που θα σήκωνε ένα τεράστιο Μπατ σινιάλο για τη γραμμή αμέτρητων πανίσχυρων ιστοριών που θα κυκλοφορούσαν μέχρι και σήμερα. Η φυσική καταστροφή στο cataclysm storyline έφερε σαν αποτέλεσμα να αποκοπεί η Γκόθαμ από τις ΗΠΑ και στη συνέχεια μέσα στο χάος και στον κίνδυνο παρέμειναν μόνο οι τολμηροί που το έβλεπαν σαν μια μεγάλη περιπέτεια, οι γκάνγκστερ και ακόμα και ο Μπάτμαν αποχωρεί για λίγο συντετριμμένος από τις ενοχές του που δεν κατάφερε να σώσει την πολιτική παρτίδα της υπόθεσης ως Μπρους Γουέιν (the road to no man’s land-prelude). Πολιτικά παιχνίδια με δεκάδες μέτωπα, στο ένα ο γνωστός και μη εξαιρετέος scavenger, Lex Luthor, από την άλλη μεριά ο Bane και μέσα σε όλα αυτά ο Batman αποδεχόμενος όπως πάντα οποιαδήποτε συνθήκη κινείται με νέους κανόνες και τακτικές που δε συνήθιζε. Ας πάμε όμως τώρα στο Joker. O Joker έμεινε κρυμμένος το μεγαλύτερο διάστημα για να αποφασίσει να κάνει μια δυνατή και αιματηρή επανεμφάνιση προκειμένου να κλέψει δημοσιότητα όπως αγαπάει πάντα. Αφού ξεπάστρεψε το μισό GCPD και ξυλοφόρτωσε τη Huntress αφήνοντας τη μισοπεθαμένη για να τη μεταφέρει στο νοσοκομείο, ο διαχρονικός της πόθος, ο Nightwing, στη συνέχεια απαγάγει μωρά από τη Γκόθαμ. Μετά από μια επιτυχημένη παγίδα που έστησε στον νυχτερίδα με τη βοήθεια της Harley Quinn, που έκανε τον απαραίτητο αντιπερισπασμό τελικά δολοφονεί εν ψυχρώ τη σύζυγό του James Gordon, η Sarah σε μια από τις πιο θλιβερές στιγμές στη φιλία των Batman και Jim (βλέπε batman, οι άλλες νυχτερίδες-μέρος δεύτερο). Στις τελευταίες, δραματικές σελίδες θα αντικρίσουμε πράγματα που σαν αναγνώστες δε τα έχουμε ξαναδεί. Ο σκοτεινός ιππότης που ποτέ του δε θέλει να χάνει τον έλεγχο σε οτιδήποτε, δηλώνει ειλικρινέστατα ότι μέσα από όσα έχουν λάβει χώρα όλοι έφτασαν μακριά από τα όρια και αντί να σταματήσει τον Γκόρντον την ώρα που εκείνος σημαδεύει με πιστόλι τον Τζόκερ του λέει απλά “δε θα σε σταματήσω “. Ο Γκόρντον τον πυροβολεί και του αχρηστεύει το γόνατο και στη συνέχεια χάνει την ισορροπία του στα σκαλοπάτια και ξεσπάει σε κλάματα αγορεύοντας τις κατηγορίες φόνου για τα πρακτικά. Ο Batman τον αγκαλιάζει κρατώντας τα δικά του δάκρυα. Σε αυτή την ιστορία που τα γεγονότα της λαμβάνουν μέρος την παραμονή Χριστουγέννων έχουμε οικογενειακά σύμβολα παντού. Η bat family και ο σκληρός πυρήνας της πιο δεμένη από ποτέ (η σημασία του no man’s land είναι ουσιαστικά η γέννηση της περισσότερο από καθετί άλλο), ο Γκόρντον με τη δική του οικογένεια ευτυχής στο σαλόνι του σπιτιού πριν αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για το φόνο της συζύγου του και ο κλόουν πρίγκηπας του εγκλήματος έχει μια φοβερή εναλλαγή συναισθημάτων στις τελευταίες τρεις σελίδες, από την ατέλειωτη ηδονή στη μελαγχολία και ξανά πίσω και κάπου εκεί αναρωτιέσαι αν έχεις κάνει τεράστιο λάθος που κατά καιρούς σκέφτηκες ότι ίσως τελικά τον συμπαθείς και ότι είναι απλώς ένας σκατόψυχος φονιάς και όχι ένα θύμα ενός συστήματος που δεν καταλαβαίνουμε. Ο φθόνος για τις οικογένειες των Μπρους και Τζέιμς ίσως ήταν μεγαλύτερο κίνητρο ακόμα και από την πιο αβυσσαλέα του αγάπη, την αυτοπροβολή. Και η γλυκιά ειρωνεία της υπόθεσης: ο θάνατος της Sarah Gordon αποτέλεσε τον προθάλαμο για την πρώτη φορά που η εμπιστοσύνη μεταξύ bats και Jimbo μπήκε πλέον σε στέρεα θεμέλια. Duty C.J. Henderson- Trevor Von Ceden /1998 Legends of the Dark Knight #104-105 Ανέκαθεν ένα θέμα προβληματισμού και αμφισβήτησης είναι η κλιμάκωση που δημιουργεί η παρουσία του Μπάτμαν και του Τζόκερ στη Γκόθαμ. Όσο ο πρώτος επιμένει και σφίγγει τον κλοιό της αντιδραστικής βίας απέναντι στο έγκλημα , τόσο ο δεύτερος αναζητεί το φιάσκο, την τρομοκρατία και τον τρόμο στα μάτια των άλλων. Η ιστορία αυτή μας πάει πίσω στον πρώτο ή δεύτερο χρόνο ζωής του Μπάτμαν και μας δείχνει υπό το οπτικό πρίσμα των αγαπημένων μας αστυνομικών, Jim Gordon και Harvey Bullock (αυτούς τους δύο αγαπήσαμε σε όλοι μας τη ζωή μόνο και τον ταξίαρχο Θεοχάρη, μη μας παρεξηγήσετε) πως αλλάζει πλήρως ξαφνικά μια ολόκληρη μητρόπολη δίχως αυτόν. Ο Batman δεν ανταποκρίνεται στο σινιάλο και καθώς ο Γκόρντον μονολογεί παραδέχεται στον εαυτό του ότι η χρονική στιγμή που ο Μπάτμαν δεν είναι παρών είναι η χειρότερη δυνατή, καθώς έχει επανεμφανιστεί ο Τζόκερ, που κανένας άλλος ρεαλιστικά δε μπορεί να αναμετρηθεί με τις μεθόδους του. Ο Bullock παίρνει πατριωτικά το ζήτημα και θέλει να αποδείξει ότι η αστυνομία μπορεί και χωρίς εκείνον. Όλα έχουν να κάνουν με ισορροπία και είτε το θέλουμε είτε όχι εδώ χωρίς έναν Μπάτμαν και έναν Τζόκερ εκείνη δεν είναι ποτέ αυτή που ξέρουμε, σαν μια σχέση σου που ξαφνικά περνά κρίση και σαν μια κακή περίοδο στην εργασία σου που σε κάνει να συνειδητοποιείς ότι όσο γερά και να νιώθεις ότι πατάς στα πόδια σου η παραμικρή αλλαγή είναι τελικά μια μοιραία αλλαγή στον πύργο της Τζένγκα. Περσόνες όπως ο δήμαρχος ουρλιάζει στο Γκόρντον να βρει το μασκοφόρο φρικιό του, ο Τζόκερ ξεκινάει ένα μεγάλο παραλήρημα όταν ενώ ολόκληρη η Γκόθαμ γνωρίζει ότι η βόμβα που θα σκάσει εντός ολίγου είναι αρκετή για να την εξαφανίσει στο μισό της, αλλά ο Μπάτμαν δεν εμφανίζεται και ο Τζόκερ φωνάζει ότι θέλει να χορέψει με τον άνδρα του και δε τον νοιάζει τίποτα άλλο παρά να υπάρχει αυτός τριγύρω. Στο κομμάτι της αισθητικής ξεχωρίζει η έκφραση πανικού στο πρόσωπο ενός συνεργάτη του Τζόκερ όταν εκείνος έχει συλληφθεί καθώς και η ρετρό αισθητική του κλόουν, το κουστούμι και το χτένισμα είναι ονείρωξη των vintage lovers εδώ . Η ιστορία είναι απαραίτητη για όσους αγαπούν τις ιστορίες… Μπάτμαν χωρίς Μπάτμαν και για όσους θέλουν να δουν το Τζόκερ να τρομάζει αληθινά πίσω από τα φονικά αστεία και το ντελίριο. Δείτε επίσης: Gotham Central Για τους οπαδούς των ιστοριών Μπάτμαν δίχως Μπάτμαν και αυτό . A black and white world Batman black & white #2 Neil Gaiman-Simon Brisket/1996 Εδώ σε σχέση με τις προηγούμενες ιστορίες που εξετάζουμε, είμαστε μακριά από το continuity και τη… σοβαροφάνεια, κρατάμε μόνο τους συμβολισμούς και πάμε… σουρεαλιστικά και με χαμόγελο (;). Το τελευταίο είναι σχετικό αφού εδώ τα σκοτεινά παραμύθια με τη δόση τρόμου και κωμικοτραγικού στοιχείου του Neil Gaiman ενώνονται με το Simon Bisley, κορυφαίο σχεδιαστή του -για γέλια και για κλάματα – Lobo. Ιδανικό ντουέτο για μια ιστορία καυστική με γαργαλιστικές λεπτομέρειες, όπου οι Τζόκερ και Μπάτμαν σαν να είναι ο Deadpool της Marvel, γνωρίζουν ότι είναι χαρακτήρες κόμικς και είναι η δουλειά από την οποία βιοπορίζονται. Πάνε το πρωί στο κοινό τους γραφείο, γκρινιάζουν, πίνουν καφέ και μαλώνουν μεταξύ τους για το πόσο άδικη και προβλέψιμη είναι η εργασία τους αφού πάντα ο ένας παίρνει πιο εντυπωσιακές ατάκες και σκηνές στο ρόλο του από τον άλλο και στο τέλος πάντα συμφωνούν ότι αφού και οι δύο δεν είναι άνεργοι …δόξα τω θεώ να λένε κιόλας. Μας αρέσει πολύ να ανακαλύπτουμε ιστορίες που μπήκαν σε μια κρυψώνα του χρόνου και εδώ είναι μια πολύ χαρακτηριστική περίπτωση. Η πρώτη σειρά Batman Black & white κυκλοφόρησε το 1996 και στο τεύχος 2 συμπεριλήφθηκε αυτή η μικρή ιστορία σαν γκραν φινάλε του συγκεκριμένου τεύχους. Μέσα από ένα αστείο σουρεάλ παραμυθάκι (με πολύ πιο hardcore σχέδιο) στο τέλος θα αναρωτηθούμε αν ο Μπάτμαν, ο Joker και τα κόμικς είναι ο,τι πιο αστείο και προβλέψιμο συναντήσαμε ποτέ και δε το παραδεχόμαστε στον εαυτό μας γιατί μια ολόκληρη πορεία ζωής θα είναι πια μια φάρσα και μια εμπορική πλάνη… ευτυχώς υπάρχουν κόμικς σαν το Dark Victory ( batman! Οι άλλες νυχτερίδες μέρος πρώτο ) για να διώχνουν τέτοιες σκέψεις μακριά. Η σειρά πήρε βραβείο Eisner για την αισθητική της, έχει φθάσει μέχρι και σε volume 4 προς το παρόν ενώ ακόμα και σήμερα, 23 χρόνια μετά ενώ η αναφορά στο κόμικ δεν είναι τόσο συχνή, η επιρροή της στη βιομηχανία των κόμικς related είναι πανίσχυρη αφού φιγούρες και αγαλματίδια και τυχερά σακουλάκια με μικρότερες φιγούρες υπό τον τίτλο Batman Black and white βασισμένες στα σχέδια της σειράς κυκλοφορούν διαρκώς. Συλλογή : Batman black & white ( πολύ όμορφη oversized έκδοση) The Dark Knight Returns: The Last Crusade One shot- prestige format Frank Miller – John Romitta Jr./2016 Αφήσαμε για το τέλος μια ιστορία πιο πρόσφατη από τις άλλες και μακράν πιο αμφιλεγόμενη και παρεξηγημένη. Το 2016 με αφορμή τη συμπλήρωση των τριάντα χρόνων από την πρώτη κυκλοφορία της καλύτερης ιστορίας κόμικς όλων των εποχών, του The Dark Knight Returns, ο Frank Miller με τη βοήθεια του John Romitta jr. Κυκλοφορεί ένα επετειακό πρελούδιο με τίτλο The last crusade , στην οποία όπως αποδεικνύει και ο τίτλος θεωρητικά θα ανακαλύπταμε την αιτία που ο Bruce Wayne αποσύρθηκε στα 45 του χρόνια για να επανέλθει δέκα χρόνια μετά στο The dark knight returns. Ουσιαστικά δε μαθαίνουμε κάτι που δε γνωρίζαμε πλήρως, αφού τα υπονοούμενα για το θάνατο του Jason Todd υπήρχαν ήδη στην original ιστορία. Η ιστορία σε μια εποχή που ο Miller εξιλεωνόταν για τις απαράδεκτες ιστορίες του, χτισμένες σε φασιστικά πρότυπα από το 2002 και μετά με το Dark Knight III: The master race (με μεγάλη δόση καχυποψίας όμως καθώς στο σενάριο τον στήριζε ο Brian Azzarello, ο οποίος κατά πολλούς περιμάζεψε την ανεξέλεγκτη πλέον παράνοια του Miller και απέδωσε ένα πολύ καλό graphic novel), εδώ αποδοκιμάστηκε από πολλούς ότι η ιστορία απλά αναπαράγει κάτι που ήδη μας είναι γνωστό για να εξαργυρώσει απλά την επέτειο του Dkr. Ίσως ισχύει, αλλά εμείς θα εστιάσουμε στα θετικά της και προφανώς στο Joker. Ο ψυχοπαθής κλόουν εδώ είναι σε μια από τις πιο εύστοχες αποδόσεις του: μεσήλικας πλέον και αυτός όπως και ο Μπρους Γουέιν που δε λέει να παραιτηθεί από άνθρωπος νυχτερίδα δε σταματά σαν τη νέμεση του και αυτός να ηδονίζεται με την αιώνια διαμάχη τους καθώς οι αποδράσεις από το άσυλο Arkham δίνουν και παίρνουν ενώ κατά τη διάρκεια της τελευταίας ο Robin-Jason τον παγιδεύει πανηγυρικά. Από εκεί και ύστερα το νοσταλγικό Μίλλερ κύμα είναι χορταστικό \. Πολύ καλά δομημένη ιστορία με τα γνωστά πάνελ των ειδήσεων και τα ρεπορτάζ να στοχοποιούν τον Μπάτμαν για τη βία κατά παιδιών και τη χρήση άλλων για τον Άγιο πόλεμο του, ενώ άλλες φορές τον ηρωοποιούν. Ο John Romitta jr πιστός στο ύφος του Miller είναι στα καλύτερά του (ο δημιουργός αυτός πραγματικά όσο μεγαλώνει …μικραίνει) αλλά και ο Joker δεν πάει πίσω. Σε ελάχιστες ιστορίες έχουμε δει τον κλόουν με τόσο παρανοϊκό και επιθετικό βλέμμα που μας κάνει να αναφωνούμε “ο JOker όπως έπρεπε ” και οι μονόλογοι του στο Άρκαμ με κλασσικό θυμωμένο αλλά σίγουρο μιλερικό ύφος μας κάνουν να μη χορταίνουμε να τον παρατηρούμε στα καρέ, ειδικά στις σκηνές που παίζει πόκερ με κάποιον άλλο. Οι ποιητικές του αναφορές γεμάτες φονικά σημεία για το Ρόμπιν καθώς και η διαολεμένη του σιγουριά μας καθηλώνουν και μας κάνει να αγωνιούμε πριν έρθει ένα τραγικό τέλος που ενώ γνωρίζουμε δε σταματά να μας κρατάει σε αγωνία με αυτό τον τρόπο. Ποιητικός αν και νοσηρά ο τρόπος με τον οποίο στο τέλος ο Joker “τελειώνει ” τον Τζέισον ο οποίος εδώ είναι παρορμητικός και ανυπάκουος όπως ήταν ανέκαθεν. Ναι, ο Μίλλερ δύσκολα θα συγχωρεθεί που προσέβαλλε αγαπημένους μας ήρωες και που το πολύ δημοκρατικό ξεκίνημα με το Daredevil έγινε ένα ναζιστικό παραλήρημα από την 11η Σεπτεμβρίου και έπειτα. Ναι, διαβάζουμε για μια ακόμη φορά θυμωμένες στα πρόθυρα κρίσης εκδοχές των λατρεμένων μας χαρακτήρων , αλλά ο Τζόκερ αποδίδεται όπως του αξίζει είτε μας αρέσει είτε όχι και δίνει ματωμένο τέλος στη ζωή που λίγες σελίδες πριν το κλείσιμο της ιστορίας ονειρεύεται ο Μπρους Γουέιν σε ένα διάλογο που έχει με τον Άλφρεντ. Όπως πάντα θα υπάρχει ο Batman, έτσι θα υπάρχει και ο Τζόκερ, με χίλιους διαφορετικούς τρόπους και σε χίλιες διαφορετικές ιστορίες και εκδοχές μέσα και έξω από το continuity. Δείτε: the dark knight returns: the last crusade /deluxe edition Αξίζει καθώς είναι πανέμορφη έκδοση με σκληρό εξώφυλλο ,οικονομική και λίγο μεγαλύτερη από το σύνηθες μέγεθος των κόμικς. Δείτε επίσης: Citizen Wayne Michael Bendis first batman story ever . Batman Chronicles #21 /2000 Reprint: Pearl #1 / 2019 Για τον ίδιο ακριβώς λόγο, μια πολύ μικρή ιστορία με τον Τζόκερ να εμφανίζεται για μια στιγμή βάζοντας παρακαταθήκη αυτό που αναφέρουμε πιο πάνω ,ότι χωρίς τον ένα δεν υφίσταται μόνος στο λόγο ούτε και ο άλλος. Σε ιστορίες παράλληλης πραγματικότητας, σε ιστορίες για το μέλλον, παντού . Αποχαιρετούμε το άρθρο που μοιράστηκε σε τρία μέρη θέλοντας να σας πούμε ένα μεγάλο ευχαριστώ που μας προτρέψατε, χωρίς να το γνωρίζετε να ανατρέξουμε στη βιβλιοθήκη μας, για να διαβάσουμε και πάλι ιστορίες που είχαμε αφήσει πίσω μας για χρόνια. Μαζί τους επέστρεψαν οι αναμνήσεις από τις βόλτες στα κομιξάδικα πίσω στα 00s που μας κάνει να μη μετανιώνουμε ούτε στιγμή που εξακολουθούμε να στηρίζουμε το έντυπο και μας δίνει την ελπίδα ότι για κάτι τέτοιες αναμνήσεις και καθημερινές, μικρές περιπέτειες είναι που πάντα έχει πιθανότητες να επιβιώνει στο χρόνο. Σας αφήνουμε με ένα δώρο από την αξέχαστη βραδιά Batman 80 years at Death Disco οπού ο Μπρους Γουέιν και ο Τζόκερ πήραν σάρκα και οστά στη σκηνή του χώρου από το σκηνοθέτη Γιώργο Λουριδά και τους ηθοποιούς Γιάννης Οιχαλιώτη και Χρήστο Χριστακόπουλο Μαυράκη. Καλό Φθινόπωρο και επίσημα και θα τα λέμε πολύ σύντομα φέτος όπως ήδη έχετε καταλάβει με περισσότερα αφιερώματα για το χθες αλλά και για όσα έρχονται στα προσεχώς.
  4. Με αφορμή την έναρξη της πολυαναμενόμενης σειράς του τηλεοπτικού DC (grim) universe σε απόδοση από το HBO θα εξετάσουμε γεγονότα και αλήθειες που άλλαξαν την ιστορία των κόμικς μετά από την πρώτη κυκλοφορία των Watchmen και όσα επακολούθησαν σε τεχνικό επίπεδο, δικαιώματα δημιουργών και μετέπειτα κόμικς. Δε θα μακρηγορήσουμε με την περίληψη του βιβλίου ούτε θα κάνουμε spoilers στο βαθμό που έγιναν στα πρόσφατα άρθρα “Batman! Οι άλλες νυχτερίδες” και “Joker! Τα κρυμμένα χαμόγελα”. Ιστορίες όπως το “DC universe rebirth”, “flash/batman: the button” και φυσικά το “Doomsday Clock” είναι πολύ πρόσφατες για να αναφερθούμε στα γεγονότα τους και να χαλάσουμε την έκπληξη για όσους τυχόν δε τα έχουν διαβάσει ακόμα. Πάμε να δούμε αντικειμενικές και υποκειμενικά απόψεις παρακάτω: Δικαιώματα Η DC Comics ανέφερε στους δημιουργούς της σειράς ότι ένα χρόνο έπειτα από την πρώτη κυκλοφορία της θα τους μεταβίβαζε τα δικαιώματα. Alan Moore & Dave Gibbons σύντομα κατάλαβαν ότι ο εκδοτικός οίκος ουδέποτε είχε σκοπό να κάνει τέτοια παραχώρηση. Η στάση του Moore ανά τα χρόνια θα μπορούσε να χαρακτηριστεί από τη φράση “συγχωρώ αλλά δεν ξεχνώ ” αφού μετέπειτα υπήρξαν ιστορικές κυκλοφορίες όπως το V For Vendetta από το Vertigo imprint της DC αλλά κράτησε ακέραιη τη στάση του όσο αφορά τους Watchmen. Στις αμέτρητες δημόσιες εκδηλώσεις για το κόμικ τις τελευταίες τρεις δεκαετίες ποτέ δε δήλωσε παρών, ενώ η DC κάποια στιγμή δήλωσε ότι θα του επέστρεφε τα δικαιώματα αν εκείνος άρχισε να εμφανίζεται στις σχετικές παρουσιάσεις. Ο Moore αρνήθηκε ενώ στη συνέχεια αποκάλυψε ότι το 2010 επίσης αρνήθηκε πρόταση παχυλής αμοιβής προκειμένου να επανέλθει στη σειρά με διάφορα prequels και sequels αυτής μαζί με το Dave Gibbons ενώ μέρος της λίστας υποσχέσεων ήταν και πάλι η επιστροφή των δικαιωμάτων των ηρώων τους σε αυτούς. Αμφότεροι απάντησαν αρνητικά και πάλι. Ο Moore σε μια κρίση αλήθειας πάντως κάποια στιγμή δεν έκρυψε το ότι ήθελε πολύ να βγει μια ιστορία σχετική με τους Minutemen, τους πρώτους υπερήρωες της ιστορίας κατά το Watchmen σύμπαν, κάτι το οποίο δε συνέβη ποτέ τελικά από τη συγκεκριμένη δημιουργική ομάδα τουλάχιστον. Στη σειρά “Before Watchmen” τελικά κυκλοφόρησε η ιστορία των Minutemen μια σειρά που ασφαλώς θα ζει πάντα στη σκιά του “δεν είναι Moore – Gibbons”. Για τους comics enthusiasts προτείνουμε πάντως το Night Owl με τη συμβολή του ιερού Andy Kubert. Στο “2” και στο “3” θα δούμε περιπτώσεις δύο άλλων τιτάνων που θεωρούμε ότι επηρεάστηκαν άμεσα, όχι τόσο στην τέχνη τους όσο στον τρόπο σκέψης και αντίδρασης τους στην προδοσία της DC… …και αν νομίζετε ότι δεν υπάρχουν χειρότερες περιπτώσεις προδοσίας δείτε εκείνη του Frank Miller από τη Marvel και την ηρωίδα Elektra που ευτελίστηκε σε αντίθεση με το Sandman που θα δούμε πιο κάτω ενώ ένα σπουδαίο graphic novel, το “Elektra Lives Again” (στα top 100 overrated comics κατά το Comicdom αλλά καθόλου δε μας νοιάζει) έχει θαφτεί στη σκόνη από τον ίδιο του το δημιουργό καθώς πάντα θα του θυμίζει ένα χτύπημα κάτω από τη μέση από τη Marvel Comics με την οποία έκτοτε δε συνεργάστηκε ποτέ ξανά μέχρι σήμερα. Neil Gaiman Ο Alan Moore κάποια στιγμή είχε αποκαλύψει παλαιότερα ότι συμβουλεύτηκε το Neil Gaiman ουκ ολίγες φορές όσο έγραφε την ιστορία των Watchmen, ειδικά όσοn αφορά θέματα αναφορών σε στοιχεία Χριστιανικά όπως αυτά της Βίβλου και το συμβολισμό της κουκουβάγιας – στο δεύτερο ειδικά σημείο είναι προφανές. Υπενθυμίζουμε ότι στη μυθολογία του Μορφέα ο Neil Gaiman είχε χρησιμοποιήσει στοιχεία από πολλές θρησκείες αλλά κυρίως από τη Χριστιανική. Σχετικά με το Gaiman και τη σχέση του με τον Alan Moore ας δούμε, σύμφωνα με τη δική μας γνώμη πάντα πως γράφτηκε μια χρυσή σελίδα στην ιστορία των κόμικς στη συνέχεια. Ο Neil Gaiman υποψιασμένος από τα δικαιώματα και το πάθημα του νεαρού Alan Moore αναλαμβάνει τη σειρά Sandman με την ευτυχή συγκυρία να είναι προστατευόμενος της λατρεμένης εκδότριας της Vertigo, Karen Berger και στη ρήτρα βάζει έναν απόλυτα σαφή όρο: Η σειρά ολοκληρώνεται σε 75 τεύχη , τον σκοτώνω και κανένας σας ποτέ σε θα τον χρησιμοποιήσει. Η συνέχεια; Κοινό και κριτικοί αποχαιρετούν τη σειρά σαν τη σημαντικότερη της δεκαετίας των 90s, τα spin off για πολλά χρόνια μετά είναι λίγα και εξαιρετικά υψηλής ποιότητας όλα , όπως το endless nights ,το αξέχαστο sandman presents: Lucifer the Morningstar option και τα… ξεχασμένα κλασσικά “The Furies” και “Love Street “, ιστορία με το John Constantine στα νιάτα του. Ο Sandman δεν κακοποιείται με φλύαρες ιστορίες σε γραμμή παραγωγής και γίνεται θρύλος. Χωρίς την εξαπάτηση του Alan Moore για παράδειγμα θα ήταν πολύ διαφορετικά τα πράγματα. Ολόκληρη Vertigo ίσως είχε μείνει στη σφαίρα του δυνατού κι όχι του υπαρκτού , αφού ουσιαστικά η Karen Berger αποφάσισε να πάρει τα δύο βήματα που η DC δεν πήρε ποτέ , να διατηρεί εμπιστοσύνη στους δημιουργούς της δίχως να τους αποσπά τα δικαιώματα και να τολμήσει αυτό που δεν άφησαν το Moore να κάνει, να δώσουν μια πιο σκοτεινή, με ψεγάδια χροιά σε ήρωες established. “Πάρε απλά το όνομα και ξέχνα τον ήρωα της Golden age, φτιάξε ο,τι θέλεις εσύ”. (Τάδε Έφη Karen Berger στο Neil Gaiman για το Sandman). Δυστοπία και έκπληξη Η σειρά μοιραία είναι επηρεασμένη σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της από τη βαθιά αγωνία που στιγμάτισε βαθιά τη δεκαετία του 1980 στα κόμικς, τα βιβλία επιστημονικής φαντασίας και τον κινηματογράφο. Σε επίπεδο αμερικανικό, ευρωπαϊκό και εγχώριο δεν υπάρχει κάτι που να εξέπεμπε ένα άρωμα πιο έντονο από ότι αυτό . Από ένα σημείο και μετά το “κακό” ( ή αν προτιμάτε, απλά πολύ σκληρό) τέλος φαίνεται ότι θα έρθει , αλλά μέσα από αμέτρητες λεπτομέρειες (το μεγάλο όπλο των Watchmen) διατηρείται μια ισορροπία που βγάζει ταυτόχρονα ένα 50-50 για την τελική έκβαση. Το βιβλίο με τις μαρτυρίες του μάρτυρα πίστης Rosarch που σώθηκε δίνει μια σκοτεινή δικαίωση στο μεγάλο παράπονο με το οποίο αφήνει τον αναγνώστη στο τέλος η ιστορία. Πρόσφατα έκανα το συνειρμό με τους Watchmen βλέποντας μια άλλη σειρά του Hbo, το βιογραφικό Chernobyl. Όταν αναφέρθηκαν στο τέλος οι κασέτες με τις μαρτυρίες του που βγήκαν στο φως μετά το θάνατο του, ένα θάνατο που προήλθε έπειτα από την προσωπική κόλαση στην οποία φρόντισαν να τον βάλουν ανώτερα κεφάλια επειδή τόλμησε να μην αποκρύψει αλήθειες που καυτηρίασαν την πάλαι ποτέ Σοβιετική ένωση. Η δυστοπική ατμόσφαιρα λοιπόν του Moore γίνεται σκέψη στο κεφάλι μας βλέποντας μια αληθινή ιστορία που επί Ουκρανικού εδάφους έμελλε να μείνει για πάντα ως ένα από τα πιο τρομακτικά συμβάντα στην ιστορία της ανθρωπότητας αφού το προσωπικό συμφέρον και η μεγαλομανία στα όρια της σχιζοφρένειας έβαψαν με αίμα τον πλανήτη και στις δύο περιπτώσεις, τη μυθοπλασία και την πραγματικότητα. Το Watchmen στα late 80s ήταν πραγματικά ο ακρογωνιαίος λίθος της ενηλικίωσης των κόμικς. Σειρά και προσδοκίες Ζούμε ακόμα σε ρυθμούς … Τζόκερ, μια ενήλικη ιστορία που με μεγάλες παραλλαγές έγινε ταινία και σε πολλούς δεν άρεσε αυτό. Ένας παραλληλισμός στο τρέιλερ εύκολα γίνεται αφού παρακολουθούμε μια παρέλαση ιδεαλιστών με μάσκες Rosarsch, έπειτα από την αντίστοιχη με μάσκες κλόουν στην ταινία με τον Χοακίν Φοίνιξ. Η DC comics αποδίδει σιγά σιγά τη black label φιλοσοφία στην οποία έχει επενδύσει τελευταία στα κόμικς και στην οθόνη, δίνοντας στους δημιουργούς την ελευθερία που επί χρόνια της στέρησε ώστε να κινηθούν ελεύθερα χωρίς να ακολουθούν πιστά τα origins των χαρακτήρων αποδίδοντας φανταστικές ιστορίες, συχνά ακατάλληλες για ανηλίκους μέσα από μίνι σειρές με μέση, αρχή και τέλος (επιτέλους) και μακριά από το φαύλο κύκλο των μηνιαίων σειρών που ευτελίζονται από μόνες τους (Batman by Tom King, το ένα μηνιαίο τεύχος έγινε δύο τεύχη για να εξαργυρώσει η DC την επιτυχία στο έπακρο και τα δύο τεύχη έγιναν η καταστροφή). Στη σειρά λογικά θα δούμε πολλά πράγματα που δε συνέβησαν ποτέ στην κεντρική ιστορία ούτε στα Before Watchmen prequels ή στο Doomsday Clock. Πολλά καλά βιβλία και ταινίες γίνονται βασιζόμενα σε έναν απλό κανόνα. Στη μυθοπλασία υπάρχει ελευθερία και ένα based προϊόν μυθοπλασίας αλλάζει ως ένα βαθμό για καλό σκοπό . Αυτός ο επαναστατικός τρόπος σκέψης ξεκίνησε κατά μία έννοια το 1986 με το The Dark Knight Returns του Frank Miller και φυσικά με το Watchmen (σε mainstream επίπεδο πάντα). Who watches the Watchmen Πράγματα που θα θυμόμαστε: – η ανατριχιαστική παραπομπή του ρολογιού με εκείνο της ανθρωπότητας που πλησίαζε προς…μεσάνυχτα στο πλαίσιο του τρόμου του πυρηνικού πολέμου των 80s μεταξύ Σοβιετικών και ΗΠΑ. -η αποδοχή του σεξ, της βίας και του μη κοινώς αποδεκτού στα mainstream comics. Οι σκηνές σεξ της μητέρας του Rosarch, ο γυμνός Doctor Manhattan, η εξαΰλωση του Rosarch και η… πολύ σέξι Silk Spectre ήταν στοιχεία που μέχρι τότε είχαμε δει μόνο σε indie comics. – το “κακό ” τέλος που έκανε την εκδοτική ομάδα να τσακωθεί με τον Alan Moore καθώς θεωρήθηκε ότι δεν έβγαινε νόημα από το μήνυμα του Ozymandias ότι βάφοντας με αίμα εκατομμυρίων νεκρών τον πλανήτη θα έφερνε την ειρήνη και ότι οι αναγνώστες θα σοκάρονταν. Το αινιγματικό επίσης τέλος που δεν μας άφησε ποτέ να δούμε αν το βιβλίο του Rosarch θα έφθανε στη δημοσιότητα όσο και να μην αρέσει σε πολλούς είναι καταλυτικό στη θρυλοποίηση των Watchmen. – τα χρώματα που χρησιμοποίησε ο Higgins ήταν ίδια σε “καλούς” και “κακούς”, πράγμα πλήρως ασυνήθιστο για τα κόμικς τότε, αφού το καθιερωμένο μοτίβο ήθελε τα βασικά χρώματα να γεμίζουν τις φιγούρες των πρώτων και τα σύνθετα εκείνες των δεύτερων . Η τέλεια αντανάκλαση της αμφιλεγόμενης ηθικής που χαρακτήριζε την πλευρά των ηρώων όσο εκείνης των εχθρών. – η ανάδειξη των Watcmen από το περιοδικό Time ως μιας από τις 100 κορυφαίες νουβέλες της ιστορίας. Τα κόμικς δεν θα ήταν μόνο για παιδιά ποτέ ξανά πια και σε αυτό είχε μπει σφραγίδα. Ο άνθρωπος που έγινε θεός Είναι χαρακτηριστικό το ποσό τσαλακώνεται ο μύθος των υπερηρώων σε αυτή τη σειρά κόμικς. Για αυτό άλλωστε δεν ακολουθήθηκε το αρχικό σενάριο όπου οι πρωταγωνιστές θα ήταν ήρωες ορόσημα όπως ο Question (που με ορισμένες παράλληλες γεννήθηκε μέσα από τα σπλάχνα του τελικά ο Rosarch) και το δίδυμο Moore-Gibbons έπλασε νέους ήρωες. Είναι φανερό το μοτίβο στο οποίο κινήθηκαν όσο αφορά κάποιους χαρακτήρες αφαιρώντας τους τα δυνατότερα στοιχεία τους. Δύο είναι τα πιο τρανταχτά παραδείγματα, ο Batman που απογυμνώθηκε από την ατσάλινη θέληση του και την επιμονή του να βρίσκει σε όλα τη λύση για να πάρουμε στα χέρια μας το δυσλειτουργικό Night Owl ενώ την ίδια στιγμή ο Ozymandias εχει το μυαλό του νυχτερίδα, δυνάμεις απίστευτες σαν εκείνες του Superman αλλά το ήθος του δεύτερου έχει πάει περίπατο. Η πιο έξυπνη σκέψη όμως είναι ο Dr Manhattan, ο άνθρωπος που έγινε θεός. Ο ταπεινός και ταλαντούχος νέος που έχει γερά θεμέλια για μια καλή συζυγική ζωή και καριέρα γίνεται ένας θεός με απεριόριστες δυνάμεις και αθανασία μετά το φριχτό του ατύχημα. Ναι, εύστοχα το Watchmen έχει χαρακτηριστεί ως το Citizen Kane των κόμικς αλλά στην προκειμένη υπάρχει ένα διαφορετικό υπόβαθρο. Κάποτε ο Ιησούς Χριστός από το Κάνσας , ο Κλαρκ Κεντ έγινε ο μεσσίας και ο καλός άνθρωπος που κοίταξε χαμηλά για να δει τους άλλους ανθρώπους στα μάτια. Όσο και να αντιπαθούν το Σούπερμαν για τον κλισέ αμερικανοκαθολικισμό του και το ποιόν του ως ένα καλό παιδί που κάνει όσα του δίδαξαν οι γονείς του, όσο και να μη σταματούν ποτέ τα κρύα αστεία για τη στολή του, νομίζω κάθε αναγνώστης κάπου, κάπως, κάποτε έχει ταυτιστεί με το ήθος του και την ήρεμη δύναμη που όταν την αγκαλιάζει η οργή του γίνεται ένα πάθος ικανό να αλλάξει τα πάντα. Είναι ο κρυφός πόθος κάθε ανθρώπου να το βρει στον εαυτό του και στους γύρω του. Ο μπλε θεός είναι το αντίθετο,ε εκείνος που έγινε μια μεγάλη μπάλα αλαζονείας και κυνισμού όταν απομονώθηκε από την ανθρώπινη φύση του , ενώ μόνο η κατάθλιψη έχει απομείνει ενδόμυχα να του θυμίζει όσα ήταν και όσα δεν πρόλαβε να γίνει.Ο Moore κατά πάσα πιθανότητα είχε στο μυαλό του όταν έδινε πνοή σε αυτό το χαρακτήρα το αντίθετο του Σουπς και το αποδίδει με τρόπο φιλοσοφικό και καθόλου εξόφθαλμο μακριά από την πεπατημένη που ακόμα συναντάμε σήμερα στην ποπ κουλτούρα (βλέπε την πρόσφατη ταινία bright burn) όπου το αντίθετο του Σούπερμαν είναι απλώς ένα παντοδύναμο ον με σατανικές προθέσεις( ή σοβιετικό όπλο να προπαγανδίζει ) που προσγειώθηκε από κάπου μακριά . Spawn #10 και άλλα Watchmen ανιψάκια Το κόμικ The authority το Warren Ellis που έχει σαφείς επιρροές από τους Watchmen και είναι η πρώτη ιστορία κόμικς που παρουσίαζε σούπερ ήρωες εκ των οποίων κάποιοι μεταξύ άλλων ήταν ανοικτά γκέι . The boys επίσης που απολαύσαμε πρόσφατα στη μικρή που ξεκίνησε από τη Wildstorm επίσης για να συνεχίσει στη Dark Horse comics έπειτα από το περιστατικό λογοκρισίας με τη DC Comics και βλέπουμε ουσιαστικά τους Watchmen ξεκάθαρα χυδαίους και ανδρείκελα της σκοτεινής πλευράς του μάρκετινγκ ,πολλές ακόμα ιστορίες… Το ρητό λέει “οι σοφοί κλέβουν ενώ οι ατάλαντοι απλά αντιγράφουν ‘. Δε χρειάζονται αναλύσεις για να αποδειχθεί ότι ο αγαπημένος μας Garth Ennis εδώ υπάγεται στους πρώτους . Και ένα διαμάντι , το τεύχος του Spawn που στα πρώτα του μόλις τεύχη έφερνε μια νέα επανάσταση στα κόμικς με το hardcore σχέδιο και τον απόλυτο αντιήρωα που πούλησε την ψυχή του στο διάολο σημαδεύοντας μια ολόκληρη γενιά πολύ νεαρών τότε αναγνωστών . Σε εκείνο το τεύχος ο Todd McFarlane αποφασίζει να μας διηγηθεί με τρόπο “γλυκό ” και χιουμοριστικό ορισμένα από τα πιο σοβαρά και θλιβερά ταυτόχρονα γεγονότα για τα δικαιώματα των χαρακτήρων κόμικς και καυτηριάζει αφενός τις δύο μεγάλες εταιρείες του χώρου και αφετέρου και τους δημιουργούς που πούλησαν την ψυχή τους την ίδια σε πολλές περιπτώσεις. Ποιος μπορεί να ξεχάσει τη σελίδα όπου είναι σαφές το υπονοούμενο ότι ήρωες όπως ο Σούπερμαν και ο Γούλβεριν και οι άλλοι είναι σε ένα μπουντρούμι της κόλασης ενώ στην άλλη μεριά είναι οι δημιουργοί τους , καταδικασμένοι οικειοθελώς . Στη σελίδα αυτή φιγουράρει μεταξύ άλλων η λέξη ” Watchmen” . Ο Spawn στο τέλος καταλήγει με το φίλο του το Cerebus στη θαλπωρή του οικογενειακού του σπιτιού , την οποία δυόμισι δεκαετίες μετά ακόμα δεν έχει δει στο continuity της ιστορίας και στην τελευταία σελίδα δύο άλλοι φίλοι ,οι δημιουργοί των δύο , Todd McFarlane και δίνουν ορκο ότι οι ήρωες τους θα είναι δικά τους πνευματικά παιδιά για πάντα. … το αν ο Todd McFarlane από Χριστός έγινε Ιούδας ή όχι στη συνέχεια αφήνοντας πλήρως τα κόμικς και το Spawn όταν εκείνος έγινε household name , έρμαιο ενός φαύλου κύκλου ιστοριών αέναης επανάληψης με εξαιρετικό σκίτσο πάντα και μια πολιτική ” τα βγάζουμε από τις φιγούρες” είναι μια άλλη ιστορία και όχι της παρούσης.
  5. Λίγη ώρα πριν τα Reflections για τα 80 χρόνια Batman, εγώ και ο Νικόλας είχαμε τη χαρά να συνομιλήσουμε με δύο από τα βασικότερα μέλη του Comic Cultura, ενός εξαιρετικού περιοδικού με comic θεματολογία, το οποίο διατίθεται μέσω της πλατφόρμας Issuu. Συζητήσαμε με τον Ίωνα Αγγελή, εμπνευστή και αρχισυντάκτη του Comic Cultura, και συντάκτη του αγαπημένου μας site Smassing Culture, και τον Σπύρο Ανδριανό, μόνιμο συνεργάτη του Comic Cultura, και κάτοχο του blog για τα κόμικς, Comicmaniacs. Τ: Πώς ξεκίνησε το Comic Cultura και από ποιους; Ι: To Comic Cultura ξεκίνησε από εμένα, τον Ίωνα Αγγελή, και τον Σπύρο Ανδριανό. Αρχικά ως μία προσπάθεια για να υπάρξει ένα περιοδικό με κυρίως αρθρογραφία για τα κόμικς, με ιδέες για εφημερίδα ή έντυπο. Τελικά εξελίχθηκε όσο περνούσε ο καιρός. Η έμπνευση ήρθε το καλοκαίρι του 2018. Ν.: Σαν έντυπο ή σαν ένθετο; I.:Ή σαν έντυπο είτε σαν μία μικρή εφημερίδα… Σ.: Πώς ήταν το «Καρέ-Καρέ» ίσως… Ι.: Κάτι παρόμοιο. Αλλά τελικά αποφασίσαμε να γίνει ψηφιακό. Σ.: Τον Νοέμβρη του ’18, καταλήξαμε στη μορφή του ψηφιακού περιοδικού. Ι.: Επειδή παρακολουθούσα τι συνέβαινε στο issuu, είπα «Να μια πλατφόρμα που μπορούμε να εκφραστούμε κι εμείς». Και από κόμικς στο περιοδικό ξεκινήσαμε με δύο strip στο πρώτο τεύχος και από το δεύτερο και μετά βάζαμε όλο και περισσότερα comics. Το έχουμε κάπως 50-50 πλέον… Σ.: Αρθρογραφία και comics γνωστών και νέων καλλιτεχνών. Τ.: Πείτε μας μερικούς κομίστες και αρθρογράφους που συμμετέχουν. Σ.: Αρθρογράφος είναι κι ο Ίωνας, είμαι κι εγώ, ο Γιώργος ο Σαφελάς, τα παιδιά από το Smassing Culture, η Λένα Τζιογκίδου… Ι.: Ο Λάζαρος Κολαξής από το This is not a blog, ο Γιάννης Παπαδόπουλος, ο Διονύσης Τζαβάρας, ο Γιάννης Ιατρού και πολλοί άλλοι. Από κομίστες τον Κωνσταντίνο Κάτσο, τον Άρη Λάμπο, τον Θανάση Καραμπάλιο, την Φωτεινή Τυροβούζη, τον Λέανδρο, την Aniro, τον Σάββα Αμπατζίδη, τον Κώστα Μπεκιάρη, τον Παναγιώτη Τσαούση, τον Σπύρο Ανδριανό, τον Soloúp, τον Θοδωρή Παπαδόπουλο, και πάρα πολλούς άλλους, που συμπεριλαμβανομένου αυτούς που θα ακολουθήσουν στα επόμενα τεύχη, θα άγγιζε ώρα η απαρίθμηση. Γενικώς, το κάθε τεύχος προσθέτει και νέα άτομα στην ομάδα του, τόσο στα comics όσο και στα άρθρα, επειδή γενικότερα θέλουμε να έχουμε πολυφωνία και να πειραματιζόμαστε. Ν.: Αυτό ήθελα να σε ρωτήσω κι εγώ. Φαντάζομαι ότι κάθε τεύχος είναι διαφορετικό. Δεν είναι ότι «θα βάλουμε τόσα comics και τόσα άρθρα». Σ.: Μολονότι είναι ψηφιακό περιοδικό, κι αν έχουμε δυο-τρεις σελίδες στο ένα τεύχος παραπάνω δε χάθηκε ο κόσμος, προσπαθούμε να έχουμε τον ίδιο αριθμό σελίδων και να μοιράζονται τα comics με τα άρθρα. Σε κάθε τεύχος έχουμε ένα διαφορετικό αφιέρωμα. Ένα διαφορετικό κεντρικό θέμα. Ν.: Υπάρχει δηλαδή ένας βασικός άξονας και ταυτόχρονα υπάρχουν και άλλα. Τ.: Ένα παράδειγμα κεντρικού θέματος; Ι.: Στο τρίτο τεύχος μιλήσαμε για το diversity στα comics, τόσο για τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα, όσο και γενικότερα. Το εξώφυλλο υμνεί το diversity, καθώς μας παρουσιάζει τους Ρομά, ενώ στο τέταρτο συζητήσαμε για τα βραβεία Eisner. Θέλω και να προσθέσω κάτι, πάνω σε αυτό που είπε ο Σπύρος προ ολίγου: Δεν έχουμε συγκεκριμένες σελίδες πάντα. Κινούμαστε στο 50-50. Ισχύει αυτό. Από τη στιγμή όμως που εμείς δεν πληρώνουμε τους καλλιτέχνες και τους αρθρογράφους κι επειδή πολλές φορές μπορεί κάποιος να μην προλάβει να ετοιμάσει το υλικό που κανονίσαμε, έχουμε δηλαδή τέτοιου είδους ανατροπές, δεν έχουμε κάποιο προκαθορισμένο πρόγραμμα. Έχουν υπάρξει και περιπτώσεις που το πρόγραμμα αλλάζει και μία εβδομάδα πριν κυκλοφορήσει το τεύχος. Σ.: Αυτό παντού συμβαίνει. Απλώς εμείς τρέχουμε και δε φθάνουμε μετά. Ειδικά ο Ίωνας θα γεράσει πριν την ώρα του. Ν.: Νομίζω είναι φυσιολογικό, όταν συνεργάζεσαι με πάρα πολλά άτομα, κάποιος να μην προλάβει. Τ.: Τα deadlines είναι αυστηρά ή έχετε αφήσει πιο ελαστικά περιθώρια; Σ.: Στην αρχή μας κάνει αυστηρά deadlines, αλλά κατά την πορεία, όπως είπε κι ο ίδιος, ακόμη και δυο-τρεις μέρες πριν κλείσει το τεύχος παραδίδονται άρθρα έως και κόμικς. Ι.: Όχι, δεν έχουμε deadlines συγκεκριμένα, το αφήνουμε αόριστο. Πλέον επικοινωνούμε πολύ καιρό πριν με τους αρθρογράφους και τους καλλιτέχνες. Ν.: Σας έχουν δώσει ποτέ έτοιμο κείμενο, ή κάπου αλλού δημοσιευμένο; Σ.: Όχι. Προσπαθούμε να μην παίρνουμε δημοσιευμένα κείμενα, αν και στα πρώτα τεύχη είναι η αλήθεια ότι τα δικά μου κείμενα προέρχονταν από το blog μου, το Comic Maniacs, με κάποιες παραλλαγές: Πρόσθετα κάτι, αφαιρούσα κάτι άλλο. Αυτό όμως γινόταν λόγω έλλειψης χρόνου. Οι περισσότεροι δίνουν πρωτότυπα κείμενα. Και με το Smassing Culture γινόταν και γίνεται αυτό. Τα είχαν βάλει στο site τους και μετά σ’ εμάς. Και αυτό γινόταν όμως λόγω έλλειψης χρόνου. Σε κάποιους συνεργάτες, που δεν αποτελούν τη μόνιμη συντακτική ομάδα, τα κείμενα είναι πάντοτε πρωτότυπα. Ι.: Πάνω σ’ αυτό να προσθέσω κι εγώ ότι μερικές φορές βάζουμε κείμενα από άλλα sites, μόνο επειδή τυχαίνει να έχουμε στήλες για κριτικές σε comics και ταινίες. Όπως και να ‘χει, αν θέλω να βάλω μια κριτική σε ένα comic, μπορεί ο Σπύρος να έχει ήδη γράψει, οπότε θα χρησιμοποιήσω πάλι εκείνη. Απλά, σε κάθε κείμενο που έχουμε ήδη βάλει μέσα, ή θα πέσει κόψιμο, ή θα πέσει μία νέα εκδοχή του ίδιου αρθρογράφου. Εγώ θεωρώ ότι όλα είναι πρωτότυπα τα κείμενα. Ακόμη και αν τα ανακυκλώνουμε, γίνονται αλλαγές. Σ.: Τίποτα δεν είναι ολόιδιο δηλαδή. Copypaste δεν κάνουμε στο Comic Cultura. T.: Ερώτηση. Στα περιοδικά υπάρχουν πλατφόρμες όπως το Spotify, οι οποίες μπορούν να σου δώσουν βήμα κι ένα μεγαλύτερο κοινό ίσως; Ι.: Επειδή είχα ψάξει σε κάποια φάση τι γίνεται, να ξεκαθαρίσω πως από το πρώτο τεύχος ξεκίνησα με το Issuu, επειδή ήταν η πιο γνωστή σε έμενα πλατφόρμα, αν και έπειτα συνειδητοποίησα πως όσο καλό κι αν φαίνεται δεν είναι. Είναι μεν μία δωρεάν πλατφόρμα, όπου μπορείς να ανεβάζεις τεύχη, αλλά όπως και να ‘χει αναλυτικά στατιστικά δεν υπάρχουν. Ηλικιακό κοινό αναγνωστών π.χ.. Δεν μου δίνει διάφορα. Μου δίνει μόνο αναγνώσεις όπου και πάλι υπάρχουν πολλά προβλήματα. Για να έχεις μια καλύτερη ανταπόκριση με το Issuu πρέπει να πληρώσεις το premium πακέτο. Τ.: Ξεχνάς δηλαδή πρόσβαση σε Analytics. I.: Ναι. Δεν έχουμε πολλά στατιστικά. Έχουμε μόνο τα 3-4 βασικά. Όπως και να ‘χει δεν είναι εξυπηρετικά. Επειδή όμως είχα ψάξει αρκετά, υπάρχουν μερικές πλατφόρμες, οι οποίες όμως δεν πάνε καθόλου καλά σε επισκεψιμότητα. Δεν έχουν καν πολλά ανεβάσματα από περιοδικά. Αλλά ναι. Είναι φτωχός αυτός ο χώρος. Και ψηφιακά, πέρα από εμάς, μόνο μέσω κάποιας ιστοσελίδας μπορεί ένας δημιουργός να ανεβάσει κάποιο comic ή μέσω του deviant art. Σ.: Κάπως έτσι. Βέβαια εγώ κομίστας δεν βάζω εκεί μέσα (deviant art) γιατί φοβάμαι μην μου πάρουν ιδέες. Δεν ξέρω αν κατοχυρώνομαι ως δημιουργός. Πετάνε ένα copyright και όλα καλά. Δεν ξέρω αν κατοχυρώνονται. Ν.: Πλατφόρμες για περιοδικά δεν υπάρχουν, αλλά για comics έχουμε δει. Έτσι; Ι.: Ναι, στην Ελλάδα το So Comic είναι το πιο γνωστό. Ν.: Και στο εξωτερικό έχουν αναδειχθεί. Τ.: Πώς μπορεί κάποιος να κατεβάσει κάθε τεύχος του Comic Cultura; Ι.: Μέσω επικοινωνίας στη σελίδα μας στο facebook, είτε mail και λοιπά. Τ.: Από το Issuu; Ι.: Μέσα από το Issuu όχι δεν μπορεί. Πρέπει να βάλουμε το premium πακέτο και να πληρώσουμε ώστε να ελευθερώσουμε αυτή την επιλογή. Υπάρχει στα σκαριά μία ιδέα, μήπως κάνουμε κάποιο site δικό μας, αλλά οι απόψεις μεταξύ των μελών διαφέρουν. Αλλά όπως και να ΄χει, για να κατεβάσει κάποιος το τεύχος, πρέπει να επικοινωνήσει με μας. Δεν γίνεται αλλιώς. Ν.: Δε θα μπορούσατε να το δώσετε σε κάποιο site και να το κατεβάσουν από εκεί; Ι.: Η αλήθεια είναι ότι δεν το έχουμε δοκιμάσει, αλλά μπορούν να το ανεβάσουν στο site τους ποστάροντας το link, αλλά και πάλι οι αναγνώσεις δεν προσμετρούνται στο Issuu. Αυτό δημιουργεί ένα ακόμη πρόβλημα, ότι έχουμε εμείς 2000 κάτι αναγνώσεις. Τη στιγμή που έχει ανεβεί στο Smassing για παράδειγμα ως copied link δεν προσμετράτε. Στα blogs γίνεται κανονικά, αλλά σε sites διαφέρει το πράγμα. Τ.: Είδαμε ότι ο Μπλε Κομήτης σταμάτησε την λειτουργία του. Πού πιστεύετε ότι οφείλεται αυτό; Ν.: Είναι σημάδι των καιρών ή οφείλεται στην έλλειψη ενδιαφέροντος από μεγάλο μέρος του κοινού. Σ.: Εγώ δε θέλω να πιστέψω ότι η έντυπη μορφή του comic έχει πεθάνει ή έχει σβήσει. Μολονότι αυτό λένε και άνθρωποι που ακόμη ασχολούνται με τα comics, που ζούνε από αυτό. Σαν μαγαζάτορες πχ. Από τη μία γίνονται εκδηλώσεις, γίνονται φεστιβάλ, βλέπεις ότι κάτι έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια και από την άλλη δεν μπορεί να επιβιώσει ένα περιοδικό. Δεν μιλάμε τώρα για πολλά. Να υπήρχανε καμιά δεκαριά και να λέγαμε ότι το ένα τρώει το άλλο ή ότι δεν μπορεί να σηκώσει η αγορά τόσα. Ένα περιοδικό και δεν μπορεί να επιβιώσει; Κάπου είναι αντιφατικά αυτά τα πράγματα. Αλλά θέλω να πιστεύω ότι ακόμη δεν έχει πεθάνει η έντυπη μορφή του comic. Σίγουρα υπάρχει μία πτώση σε πωλήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Το φαινόμενο είναι παγκόσμιο. Τ.: Θα σου πω ένα ελληνικό φαινόμενο και θέλω τη γνώμη σου σε αυτό. Βγαίνει ένα comic, θα δούμε 2, 3, 4, 5 τεύχη, επειδή είναι διάσημο και θα πουλήσει στην αρχή, και μετά θα εξαφανιστεί. Δε θα βγει η συνέχεια. Το έχουμε ζήσει πολλές φορές. Σ.: Άμα είναι ξένο comic, έχει να κάνει με τα δικαιώματα. Ή κάνει κάτι ο εκδότης, που δεν ευχαριστεί τον ξένο εκδότη, και του παίρνει τα δικαιώματα. Δηλαδή, αν εμένα μου δώσει ο Bonelli να βγάλω comic και πάω και βάλω και Spiderman μέσα, θα μου πάρει και τα δικαιώματα ο Bonelli, θα τ’ ακούσω και από την Marvel. T.: Άρα δεν πιστεύεις ότι μπορεί να είναι παθογένεια κάποιου εκδοτικού οίκου, που πάει να μαζέψει π.χ. λεφτά στην αρχή και στη συνέχεια το αφήνει τελείως; Εμένα εκεί πηγαίνει το μυαλό μου. Σ.: Κι αυτό γίνεται! Εγώ θεωρούσα ότι, ενώ στη δεκαετία του ΄60 και ΄70 έβγαιναν ένας σκασμός περιοδικά, οι περισσότεροι Έλληνες εκδότες ήταν λιαν επιεικώς τσαρλατάνοι. Λίγοι ήταν οι σωστοί επιχειρηματίες. Ένας Τερζόπουλος πχ. Οι άλλοι ήταν άρπα κόλλα. Τώρα όμως, τα τελευταία χρόνια, ότι βγαίνει από Έλληνες εκδότες είναι καλό. Ι.: Επειδή είμαι ιδιαίτερα νέος στο χώρο και το Comic Cultura με βοήθησε να γνωρίσω πράγματα, θεωρώ ότι το πρόβλημα του Κομήτη, ήταν πως επρόκειτο για ένα αρκετά μονοδιάστατο περιοδικό. Ζούμε σε μία εποχή που ζητάμε το τέλειο πλέον, ο Κομήτης αυτή τη στιγμή έδινε τέλειες ιστορίες, ωραία κείμενα, λίγα αλλά καλά, τα γραφιστικά του ήταν οκ, όχι κάτι ιδιαίτερο. Αλλά επαναλάμβανε ένα συγκεκριμένο μοτίβο. Εγώ θεωρώ ότι κούρασε. Εμένα όχι, τον Σπύρο όχι, αλλά ίσως έναν άλλον αναγνώστη, που δεν έχει την ίδια τρέλα με εμάς. Ο μπλε κομήτης δεν πειραματιζόταν. Σ.: Θέλω να προσθέσω κάτι σε αυτό που είπε ο Ίωνας, για το μονοδιάστατο. Καλώς ή κακώς, τα περισσότερα περιοδικά ακολούθησαν τη συνταγή της Βαβέλ. Και το 9 της Ελευθεροτυπίας και ο Μπλε Κομήτης, κάτι που εμείς θέλουμε να το αποφύγουμε στο Comic Cultura και ευτυχώς το έχουμε καταφέρει. Πράγματα που ίσως δεν άρεσαν στον αρχισυντάκτη τους, τα αγνοούν τελείως και βάζουν μόνο όσα τους αρέσουν. «Τι μου αρέσει εμένα; Μου αρέσει το ευρωπαϊκό comic; Ε μόνο ευρωπαϊκό comic θα μπαίνει μέσα. Δε θα βάλω αμερικάνικο, δε θα βάλω manga». Δεν πάει όμως έτσι. Ο αείμνηστος ο Άγγελος Μαστοράκης στο «9» της Ελευθεροτυπίας, λάτρευε την Επιστημονική Φαντασία. Το διήγημα ήταν μόνο Επιστημονικής Φαντασίας. Το κοινό σου όμως δεν είναι μόνο αυτό. Μπορεί στον άλλο να αρέσει το horror. Βάλε κι ένα κείμενο horror. Ή δεν είχε βάλει τίποτα αμερικάνικο. Το μοναδικό αμερικάνικο comic που μπήκε στο «9» όλα αυτά τα χρόνια, ήταν το «League of Extraordinary Gentlemen». Δεν μπήκε κάτι άλλο αμερικάνικο. Δε μπορεί να είναι όλα άχρηστα. Εντάξει, μπορεί να μη σου αρέσουν οι σούπερ ήρωες. Θα πεις εγώ δε θα βάλω Batman και Spiderman και κλωτσοπατινάδα. Δεν είναι όμως όλα άχρηστα. Υπάρχουν και κάποια καλά. Βάλε Image. I.: Πάνω στον Μπλε Κομήτη θέλω να προσθέσω και κάτι ακόμη. Να ξεκαθαρίσουμε κατ’ αρχήν ότι ο Κομήτης είχε μερικές βάσεις. Ζητούσε εξαιρετική ποιότητα comic, τέλειο σενάριο, τέλειο σχέδιο, την καλύτερη συνέντευξη, τα καλύτερα κείμενα. Όταν βάζεις τόσο ψηλά τον πήχη τα πράγματα δυσκολεύουν. Είχαν θέσει ψηλά τον πήχη και σε θέμα χαρτιού, στην ποιότητα εκτύπωσης που εγώ το θεωρώ το καλύτερο χαρτί και το οποίο προμηθεύονταν από το εξωτερικό, δεν είναι καν ελληνικό αυτό το χαρτί. Είχαν θέσει τόσο ψηλά τον πήχη, κάτι που ίσως να προκαλέσει πρόβλημα και σε εμάς αν προχωρήσουμε σε έντυπο, αλλά και σε άλλα περιοδικά. Ο Κομήτης ήταν τόσο τέλειος σε μερικά βασικά τεχνικά θέματα. Ίσως γίνουν συγκρίσεις. Αν εγώ βγω τώρα έξω, με ένα Comic Cultura έντυπο, θα αντιμετωπίσω σύγκριση. Σ.: Από τη Βαβέλ και μετά συμβαίνει διαρκώς βέβαια αυτό, γιατί η Βαβέλ έκανε το πιο μεγάλο ΜΠΑΜ και διατηρήθηκε τόσα χρόνια, οτιδήποτε βγαίνει πάντοτε το συγκρίνουμε με τη Βαβέλ. Σ.: Όταν του μιλήσουν για τη Βαβέλ θα την κάνει τη σύγκριση. Τ.: Θέλω να πω ότι ζούμε σε μία εποχή μετά την κρίση, έχουν αλλάξει κάποια πράγματα και πλέον οι νέοι έχουν άλλες προσδοκίες. Μπορεί ναι μεν οι παλαιότεροι να είναι κάπως πιο «κολλημένοι», αλλά οι νέοι αναγνώστες είναι πιο «προσγειωμένοι». Ι.: Ως 17-χρονος, όπως και προείπα, ζούμε σε μία εποχή που τα θέλουμε όλα τέλεια. Και η γενιά μου το πιστεύει αυτό. Έχουμε τοποθετήσει πολύ ψηλά τον πήχη. Εντάξει, κι εμείς που είμαστε πιο πολύ της κουλτούρας άνθρωποι, ίσως είμαστε και πιο συμβατικοί. Σ.: Αν δεις ότι γίνεται πραγματική προσπάθεια με μεράκι, παραβλέπεις και κάποια τεχνικά προβληματάκια που θα υπάρχουν. Ι.: Δε διαφωνώ σε αυτό. Σ.: Ο κάθε ένας αναγνώστης, ξεχωριστά σαν οντότητα, θα είναι ευχαριστημένος όταν γίνεται το δικό του. Αν δείτε περιοδικά που έχουν στήλη αλληλογραφίας, ο καθένας κάνει τις προτάσεις του και αυτές τις θεωρεί σωστές. Αυτό που λέω εγώ θα γίνει. Βάλε αφίσες. Βάλε αφιέρωμα. Κάνε εκείνο. Κάνε το άλλο. Αλλιώς δε θα αγοράσω ξανά. Ο Έλληνας αναγνώστης εμ δεν αγοράζει, δε γκρινιάζει κι από πάνω. Αν ακούσεις τι ζητάει ο Έλληνας αναγνώστης… Ι.: Εμείς πάλι καλά δεν το έχουμε βιώσει ακόμη αυτό. Δεν υπάρχουν πολλές απαιτήσεις από εμάς. Σ.: Βάλε στήλη αλληλογραφίας να σου πω εγώ (γέλια). Ι.: Το περιμένω πως και πως η αλήθεια είναι. Θέλω προτάσεις από τους αναγνώστες. Τους ζητάω πολλές φορές να μου σχολιάσουν το τεύχος. Ζητάω την κριτική. Ν.: Είναι αυτό, ότι είμαστε μικρό κοινό και ταυτόχρονα θέλουμε τα πάντα να συμβαδίζουν με τις απαιτήσεις μας. Ι.: Ακόμη κι αν ακούς τους πάντες, πρέπει να έχεις κι εσύ κριτική σκέψη. Δηλαδή αν έρθει κάποιος με μία πρόταση ανέφικτη, θα του πω ωραία πρόταση, αλλά δε γίνεται. Ν.: Είπατε πριν ότι ο Μπλε Κομήτης ήταν λίγο μονοδιάστατος. Ήταν τι άρεσε στον αρχισυντάκτη ή τη συντακτική ομάδα, γιατί μπορεί και να συμπίπτουν τα γούστα. Η πολυσυλλεκτικότητα είναι ένας παράγοντας επιτυχίας ή κάπου χάνεται η μπάλα; Σ.: Εγώ νομίζω πως ναι. Γιατί καλύπτεις πλέον όλες τις ανάγκες των αναγνωστών σου. Ένας που του αρέσει το αμερικάνικο comic, δε θα αγόραζε Μπλε Κομήτη. Θα σου πετούσε κάτι καλό μέσα, θα το ‘χε πάρει κι αυτός. Όταν στο απορρίπτουν όμως, σου λένε «όχι αυτό δε θα μπει εδώ μέσα, με τίποτα», τότε τι γίνεται; Έπρεπε να γίνει το σχίσμα στη Βαβέλ για να πάει ο συχωρεμένος ο Μπαζίνας να βγάλει το «Dark Knight Returns» του Miller. Η Βαβέλ δε θα το είχε βγάλει ποτέ. Αμερικανιά θα ‘λεγε. Κι ας σατίριζε ο Μίλλερ την Αμερική και τα ιδανικά της. Ι.: Επειδή κι εγώ είμαι πολιτικά φορτισμένος σε κάποια θέματα και μπορεί να συμφωνούσα με τη Βαβέλ σε μερικά από αυτά, όπως και να ‘χει σαν αρχισυντάκτης δέχομαι comics, επικοινωνώ με καλλιτέχνες. Εμένα μου αρέσει το πολιτικό comic ή το horror. Δεν θέλουμε όμως να κάνουμε ένα περιοδικό αποκλειστικά horror ή αποκλειστικά political. Για αυτό και ψάχνουμε πολυφωνία. Να είναι πολυδιάστατο αυτό που δίνουμε έξω. Σ.: Και δε σημαίνει ότι θα σου βγει και πάντα. Μπορεί κάτι να μη σου βγει. Να μην άρεσε σαν τεύχος. Το έκανες όμως. Το προσπάθησες. Ν.: Πώς βλέπετε τους Έλληνες εκδότες όσον αφορά τα comics; Υπάρχουν λίγοι μεγάλοι παίκτες. Πώς βρίσκετε την αγορά; Τ.: Είναι φυσιολογικό να υπάρχει ένα τέτοιο ολιγοπώλειο; Ι.: Επειδή έχουμε επικοινωνία με τους περισσότερους εκδότες, πλέον το αναγνωστικό κοινό είναι μικρό. Πχ με την Τζέμα, με την οποία πρόσφατα έχω μια επικοινωνία, βλέπω ότι τα τιράζ που βγάζουν είναι πολύ μικρά. 500, 1000. Βλέπεις τον Λεωκράτη Ανεμοδουρά, ο οποίος συνεχίζει με ένα συγκεκριμένο μοντέλο, αλλά και πάλι τα τιράζ του τα έχει κόψει. Η Polaris, με τον Μπλε Κομήτη, ίσως έχασε από αυτό. Δεν ξέρω τι τιράζ είχε ο Μπλε Κομήτης, σίγουρα είχε τεράστιο, αν συγκρίνουμε με τα νούμερα του πρώτου τεύχους, που άκουσα πως πέρασαν τις 3000. Σ.: Δεν υπάρχουν μεγάλα τιράζ πλέον. Ξεχάστε τα. Κάποτε το Μίκυ Μάους πουλούσε 300.000 αντίτυπα τη βδομάδα και τώρα ζήτημα να πουλάει 1000. Έχουν αλλάξει οι εποχές. Με την τηλεόραση, τα videogames, τα social media. Πάντως εγώ πιστεύω ότι οι Έλληνες εκδότες, όσοι έχουν απομείνει, οι άνθρωποι είναι ρομαντικοί και απλώς αγαπάνε το μέσο και βγάζουν. Κέρδος δεν έχουν. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Ι.: Βλέπεις όμως ότι υπάρχουν και μεγάλοι εκδοτικοί οίκοι, πχ Πατάκης ή Ίκαρος, οι οποίοι βγάζουν comics. Εκείνοι θα βγάλουν ένα δύο το χρόνο, τα οποία έχουν το προνόμιο ότι θα πάνε στα ΕΒΚ, θα πάρουν κάμποσα βραβεία. Ξέρουν ότι θα έχουν τεράστια αποδοχή. Και αυτό που διάβασα πρόσφατα, ο «Γιαννούλης Χαλεπάς», το βιογραφικό αυτό comic που έκανε ο Θανάσης ο Πέτρου με τον Δημήτρη τον Βανέλλη, ήταν ένα απίστευτο comic. Έπαθα την πλάκα μου. Και είχε βγει από τον Πατάκη. Και ο Πατάκης γενικώς βγάζει πολύ καλές εκδόσεις κόμικς τελευταία. Σ.: Έχει μπει στο παιχνίδι. Βγάζει και καλές δουλειές. Ν.: Από το comic πάντως, οι περισσότεροι εκδοτικοί «μπαίνουν» μέσα. Τ.: Πόσο εύκολη ή δύσκολη είναι η επιβίωση για τους δημιουργούς που βρίσκονται στον ελλαδικό χώρο; Είναι κι εκείνοι ρομαντικοί, όπως οι εκδότες; Σ.: Εκείνοι δεν είναι απλώς ρομαντικοί. Κουβαλούν και μία δόση τρέλας. Σου μιλάω εκ πείρας. Το κάνουμε επειδή αυτό το πράγμα μας αρέσει. Ξέρουμε εξ’ αρχής ότι λεφτά δε θα βγάλουμε από αυτό. Εγώ δηλαδή, δύο άτομα ξέρω που να έχουν βγάλει λεφτά στην Ελλάδα με τα comics τους, με τις δημιουργίες τους. Ο πιο γνωστός ο Αρκάς. Από ‘κει και πέρα, αν δεν απορροφηθούν από την αγορά του εξωτερικού, δεν βγάζεις λεφτά στην Ελλάδα από το comic. Εκτός αν γίνεις ελαιοχρωματιστής ή κάνεις κανένα εξώφυλλο για κάποιο παραμυθάκι. Άλλο εικονογράφηση και άλλο το κόμικ. Ν.: Επειδή στο comic μπορεί να υπάρχει και σεναριογράφος και σχεδιαστής, ποιος από τους δύο επιβιώνει πιο εύκολα; Γιατί αν είσαι σεναριογράφος, δεν μπορεί εύκολα από το βιβλίο να πας στο comic. Έχει τις ιδιαιτερότητές τους. Σ.: Και για τους δύο είναι δύσκολο, αλλά για το σχεδιαστή περισσότερο. Ι.: Εγώ θεωρώ ότι υπάρχουν τρεις Τέχνες που συνδυάζονται άμεσα: Λογοτεχνία, Comic, Κινηματογράφος. Η Λογοτεχνία είναι αυτό, τέλος. Τα Comics έχουν και Λογοτεχνία και Ζωγραφική. Ενώ ο Κινηματογράφος συνδυάζει τα υπόλοιπα δύο και σου βάζει και την κάμερα. Στην Ελλάδα είναι δύσκολο. Πάρα πολλοί λίγοι ζουν από αυτές τις Τέχνες. Και στα κόμικς, μιλάμε για περιπτώσεις καλλιτεχνών που τα ονόματά τους τα έχουμε δει εκατοντάδες φορές, είτε σε περιοδικά, είτε σε άλμπουμ, αλλά ναι, οι περισσότεροι είναι ρομαντικοί. Ο καθένας έχει τη δουλειά του και θα κάνει κι ένα comic. Σ.: Και το Comic Cultura για ρομαντικούς λόγους έγινε. Για την τρέλα μας. Τ.: Κλασσική ερώτηση που κάνουμε στην εκπομπή και θα ήθελα να μου απαντήσετε ξεχωριστά. Marvel ή DC; Σ.: Εγώ τρέφω αγάπη και για τις δύο εταιρίες. Έχω μεγαλώσει με comics τους, τα συλλέγω χρόνια, σίγουρα όμως ένα μέρος στην καρδιά μου για την Marvel. Αυτό δε σημαίνει ότι απορρίπτω τη DC ή βάζω διλήμματα. Σίγουρα έχω μία σχέση καλύτερη με τη Marvel, αλλά και τη DC την αγαπώ. Και δεν ασχολούμαι με τις ταινίες για να σχολιάσω τα Cinematic Universes. Μιλάω για τα comics. Ι.: Από άποψη comics, ότι και να κάνεις, η DC είναι κορυφή. Είμαι πολύ κάθετος, γιατί η DC πειραματίστηκε τόσο καιρό. Έκανε και κάνει τρομερά πράγματα. Η Vertigo έκλεισε, κλαίμε ναι. Σ.: Αυτό ήταν τρομερό δηλαδή με τη Vertigo; Ή το New 52 το θεωρείτε επαναστατικό; Ξέγραψαν μέσα σε ένα χρόνο και γύρισαν οι μισοί ήρωες εκεί που ήταν; Οι άλλοι μισοί έχουν μείνει στο New 52 κι είναι ένας αχταρμάς; Ν.: Είναι λίγο αχταρμάς, αλλά έβγαλε και ωραίες ιστορίες το New 52. Σ.: Βεβαίως έβγαλε. Ι.: Στις ταινίες, επίσης, αν μου πεις ότι η DC είναι καλύτερη, πάλι θα έχουμε θέμα. Είμαι φουλ Marvel. Εγώ θεωρώ ότι η DC βέβαια αρχίζει και πειραματίζεται. Πχ το Joker που έρχεται σύντομα. Όπως και να ‘χει, η Marvel έχει ένα μοντέλο που λειτουργεί και μου αρέσει. Μιλάμε για ταινίες, όπως το Endgame, την πιο επική ταινία που έχει βγει. Γι’ αυτό πρέπει να τα λέμε. Τ.: Ποια είναι τα αγαπημένα σας αναγνώσματα, όσον αφορά τα comics; Ι.: Εγώ ξεκίνησα με τα κλασικά: Λούκυ Λουκ, Αστερίξ. Αλλά μέσα σ’ όλα αυτά διάβαζα πάρα πολύ Μπλεκ και Μαρκ. Και μετά απέκτησα κόλλημα με την Ντίσνεϊ. Είχα μείνει πολλά χρόνια σ’ αυτό το όριο των 80s, των κλασικών comics και όχι Βαβέλ και λοιπά. Νομίζω ότι γύρω στα 15 μου άρχισα να ψάχνω το αντικείμενο ιδιαίτερα. Σιγά-σιγά. Κομήτης, Βαβέλ, 9. Τώρα σε καλύτερα comics, σίγουρα «Οι νέες περιπέτειες του Φάντομ Ντακ» είναι κορυφή από κάθε άποψη. Το Dark Knight Returns σίγουρα. Ήταν απίστευτο. Και το Watchmen. Πολύ κλασικές επιλογές. Αλλά και το Colombo του Altan ήταν τρομερό. Το «Saga», επίσης. Το «Understanding Comics» του Scott McCloud, το οποίο το διάβασα το Πάσχα, και μου άλλαξε την όλη μου αντίληψη για τον χώρο. Τελευταίο ήταν το «Mister Miracle» του Tom King. Σίγουρα έχω ξεχάσει πολλά να αναφέρω. Σ.: Εγώ, όπως όλα τα παιδιά, ξεκίνησα με της Ντίσνεϊ, Μίκυ Μάους, Λούκυ Λουκ και Αστερίξ. Αρχές ’80 γνώρισα τα υπερηρωικά comics κι έγινα μανιώδης συλλέκτης μέχρι και σήμερα. Αλλά γενικά μου αρέσει και η Γαλλοβελγική Σχολή και Manga έχω διαβάσει και το ερωτικό comic μου αρέσει. Δεν υπάρχει κάτι που να μην μου αρέσει στα comics. Σίγουρα στα Αμερικάνικα έχω μία μεγαλύτερη αγάπη. Έχω διαβάσει τα περισσότερα. Ι.: Πάντως το comic που θεωρώ καλύτερο όλων των εποχών και έχω ως σημείο αναφοράς, είναι σίγουρα το «Κόρτο Μαλτέζε». Ήταν το πρώτο σοβαρό comic και που με ενθουσίασε με ιδιαίτερο τρόπο. Σ.: Φυσικά αν μιλάμε για comic strip, θα πούμε το Crazy Cat. Απίστευτη δουλειά. Το ζητούσα από γνωστό κομιξάδικο και δεν ήξεραν πιο είναι. Μου έλεγαν ποιο είναι αυτό; Τ.: Τι στόχοι υπάρχουν για το Comic Cultura; Ι.: Το Comic Cultura, ως τώρα, έχει ως στόχο να δώσει βήμα σε νέους καλλιτέχνες να εκθέσουν τη δουλειά τους. Και καταξιωμένους, αλλά κυρίως νέους. Να επεκτείνει λίγο τον όρο αρθρογραφία στα comics. Στην αρθρογραφία θέλουμε να φέρουμε θέματα που είναι ή αμφιλεγόμενα, ή έχουν σχέση με κοινωνικοπολιτικά ζητήματα. Υπάρχει πόλωση και πολλές φορές πρέπει να πιάσεις μία πλευρά και να κλείσεις αυτό το κομμάτι. Η αλήθεια είναι πως εμείς το έχουμε ψιλοορίσει. Τι είμαστε και ποιες πολιτικές απόψεις έχουμε. Όπως και να ‘χει, οι στόχοι μας είναι αυτοί. Να επεκτείνουμε λίγο τον ρόλο των comics στην Ελλάδα και για αυτό το ψηφιακό ίσως βοηθάει σε αυτό το κομμάτι, καθώς είναι δωρεάν, αλλά είναι και ψηφιακά. Αν καταφέρω να δείξω την Τέχνη αυτή, σε άτομα που δεν έχουν σχέση με τα comics και καταφέρω να τους κάνω αναγνώστες, εγώ θα μείνω ικανοποιημένος. Σ.: Αυτό θα είναι το μεγαλύτερο κέρδος. Ι.: Και από το 5ο τεύχος, που εισάγουμε το English version του Comic Cultura, είναι κάτι πολύ σημαντικό, και κάτι που θεωρώ μεγάλο επίτευγμα. Εάν δούμε νέους Έλληνες καλλιτέχνες να εκδίδουν δουλειές στο εξωτερικό, μπορώ να πω με το χέρι στη καρδιά πως θα μπορώ να πεθάνω ήσυχος –ναι στα 17 μου συζητάω για το θάνατο, όσο περίεργο και αν φαίνεται. Ν.: Ένα μήνυμα για τους αναγνώστες του anthem.gr; Ι.: Η underground φάση, που ευδοκιμεί στις μέρες μας, το ρετρό και όλα αυτά τα ρεύματα, πρέπει να τα αποδεχόμαστε, πρέπει να τα βλέπουμε με θετική σκέψη. Γενικότερα, εμείς καλούμε τον κάθε αναγνώστη, τον κάθε άνθρωπο της κουλτούρας να έρθει σε μας, είτε να συνεργαστούμε, είτε να μας διαβάσει, είτε να μας πει δύο απόψεις. Θέλουμε να ενισχύσουμε το χώρο όσο γίνεται και να στηρίξουμε τις Τέχνες. Και το anthem.gr χαίρομαι που αντιπροσωπεύει με τόσο όμορφο τρόπο την underground, και την κουλτούρα των τεχνών… Σ.: Και γενικά κάντε αυτό που αγαπάτε. Ότι κι αν είναι αυτό από pop κουλτούρα. Είτε είναι μουσική, είτε κινηματογράφος. Ό, τι και να σας λένε, εσείς κάντε αυτό που αγαπάτε. Αυτό που σας αγγίζει περισσότερο. Και ευχαριστούμε πολύ για τη φιλοξενία. --- Link
  6. Γνώρισα τη Λέσχη Φίλων Κόμικς σχετικά πρόσφατα. Παρακολουθούσα συζητήσεις από τα μέλη της στο φόρουμ που τρέχουν, το greekcomics.gr, ωστόσο δεν έτυχε να περάσω από το χώρο που στεγάζει την αγάπη τους για τα κόμικς μέχρι την περσινή χρονιά. Προσπαθώ πλέον να συμμετέχω συχνά-πυκνά σε events και να περνάω μία βόλτα από τη ΛΕΦΙΚ, όπου έχουν στήσει έναν πολύ όμορφο χώρο. Η ομάδα του anthem.gr επισκέφτηκε τη ΛΕΦΙΚ και συνομίλησε με τον Πρόεδρο της Λέσχης, τον κ. Γιώργο Γεωργέλο και τον κ. Κώστα Μαδεμλή. Τα κύρια σημεία της συζήτησης αυτής και όσα αφορούσαν τη Λέσχη μπορείτε να τα διαβάσετε παρακάτω: Πως πήρατε την απόφαση να ξεκινήσετε μία λέσχη για το κόμικ; Γνωρίζαμε ότι είχατε το φόρουμ, το greekcomics.gr, αλλά πως αποφασίσατε να έχετε ένα χώρο δικό σας; Γ: Η ιδέα ξεκίνησε από το φόρουμ. Αρχίσαμε κάποια άτομα που ήμασταν μέλη του φόρουμ να συναντιόμαστε. Έλληνες είμαστε, θέλουμε να ξέρουμε με ποιον μιλάμε, οπότε αρχίσαμε και κάναμε συγκεντρώσεις. Τις λέγαμε “Συγκεντρώσεις της Σακούλας”, γιατί αγοράζαμε και ανταλλάσσαμε ο ένας από τον άλλο όλη την ώρα κόμικ για τις συλλογές μας. Φτάσαμε σε ένα σημείο που είχαμε μαζευτεί 30 άτομα. Ήταν αρκετά δύσκολο, γιατί υπήρχαν συναντήσεις που ερχόντουσαν 30-40 άτομα. Είναι λογικό αφού την προηγούμενη δεκαετία, πολλά φόρουμ κάνανε συναντήσεις, αλλά το να φτάνεις 30 και βάλε άτομα είναι μεγάλο νούμερο! Γ: Ε ναι, γενικά πάνω από 20 είναι πολύ δύσκολο να συναντηθείς σε κάποιο χώρο, τρία με τέσσερα τραπέζια μπορείς να βρεις σε κάποιο μαγαζί αν το κλείσεις, αλλά ξαφνικά αν εμφανιστούν πολλά άτομα είναι αδύνατο να βρεις. Ο αριθμός των ατόμων δεν ήταν προγραμματισμένος, ανέβαινε στο φόρουμ και ήταν ανοιχτή πρόσκληση για όλους. Φτάσαμε λοιπόν στο σημείο να κλείσουμε ένα χώρο πάνω από μία κρεπερί. Ήταν ένα πατάρι που βρισκόταν στο Μπραχάμι κοντά στο μετρό του Αγίου Δημητρίου, αλλά μας έτρωγε η τσίκνα, φεύγαμε μυρωδάτοι από εκεί. Αυτόν τον χώρο δεν τον χρησιμοποιούσαν συχνά οι πελάτες, μόνο όταν είχε αγώνες, οπότε όταν ξέραμε ότι δεν είχε, πηγαίναμε και μαζευόμασταν εκεί 30-40 άτομα, κάναμε και γενέθλια εκεί. Κ: Και αυτό ήταν και πολύ συχνό, δηλαδή μαζευόμασταν 1-2 φορές την εβδομάδα, δεν ήταν ας πούμε μία φορά το δίμηνο. Γ: Σωστό, μαζευόμασταν συχνά, στην αρχή ήταν μία φορά στις 15 ημέρες, αλλά είδαμε ότι θέλαμε να βρισκόμαστε και ξεκινήσαμε να το κάνουμε μία φορά την εβδομάδα και ύστερα δύο φορές. Αυτές οι συναντήσεις τι ακριβώς αφορούσαν; Γ: Τίποτα, απλά παρέα ήμασταν, αρχικά θέλαμε και να γνωρίσουμε ποιος βρισκόταν πίσω από το nickname, δηλαδή το παρατσούκλι στο φόρουμ. Δεύτερον να μπορέσουμε να κουβεντιάσουμε πάνω στα κόμικ, γιατί όσο και να κουβεντιάζεις στο φόρουμ, δεν είναι όπως το να συζητάς από κοντά, να συνδέσουμε και ονόματα με πρόσωπα. Πως αποφασίσατε να φύγετε από τις συναντήσεις και να έχετε ένα δικό σας χώρο; Γ: Εκεί που αρχίσαμε να βρισκόμαστε πιο συχνά, είδαμε ότι θέλαμε να κάνουμε και κάτι άλλο, υπήρξε η ιδέα να γίνουμε υπαρκτοί. Όσο είναι μόνο στο Διαδίκτυο είσαι αέρας, δεν υπάρχεις, είναι ένα κλικ. Θέλαμε να στήσουμε μία οντότητα, δηλαδή ότι είμαστε μία παρέα τρελών, αλλά θέλαμε να έχουμε ένα στέκι, να μπορούν να μας βρουν. Και να κάνουμε το στέκι όπως θέλουμε εμείς, όχι να είμαστε κάπου φιλοξενούμενοι. Μπορείς να πας σε μία καφετέρια και να συνεννοηθείς να κάνεις τις συγκεντρώσεις, δε θα σου πουν όχι. Το θέμα ήταν πως θέλαμε να γίνει όπως το είχαμε φανταστεί εμείς, να γίνει με τη δικιά μας την τρέλα. Οπότε αποφασίσαμε να νοικιάσουμε ένα χώρο με μεγάλο ρίσκο. Φτιάξαμε ένα σύλλογο, μία λέσχη που είναι μία αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία και αρχίσαμε να ψάχνουμε για χώρο, κάτι πολύ δύσκολο, γιατί ο χώρος σημαίνει υποχρεώσεις, χρήματα, ωράριο. Πότε έγινε η ίδρυση της λέσχης; Γ: Το Φεβρουάριο του 2009 μιλήσαμε μέσα από το φόρουμ και κάναμε μία συγκέντρωση, μαζευτήκαμε 13 άτομα και υπογράψαμε το καταστατικό. Έτσι ιδρύθηκε η Λέσχη Φίλων Κόμικ. Οπότε σε λίγες ημέρες γιορτάζετε τα 10 χρόνια της Λέσχης; Γ: Ναι, αλλά είναι το τυπικό, γιατί συνήθως τα γενέθλια της λέσχης τα γιορτάζουμε γύρω στις 30 Μαΐου με αρχές Ιούνη που βρήκαμε την έδρα. Ο Γιώργος Γεωργέλος και ο Κώστας Μαδεμλής Περάσατε δηλαδή ένα πρώτο τρίμηνο που ψάχνατε το χώρο; Γ: Από Μάρτιο μέχρι Μάιο ψάχναμε το χώρο με βάση τα χρήματα, να δούμε πως θα πάμε και τι θα κάνουμε. Υπήρχαν πολλές διαφωνίες, γιατί στην παρέα είχαμε ένα τραπεζικό και ένα λογιστή, οι οποίοι μιλάνε με νούμερα και τα νούμερα δε βγαίνανε. Την κάναμε όμως την τρέλα και το φτιάξαμε. Για εφτά χρόνια είχαμε ένα χώρο στο Μοναστηράκι στην Αγίας Ειρήνης. Ήταν ένα διατηρητέο χωρίς κοινόχρηστα, είχε δική του πόρτα, ανεβαίναμε και είχε πρώτο και δεύτερο όροφο. Όταν ανοίξαμε, είχαμε ελάχιστα πράγματα, δεν είχαμε ούτε τραπέζια, ούτε καρέκλες. Άρχισαν και έφερναν διάφορα άτομα και έδιναν σαν προσφορά πράγματα, άλλος καρέκλες, άλλος πανιά για τις καρέκλες, καθένας ό,τι μπορούσε, πήραμε δύο βιβλιοθήκες στην αρχή και σιγά σιγά στήσαμε το χώρο για να ξεκινήσουμε. Τώρα κλείνουμε δέκα χρόνια και μου φαίνεται απίστευτο. Στην αρχή τα νούμερα βγαίνανε από συνδρομές της αρχικής παρέας; Γ: Όχι, όταν άνοιξε η λέσχη, είχαμε χρήματα για 3 μήνες. Τα δεκατρία ιδρυτικά μέλη δώσαμε ένα κεφάλαιο στην αρχή, μικρό, αλλά αρκούσε για ένα τρίμηνο. Τότε δεν είχαμε και πωλητήριο. Ποιοι είναι πίσω από την οργάνωση της λέσχης; Γ: Αυτή τη στιγμή είμαστε ογδόντα μέλη που δίνουν συνδρομές κάθε μήνα. Φίλους έχουμε πολλούς, αλλά τα εγγεγραμμένα μέλη είναι ογδόντα. Τα καταστατικά μέλη είναι έντεκα. Όταν είσαι μέλος του καταστατικού, έχεις άλλες ευθύνες από τα απλά μέλη. Το απλό μέλος δίνει απλά συνδρομή, δεν υπάρχει Διοικητικό Συμβούλιο και τέτοια πράγματα. Αυτή τη στιγμή αποφασίζουμε και τρέχουμε για τη Λέσχη γύρω στα 4-5 άτομα. Πάντα όταν έχουμε κάποιο φεστιβάλ ή το καλοκαίρι που μετακομίζαμε και έπεσε πάρα πολλή δουλειά σε αυτό το χώρο, κάνουμε μία πρόσκληση μέσω του φόρουμ και έρχονται άτομα και μας βοηθάνε. Ο καθένας προσφέρει με τον τρόπο του. Δε δουλεύουμε σαν εταιρεία, είναι το εθελοντικό και το τι γουστάρουμε να κάνουμε. Πως μπορεί να γίνει κάποιος μέλος της Λέσχης και τι κερδίζει μέσα από αυτό; Γ: Είναι πολύ εύκολο το να γίνει. Δίνει κάποια στοιχεία είτε online, είτε στον Κώστα, είτε σε μένα. Υπάρχει και φόρμα στο φόρουμ γι’ αυτό το σκοπό. Η συνδρομή είναι 5 ευρώ το μήνα για τους επαρχιώτες και 6 ευρώ για τους Αθηναίους. Τα οικονομικά οφέλη για ένα μέλος είναι καλύτερες τιμές στα μεταχειρισμένα και έξτρα εκπτώσεις στα καινούρια που πουλάμε. Παίρνει μία κάρτα που είναι 20% έκπτωση στα κόμικ του Public και ειδικές εκπτωτικές τιμές σε άλλα μαγαζιά που πουλάνε κόμικ. Επίσης βοηθάει να κρατηθεί αυτό ζωντανό που είναι μοναδικό, δεν έχει ξαναγίνει. Κ: Κάποιοι μάλιστα το κάνουν μόνο γι’ αυτό. Υπάρχουν μέλη από την επαρχία που δεν έχουν έρθει ποτέ εδώ και δίνουν χρήματα για να βοηθήσουν. Γ: Έχουμε άτομα από την επαρχία που το αγαπάνε αυτό και αγαπάνε το γεγονός ότι άτομα χωρίς εμπορικό συμφέρον, χωρίς όφελος αν θα πουλήσει κάτι ή δε θα πουλήσει, που δεν είναι δημιουργοί ή εκδότες, το κάνουν μόνο για την ευχαρίστηση, για να προσφέρουν. Γι’ αυτό δεν έχουμε τιμοκατάλογο, κάνουμε εκδηλώσεις και τα προσφέρουμε όλα τσάμπα, γι’ αυτό έχουμε τέτοιες τιμές στα μεταχειρισμένα, δεν έχουμε τιμές του εμπορίου. Με ποιον τρόπο μπορεί κάποιος να προσφέρει στη Λέσχη; Κ: Πολλοί δίνουν δωρεά κάποια τεύχη που έχουν διπλά και ή τα βάζουμε στη βιβλιοθήκη ή αν τα έχουμε, στο πωλητήριο στα μεταχειρισμένα. Άλλοι βοηθάνε φέρνοντας πράγματα από το σούπερ μάρκετ. Υπάρχουν πολλοί τρόποι. Γ: Ισχύει, πολλοί έρχονται με σακούλες. Άλλοι έρχονται να πιουν ένα καφέ και προσθέτουν χρήματα στους κουμπαράδες που έχουμε. Πολλοί έχουν κούτες με τεύχη και αντί να τις πετάξουν, τις δωρίζουν για πώληση. Καθένας προσφέρει ότι νομίζει. Που μπορεί να σας βρει κάποιος και ποιες ώρες; Γ: Ο χώρος μας βρίσκεται στην Ιερά Οδό 14. Εκτός από Δευτέρες είμαστε ανοιχτά όλα τα απογεύματα από τις 18:00 ως τις 22:00 και Σαββατοκύριακα είμαστε και πρωί 10:00 με 14:00 εκτός από απόγευμα. Είναι ώρες που δε δουλεύουμε και βρισκόμαστε εδώ για να συντηρούμε τη Λέσχη. Τι μπορεί να κάνει κάποιος στη Λέσχη; Γ: Προσφέρουμε δύο είδη καφέ και αναψυκτικά. Έχουμε τη βιβλιοθήκη, τη μοναδική στην Ελλάδα με τόσα πολλά τεύχη, τα οποία είναι μόνο στα Ελληνικά, δεν έχουμε ξένα. Μπορεί να έρθει να διαβάσει ό,τι θέλει χωρίς καμία υποχρέωση, να φέρει την παρέα του και να παίξουν επιτραπέζια από τάβλι μέχρι ό,τι μπορείς να φανταστείς, μπορούν να φέρουν καφέ και φαγητό από έξω και να κάτσουν. Κ: Μπορεί επίσης να συναντηθεί με παιδιά από το φόρουμ για συζήτηση. Γ: Επίσης μπορεί ο καθένας να βάλει να δει ταινία, γιατί έχουμε μεγάλη τηλεόραση Plasma. Πολλοί έρχονται με λάπτοπ ή tablet και κάνουν δουλειά μετά μουσικής, γιατί έχουμε wi-fi. Είμαστε ανοιχτό στέκι για όλους, χωρίς υποχρεώσεις, δε χρειάζεται να είσαι μέλος για να έρθεις. Θες να έρθεις για παρέα, παίρνεις μία καρέκλα και έρχεσαι στην παρέα, θες να διαβάσεις μόνος σου, κάθεσαι και διαβάζεις μόνος σου. Υπάρχουν σχεδιαστές που έρχονται και απλά σχεδιάζουν. Είναι ένας ήσυχος χώρος με υπέροχη θέα, δεν ενοχλούμε ο ένας τον άλλο, δεν έχουμε εντάσεις τύπου να σφαχτούμε για πολιτικά ή ποδοσφαιρικά, προφανώς μπορούμε να πετάξουμε ένα πείραγμα όπως σε κάθε παρέα. Δεν υπάρχουν διακρίσεις τύπου “Έλα τώρα, εσύ διαβάζεις Marvel και ήρωες με κολάν” ή “Εγώ διαβάζω μόνο Παπιά”. Είναι σεβαστές οι προτιμήσεις του καθενός, πειράγματα κάνουμε μεταξύ μας και κάνουμε πλάκα, γιατί γνωριζόμαστε και κανένας δεν παρεξηγείται. Απλά διασκεδάζουμε. Στις συγκεντρώσεις μας θα βρεις καθηγητές πανεπιστημίου, άνεργους, δεκαεφτάρηδες στο Λύκειο, γιατρούς, ό,τι μπορείς να φανταστείς και απλά καθόμαστε στο ίδιο τραπέζι και περνάμε όμορφα. Το κόμικ δεν είναι για να χωρίζει τους ανθρώπους, είναι διασκέδαση. Πέραν από κόμικ, τι άλλο συλλέγει η Λέσχη; Συλλέγετε επιτραπέζια ή φιγούρες; Γ: Όχι, τα επιτραπέζια και οι φιγούρες είναι όλα από προσφορές. Η Λέσχη δεν έχει τα χρήματα να πάει να αγοράσει για να συλλέξει. Κάποιοι δε θέλουν τις φιγούρες και μας τις φέρνουν και εμείς τις βάζουμε στο χώρο για διακόσμηση. Κ: Και τα επιτραπέζια δεν τα έχουμε σαν συλλογή, είναι προσφορές και τα έχουμε καθαρά για να έρθει κάποιος να παίξει. Γ: Έχουμε αγοράσει κάποια τραπέζια και άλλα πράγματα, αλλά το κολάζ που έχει πάνω του, το έκανε ο Κώστας. Άλλοι άνθρωποι φέρανε δικά τους original σχέδια και τα κορνιζάραμε. Τα έχουμε εδώ μέσα ακόμα και δέκα χρόνια. Η μόνη συλλογή μας είναι τα κόμικ στη βιβλιοθήκη. Ένα μεγάλο μέρος της βιβλιοθήκης είναι η δικιά μου η συλλογή που την έφερα εδώ, κάποια τεύχη είναι δωρεά από εκδότες που μας δίνουν τους νέους τίτλους για να μπουν στη βιβλιοθήκη και κάποια που έρχονται από δωρεές και προσφορές. Αγοράζουμε κόμικ μόνο για να μπουν στο πωλητήριο, όχι για τη βιβλιοθήκη, γιατί δεν υπάρχουν χρήματα. Ο στόχος είναι να βγαίνει το νοίκι, το ρεύμα, το τηλέφωνο και η εφορία. Για την εφορία είμαστε εταιρεία, έχουμε ΑΦΜ, έχουμε ταμειακή, POS λόγω του πωλητηρίου, οπότε έχουμε και αυτό το έξοδο. Αφού τακτοποιήσουμε αυτά και μπορούμε να κάνουμε κάτι παραπάνω, θα κάνουμε κάποια εκδήλωση που έχει πάντα έξοδα, να κάνουμε κάποια πράγματα για εμάς και τον κόσμο. Πόσα και τι είδους κόμικ περιλαμβάνει η συλλογή της Λέσχης; Γ: Έχουμε από θρησκευτικά και ερωτικά μέχρι Τσε Γκεβάρα. Αριθμεί περίπου 30.000 τεύχη, σύντομα θα κάνουμε απογραφή για τον ακριβή αριθμό. Ας πάμε στο φόρουμ, το greekcomics.gr. Πως ξεκίνησε; Γ: Ασχολούμαστε σε καθημερινή βάση και με το φόρουμ. Έχει γίνει εξαιρετική δουλειά όλα αυτά τα χρόνια, η οποία από πίσω κρύβει πολύ κόπο που δε φαίνεται. Για να πάρει αυτή τη μορφή έχει πέσει απεριόριστη δουλειά και φυσικά χρήματα. Ξεκίνησε από μία δική μου ιδέα, γιατί ασχολούμουν με ξένα φόρουμ. Ελληνικά τότε δεν υπήρχαν πολλά. Είχα γνώσεις πως να στήσω ένα φόρουμ και μαζί με ένα φίλο που ασχολούνταν με κόμικς είπαμε να το ξεκινήσουμε. Λόγω ηλικίας έχω ζήσει τη δεκαετία του 70 που το κόμικ ήταν στη γειτονιά. Αγοράζαμε με φίλους, διαβάζαμε, μιλάγαμε. Αφού δεν υπάρχει πλέον η γειτονιά και ήξερα από τεχνολογία, είπα να κάνω μία ιντερνετική γειτονιά. Τότε δεν υπήρχαν καν ελληνικά κόμικ σκαναρισμένα και το Ίντερνετ δεν ήταν τόσο αναπτυγμένο. Κ: Έπεσε ακριβώς την περίοδο που το Ίντερνετ πήρε τα πάνω του στην Ελλάδα. Γ: Φαντάσου αυτό ξεκίνησε Αύγουστο του 2006 και θεωρούσαμε επιτυχία μέχρι την Πρωτοχρονιά να έχουν εγγραφεί 500 μέλη. Την Πρωτοχρονιά φτάσαμε 3.000 μέλη. Ήταν τρέλα, γιατί δεν υπήρχε κάτι τέτοιο, άρεσε, διαδόθηκε και έγινε επιτυχία. Εκεί βάλαμε και κανόνες που δεν ίσχυαν σε άλλα φόρουμ. Ήταν κάτι καίριο στο να ζήσει και να αναπτυχθεί αυτό το φόρουμ. Έχει μείνει το ίδιο ζωντανό 12 χρόνια, ενώ όλα κάνουν τον κύκλο τους σε 3-5 χρόνια. Έχουμε 16 άτομα διοικητική ομάδα. Η φιλοσοφία είναι διαφορετική από τα υπόλοιπα φόρουμ, γιατί η διοικητική ομάδα βγαίνει από τα μέλη και το ποιοι συμμετέχουν πιο πολύ. Η ομάδα αλλάζει, προφανώς αν κάποιος δε μπορεί να συνεχίσει λόγω έλλειψης χρόνου, σταματάει και μπαίνει κάποιος άλλος. Έχουν αλλάξει πάνω από 70-80 άτομα στην ομάδα. Μόνο με ανανέωση πας μπροστά. Επιπλέον έχουμε διαγράψει περίπου 34.000 εικονικούς λογαριασμούς, αφού περίπου 5.000 είναι οι χρήστες που συζητούν σε σταθερή βάση. Δε θέλουμε εικονικά νούμερα. Δεν έχουμε βάλει ποτέ διαφήμιση και συντηρείται από δικά μας χρήματα ή από δωρεές όπου πάντα αναγράφουμε τα ακριβή ποσά και δίνουμε στοιχεία στον κόσμο που πάνε τα χρήματα. Δεν πάει τίποτα στην τσέπη μας. Άλλος κανόνας είναι να μην υπάρχουν τσακωμοί. Το έχουμε αυτό οι Έλληνες. Κανένας δεν έχει χαρτί ειδικού ή κριτικού, υπάρχει μόνο το “Μου Αρέσει” και το “Δε μου Αρέσει” και φυσικά όποιος θέλει το αναλύει. Συμμετέχουν δημιουργοί στο φόρουμ; Γ: Εννοείται, είναι όλοι μέσα. Δημιουργοί, εκδότες, όποιος έχει σχέση με το κόμικ έχει γραφτεί. Αυτό γίνεται, γιατί είναι το μόνο μέρος που έχει όλη την ιστορία των κόμικ, παρουσιάσεις και αρχείο για οτιδήποτε έχει βγει στην Ελλάδα με 70.000 εξώφυλλα. Και όχι μόνο κόμικ, αλλά και περιοδικά. Οτιδήποτε νέο, όπως μία μικρή έκθεση στην επαρχία ή ένα νέο ISBN ενός εκδότη για νέα κυκλοφορία θα το μάθεις εκείνη την ώρα. Το περιβάλλον είναι πολιτισμένο που σε προδιαθέτει θετικά. Έχουμε μία τεράστια βάση δεδομένων με πληροφορίες που δεν υπήρξαν ποτέ μαζεμένες κάπου. Πέρυσι κάναμε τεράστια αναβάθμιση και το κάναμε αρκετά ομορφότερο. Η θεματολογία του φόρουμ έχει επεκταθεί αρκετά και μπορεί ο καθένας να δώσει την άποψή του για οποιοδήποτε θέμα; Πως αποφασίστηκε αυτό; Γ: Έχω κατηγορηθεί στο παρελθόν, επειδή δεν έκανα το φόρουμ ένα κλειστό μέρος μόνο για κόμικς. Και εδώ που βρισκόμαστε μπορεί να είναι όλο κόμικς, αλλά όπως σε κάθε παρέα μιλάμε και για άλλα πράγματα, δηλαδή για μουσική, βιβλία, ταινίες, είπαμε να το κάνουμε και στο φόρουμ. Η αιχμή του δόρατος παραμένουν τα κόμικς. Έχουμε χιλιάδες σκαναρισμένα άρθρα που έχουν γίνει για κόμικς, ποιος το έγραψε, πότε εκδόθηκε, σε ποιο μέσο. Κ: Είναι καταχώρηση της παρουσίασης, δηλαδή ότι ένα άρθρο για κόμικς δημοσιεύθηκε αυτή τη χρονιά και σε αυτό το περιοδικό. Γ: Έχουμε τη βάση αλφαβητικά, ανά δημοσιογράφο, ανά τίτλο και μπορεί να τα βρει κάποιος πολύ εύκολα. Φτιάξαμε και blogs και clubs, υπάρχει για παράδειγμα club από κάποια παιδιά που θέλανε να συζητάνε για Disney. Φόρουμ συζήτησης είμαστε και βρήκαμε τον τρόπο να κάνουμε clubs να μιλάμε και για ταινίες, μουσική, για τα πάντα. Κ: Όλα τα σάιτ διευρύνουν τη θεματολογία τους με τον καιρό. Γ: Δε μπορείς να είσαι εξαιρετικά εξειδικευμένος, γιατί περιορίζεις τον κόσμο που θέλει να μπει. To 2014, στην παλιά της έδρα, η ΛΕ.ΦΙ.Κ. είχε φιλοξενήσει τον Don Rosa, στην δεύτερή του επίσκεψη στην Ελλάδα. Ποιους άλλους μεγάλους καλλιτέχνες έχει φιλοξενήσει η ΛΕ.ΦΙ.Κ; Γ: Όχι, δεν έχουμε φέρει κάποιον άλλο. O Don Rosa μας βρήκε ο ίδιος. Μας γνώρισε ιντερνετικά και μας προσέγγισε. Δεν υπάρχει κάτι τέτοιο ούτε στη χώρα του, ούτε παγκοσμίως. Παντού υπάρχουν λέσχες ή clubs που εξειδικεύονται σε κάποιο συγκεκριμένο είδος. Κ: Υπάρχουν καταστήματα που έχουν χώρο να φιλοξενούν συγκεκριμένα events όπως για επιτραπέζια ή cosplay, κάτι που είναι πιο επαγγελματικό. Δεν είναι η νοοτροπία να φτιάξουν κάτι πιο χαλαρό, ένα στέκι. Γ: Πολλοί το βλέπουν και με γνώμονα τα χρήματα. Οι εκδότες ψάχνουν κάτι να πουλήσει, όχι κάτι που να τους αρέσει μόνο. Εμείς θέλαμε να το σπάσουμε, να έχουμε έναν ανοιχτό χώρο να έρθει όποιος θέλει να περάσει όμορφα όπως και στο φόρουμ. Υπάρχει περίπτωση να φέρετε ξανά κάποιον; Γ: Ναι, αν είναι περίπτωση σαν τον Rosa. Ο Rosa ήρθε από Φινλανδία που του πληρώσανε τα έξοδα οι Φινλανδοί για να πάει από Αμερική και εμείς βάλαμε μόνο το εισιτήριο του από τη Φινλανδία στην Ελλάδα. Πέντε μέρες έμεινε σπίτι μου, όχι σε ξενοδοχείο. Για να βγουν τα έξοδα μας έδωσε αποκλειστικότητα δύο έργα του, το Περτουίλαμπι και το Kentucky που δεν το έχουμε εκδώσει και θέλουμε να τον καλέσουμε ξανά για να το βγάλουμε στην αγορά. Του δώσαμε και κάποια χρήματα, γιατί το Περτουίλαμπι ξεπούλησε. Ο άνθρωπος ήρθε για να βοηθήσει, γιατί το γούσταρε όλο αυτό. Μας είπε ότι από όλα τα signings που έχει κάνει, αυτό ήταν το πιο οργανωμένο. Αφού το έγραψε στο σάιτ του, μας πήρανε τηλέφωνο από το εξωτερικό, άνθρωποι επαγγελματίες να μας ρωτήσουν πως το οργανώσαμε. Ήμασταν βάρδια 11 άτομα για να βγει όλο αυτό. Τα καταφέραμε, γιατί είχαμε μεράκι. Ο Rosa είναι τρομερός χαρακτήρας και κρίμα που το ταλέντο του κόπηκε έτσι άσχημα από την υγεία του λόγω του ότι δε μπορεί να δει καλά και ο γιατρός του δεν τον αφήνει να σχεδιάζει. Δε μπορούμε να φέρουμε άλλο καλλιτέχνη λόγω του οικονομικού κομματιού. Θέλαμε να φέρουμε καλό κόσμο, αλλά είναι δύσκολο. Και για το Περτουίλαμπι που το εκδώσαμε, ήταν πολύ δύσκολο. Δεν είμαστε εκδότες για να φέρουμε κάποιον να πουλήσει. Δεν υπάρχουν και μέλη να δώσουν πολλά χρήματα. Σε ποια conventions και εκδηλώσεις συμμετέχετε; Έχουμε συμμετάσχει σε όλα τα conventions εκτός Comic Dom, είχαμε κάνει κρούση, αλλά μας είπαν ότι δεν υπάρχει χώρος. Έχουμε πάει Θεσσαλονίκη, στο Athens Con, στο Fantasticon, στο Hobby Festival και το Vintage Festival. Είναι δύσκολο να κουβαλήσουμε πράγματα και τα ποσά για να πάρεις χώρο είναι μεγάλα, οπότε πηγαίνουμε μόνο στο Athens Con και το Vintage. Πότε ξεκίνησε το πωλητήριο της λέσχης με μεταχειρισμένα και καινούρια κόμικ; Γ: Από την τρίτη χρονιά. Είδαμε ότι τα έξοδα δε βγαίνουν μόνο με τις συνδρομές. Δεν είχαμε ποτέ πάρα πολλά μέλη, αν είχαμε περισσότερα, θα ήταν πιο εύκολη η ζωή μας. Τα μεταχειρισμένα κόμικ τα αγοράζουμε ή από παζάρια ή στο Μοναστηράκι ή από ιδιώτες που θέλουν να τα δώσουν. Από καινούριες εκδόσεις δεν έχουμε πολλά, είχαμε στην αρχή, αλλά είναι δύσκολο να προκαταβάλλουμε. Τα πρώτα χρόνια είχαμε παρακαταθήκη, αλλά τη σταματήσαμε, γιατί δε μας άρεσε να χρωστάμε. Αυτή τη στιγμή παίρνουμε κάποια κομμάτια του Μικρού Ήρωα, αυτοεκδόσεις που αφήνουν κάποια παιδιά και τα κόμικ των εκδόσεων Οξύ. Ένα μέρος του πωλητηρίου της ΛΕΦΙΚ Είχατε βγάλει ένα βιβλίο με όλες τις εκδόσεις κόμικ στα ελληνικά μέχρι το 2010. Έχετε σκοπό να βγάλετε κάποια συνέχεια του; Γ: Θα θέλαμε, αλλά είναι πάρα πολύ δύσκολο. Το κόστος αυτού του βιβλίου είναι πολύ μεγάλο, γιατί έχει 530 έγχρωμες σελίδες. Η πρώτη έκδοση μπήκε μέσα, δεν έβγαλε τα έξοδά της. Εσείς με ποια κόμικ ξεκινήσατε και τι διαβάζετε γενικά; Γ: Ξεκίνησα όπως όλοι, σαν πιτσιρικάς με Disney, Μπλεκ, Αγόρι, τα γνωστά που είχαμε στην εποχή μου. Πλέον δε διαβάζω κάτι συγκεκριμένο, απ’ όλα τα είδη. Μου αρέσουν της φαντασίας, έχω ιδιαίτερη προτίμηση στα γαλλοβελγικά και πως παρουσιάζουν τα κόμικ. Δε λέω όχι και στο υπερηρωικό, το ιταλικό ή το αγγλικό, δεν έχω παρωπίδες, γιατί κάθε είδος έχει διαμάντια. Δεν είμαι φαν, ούτε “ειδικός” σε κάποιο είδος, δε θεωρώ πως είμαι “ειδικός” γενικά στα κόμικς. Είμαι οργανωτικός και μου αρέσει να συντονίζω, με φωνάζουν χαϊδευτικά “Πρόεδρο” της Λέσχης για να με πειράξουν. Κ: Αν δεν πειράξουμε τον Πρόεδρο, ποιον θα πειράξουμε; Γ: Γι’ αυτό το λόγο όλη η συλλογή, εκτός από μερικά τεύχη, ήρθε στη Λέσχη. Δεν κατηγορώ κανένα είδος και κανέναν που διαβάζει κόμικς. Κάποιους τους πειράζω τύπου Οι Ήρωες με τα Κολάν, Τα Παπιά, λέμε διάφορα τέτοια. Από τίτλους μου άρεσε ο Κοκομπίλ, ο Μίστερ ΝΟ, διάβασα το καινούριο Punisher: Οι Δουλέμποροι και μου άρεσε. Δοκιμάζω διάφορα είδη και διαβάζω ελληνικά και ξένα. Για να διαβάσω κόμικ, θέλω την ηρεμία μου, την ησυχία μου, δε θέλω να έχω προβλήματα, δεν το ξεφυλλίζω το κόμικ. Κ: Κι εγώ θα έλεγα ότι είμαι παμφάγος στα κόμικ, αλλά έχω μία ιδιαίτερη προτίμηση στα υπερηρωικά και γενικά στα αμερικανικά. Οι Αμερικάνοι ήταν οι πρώτοι που έκαναν εμπορική την πληροφορία για το είδος τους και μετά το έκαναν όλοι οι άλλοι. Έπρεπε να περάσουν χρόνια για να γίνει πιο καθολικό το Ίντερνετ και να αρχίσουν όλοι να δίνουν πληροφορίες για τα κόμικ τους. Τα πρώτα πράγματα που έπεσαν στα χέρια μου ήταν Αστερίξ, Λούκυ Λουκ, μετά Disney και ύστερα ήρθαν τα πρώτα Spider-Man. Με τα χρόνια εμπλουτίζεις όμως τις γνώσεις σου, όσοι μένουν στάσιμοι σε κάποιο είδος, το παρατάνε σαν ασχολία το κόμικ. Αυτό συμβαίνει και στη μουσική και στα πάντα. Όποιος δεν εμπλουτίζει τις προτιμήσεις του, αποχωρεί. Γ: Μετά δουλεύουν καθαρά αναμνήσεις. Πολλοί λένε ότι ασχολούνται 30 χρόνια με κάποιο είδος, αλλά συνήθως έχουν σταματήσει να διαβάζουν και δουλεύει η νοσταλγία. Οι ενεργοί αναγνώστες που ψάχνονται και κοιτάνε διαφορετικά τεύχη είναι λίγοι. Ποια είναι η γνώμη σας για τα ελληνικά κόμικ και τους Έλληνες δημιουργούς; Κ: Υπάρχουν πολλές μικρές παραγωγές, τευχάκια μικρά, αυτοεκδόσεις, καμία σχέση με πριν δέκα χρόνια. Έχει ανέβει η παραγωγή. Γ: Αυτό γίνεται, γιατί πλέον είναι πολύ εύκολο, αν θέλει κάποιος, μπορεί να φτιάξει κάτι, να το εκτυπώσει και να το εκδώσει. Υπάρχουν πολλά φεστιβάλ, οπότε με συγκεκριμένο αριθμό κομματιών, μπορεί να τα πουλήσει και να μη μπει μέσα οικονομικά. Γενικά όμως παραμένουμε σε νηπιακή ηλικία, γιατί δεν έχουμε σχολές και παιδεία, έστω να ξεκινήσει κάποιος και να φτάσει πολύ ψηλά. Έχουμε πολύ μεγάλα ταλέντα, τα οποία είτε βλέπουν την έλλειψη παραγωγής και αναγνωστικού κοινού να στηρίξει τις εκδόσεις τους και πάνε χαμένα είτε κάποιοι ξεφεύγουν και δουλεύουν με το εξωτερικό. Κ: Έχουμε φοβερούς σχεδιαστές, αλλά όχι σεναριογράφους. Γ: Έχουμε παραμυθάδες, σεναριογράφους, μυθιστοριογράφους, αλλά δεν έχουν ασχοληθεί με το κόμικ, γιατί γενικά θεωρείται ότι δε βγαίνουν λεφτά από το κόμικ λόγω της μικρής αγοράς. Έχει αρχίσει και φθίνει η περίπτωση του καλλιτέχνη που το κάνει για την τέχνη του. Το 1970 είχε κυκλοφορήσει το Ελ Τζο, το πρώτο αμιγώς ελληνικό κόμικ που βγήκε σε συνέχειες. Ήταν δύο δημιουργοί και είχαν βγάλει τρία τευχάκια. Τους γνωρίσαμε και τους πείσαμε να βγάλουν ένα τέταρτο τεύχος 48 χρόνια μετά. Βγάλαμε 100 κομμάτια. Ήταν τρομερή η συγκίνησή τους που βγάλανε κόμικ τόσα χρόνια μετά. Τότε δουλεύανε και ξενυχτάγανε για να βγάλουν ένα τευχάκι. Πλέον δεν υπάρχει αυτό. Δε θα κάτσει κάποιος να δουλέψει το σχέδιο και το σενάριο του, να βρει ιδέες, να φτιάξει κάτι πολύ καλό. Δε θεωρεί ότι υπάρχει το κοινό που θα το αγοράσει για να ανταμειφθεί ο κόπος του. Το να γίνει η τέχνη για βιοποριστικούς λόγους είναι πολύ δύσκολο. Έχετε κάποια συνεργασία με εκδοτικούς ή έχετε κάνει κάποιο αφιέρωμα σε εκδοτικούς; Γ: Αφιερώματα έχουμε κάνει. Έχουμε κάνει μηνιαίο αφιέρωμα σε Jemma, Anubis, Ανεμοδουρά, Μικρό Ήρωα και το Νοέμβρη είχαμε κάνει στο Οξύ. Έχουμε καλύψει τους μεγαλύτερους εκδοτικούς. Κ: Έχουμε κάνει και αφιερώματα για ένα Σαββατοκύριακο και σε διάφορους δημιουργούς. Είναι λογικό στην Ελλάδα να μην υπάρχουν τόσοι εκδοτικοί; Γ: Φυσικά. Από τη στιγμή που δεν υπάρχει αγοραστικό κοινό, είναι λογικό. Αν κυκλοφορήσει κάτι στα Ελληνικά, θα αγοραστεί μόνο εδώ και στην Κύπρο, αν βγει στα αγγλικά, αγοράζεται σε όλο τον κόσμο. Έχουμε δει εκδοτικούς να έρχονται και να φεύγουν, αλλά από το 1930 που βγαίνουν στην Ελλάδα κόμικ, δεν το έχει πάρει κανείς στα σοβαρά. Στην αρχή το βλέπανε σαν παιδικό, σαν εφηβικό, σαν άλλα πράγματα γενικά. Δεν υπάρχει συνέπεια, ούτε μακροπρόθεσμο πλάνο. Πολλοί τίτλοι μπορούν να μην ολοκληρώνονται καν. Κ: Πολλοί αναγνώστες το προκαταβάλλουν πλέον, μπορεί να μην ξεκινάνε κάποιον τίτλο, γιατί φοβούνται ότι θα κοπεί. Επίσης πολλοί εκδοτικοί φοβούνται τη διαφήμιση στο προϊόν, ενώ είναι πολύ σημαντικό στη σημερινή αγορά να διαφημίζεις κάτι για να πουληθεί. Που μπορεί να σας βρει κάποιος; Γ: Έχουμε Facebook, Twitter, Instagram και ανοίξαμε πρόσφατα κανάλι στο Youtube και φυσικά στο greekcomics.gr. Κ: Το κανάλι στο Youtube το δουλεύουμε αργά και σταθερά. Μόνο Myspace δεν έχουμε! Τι στόχους έχει η Λέσχη στο μέλλον; Γ: Από το 2009 που φτιάξαμε τη Λέσχη ο βασικός μας στόχος ήταν η επιβίωση, δηλαδή να μείνει ανοιχτή. Από εκεί και πέρα ό,τι παραπάνω μπορούμε. Φτάσαμε 4-5 φορές στο τσακ να κλείσουμε. Έγινε όλες ένα θαύμα και προχωρήσαμε. Κανένας μας δεν περίμενε ότι θα ζήσει αυτό το πράγμα δέκα χρόνια. Ούτε εγώ που είμαι ο πιο τρελός και ονειροπόλος. Για το φόρουμ το περίμενα, είναι διαφορετικά στημένο. Κάτι το οποίο έχει έξοδα και κυμαινόμενα έσοδα και μέσα στην οικονομική κρίση είναι δύσκολο να επιβιώνει. Ιδέες έχουμε πάρα πολλές. Θέλουμε να φέρουμε δημιουργούς, να κάνουμε δικά μας αφιερώματα πάνω σε πράγματα που αρέσουν, εκθέσεις, συνεργασίες, θα θέλαμε να διαδώσουμε την αγάπη για τα κόμικς σε όλη την Ελλάδα, να φτιάξουμε ένα δικό μας φεστιβάλ. Είναι θέμα συγκυριών, χρημάτων, βοήθειας, χορηγών. Οπότε ο στόχος είναι να περνάμε καλά! Ένα μήνυμα για τους αναγνώστες του anthem.gr; Κ: Να διασκεδάζετε πάντα με αυτό που σας αρέσει. Γ: Ελάτε να γνωρίσετε τη Λέσχη και να γνωρίσετε τον υπέροχο κόσμο των κόμικς. Γιατί είναι ένας υπέροχος κόσμος! Με τη σειρά μας, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τη ΛΕΦΙΚ για την άριστη φιλοξενία και την πολύ όμορφη και ενδιαφέρουσα συζήτηση. Σας προτείνουμε να επισκεφθείτε και να βοηθήσετε τη Λέσχη Φίλων Κόμικς, καθώς κάνει εξαιρετική δουλειά, προσφέροντας έναν πολύ ωραίο χώρο για όλον τον κόσμο. Πηγή. --------------------- Να ευχαριστήσω με την σειρά μου τα παιδιά της ομάδας που μας πήρα συνέντευξη. Ήταν μια ενδιαφέρουσα συζήτηση πιο πολύ, παρά συνέντευξη, κάτι που βοήθησε το να ειπωθούν πολλά περισσότερα από ένα σκέτο Q&A.
×
×
  • Δημιουργία νέου...

Σημαντικές πληροφορίες

Χρησιμοποιώντας αυτή τη σελίδα, αποδέχεστε τις Όρους χρήσης μας.