Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αναζήτηση στην Κοινότητα

Εμφάνιση αποτελεσμάτων για ετικέτες 'Maus'.

  • Αναζήτηση ανά ετικέτες

    Πληκτρολογήστε ετικέτες χωρισμένες με κόμματα.
  • Αναζήτηση ανά συγγραφέα

Τύπος περιεχομένου


Ενότητες

  • ΓΝΩΡΙΜΙΑ - ΝΕΑ - ΒΟΗΘΕΙΑ
    • ΓΝΩΡΙΜΙΑ - ΒΟΗΘΕΙΑ
    • ΝΕΑ
  • ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ
    • ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ
    • ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ
  • ΧΑΛΑΡΩΜΑ
    • ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ
    • ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟ
    • ΤΟ ΠΑΖΑΡΙ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Διάφορα
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Ντόναλντ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Super Μίκυ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Κόμιξ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Μίκυ Μάους
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Μπλα μπλα
  • VINTAGE's Συζήτηση
  • VIDEO GAMES's Γεν. Συζήτηση για Video Games

Blogs

  • Valt's blog
  • Dr Paingiver's blog
  • GCF about comics
  • Vet in madness
  • Θέμα ελεύθερο
  • Film
  • Comics, Drugs and Brocc 'n' roll
  • I don't know karate, but i know ka-razy!
  • Γερμανίκεια
  • ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΠΡΑΜΑΤΑ ή Η ΑΧΡΗΣΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
  • ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΠΡΑΜΑΤΑ ή Η ΑΧΡΗΣΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
  • Κομικσόκοσμος
  • The Unstable Geek
  • Σκόρπιες Σκέψεις
  • Dhampyr Diaries
  • Περί ανέμων και υδάτων

Ημερολόγια


Βρείτε αποτελέσματα σε ...

Βρείτε αποτελέσματα που ...


Ημερομηνία Δημιουργίας

  • Αρχή

    Τέλος


Τελευταία ενημέρωση

  • Αρχή

    Τέλος


Φιλτράρετε με αριθμό ...

Εγγραφή

  • Αρχή

    Τέλος


Ομάδα


Member Title


MSN


Website URL


Yahoo


Skype


Πόλη


Επάγγελμα


Ενδιαφέροντα

  1. Με αφορμή την Ημέρα Μνήμης για τα Θύματα του Ολοκαυτώματος, ανατρέχουμε στα σημαντικότερα κόμικς τα οποία καταπιάνονται με τη φρίκη του ναζισμού και του Άουσβιτς. «Maus» Οκτώ δεκαετίες μετά τη λήξη του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, το Ολοκαύτωμα παραμένει η μαζικότερη θηριωδία βιομηχανικής κλίμακας στην παγκόσμια ιστορία. Ενώ όμως και οι τελευταίοι επιζώντες ή μάρτυρες της Shoah οδεύουν προς το τέλος του βίου τους, εύλογα ανακύπτει το ερώτημα πώς θα διδάσκεται στις επόμενες γενιές η ιστορία μιας τόσο σκοτεινής περιόδου που, όσο και αν θα θέλαμε, δεν πρέπει ποτέ να ξεχάσουμε. Είναι αλήθεια ότι το αποτρόπαιο ιστορικό γεγονός της δολοφονίας έξι εκατομμυρίων Εβραίων από τους ναζί, αλλά ταυτόχρονα και εκατομμυρίων Ρομά και Σίντι, παιδιών με αναπηρίες, πολιτικών αντιπάλων, Σοβιετικών αιχμαλώτων πολέμου, ομοφυλόφιλων, μαρτύρων του Ιεχωβά κ.ά., έχει εμποτίσει βαθιά τον δυτικό πολιτισμό. Καμιά θεολογία, φιλοσοφία ή ιδεολογία δεν παρέμεινε ίδια μετά το Άουσβιτς. Ομοίως και με την τέχνη: η ποίηση, η λογοτεχνία, η μουσική, η ζωγραφική και φυσικά ο κινηματογράφος ανέλαβαν να αποτυπώσουν πτυχές της φρίκης. Αποπειράθηκαν δηλαδή, «να μιλήσουν για το ανείπωτο, να αναπαραστήσουν την απουσία» – για να μνημονεύσουμε τα λόγια του συγγραφέα Ρέιμοντ Φέντερμαν. Τα κόμικς έχουν βάλει και αυτά με τη σειρά τους ένα λιθαράκι στη διάσωση της μνήμης. Στο παρόν αφιέρωμα θα επιχειρήσουμε μια συνοπτική – και πάντως όχι εξαντλητική – παράθεση των πιο σημαντικών τίτλων που καταπιάνονται με την ανείπωτη φρίκη του Άουσβιτς. Maus Το σπαρακτικό αυτό έργο αρχικά δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Raw» την περίοδο 1980-1991. Στη συνέχεια εκδόθηκε σε δύο τόμους [«My Father Bleeds History» (1986), «And Here My Troubles Began» (1991)] και έκτοτε παραμένει σημείο αναφοράς. Στα ασπρόμαυρα καρέ του, ο Art Spiegelman εξιστορεί τον αγώνα του Πολωνοεβραίου πατέρα του, όπως του τον αφηγήθηκε ο ίδιος, να επιβιώσει από τις ναζιστικές διώξεις και αργότερα να αναμετρηθεί με τις οδυνηρές εμπειρίες του από το Άουσβιτς. Οι χαρακτήρες του Maus παρουσιάζονται ως ανθρωπομορφικά ζώα, ανάλογα με τις εθνότητες στις οποίες ανήκουν: οι Εβραίοι αποδίδονται σαν ποντίκια, οι Γερμανοί σαν γάτες, οι Πολωνοί σαν γουρούνια και οι Αμερικανοί σαν σκύλοι. Οι συμβολισμοί είναι προφανείς, καθώς οι γάτες καταβροχθίζουν τα ποντίκια, τα γουρούνια προσπαθούν να επιβιώσουν και οι σκύλοι φτάνουν στην Ευρώπη για να κυνηγήσουν τις γάτες. Yossel: April 19, 1943 Ο εβραϊκής καταγωγής δημιουργός κόμικς Joe Kubert φιλοτέχνησε το 2003 μια ιστορία για το «alter ego» του, όπως χαρακτήρισε τον 15χρονο Γιόσελ, Εβραίο της Πολωνίας, ο οποίος ήθελε να γίνει καλλιτέχνης. Η ναζιστική κατοχή της χώρας του όμως, ανέτρεψε τα σχέδιά του και ολόκληρη τη ζωή του. Η ιστορία του εξελίσσεται στο Γκέτο της Βαρσοβίας, όπου τον Ιανουάριο του 1943 θα ξεκινήσει η ηρωική εξέγερση στην οποία ο Γιόσελ θα λάβει μέρος. Η ημερομηνία του υπότιτλου (19 Απριλίου 1943) αναφέρεται στη μέρα που σηματοδότησε την τελική καταστροφή του Γκέτο από τα SS και την έσχατη απελπισμένη αντίσταση των εναπομεινάντων Εβραίων. Auschwitz Το έργο του Pascal Groci (2004) εστιάζει στην ιστορία ενός ηλικιωμένου ζεύγους Πολωνών, του Kazik και της Cessnia, οι οποίοι έχασαν την κόρη τους στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς. Εξήντα χρόνια μετά, το ζευγάρι επιστρέφει στο Άουσβιτς και αναβιώνει την εφιαλτική εκείνη περίοδο. Mendel ’s Daughter Όπως ο Spiegelman, έτσι και ο Martin Lemelman εικονογράφησε την ιστορία της επιζήσασας μητέρας του κατά τις δεκαετίες του 1930 και του 1940, όπως του την αφηγήθηκε η ίδια on camera το 1989. Ο εβραϊκής καταγωγής καλλιτέχνης ζωντανεύει όλες τις δραματικές πτυχές της Shoah σε ένα συγκινητικό ασπρόμαυρο κόμικς που κυκλοφόρησε το 2006. Episodes from Auschwitz Η πολωνική αυτή τετραλογία (2009-2011), σε σενάριο του Michał Gałek, είναι διαρθρωμένη σε τέσσερα επεισόδια. Τέσσερις αληθινές ιστορίες τεσσάρων διαφορετικών ανθρώπων οι οποίοι βρέθηκαν στο κολαστήριο του Άουσβιτς. Ο πρώτος τόμος («Love in the Shadow of Death», σε σχεδίαση Marcin Nowakowski) αφηγείται την ιστορία αγάπης δύο κρατουμένων, της Εβραίας Mala Zimetbaum και του Πολωνού Edward Galiński, οι οποίοι επιχειρούν, ανεπιτυχώς, να αποδράσουν από το στρατόπεδο Άουσβιτς ΙΙ-Μπίρκεναου. Ο δεύτερος τόμος («Witold ’s Report», σε σχεδίαση Arkadiusz Klimek) αναφέρεται στην ιστορία του Witold Pilecki, του Πολωνού στρατιώτη που μπήκε εθελοντικά στην κόλαση του Άουσβιτς ως κατάσκοπος, με σκοπό να μεταφέρει στους Συμμάχους πληροφορίες για τις φρικαλεότητες που συνέβαιναν εκεί. Μετά τον πόλεμο, το σταλινικό καθεστώς της Πολωνίας τον χαρακτήρισε «προδότη του πολωνικού λαού» και τον φυλάκισε. Το κόμικς δείχνει γλαφυρά τις ανακρίσεις και τα βασανιστήρια που ο Pilecki υπέφερε στα μπουντρούμια της κρατικής ασφάλειας, μέχρι την εκτέλεσή του στις 25 Μαΐου 1948 στη φυλακή Μοκότοβ της Βαρσοβίας. Ο τρίτος τόμος («Sacrifice») είναι αφιερωμένος στον Maximillian Kolbe, τον φραγκισκανό μοναχό που έμεινε γνωστός και ως «Ο άγιος του Άουσβιτς». Η ιστορία επικεντρώνεται στη φυλάκιση του πατέρα Κόλμπε στο στρατόπεδο του θανάτου. Ανατρέχει όμως και στα κύρια γεγονότα της ζωής του, τα οποία μας βοηθούν να κατανοήσουμε καλύτερα τα κίνητρά του στην πορεία του προς τη «θυσία» χάριν του συνανθρώπου, στο όνομα του Χριστού. Στον τέταρτο και τελευταίο τόμο («Bearers of Secrets», σε σχέδιο Michał Pyteraf) βλέπουμε την ιστορία των Ζοντερκομάντος, των κρατουμένων που αναγκάζονταν από τους ναζί να αποτεφρώνουν τα πτώματα των ανθρώπων που δολοφονήθηκαν στους θαλάμους αερίων του Άουσβιτς. Ελάχιστοι από αυτούς τους αιχμαλώτους είδαν το τέλος του πολέμου, μια και οι περισσότεροι σκοτώθηκαν στα χέρια των SS ως αυτόπτες μάρτυρες της εξολόθρευσης των Εβραίων. Die Suche Kυκλοφόρησε το 2008 για εκπαιδευτική χρήση κατά παραγγελία του ολλανδικού Κέντρου «Άννα Φρανκ», σε σχεδίαση του Eric Heuvel. Η «Αναζήτηση» αφηγείται την ιστορία της έφηβης Έσθερ Χεχτ από τη Γαλλία, η οποία υπέστη με την οικογένειά της μια ανελέητη καταδίωξη από τους ναζί. Το σεναριακά άρτιο και εικαστικά προσεγμένο graphic novel εστιάζει στα «παιδιά του Ολοκαυτώματος», τα πλέον αθώα θύματα της παρανοϊκής βιομηχανίας θανάτου που οργανώθηκε παράλληλα με τις πολεμικές επιχειρήσεις. Hidden: A Child ’s Story of the Holocaust Στο παιδικό βίωμα του Ολοκαυτώματος είναι αφιερωμένο και το «Hidden» (2014) των Loic Dauvillier, Marc Lizano και Greg Salsedo. Σε αυτό το συγκινητικό ανάγνωσμα που απευθύνεται σε μικρές ηλικίες, η γιαγιά Ντούνια λέει στην εγγονή της μια ιστορία που δεν έχει πει ούτε καν στον γιο της: πως, ως νεαρή Εβραία στο Παρίσι, κρυβόταν σε σπίτια γειτόνων και φίλων, όταν οι γονείς της είχαν μεταφερθεί στα στρατόπεδα εξόντωσης. Το Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ Το εκδοτικό φαινόμενο του «Ημερολογίου της Άννας Φρανκ» δεν χρειάζεται συστάσεις. Η συγκλονιστική καταγραφή της καθημερινότητας μιας διωκόμενης εβραϊκής οικογένειας μέσα από τα μάτια ενός έφηβου κοριτσιού έχει μεταφερθεί στην εικαστική φόρμα των κόμικς. Ξεχωρίζουμε τους τίτλους: «Anne Frank: The Anne Frank House Authorized Graphic Biography» (2010) των Sid Jacobson και Ernie Colón και «Das Tagebuch der Anne Frank: Graphic Diary» (2016) των Ari Folman και David Polonsky. 📌 Για την εκπαιδευτική χρήση των κόμικς στη διδασκαλία του Ολοκαυτώματος, διαβάστε: Γεωργία Καραντώνα και Τασούλα Τσιλιμένη, «Graphic Novel και Ολοκαύτωμα. Διδακτικές προτάσεις και εφαρμογές για την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση» (εκδ. Ροπή, Θεσσαλονίκη 2022) Και το σχετικό link...
  2. Γνωστός για το βραβευμένο με Πούλιτζερ κόμικς «Maus», ο συγγραφέας και graphic novel artist είχε μια πολυάσχολη χρονιά, αφού το βιβλίο του απαγορεύτηκε και πυροδότησε μια νέα συζήτηση σχετικά με την εξυγίανση της ιστορίας. Ειλικρινά, είναι έτοιμος να επιστρέψει στη δουλειά του. Ένα πρόσφατο απόγευμα, ο Αρτ Σπίγκελμαν καθόταν στο σαλόνι του διαμερίσματός του στο Σόχο, καπνίζοντας ένα ηλεκτρονικό τσιγάρο που φοράει στο λαιμό του, στερεωμένο σε μια θήκη για στυλό, ώστε να μην το χάσει. «Πάντα χάνω πράγματα» εξηγεί στην Αλεξάντρα Άλτερ των New York Times. Αισθανόταν πιο αποπροσανατολισμένος από ότι συνήθως, αφού μόλις είχε επιστρέψει στο σπίτι του μετά από αρκετές εβδομάδες στο δρόμο – ένα ταξίδι δύο εβδομάδων στο Νότο με το γιο του, Ντας – μια ερευνητική εκδρομή σε ένα μουσείο κόμικς στο Κολόμπους του Οχάιο για ένα νέο έργο – και μια στάση στο Σινσινάτι για να παραστεί σε μνημόσυνο του σκιτσογράφου Τζάστιν Γκριν, στενού του φίλου και μέντορα. Το περιπετειώδες ταξίδι επιστέγασε μια σημαδιακή και χαοτική χρονιά για τον Σπίγκελμαν, τον εμβληματικό σκιτσογράφο, ο οποίος βρέθηκε στο επίκεντρο μιας εθνικής συζήτησης για τη λογοκρισία και τον αυξανόμενο αντισημιτισμό, αφού μια σχολική περιφέρεια του Τενεσί απαγόρευσε τον Ιανουάριο το βραβευμένο με Πούλιτζερ μυθιστόρημά του «Maus» από τις σχολικές αίθουσες. Βωμολοχία και γυμνό στο κείμενο Έκτοτε, ο Σπίγκελμαν έχει κληθεί ξανά και ξανά να υπερασπιστεί και να υπερασπιστεί το έργο του. Έχει δώσει αμέτρητες συνεντεύξεις, ομιλίες και διαδικτυακά σεμινάρια, συμπεριλαμβανομένης μιας συνάντησης στο Zoom με τους κατοίκους της κομητείας του Τενεσί όπου το «Maus» αφαιρέθηκε μετά από αντιρρήσεις γονέων για τις διάσπαρτες περιπτώσεις βωμολοχίας και γυμνού στο κείμενο. Έχει υποστηρίξει επανειλημμένα ότι η απαγόρευση αφορά πολύ περισσότερα από το «Maus», στο οποίο περιγράφει λεπτομερώς την εμπειρία των γονέων του κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος, απεικονίζοντας τους Εβραίους ως ποντίκια και τους Ναζί ως γάτες. Για τον Σπίγκελμαν, η απόφαση να αφαιρεθεί το «Maus» από τα σχολεία αντανακλά μια πιο ύπουλη εκστρατεία εξυγίανσης ενοχλητικών κεφαλαίων της ιστορίας, με το πρόσχημα της «προστασίας» των παιδιών. «Θέλουν ένα πιο ευγενικό, πιο απαλό, πιο χνουδωτό Ολοκαύτωμα» είπε Κατά ειρωνικό τρόπο, η απαγόρευση έφερε πλήθος νέων αναγνωστών στο έργο του και υπογράμμισε τη συνεχιζόμενη επικαιρότητά του, σε μια στιγμή αυξημένου φόβου για την αναζωπύρωση του αντισημιτισμού, του φασισμού και των λευκών εθνικιστικών κινημάτων. Το «Maus» εκτοξεύτηκε στην κορυφή της λίστας των μπεστ σέλερ και πούλησε 665.000 αντίτυπα φέτος, υπερτριπλάσια των πωλήσεων του 2021. Αλλά η ανανεωμένη προσοχή ήταν επίσης εξαντλητική και του άφησε λίγο χρόνο ή ενέργεια για την τέχνη του, δήλωσε ο Σπίγκελμαν, ο οποίος δεν ήθελε ποτέ να γίνει εκπρόσωπος της μνήμης του Ολοκαυτώματος και προτιμούσε να σχεδιάζει στο τετράδιό του. «Ήταν μια άγρια χρονιά» είπε και πρόσθεσε: «Τελείωσα». Το βραβείο Πούλιτζερ το 1992 Φυσικά, ο Σπίγκελμαν δεν είναι ασυνήθιστος στα φώτα της δημοσιότητας. Η φήμη τον ακολουθεί από τότε που το «Maus» κέρδισε το βραβείο Πούλιτζερ το 1992, αποτελώντας το πρώτο κόμικ που κέρδισε το βραβείο, και μεταμόρφωσε το μέσο, αποδεικνύοντας ότι τα κόμικς μπορούν να αποτελέσουν μορφή υψηλής τέχνης και λογοτεχνίας. Πούλησε έξι εκατομμύρια αντίτυπα στις Ηνωμένες Πολιτείες, αποτελώντας βασικό συστατικό των σχολικών προγραμμάτων και κλασικό έργο της λογοτεχνίας του Ολοκαυτώματος. Παρόλα αυτά, τον τελευταίο χρόνο, ο Σπίγκελμαν είχε ιδιαίτερα μεγάλη ζήτηση. Τον Νοέμβριο, το Εθνικό Ίδρυμα Βιβλίου απένειμε στον Σπίγκελμαν μετάλλιο για τη διακεκριμένη συμβολή του στα αμερικανικά γράμματα. Αυτό το φθινόπωρο, κυκλοφόρησε από την Pantheon μια νέα συλλογή δοκιμίων και κριτικών για το «Maus» και τη διαρκή απήχησή του, με τίτλο «Maus Now». Και προς μεγάλη χαρά του Spiegelman, η Pantheon μόλις επανεκτύπωσε μια νέα έκδοση του «Breakdowns», μιας ανθολογίας του πρώιμου έργου του, το οποίο εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1978 και δεν έτυχε ποτέ μεγάλης προσοχής εκτός των ακαδημαϊκών και σκληροπυρηνικών κύκλων σκιτσογράφων. «Υπάρχει μια μικρή ομάδα ανθρώπων που διαβάζουν πραγματικά κόμικς και γνωρίζουν τι κάνω» δήλωσε ο Σπίγκελμαν. «Αλλά ως επί το πλείστον, το ‘Maus’ είναι σαν ένας γιγάντιος ουρανοξύστης». Με τη συμβία του Φρανσουάζ Μουλί Οι συγκεντρωμένες εικόνες, οι οποίες περιλαμβάνουν τα κόμικς του από τη δεκαετία του 1970 και μεταγενέστερα έργα του από τη δεκαετία του 2000, προσφέρουν μια γεύση από το εύρος του Σπίγκελμαν ως εικονογράφου και το εύρος των επιρροών του. Τα σχέδια περιλαμβάνουν gag comics, ένα αστυνομικό σίριαλ με κυβιστικές τάσεις και μερικές εικόνες που εκτρέπονται προς τη σκληρή πορνογραφία. Η ανθολογία περιλαμβάνει επίσης οικεία, συναισθηματικά σχέδια που αποτυπώνουν την καταστροφή του μετά την αυτοκτονία της μητέρας του και αποκαλύπτουν πώς εσωτερικεύει το παρατεταμένο τραύμα των γονιών του. «Εδώ είναι που βρήκα τη δική μου φωνή» δήλωσε ο Σπίγκελμαν για το έργο στο «Breakdowns». «Ανακάλυψα έδαφος που ήταν πραγματικά δικό μου». Τεράστιος και παραγκωνισμένος Στενοί μελετητές και θαυμαστές του έργου του Σπίγκελμαν θεωρούν το «Breakdowns» ως ένα είδος στήλης της Ροζέτας που προσφέρει ένα βασικό κλειδί για το περίπλοκο και ποικίλο οπτικό του ιδίωμα, αποκαλύπτοντας την τεράστια και συχνά παραγνωρισμένη γκάμα του ως καλλιτέχνη. «Σε ένα επίπεδο, είναι ένα βαθιά φορμαλιστικό βιβλίο που δείχνει πόσο αντι-αφηγηματικά μπορεί να είναι τα κόμικς, με αυτή την πρωτοποριακή πειραματική γλώσσα που εξερευνά η Τέχνη» δήλωσε η Χίλαρι Χουτ, καθηγήτρια Αγγλικών, Τέχνης και Σχεδιασμού στο Πανεπιστήμιο Northeastern, η οποία επιμελήθηκε το «Maus Now» και έχει μελετήσει το έργο του Σπίγκελμαν εδώ και χρόνια. «Είναι επίσης απίστευτα προσωπικό». «Η επανέκδοση ήταν ήδη στα σκαριά πολύ πριν από την απαγόρευση του «Maus», αλλά η χρονική στιγμή αποδείχθηκε τυχαία», δήλωσε η Λίζα Λούκας, εκδότρια της Pantheon. «Η επανέκδοση του «Breakdowns» συνέπεσε με μια στιγμή κατά την οποία η σημασία της εξαιρετικής καριέρας του Αρτ Σπίγκελμαν έγινε τόσο βαθιά εμφανής στον πολιτισμό» έγραψε η Λούκας σε ένα email. «Δεδομένης της αυξημένης προσοχής στο έργο και την καριέρα του, είναι συναρπαστικό το γεγονός ότι τόσοι πολλοί νέοι αναγνώστες θα μάθουν για τη συμβολή του Αρτ στα κόμικς». Με μία καθηγητική συμπεριφορά Ο 74χρονος Σπίγκελμαν μιλάει απαλά και με ακρίβεια και έχει μια συγκρατημένη, καθηγητική συμπεριφορά που μπορεί να φαίνεται αντίθετη με ορισμένα από τα παραβατικά πρώιμα κόμικς του, τα οποία μπορεί να είναι υπερσεξουαλικά ή γκροτέσκα νοσηρά. Αυτό το ψυχρό απόγευμα του Δεκεμβρίου, καθισμένος στο γεμάτο τέχνη και βιβλία διαμέρισμα όπου ζει με τη σύζυγό του και δημιουργική του συνεργάτιδα, την καλλιτεχνική συντάκτρια του New Yorker Φρανσουάζ Μουλί, από τα μέσα της δεκαετίας του 1970. Τότε είχαν ένα τυπογραφείο στο σαλόνι τους όπου συνέθεταν τις εκδόσεις του Raw, ενός εκλεκτικού, εναλλακτικού περιοδικού κόμικς που δημοσίευε φωστήρες όπως ο Ρόμπερτ Κραμπ, ο Ρίτσαρντ ΜακΓουάιερ, ο Κρις Γουέαε και ο Τζάστιν Γκριν, ο οποίος ήταν ένα από τα είδωλα του Σπίγκελμαν. Ο Γκριν ήταν εκείνος που του έδειξε ότι «αυτό το εξομολογητικό, αυτοβιογραφικό, οικείο, ανείπωτο υλικό είναι απολύτως καλό περιεχόμενο για κόμικς» είπε ο Σπίγκελμαν. «Δεν είναι μόνο ‘Κάνε ένα αστείο’ ή, ‘Πες μια φανταστική ιστορία'», συνέχισε. «Αυτό ήταν σαν, ‘Τι συμβαίνει στο μυαλό κάποιου και πώς μπορείς να το εκφράσεις;’». Η underground σκηνή των κόμικς της δεκαετίας του 1960 Ως αγόρι που μεγάλωνε στο Κουίνς, ο Σπίγκελμαν βασανιζόταν από την αίσθηση ότι δεν θα έπρεπε να υπάρχει, δεδομένου ότι οι γονείς του γλίτωσαν παρά τρίχα από τα στρατόπεδα θανάτου, και βρήκε καταφύγιο στο ανατρεπτικό χιούμορ και την άγρια τέχνη του περιοδικού Mad και άλλων κόμικς. Άρχισε να ζωγραφίζει νωρίς με αφορμή τα παιχνίδια ζωγραφικής που έπαιζε με τη μητέρα του, μια παιχνιδιάρικη πλευρά της που αποτυπώνει στο «Breakdowns». Όταν ήταν μόλις 13 ετών δημοσίευσε ένα κόμικ σε μια εβδομαδιαία εφημερίδα του Κουίνς, η οποία αργότερα τον προσέλαβε ως ελεύθερο επαγγελματία. Το 1966 βρήκε δουλειά στην Topps Chewing Gum, σχεδιάζοντας αυτοκόλλητα και πρωτότυπες κάρτες. Η εταιρεία επιχορήγησε την καριέρα του για 20 χρόνια, δίνοντάς του ένα σταθερό εισόδημα, ενώ πειραματιζόταν με πιο ακραία και λιγότερο εμπορικά κόμικς. Ο Σπίγκελμαν διαμορφώθηκε από την underground σκηνή των κόμικς της δεκαετίας του 1960 και έγινε μέλος ορισμένων περιοδικών της εποχής, τα οποία διακινούσαν γελοιογραφίες για ναρκωτικά, σεξ και διεστραμμένες ιστορίες του είδους. Έφτασε σε ένα σημείο καμπής στην καριέρα και τη ζωή του στα τέλη της δεκαετίας του ’60, όταν νοσηλεύτηκε μετά από ψυχικό κλονισμό, τον έδιωξαν από το κολέγιο και τον συνέτριψε η αυτοκτονία της μητέρας του. Τον ενδιέφερε να αναμειγνύει την υψηλή και τη χαμηλή τέχνη και να διευρύνει τα όρια της αφήγησης στα κόμικς, εξερευνώντας πώς ο χρόνος και ο χώρος θα μπορούσαν να συμπιεστούν ή να τεντωθούν σε μια σειρά εικόνων και πώς οι εσωτερικές εμπειρίες και η μνήμη θα μπορούσαν να απεικονιστούν στη σελίδα. «Για μένα, το να μπορώ να φέρω το λεξιλόγιο από την Γερτρούδη Στάιν Στάιν και τον Τζέιμς Τζόις μέχρι τον Πικάσο και άλλες πιο τυπικές πτυχές της δημιουργίας εικόνων, μου άνοιξε πολύ νέα πεδία» δήλωσε ο Σπίγκελμαν. «Για να κάνω το «Maus», όλα όσα έμαθα εδώ έγιναν νέο λεξιλόγιο για μένα». Αγάπη και υπερηφάνεια Το 1972 ο Σπίγκελμαν σχεδίασε ένα τρισέλιδο κόμικ που αργότερα εξελίχθηκε στο «Maus». Αρχίζει με τον Σπίγκελμαν, ως νεαρό ποντίκι, στο κρεβάτι, καθώς ο πατέρας του τον σκεπάζει και του διηγείται την ιστορία του πώς συνελήφθη στην Πολωνία από τους Ναζί και στάλθηκε στο Άουσβιτς. Χρησιμοποιώντας πρόσωπα ζώων στη θέση των ανθρώπων του έδωσε αρκετή απόσταση για να αφηγηθεί την ιστορία. «Για μένα, ήταν ισχυρό μόνο και μόνο επειδή μου επέτρεψε να ασχοληθώ με το υλικό βάζοντας μια μάσκα στους ανθρώπους» είπε. «Με το να το ξαναζήσω λεπτομερώς, όσο καλύτερα μπορούσα, στιγμή προς στιγμή – μου επέτρεψε τουλάχιστον να έρθω σε επαφή με κάτι που διαφορετικά ήταν μόνο μια σκοτεινή σκιά». Ο Σπίγκελμαν εργάστηκε για το «Maus» επί 13 χρόνια. Διογκώθηκε σε πάνω από 300 σελίδες και αφηγείται την ιστορία του πώς ο πατέρας και η μητέρα του, ο Βλάντεκ και η Άνια, επέζησαν από αδιανόητες φρικαλεότητες σε ένα ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης, συνυφασμένη με την αφήγηση της δικής του εμπειρίας ως σκιτσογράφου, καταγράφοντας συνομιλίες με τον πατέρα του και στοχεύοντας να αποτυπώσει το ανείπωτο σε εικόνες. Το πρώτο κεφάλαιο τυπώθηκε το 1980 στο Raw, όπου και δημοσιεύτηκε σε συνέχειες την επόμενη δεκαετία. Όταν ο Σπίγκελμαν προσπάθησε να βρει εκδότη για την έκδοση του βιβλίου, το χειρόγραφο απορρίφθηκε ευρέως μέχρι που το ανέλαβε η Pantheon. Δεν φανταζόταν ποτέ ότι θα γινόταν ένα τέτοιο πολιτιστικό και ιστορικό μεγαθήριο, ή ότι δεκαετίες αργότερα θα γινόταν «τροφή για κανόνια στους πολιτιστικούς πολέμους» όπως το έθεσε ο ίδιος. Το «Maus» έχει από καιρό αποτελέσει πόλο έλξης για διαμάχες «Το μόνο άτομο στο οποίο ήθελα να διδάξω κάτι ήταν ο εαυτός μου. Ήθελα να μάθω πώς γεννήθηκα, όταν και οι δύο γονείς μου έπρεπε να δολοφονηθούν πριν συλληφθώ. Αυτό ήταν ένα πολύπλοκο σχέδιο, να ανακατασκευάσω για τον εαυτό μου τι ήταν αυτή η ιστορία για εκείνους» είπε. Το «Maus» έχει από καιρό αποτελέσει πόλο έλξης για διαμάχες. Οι επικριτές προσέβαλαν τη χρήση εικόνων ζώων για τη διερεύνηση ενός τόσο σοβαρού θέματος, ενώ ορισμένοι είπαν ότι ήταν διπλά προσβλητικό το γεγονός ότι ο Σπίγκελμαν ζωγράφισε τους Εβραίους ως ποντίκια, δεδομένου ότι η ναζιστική προπαγάνδα συνέκρινε τους Εβραίους με παράσιτα – πράγμα που ήταν ακριβώς το ζητούμενο του Σπίγκελμαν. Το βιβλίο απαγορεύτηκε στη Ρωσία λόγω της εικόνας με τη σβάστικα στο εξώφυλλο. Όταν εκδόθηκε στην Πολωνία το 2001, διαδηλωτές οι οποίοι εξοργίστηκαν που ο Σπίγκελμαν απεικόνιζε τους Πολωνούς εθνικούς ως γουρούνια, έκαψαν αντίτυπα του βιβλίου. Στη Γερμανία, ένας δημοσιογράφος ρώτησε τον Σπίγκελμαν αν ένα σκίτσο για το Άουσβιτς ήταν κακόγουστο. «Όχι, νομίζω ότι το Άουσβιτς ήταν κακόγουστο» απάντησε ο Σπίγκελμαν. Στα χρόνια που ακολούθησαν την κυκλοφορία του βιβλίου, αισθάνθηκε συχνά καταπιεσμένος από το μέγεθος της επιτυχίας του βιβλίου, η οποία επισκίασε όλο το υπόλοιπο έργο του. «Από τότε που έγινε το ‘Maus’, έχω να αντιμετωπίσω ένα ποντίκι 500 κιλών που με κυνηγάει» είπε. Ο Σπίγκελμαν ελπίζει ότι η αναβίωση των «Breakdowns» θα μπορούσε να εισαγάγει τους αναγνώστες που γνωρίζουν μόνο το «Maus» σε ένα μεγαλύτερο εύρος του έργου του. Κοιτάζοντας πίσω στον καλλιτέχνη που ήταν όταν ζωγράφιζε τα έργα στο «Breakdowns», ο ίδιος ο Σπίγκελμαν αισθάνεται ένα μείγμα αγάπης και υπερηφάνειας, για όσα ξεπέρασε και για όσα μπόρεσε να δημιουργήσει. «Τον θαυμάζω αυτόν τον τύπο» είπε χαμογελώντας. «Ναι, είχα πάρει φωτιά τότε». * Το άρθρο δημοσιεύθηκε στους nytimes.com Και το σχετικό link...
  3. Πλησιάζοντας η 28η Οκτωβρίου, επέτειος της εισόδου της χώρας μας στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, του οποίου οι αναπαραστάσεις, τουλάχιστον στην τηλεόραση, είναι αν μη τι άλλο προβληματικές ή/και γραφικές, έρχεται στον νου μας το εμβληματικό βιβλίο της Susan Sontag με τον εύγλωττο τίτλο «Παρατηρώντας τον πόνο των άλλων» (μετάφραση: Σεραφείμ Βελέντζας, εκδόσεις Scripta, 2003). H Sontag, με πολλά και διαφορετικά παραδείγματα, εξετάζει τους τρόπους περιγραφής και μετάδοσης της καταστροφής, του δράματος, της τραγωδίας, του πολέμου μέσω διαφόρων αναπαραστατικών συστημάτων, φυσικά και μέσω της τέχνης. Δυστυχώς, όμως, στη μελέτη της δεν περιλαμβάνει τα κόμικς και τους πολλαπλούς τρόπους που μετέρχονται οι δημιουργοί τους για να αφηγηθούν τον «πόνο των άλλων». Η Hillary Chute, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου και πολυγραφότατη σε θέματα θεωρίας και ιστορίας των κόμικς, συμπληρώνει αυτό το κενό με το βιβλίο της «Disaster Drawn – Visual Witness, Comics, and Documentary Form» (εκδόσεις Belknap, 2016). Από ένα τέτοιο βιβλίο δεν θα μπορούσαν να απουσιάζουν τα μεγάλα έργα των κόμικς των τελευταίων δεκαετιών, όπως το εν μέρει βιογραφικό και αυτοβιογραφικό «Maus» του Art Spiegelman για το Ολοκαύτωμα, το «Palestine» και άλλα ντοκουμέντα του Joe Sacco με τον δημιουργό ως αυτόπτη μάρτυρα του παλαιστινιακού δράματος, το «I Saw It» του Keiji Nakazawa για την ατομική βόμβα στη Χιροσίμα κ.λ.π. Με τα δεκάδες παραδείγματά της η Chute εξηγεί με απόλυτα πειστικό τρόπο ότι τα κόμικς αποτελούν ένα ιδανικό μέσο καταγραφής των μεγάλων και των μικρότερων στιγμών της ιστορίας, ιδιαίτερα των τραγικών. Οι δημιουργοί των κόμικς, πότε ως αυτόπτες μάρτυρες, πότε ως βιογράφοι, δημοσιογράφοι και ρεπόρτερ, πότε ως αφηγητές γεγονότων, έχουν εμπλουτίσει σημαντικά την ιστορική γνώση και έχουν καταφέρει να προσελκύσουν σε αυτήν ένα πολυπληθές κοινό, μέρος του οποίου δύσκολα θα διάβαινε τον Ρουβίκωνα της ανάγνωσης βιβλίων για την Ιστορία. Τέτοια βιβλία κόμικς με θέμα τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, την Κατοχή και την Αντίσταση κυκλοφορούν πλέον αρκετά και στην Ελλάδα («Ξημέρωσε ο Θεός τη μέρα» των Ζαφειριάδη και Πέτρου, «Αμανίτα Μουσκάρια» των Μεθενίτη και Πέτρου, το συλλογικό «Ένα γλυκό ξημέρωμα» κ.ά.). Αυτές τις μέρες (και κάθε μέρα) επιλέξτε τα, διαβάστε τα, δωρίστε τα! Και το σχετικό link...
  4. Αν στη διάρκεια του lockdown ήσασταν από τους τυχερούς που βρήκαν το χρόνο και τη διάθεση να το ρίξουν στο διάβασμα, το καλοκαίρι που φθάνει είναι ιδανικό για την ενασχόληση αυτή. Συνήθως όταν είμαστε διακοπές επιλέγουμε τα λεγόμενα «βιβλία παραλίας»: βιβλία που μπορούμε να τα διαβάσουμε εύκολα όταν είμαστε κοντά στη θάλασσα, να τα αφήσουμε για μια βουτιά ή για έναν υπνάκο στην ξαπλώστρα και να τα συνεχίσουμε αμέσως μετά. Ωστόσο, ίσως ήλθε η στιγμή να προσθέσετε στα αναγνώσματά σας και μερικά κόμικς, ή για την ακρίβεια «graphic novels», δηλαδή μυθιστορηματικές αφηγήσεις που λέγονται μέσα από εικόνες και όχι μόνο με κείμενο. Τα κόμικς, από ένα μάλλον παρεξηγημένο είδος που θεωρητικά αφορούσε κυρίως μικρότερες ηλικίες, εδώ και μερικές δεκαετίες θεωρούνται ως η λεγόμενη «ένατη τέχνη» και έχουν δώσει πολλά δείγματα υψηλής αφηγηματικής τεχνικής και αισθητικού κάλλους. Παρακάτω θα βρείτε μια μικρή λίστα με graphic novels που θα μπορούσαν να προσθέσουν μαγεία στα αναγνώσματά σας το φετινό καλοκαίρι και μετά. Για απολύτως πρακτικούς λόγους από τη λίστα εξαιρέθηκαν σειρές – εκτός από μία – και προτιμήθηκαν αυτόνομα έργα τα οποία το καθένα με τον τρόπο του άλλαξαν την αντίληψη του κοινού για το τι είναι τα κόμικς. Η σειρά προφανώς δεν είναι αξιολογική. Arkham Asylum: A Serious House on Serious Earth (1989) Σενάριο: Grant Morrison Σχέδιο: Dave McKean Καθώς κάποια στιγμή αναμένεται να βγει στους κινηματογράφους το «The Batman», μια εξαιρετική επιλογή από τα πολλά ενδιαφέροντα graphic novels γύρω από τον «Σκοτεινό Ιππότη» είναι το Arkham Asylum: A Serious House on Serious Earth. Ένα πολυεπίπεδο έργο που αποδομεί τους μύθους του υπερήρωα, το βιβλίο είναι σκοτεινό, συμβολικό και βαθύτατα προκλητικό, καθώς θέτει ερωτήματα περί ταυτότητας, αντίληψης της πραγματικότητας και ψυχολογικών αρχετύπων. Ο McKean κοσμεί το περίπλοκο σενάριο με εκπληκτικό σκίτσο, συχνά χρησιμοποιώντας μεικτές τεχνικές και το συνολικό αποτέλεσμα είναι ένα από τα καλύτερα έργα που έχουν γραφτεί στo πλαίσιο της μυθολογίας του Batman. From Hell (1999) Σενάριο: Alan Moore Σχέδιο: Eddie Campbell Μέσα σε 572 σελίδες, ο Alan Moore παρουσιάζει τη δική του εκδοχή σχετικά με τον Τζακ τον Αντεροβγάλτη και τους διαβόητους φόνους στο Ουαϊττσάπελ το 1888. Ο συγγραφέας αναπτύσσει τη θεωρία του σχετικά με την ταυτότητα του Τζακ, αλλά και για το αν οι φόνοι αποτέλεσαν μέρος μιας ευρύτερης συνωμοσίας για να καλυφθεί ένα σκάνδαλο στον βασιλικό οίκο της Βρετανίας. Ο Moore και ο Campbell βυθίζουν τον αναγνώστη σε έναν εφιαλτικό κόσμο, καθώς αναπαριστούν με ακρίβεια την ύστερη βικτωριανή Αγγλία και προβλέπουν τις φρίκες του 20ου αιώνα. Black Hole (2005) Σενάριο-σχέδιο: Charles Burns Τι μπορεί να συμβεί σε ένα προάστιο του Σιάτλ, όταν κάποιοι έφηβοι κολλούν ένα σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα που τους προκαλεί τερατώδεις μεταλλάξεις και τους υποχρεώνει να φύγουν από τα σπίτια τους και να ζουν στο περιθώριο; Ο Burns χρησιμοποιεί αυτή την ιδέα για να μιλήσει με ειλικρινή και ταυτόχρονα τρυφερό τρόπο για την εφηβεία, τα προβλήματά της, το ξύπνημα της σεξουαλικότητας και την πορεία προς την ενηλικίωση. Με εντυπωσιακό ασπρόμαυρο σκίτσο και προσεγμένο κείμενο, το «Black Hole» είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα κόμικς που κυκλοφορούν για την πιο ρευστή περίοδο στη ζωή ενός ανθρώπου. Maus (1991) Σενάριο-Σχέδιο: Art Spiegelman Η ιστορία του Ολοκαυτώματος μέσα από τις διηγήσεις του πατέρα του συγγραφέα και σχεδιαστή, με μια μικρή διαφορά: οι Εβραίοι παρουσιάζονται ως ποντίκια και οι Γερμανοί ναζί ως γάτες. Μια από τις πιο σκληρές και ειλικρινείς αφηγήσεις για την «τελική λύση» των ναζί σε βάρος των Εβραίων και των υπολοίπων στοχοποιημένων λαών βρίσκεται στο πολυβραβευμένο αυτό κόμικ, το οποίο αποτελεί από μόνο του απόδειξη για το πόσο σημαντικό μέσο αποτελεί. Palestine (2001) Σενάριο-σχέδιο: Joe Sacco Ο Μαλτέζος Joe Sacco κάνει πολεμική δημοσιογραφία: πηγαίνει σε εμπόλεμες ζώνες, καταγράφει τα γεγονότα και τις μαρτυρίες των ανθρώπων και στη συνέχεια μετατρέπει αυτό το υλικό σε κόμικς. Η «Παλαιστίνη» του είναι η καταγραφή των εμπειριών του στη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας το 1991 και 1992 και όλο το υλικό συγκεντρώθηκε σε ένα βιβλίο το 2001. Ο Sacco με απέραντη ειλικρίνεια περιγράφει την αρχική αποστροφή του για το περιβάλλον και τη σταδιακή μεταστροφή του, καθώς βιώνει την καθημερινότητα των Παλαιστινίων. Το κόμικ, δεδομένων και των πρόσφατων γεγονότων στη Μέση Ανατολή, είναι εξαιρετικά επίκαιρο. Sandman: Season of Mists (1991) Σενάριο: Neil Gaiman Σχέδιο: διάφοροι Στην αρχή είχαμε πει ότι θα αποφύγουμε να αναφερθούμε σε σειρές, ωστόσο η απουσία έστω και μιας αναφοράς στο «Sandman» θα ήταν πραγματική αμαρτία. Η σειρά περιστρέφεται γύρω από τον Ύπνο (Sandman), μέλος μιας ευρύτερης οικογένειας, που τα μέλη της είναι αιώνια και το καθένα συμβολίζει και μια ανθρώπινη κατάσταση – από τη Μοίρα και τον Πόθο μέχρι το Θάνατο. Οι Γάλλοι, που έχουν βαθιά γνώση και αγάπη για τα bedes (από τις λέξεις bandes dessinées, δηλαδή κόμικς στα γαλλικά), όταν αποφάσισαν να μεταφράσουν στη γλώσσα τους τη σειρά άρχισαν από το «Season of Mists», το οποίο είναι μια καλή εισαγωγή στην μυθολογία που ο Gaiman πλάθει και μια γνωριμία με τους ήρωες της σειράς. Ωστόσο, οιοδήποτε κομμάτι/βιβλίο της είναι εξαιρετικό. Και το σχετικό link...
  5. Τα κόμικς αντιμετώπιζαν πάντα προβλήματα με τη λογοκρισία. Σπανίως περιλαμβάνονταν όμως σε λίστες οργανισμών που μάχονται για την ελευθερία και τη διακίνηση των ιδεών, καθώς θεωρούνταν ανάξια λόγου και αναφοράς. Η μεγάλη δημοφιλία που απολαμβάνουν πολλά κόμικς τα τελευταία χρόνια οδηγεί στην αύξηση των κρουσμάτων λογοκρισίας. Και στην εγρήγορση των φορέων που αγωνίζονται για την εξάλειψή της. Εδώ και περισσότερες από τρεις δεκαετίες το Ίδρυμα για τη Νομική Προστασία των Κόμικς (Comic Book Legal Defense Fund, CBLDF) στις ΗΠΑ δραστηριοποιείται πάνω στην προστασία δημιουργών κόμικς, εκδοτών, βιβλιοπωλών και φυσικά αναγνωστών από τη λογοκρισία. Ιδρυτής του υπήρξε ο εμβληματικός Denis Kitchen, δημιουργός κόμικς, σημαντικός εκπρόσωπος του underground ρεύματος και μετέπειτα ιδιοκτήτης της εταιρείας Kitchen Sink Press, με αξιοσημείωτη παραγωγή στον τομέα των εναλλακτικών κόμικς. Καταστατική αρχή και βασική προτεραιότητα του CBLDF από τη μέρα της ίδρυσής του υπήρξε η προστασία των δικαιωμάτων που απορρέουν από την πρώτη συνταγματική τροποποίηση. Σε δεκάδες μέχρι σήμερα περιπτώσεις οι εθελοντές ακτιβιστές του CBLDF από κάθε τομέα της παραγωγής κόμικς σε συνεργασία με δικηγόρους και άλλες οργανώσεις για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των αναγνωστών έχουν δημοσιοποιήσει προβλήματα λογοκρισίας και έχουν δράσει με κάθε νόμιμο μέσο για να αποτρέψουν τον αποκλεισμό βιβλίων από την αγορά, τις εκθέσεις και τις δημόσιες πανεπιστημιακές και σχολικές βιβλιοθήκες σε όλη την αμερικανική επικράτεια. Όπως οι ίδιοι τονίζουν, η μεγάλη αποδοχή που γνωρίζουν πλέον τα κόμικς και η είσοδός τους στον δημόσιο και ακαδημαϊκό λόγο έχει συνέπεια και την όλο και μεγαλύτερη στοχοποίησή τους από συντηρητικούς κύκλους που μέχρι πρότινος τα θεωρούσαν αμελητέας σημασίας αναγνώσματα. Πριν από λίγες ημέρες το CBLDF δημοσιοποίησε την έκθεση της ειδικής υπηρεσίας του Αμερικανικού Οργανισμού Βιβλιοθηκών αναφορικά με τα βιβλία που υπέστησαν τη βία της λογοκρισίας περισσότερο από άλλα κατά την τελευταία δεκαετία. Και, διόλου περίεργο, ανάμεσά τους βρίσκονταν πολλά κόμικς. Από αυτά, τα έργα που αντιμετώπισαν τα πιο έντονα προβλήματα ήταν ορισμένα από τα πιο αναγνωρισμένα, πολυβραβευμένα και ευπώλητα κόμικς των τελευταίων ετών. Όσο παράξενο κι αν ακούγεται, στις πρώτες θέσεις ξεχωρίζουν το «Fun Home» της Alison Bechdel (κυκλοφορεί στα ελληνικά ως «Το Θανατάδικο» από τις εκδόσεις Γράμματα), το «Watchmen» των Alan Moore - Dave Gibbons (κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Anubis), το «Maus» του Art Spiegelman (κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Zoobus), το «Y: The Last Man» των Brian Vaughan, Pia Guerra κ.ά. (ο πρώτος τόμος κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Anubis) και το «Bone» του Jeff Smith (ολόκληρη η σειρά κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Jemma Press). «Fun Home» («Το Θανατάδικο») της Alison Bechdel Το βραβευμένο βιβλίο της Αμερικανίδας δημιουργού με τον ευφυή υπότιτλο-λογοπαίγνιο «A Family Tragicomic» (Ένα οικογενειακό τραγικόμικς) γνώρισε τεράστια επιτυχία και ακολουθήθηκε από τη συνέχειά του με τίτλο «Are You my Mother» (Μήπως είσαι μάνα μου;). Από το 2006 ωστόσο, που πρωτοκυκλοφόρησε, μέχρι σήμερα εξακολουθεί να προκαλεί την οργή συντηρητικών κύκλων λόγω των θεμάτων με τα οποία καταπιάνεται. Αποτελεί μια μορφή απομνημονευμάτων της δημιουργού του που συνθέτει μια ιδιότυπη αυτοβιογραφία εστιάζοντας στην οικογενειακή της κατάσταση, στην εξωτερίκευση της ομοφυλοφιλίας της αλλά και στην αυτοκτονία του πατέρα της, ιδιοκτήτη γραφείου τελετών και επίσης ομοφυλόφιλου. Πέρσι και φέτος το βιβλίο αντιμετώπισε προβλήματα καθώς σύλλογοι γονέων στο Νιου Τζέρσεϊ απαίτησαν και πέτυχαν την απόσυρσή του από τις σχολικές βιβλιοθήκες με τον ισχυρισμό ότι τα παιδιά τους θα υποστούν ανεπανόρθωτη βλάβη αν το διαβάσουν. Μετά τις αντιδράσεις του CBLDF και του National Coalition Against Censorship (Εθνική Συμμαχία Ενάντια στη Λογοκρισία) η υπόθεση έφτασε στα δικαστήρια και η ετυμηγορία ήταν υπέρ του βιβλίου, το οποίο τελικά επέστρεψε στα σχολεία. «Watchmen» των Alan Moore - Dave Gibbons Ένα από τα πιο γνωστά βιβλία στην ιστορία των κόμικς, το «Watchmen», άλλαξε τη ροή των υπερηρωικών περιπετειών και έθεσε νέες βάσεις στις ιστορίες με τους αυτόκλητους ήρωες με τα κολάν παρουσιάζοντάς τους πιο ανθρώπινους, πιο ευάλωτους, πιο επιρρεπείς στα λάθη και στα πάθη. Φαντάζει τελείως παράλογο ένα τέτοιο βιβλίο να αποτελεί στόχο των λογοκριτών, αλλά στο Κάνσας των ΗΠΑ, όπως μεταφέρει το CBLDF μετά την αποκαλυπτική έκθεση ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού (Books to Prisoners) που αντικείμενό του έχει να προωθεί βιβλία στους φυλακισμένους, το «Watchmen» βρισκόταν ανάμεσα στα 7.000 βιβλία που οι αρχές του Κάνσας είχαν απαγορεύσει επί σειρά δεκαετιών στους περίπου 10 χιλιάδες έγκλειστους της Πολιτείας. «Y: The Last Man» των Brian Vaughan - Pia Guerra Όταν όλα τα αρσενικά πλάσματα του πλανήτη, εκτός από τον Yorick, πεθαίνουν από μια άγνωστη αιτία, ο πρωταγωνιστής του δεκάτομου έργου πρέπει να προσαρμοστεί και να επιβιώσει σε έναν εκ των πραγμάτων κόσμο μητριαρχίας και νέων συνθηκών. Τι κι αν το πολυεπίπεδο «Y: The Last Man» έχει αναφορές στο κλασικό «Ο τελευταίος άνθρωπος» της Μέρι Σέλεϊ, τι κι αν το όνομα του τελευταίου άντρα παραπέμπει στον σεξπιρικό χαρακτήρα από τον Άμλετ και κάνει λογοπαίγνιο με το σύμβολο του χρωμοσώματος που καθορίζει το αντρικό φύλο στον άνθρωπο, αυτά δεν ήταν αρκετά για να αποφύγει το βιβλίο τις περιπέτειες σε κολέγιο της Καλιφόρνιας, όταν ζητήθηκε η απόσυρσή του μαζί με άλλων κόμικς όπως το «Persepolis» της Marjane Satrapi, το «Sandman» του Neil Gaiman κ.ά. με την κατηγορία της πορνογραφίας. Τα άμεσα αντανακλαστικά του CBLDF και της Συμμαχίας Ενάντια στη Λογοκρισία απέτρεψαν τα χειρότερα και το βιβλίο «αθωώθηκε». «Bone» του Jeff Smith Από τα πρώτα χρόνια της ετήσιας δημοσίευσης της λίστας με τα πιο απαγορευμένα βιβλία που κοινοποιεί ο Αμερικανικός Οργανισμός Βιβλιοθηκών, το εννιάτομο και πολυβραβευμένο «Bone» του Jeff Smith έχει σταθερή παρουσία σε διάφορες Πολιτείες. Οι πιο συχνές κατηγορίες που δέχεται είναι ότι περνάει πολιτικά μηνύματα στα παιδιά, είναι βίαιο και έχει ρατσιστικό περιεχόμενο, παρουσιάζει χαρακτήρες να πίνουν και να καπνίζουν κ.ά. Όπως υπενθυμίζει το CBLDF, σε μία από τις απόπειρες λογοκρισίας ο Jeff Smith είχε δηλώσει: «Δεν έχω ιδέα ποιο ακριβώς βιβλίο διάβασαν αυτοί οι άνθρωποι. Ακούγοντας παρόμοιες καταγγελίες το τελευταίο διάστημα αρχίζω να πιστεύω πως τέτοιες εξωφρενικές κατηγορίες (στ’ αλήθεια, ρατσισμός;) μαρτυρούν περισσότερα για αυτούς που τις εξαπολύουν παρά για τα ίδια τα βιβλία». Αν και το βασικό θέμα του είναι απλώς το επικό, περιπετειώδες ταξίδι μιας οικογένειας funny animals και η ιστορία προάγει με χιούμορ τη φιλία, τη διαφορετικότητα και την αφοσίωση, υπήρξαν περιπτώσεις στο Τέξας, στο Νιου Μέξικο, στη Μινεσότα και αλλού που κάποιοι ενοχλήθηκαν και ζήτησαν την απόσυρσή του από τις σχολικές βιβλιοθήκες. Σε κάθε περίπτωση το CBLDF βοήθησε να «πέσουν» οι κατηγορίες και να μπορούν μικροί και μεγάλοι να έχουν ελεύθερη πρόσβαση στο σπουδαίο αυτό έργο. «Maus» του Art Spiegelman Το πασίγνωστο έργο του Αμερικανού δημιουργού, που τιμήθηκε με το βραβείο Πούλιτζερ το 1992 για τη σπαρακτική καταγραφή του Ολοκαυτώματος μέσω της βιογραφίας του πατέρα του, Εβραίου επιζήσαντος του Άουσβιτς, έχει δεχτεί πολλές επιθέσεις κατά καιρούς, με τις περισσότερες από αυτές να εστιάζουν στην εργαλειοποίηση του Ολοκαυτώματος στην οποία, όπως ισχυρίζονται, προβαίνει ο Spiegelman. Στη Ρωσία όμως, το 2015, το βιβλίο αποσύρθηκε από τα ράφια πολλών βιβλιοπωλείων εξαιτίας ενός νέου νόμου που απαγορεύει να φαίνεται η σβάστικα ακόμα και σε κάποιο έργο τέχνης. Στο εξώφυλλο του Maus φιγουράρει μια ευμεγέθης σβάστικα, με αποτέλεσμα ένα βιβλίο που δημιουργήθηκε για να καταγγείλει τον ναζισμό να πέσει θύμα των υπερβολών μιας κακώς εννοούμενης πολιτικής ορθότητας. Επιπλέον το Maus δέχτηκε απειλές και σε πολλά αμερικανικά σχολεία με την κατηγορία ότι προβάλλει πολιτικά θέματα που δεν αρμόζουν σε ανήλικους μαθητές. Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια με τη συντηρητική στροφή στις ΗΠΑ να γίνεται όλο και πιο απότομη, το έργο του CBLDF γίνεται όλο και πιο σημαντικό αλλά όλο και πιο δύσκολο. Οι περιπτώσεις λογοκρισίας, όπως άλλωστε και στη χώρα μας, δεν φαίνεται να λιγοστεύουν. Οργανισμοί όπως το CBLDF, που δεν στοχεύουν μόνο στην προστασία των αναγνωστών και των δημιουργών αλλά και στην καλλιέργεια μιας δημοκρατικής κουλτούρας ελευθερίας της έκφρασης και της διακίνησης των ιδεών, μπορούν να συμβάλουν στην αναχαίτιση της ακροδεξιάς επέλασης. Προς όφελος των καλλιτεχνών και του κοινού. Και το σχετικό link...
  6. 10 graphic novels που απαγορεύτηκαν Με αφορμή το αιχμηρό 'Che' που λογοκρίθηκε στην Αργεντινή και κυκλοφορεί μαζί με το Έθνος της Κυριακής, ξεφυλλίζουμε τα κόμικ που κάποιοι έριξαν στην πυρά. Η απαγόρευση ενός κόμικ μπορεί να γίνει για πολιτικούς, θρησκευτικούς ή ηθικούς λόγους, από ένα κράτος, από ένα σχολείο ή από μία βιβλιοθήκη ή ακόμη και από τον ίδιο τον εκδοτικό οίκο που το εξέδωσε. Το σίγουρο είναι ότι πετυχαίνει τα αντίθετα αποτελέσματα, αφού αφήνει το κόμικ στην ιστορία, και το κάνει πολλές φορές ανεκτίμητο για τους συλλέκτες. Το 1968 ένα χρόνο μετά τη δολοφονία του Che Guevara, ο Alberto Breccia μαζί με τον γιο του, Ernique, ξεκίνησαν να σχεδιάζουν τη βιογραφία του σε σενάριο του Hector Oesterheld. To κόμικ απαγορεύτηκε από την Χούντα της Αργεντινής και καταστράφηκαν τα πρωτότυπα σχέδιά του. Ήταν επίσης ο βασικός παράγοντας πίσω από την εξαφάνιση (και όπως εικάζεται μετέπειτα δολοφονίας) του Oesterheld το 1976 από το καθεστώς. Με τον ίδιο τρόπο δολοφονήθηκαν και οι τέσσερις κόρες του Oesterheld και οι σύζυγοί τους, όντας ανάμεσα στους δεκάδες χιλιάδες που εξαφάνισε ο Αργεντίνικος στρατός. Το Έθνος της Κυριακής προσφέρει το κόμικ 'Che' των Alberto Breccia, Ernique Breccia και Hector Oesterheld, που απαγορεύτηκε από την Χούντα της Αργεντινής και με αφορμή αυτό θυμόμαστε όλες τις τρανταχτές περιπτώσεις λογοκρισίας στα graphic novels. PERSEPOLIS Ένα από τα καλύτερα και πιο eye opening κόμικ που έχουν υπάρξει. Στη Μέση Ανατολή δεν το δέχτηκαν παντού με ανοιχτές αγκάλες, αλλά θα περίμενε κανείς ότι δεν θα είχε πρόβλημα στην Αμερική. Το 2013 όμως ξαφνικά το βιβλίο αποσύρθηκε από σχολεία του Σικάγο. Ο λόγος ήταν ότι περιείχε κάποιες σκηνές βασανιστηρίων. Όπως όμως πολλοί μαθητές επισήμαναν οι αναφερόμενες σκηνές δεν είχαν καποια διαφορά από τα βασανιστήρια που απεικονίζονται στη διδακτική ύλη για το Ολοκαύτωμα ή τη δουλεία. SANDMAN To ‘Sandman’ θεωρείται ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα και καλύτερα κόμικ που έχουν υπάρξει. Έχει απαγορευτεί σε πολλές βιβλιοθήκες κατά καιρούς και πολύς κόσμος έχει κάνει παράπονα για το περιεχόμενό του. Ο ίδιος ο Gaiman έχει μιλήσει για τα περιστατικά απαγόρευσης της σειράς και τον χαρακτηρισμό του ως “ενήλικου περιεχομένου”. Είπε ότι αυτός ο χαρακτηρισμός δεν τον πειράζει καθόλου και ίσα ίσα που προκαλεί περισσότερο τους εφήβους να το διαβάσουν. Επίσης δεν κρατάει καμία κακία στις βιβλιοθήκες, γιατί τους χρωστάει πολλά, όντας ως παιδί μεγάλος βιβλιοφάγος περνούσε συχνά τον καιρό του σε αυτές. MAUS κ To 'Maus' μπορεί να ήταν το πρώτο graphic novel στην ιστορία του κόσμου που πήρε Pulitzer, αντιμετώπισε όμως και αυτό αναίτια λογοκρισία. Ο συγγραφέας Art Spiegelman περιγράφει την ιστορία του Εβραίου πατέρα του στην Πολωνία τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και το πώς κατάφερε να διασωθεί από τους Γερμανούς. Παρόλο που το μήνυμα του είναι -προφανώς- ξεκάθαρα αντιναζιστικό, το κόμικ αποσύρθηκε από τα ράφια των βιβλιοπωλείων της Ρωσίας, επειδή στο εξώφυλλο απεικόνιζε μία σβάστικα. ULTRAMAN Δημιουργός του Ultraman είναι ο Tsuburaya, ένας από τους δημιουργούς του Γκονζίλα. Σε μας δεν είναι τόσο γνωστός -που να πάει με αυτό το όνομα, στην Ιαπωνία όμως γίνεται πανικός. Στη Μαλαισία πάλι, κάτι γίνεται, αν και στο παρελθόν οι σχέσεις Υπουργείου Εσωτερικών-Ultraman πέρασαν κάποιες δυσκολίες. Το κόμικ ‘Ultraman: The Ultra Power’ απαγορεύτηκε στη χώρα το 2014, επειδή χρησιμοποίησε το όνομα του Αλλάχ “με ανεύθυνο τρόπο”. Για την ακρίβεια το κόμικ περιέγραψε τον χαρακτήρα Ultraman King, ως θεό, λέξη που στα Μαλαισιανά χρησιμοποιείται για τον Αλλάχ. Το υπουργείο ισχυρίστηκε ότι η σύγκριση “μπορεί να μπερδέψει τα παιδιά και να επηρεάσει αρνητικά την μουσουλμανική πίστη τους”. Αυτό είναι γενικότερη ανησυχία της κυβέρνησης της Μαλαισίας. Επειδή οι λέξεις “θεός”, οποιασδήποτε θρησκείας, και “Αλλάχ” είναι ταυτόσημες, προσπαθούν να απαγορέψουν τη χρήση της για περιπτώσεις που δεν αναφέρονται στον Αλλάχ. Η ΖΩΗ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ Αυτά βέβαια, δεν γίνονται μόνο στη Μαλαισία, αλλά και στην Ελλάδα του 2000. Ο Αυστριακός καρτουνίστας Gerhard Haderer οδηγήθηκε στα ελληνικά δικαστήρια για καθίβρυση θρησκεύματος, καταδικάστηκε σε εξάμηνη φυλάκιση και διατάχθηκε η κατάσχεση του βιβλίου, για να αθωωθεί τελικά από το Εφετείο Αθηνών το 2005. Παρόμοια ιστορία είχε να γίνει στην Ελλάδα από το 1981, για τις '120 μέρες των Σοδόμων' του Μαρκήσιου Ντε Σαντ. SAGA #12 Το 2013 το τεύχος 12 της Saga, δεν εμφανίστηκε προς πώληση στο iOS, όπως όλα τα προηγούμενα τεύχη. Ο λόγος, όπως γρήγορα πολλοί μάντεψαν, ήταν ότι περιλάμβανε μία γκέι ερωτική σκηνή. Άρχισαν επομένως οι αντιδράσεις εναντίον της λογοκρισίας της Apple, εφόσον αντίστοιχο περιεχόμενο με στρέιτ ερωτικές σκηνές είχε διατεθεί ουκ ολίγες φορές. Στην πορεία διαπιστώθηκε ότι επρόκειτο για αυτολογοκρισία της ComiXology, της ονλάιν πλατφόρμας κόμικ, που θεώρησε από μόνη της ότι η σκηνή δεν συμφωνούσε με τους όρους της Apple. Η παρεξήγηση αποκαταστάθηκε και το κόμικ έγινε διαθέσιμο. ELEKTRA VOL.2 #3 Σε αυτό το τεύχος της ‘Elektra’ υπήρχε μία σκηνή, που έδειχνε την ηρωίδα γυμνή από πίσω, αρκετά σκιασμένη βέβαια. Εν τέλει το τεύχος ανακλήθηκε και επανεκδόθηκε με την Elektra να φοράει εσώρουχα. Φυσικά το ορίτζιναλ έχει γίνει ανάρπαστο. UNIVERSE X: SPIDEY Μια φορά και έναν καιρό ο Bob Harras ήτανε αρχισυντάκτης στη Marvel. Ο Bob Harras δεν ήταν και το καλύτερο αφεντικό. Μην είσαι σαν τον Bob. Το 2001 λοιπόν, ο σχεδιαστής Al Milgrom, παραχάρηκε με τα νέα της απόλυσης του Bob και αποφάσισε να το δείξει στο backround ενός στριπ του Spidey. Έγραψε ο άνθρωπος “Harras ha ha, he's gone, good riddance to bad rubbish he was a nasty s.o.b.”. Στη συνέχεια ανακλήθηκαν όλα τα τεύχη και ο Al Milgrom απολύθηκε κι αυτός, για να ξαναπροσληφθεί όμως λίγες βδομάδες μετά. EC COMICS Στα 50s κάποιος τρελάρας ψυχίατρος έγραψε το ‘Seduction of the Innocent’, ένα βιβλίο που κατηγορούσε τα κόμικς για διαφθορά των νέων, επειδή ο Batman και ο Robin είναι γκέι, η Wonder Woman λεσβία, ο Superman αντιαμερικάνος και η EC ανατριχιαστική. Αυτό λοιπόν το ανεκδιήγητο βιβλίο ήταν ένας από τους λόγους που θεσμοθετήθηκε το 1954 το ‘Comics Code’, το οποίο απαγόρευε μέχρι και τη χρήση λέξεων όπως το “zombie” ή “terror”, και στο οποίο έπρεπε να συμμορφωθούν όλοι οι εκδοτικοί οίκοι. Η EC Comics, πιο γνωστή για τις ‘Ιστορίες από την Κρύπτη’ ήταν εκείνη που δέχθηκε το μεγαλύτερο πλήγμα, αφού τα κόμικ της είχαν μόνο τέτοιο περιεχόμενο και ουσιαστικά μετά το 1954 σταμάτησε να υπάρχει. ICE HAVEN Αν και τα κόμικ του Daniel Clowes θα έπρεπε να διδάσκονται στα σχολεία, το 2008 ένας καθηγητής Λυκείου αναγκάστηκε σε παραίτηση, όταν έδωσε σαν σχολική εργασία σε μία μαθήτρια το ‘Ice Haven’ του Daniel Clowes. Οι γονείς της έκαναν φασαρία στο σχολείο, στην αστυνομία και στα τοπικά μίντια λέγοντας πως ο καθηγητής έδωσε αυτό το πορνογραφικό (καμία σχέση) κόμικ στην κόρη τους με σκοπό να την αποπλανήσει. Για την ιστορία στο κόμικ μιλάνε οι κάτοικοι μιας κακόμοιρης πόλης στην οποία έγινε μια εξαφάνιση ανηλίκου. Η κάθε σελίδα έχει και έναν διαφορετικό κάτοικο που λέει κάτι για το εξαφανισμένο παιδί και κάτι για τη μίζερη ζωή του, όπως πολύ ωραία συνηθίζει να κάνει ο Clowes. Πηγή
  7. Ο ρωσικός διωγμός του «Maus» O κορυφαίος Αμερικανός δημιουργός Αρτ Σπίγκελμαν | NADJIA SPIEGELMAN Συντάκτης: Βένα Γεωργακοπούλου Κάποιος θα πρέπει να εξηγήσει στη Ρωσία του Πούτιν το ποιος είναι ο Αρτ Σπίγκελμαν και τη σημασία του κόμικς του «Maus» (εκδόσεις Zoobus Publications). Αυτό το αντιφασιστικό αριστούργημα, που βραβεύτηκε με Πούλιτζερ το 1992, άργησε να κυκλοφορήσει στη χώρα. Το 2013 βγήκε στα βιβλιοπωλεία. Για να αρχίσει ξαφνικά, προχθές Δευτέρα, να εξαφανίζεται μαζικά. Οχι, δεν ανέβηκαν οι πωλήσεις. Οπως υποστηρίζει δημοσίευμα του ΑFP, μεγάλα βιβλιοπωλεία της Μόσχας απέσυραν τα αντίτυπα του «Maus» για να προλάβουν το κακό. Ποιο κακό; Να πέσει το βιβλίο θύμα προγραφών από τις αρχές τις ίδιες. Οι Ρώσοι ετοιμάζονται να γιορτάσουν στις 9 Μαΐου τα 70 χρόνια από τη νίκη των Σοβιετικών στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (θα πάει και ο Τσίπρας) και δεν θέλουν να υπάρχει επί ρωσικού εδάφους τίποτα που να προπαγανδίζει τον ναζισμό - ψήφισαν τον Δεκέμβριο και σχετικό νόμο. Και βλέποντας το διάσημο εξώφυλλο του «Maus» (διεθνώς πάνω-κάτω είναι το ίδιο, δείτε στη φωτογραφία το ελληνικό) σκέφτηκαν ότι ο κορυφαίος Αμερικανός δημιουργός Αρτ Σπίγκελμαν είναι... φιλοναζί. Δύο ποντίκια, πατέρας και γιος, σφιχταγκαλιασμένα. Ο Χίτλερ με τη μορφή (και τα μουστάκια) γάτας. Και μια σβάστικα. Αυτό το εξώφυλλο, λοιπόν, του «Maus», καταγγέλλουν στο AFP πολλοί, ανάμεσά τους και η διευθύντρια του ρωσικού εκδοτικού οίκου, Βαρβάρα Γκορνοστάγεβα, έχει θορυβήσει τους ήδη φοβισμένους βιβλιοπώλες. Να θυμίσουμε, βέβαια, ότι στο «Maus» ο Σπίγκελμαν διηγείται το Ολοκαύτωμα μέσα από την οικογενειακή του ιστορία - ο πατέρας του ήταν Εβραίος της Πολωνίας, που επέζησε από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και μετανάστευσε στις ΗΠΑ. Ο κομίστας χρησιμοποιεί μορφές ζώων για τους ήρωές του, ποντίκια οι Εβραίοι, γάτες οι ναζί. Ενας ρεπόρτερ του ραδιοσταθμού «Echo of Moscow» επιβεβαιώνει στο AFP την απόσυρση του «Maus», ενώ έγραψε στο twitter: «Οι υπάλληλοι λένε ότι φταίει η σβάστικα. Περιμένοντας επιδρομές από την αστυνομία, καθάρισαν μόνοι τους τα ράφια». Ανάλογες εκστρατείες εκκαθάρισης έχουν γίνει ήδη ακόμα και σε παιχνιδάδικα αλλά και σε παλαιοπωλεία που, όσο να ’ναι, τα παραφερνάλια της εποχής δεν μπορούν να τα αγνοήσουν. «Το “Maus” δεν είναι ναζιστική προπαγάνδα», επιμένει η Ρωσίδα εκδότριά του. «Το αντίθετο. Ακριβώς τέτοια βιβλία θα έπρεπε να βρίσκουν στα ράφια των βιβλιοπωλείων στις 9 Μαΐου, που θα γιορτάζουμε την κατατρόπωση των χιτλερικών στρατευμάτων». Κι ενώ επικρατoύσε μια μικρή σύγχυση γύρω από τη ρωσική τύχη του «Maus», να σου και μία ακόμα είδηση. Το απόγευμα της Δευτέρας, τρία από τα μεγαλύτερα βιβλιοπωλεία της Μόσχας (τα Biblio Globus, Moskva και Moskovsky Dom Knigi) εξαφάνισαν το κόμικς και από τα ψηφιακά τους καταστήματα. Την παρουσίαση του κόμικ μπορείτε να τη βρείτε εδώ και το λινκ της είδησης εδώ.
  8. Από το Καρέ Καρέ του ένθετου Νησίδες της Εφημερίδας Των Συντακτών: Το κείμενο μπορείτε να το βρείτε και στον ιστότοπο της Εφημερίδας των Συντακτών.
  9. 28/09/14 ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΗ ΣΤΑ ΚΟΜΙΚΣ Η ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΑΝΤΙ-ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗΣ ΒΙΒΛΙΩΝ Πόλεμος στη λογοκρισία Τα κόμικς έχουν κατηγορηθεί για πολλά. Οι πολέμιοί τους βρίσκουν (ή εφευρίσκουν) ατέλειωτες αιτίες για να τα εξοβελίσουν από τα ράφια των βιβλιοθηκών. Συχνά επιδιώκουν να τα απαγορεύσουν από παντού και διά παντός. Αυτό είναι λογοκρισία. Η ετήσια εβδομάδα ενάντια στην απαγόρευση βιβλίων στις ΗΠΑ είναι φέτος αφιερωμένη στα κόμικς και στην Το σύστημα των δημόσιων και των σχολικών βιβλιοθηκών στις ΗΠΑ είναι αρκετά περίπλοκο και φυσικά δεν θυμίζει σε τίποτα το (σχεδόν ανύπαρκτο) ελληνικό. Σε κάθε Πολιτεία, την επιλογή, προμήθεια, τοποθέτηση και δανεισμό βιβλίων διέπουν διαφορετικοί κανονισμοί. Ωστόσο, σχεδόν στο σύνολο της χώρας παρατηρούνται κάθε χρόνο προβλήματα που σχετίζονται με αποκλεισμούς, απαγορεύσεις και αποσύρσεις βιβλίων, κοντολογίς με τη λογοκρισία. Από το 1982, θορυβημένοι από το διογκούμενο κύμα λογοκριτικών παρεμβάσεων στη λειτουργία των βιβλιοθηκών, μια σειρά από οργανισμοί αποφάσισαν να συνεργαστούν για να επιστήσουν την προσοχή του κοινού και να υπεραμυνθούν των δικαιωμάτων των συγγραφέων και των εκδοτών στην κυκλοφορία βιβλίων μα, πάνω απ’ όλα, των αναγνωστών στην ελεύθερη πρόσβαση σε κάθε βιβλίο. Υπό την καθοδήγηση της ακτιβίστριας απέναντι στη λογοκρισία, Judith Krug (1940 – 2009), o Οργανισμός Αμερικανικών Βιβλιοθηκών, ο Οργανισμός Αμερικανών Βιβλιοπωλών, το Αμερικανικό Ιδρυμα Βιβλιοπωλών για την Ελευθερία της Εκφρασης, η Αμερικανική Εταιρεία Δημοσιογράφων και Συγγραφέων, ο Οργανισμός Αμερικανών Εκδοτών, ο Εθνικός Οργανισμός Κολεγιακών Καταστημάτων και το Κέντρο για το βιβλίο της βιβλιοθήκης του Κογκρέσου θέσπισαν την τελευταία εβδομάδα κάθε Σεπτεμβρίου ως «Εβδομάδα Απαγορευμένων Βιβλίων» («Banned Books Week») διοργανώνοντας εκατοντάδες εκδηλώσεις ενημέρωσης σε ολόκληρη τη χώρα σε έναν δύσκολο αγώνα ενάντια στις απαγορεύσεις κάθε είδους. Φέτος, τριακοστή τρίτη χρονιά του θεσμού, η Εβδομάδα Απαγορευμένων Βιβλίων (21 – 27 Σεπτεμβρίου) ήταν αφιερωμένη στα κόμικς και τα graphic novels, ίσως ένα από τα πιο ευαίσθητα και ευάλωτα είδη απέναντι στη «βιβλιοφοβία» και τον αναχρονιστικό αναγνωστικό συντηρητισμό. Η Banned Books Week πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με έναν αντίστοιχο οργανισμό του χώρου των κόμικς, το Ιδρυμα για τη Νομική Υπεράσπιση των Κόμικς (Comic Book Legal Defense Fund – CBLDF) που εδώ και δεκαετίες προασπίζεται τα δικαιώματα των δημιουργών κόμικς, των εκδοτών, των βιβλιοπωλών και των αναγνωστών και έχει δώσει μέχρι σήμερα δεκάδες μάχες, δικαστικές και εξωδικαστικές, για την ελευθερία στην επιλογή και την ανάγνωση κόμικς. Οπως αναφέρει το CBLDF στο μήνυμά του για τη φετινή διοργάνωση της Εβδομάδας Απαγορευμένων Βιβλίων «κάθε χρόνο υπάρχουν κάποιοι που επιχειρούν να αφαιρέσουν από τους αναγνώστες τη δύναμη να αποφασίζουν ποια βιβλία είναι κατάλληλα για αυτούς και τα παιδιά τους, φέρνοντας αιτήματα για απομάκρυνση βιβλίων από τις βιβλιοθήκες. Τα κόμικς, τα graphic novels και τα μάνγκα συχνά γίνονται στόχος και ορισμένες φορές απαγορεύονται». Ποιος είναι όμως ο λόγος για τον οποίο τα κόμικς δέχονται τόσο συχνά, δυσανάλογα σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία, τις επιθέσεις συντηρητικών κύκλων, της εκκλησίας, φονταμενταλιστικών χριστιανικών οργανώσεων, ενώσεων για την υπεράσπιση οικογενειακών και ηθικών αξιών, μεμεμονωμένων «ενοχλημένων» κ.λπ.; Το CBLDF απαντά ότι «η απαγόρευση βιβλίων δεν είναι κάτι καινούργιο. Τα βιβλία συχνά απαγορεύονται επειδή περιέχουν «ενήλικο περιεχόμενο», «ακατάλληλη γλώσσα», «σεξουαλικές σκηνές και γυμνότητα» ή δεν είναι «κατάλληλα» για ορισμένες ηλικίες. Τα κόμικς είναι ευάλωτα στις επιθέσεις με μοναδικό τρόπο επειδή το μέσο ξεχωρίζει λόγω της δύναμης των στατικών εικόνων αλλά και επειδή κουβαλά το παρατεταμένο στίγμα του «ευτελούς αξίας» λόγου. Κάποιες απαγορεύσεις ενάντια στα κόμικς προκύπτουν επειδή μια μεμονωμένη σελίδα τους ή ένα ξεχωριστό καρέ τους κρίνονται αποκομμένα από τα συμφραζόμενά τους ενώ άλλες φορές γίνονται στόχοι επιθέσεων λόγω της εσφαλμένης θεώρησης ότι όλα τα κόμικς απευθύνονται σε παιδιά». Φυσικά το CBLDF, του οποίου εξέχοντα και δραστήρια ηγετικά στελέχη αποτελούν σημαντικές προσωπικότητες των κόμικς όπως ο σεναριογράφος Neil Gaiman, ο σχεδιαστής Jim Lee, ο θεωρητικός Paul Gravett, οι δημιουργοί Jeff Smith και Frank Miller, οι εκδότες Denis Kitchen και Mike Richardson και εκατοντάδες άλλοι, αναγνωρίζει ότι δεν είναι όλα τα κόμικς κατάλληλα για κάθε ηλικία, αλλά αυτό δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται με απαγορεύσεις και λογοκριτικές επεμβάσεις κανενός τύπου. Αντιθέτως, με τη βοήθεια του οργανισμού «Δικαίωμα των Παιδιών στην Ανάγνωση» («Kids Right to Read»), προωθεί τη συνεργασία των γονέων με τους δημιουργούς και τους βιβλιοθηκονόμους ώστε να μπορούν να επιλέξουν τα κατάλληλα βιβλία για τα παιδιά τους χωρίς αποκλεισμούς και προτρέπει τους ενήλικους να διαβάζουν κόμικς μαζί με τους ανήλικους ώστε να εξηγούν, να ερμηνεύουν, να ωθούν τα παιδιά στην κριτική σκέψη και να αποτιμούν τα βιβλία στο σύνολό τους και όχι με βάση κάποιες μεμονωμένες εικόνες ή λέξεις. Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες του CBLDF τα τελευταία χρόνια και τις πολλές καμπάνιες ενημέρωσης, τις ομιλίες, τις εκδόσεις, τους δικαστικούς αγώνες, τις εκδηλώσεις, τα κρούσματα λογοκρισίας δεν μειώνονται. Μάλλον αυξάνονται και αφορούν όχι μόνο κόμικς που το περιεχόμενό τους θα μπορούσε (αδικαιολόγητα) να «ενοχλήσει» αλλά και κόμικς «υπεράνω πάσης υποψίας» για κάθε ευφάνταστη αιτία. Τη δική του ερμηνεία δίνει ο πρόεδρος του CBLDF, Larry Marder, με τη βαθιά του πίστη στο συμπέρασμα του Marcel Duchamp σύμφωνα με το οποίο «ο θεατής δημιουργεί την εικόνα». Αν ο θεατής έχει βρόμικο μυαλό θα δει βρόμικα σχέδια, αν έχει βρόμικες σκέψεις θα διαβάσει βρόμικα κείμενα. Το έργο τέχνης δεν είναι ποτέ βρόμικο. Το βρομίζουν ορισμένοι θεατές και αναγνώστες του. Και, το χειρότερο, προσπαθούν να πείσουν και τους άλλους για τη δική τους βρομιά. ………………………………………… «Απαγορευμένα» βιβλία Ενα από τα θύματα της λογοκρισίας σε πολλές Πολιτείες των ΗΠΑ, κατηγορούμενος για την πολιτική του οπτική, για ρατσισμό και βία και για σκηνές όπου οι χαρακτήρες καπνίζουν είναι ο Jeff Smith, δημιουργός του Bone που απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες. Μιλώντας στο βρετανικό Guardian, o Smith δήλωσε: «Θα είμαι ειλικρινής, είχα δυο ταυτόχρονες αντιδράσεις όταν έμαθα ότι τα βιβλία μου βρίσκονται στη λίστα με το Top-10 των απαγορεύσεων. Κατ' αρχάς, ότι δέχομαι επίθεση χωρίς να γνωρίζω το γιατί. Και έπειτα μου ήρθε η σκέψη: Ε, δεν είναι και ό,τι χειρότερο μπορεί να σου συμβεί. Πολλοί από τους ήρωές μου βρίσκονται στην ίδια λίστα, ο Μαρκ Τουέιν, ο Μέλβιλ, ο Μπράντμπερι, ο Στάινμπεκ, ο Βόνεγκατ˙ συγγραφείς που γράφουν όπως θα ήθελα να γράφω κι εγώ». Το εν μέρει αυτοβιογραφικό Blankets του Craig Thompson αποσύρθηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα από μια βιβλιοθήκη του Μιζούρι επειδή υπήρξαν καταγγελίες ότι θα μετατρέψει τις βιβλιοθήκες σε πορνογραφικά κέντρα. Αξίζει να σημειωθεί ότι αφορά έναν εφηβικό έρωτα και επιτίθεται σφοδρά στη θρησκευτική τύφλωση και την Εκκλησία. Το επίσης αυτοβιογραφικό «Θανατάδικο» της Alison Bechdel αντιμετώπισε προβλήματα σε περιοχές όπως η Νότια Καρολίνα, η Γιούτα και το Μιζούρι λόγω «γυμνότητας». Ενα κολέγιο απειλήθηκε από την Πολιτεία ότι θα χάσει τη χρηματοδότησή του αν δεν αποσύρει το βιβλίο και ένα πανεπιστήμιο (!) δέχτηκε οργανωμένες επιθέσεις επειδή δάνειζε το βιβλίο σε φοιτητές. Ακόμα και το βραβευμένο με Πούλιτζερ Maus του Art Spiegelman αντιμετώπισε προβλήματα στην Πασαντίνα της Καλιφόρνιας έπειτα από διαμαρτυρίες για ρατσιστικές εικόνες που στην προκειμένη περίπτωση αφορούσαν την απεικόνιση των Πολωνών ως γουρουνιών. Αν και παγκόσμιο best-seller, το αυτοβιογραφικό «Περσέπολις» της Marjane Satrapi απειλήθηκε να αποβληθεί από όλα τα δημόσια σχολεία του Σικάγου λόγω των σκηνών με βασανιστήρια στο θεοκρατικό ιρανικό καθεστώς και τη βία που ασκούνταν εναντίον πολιτικών κρατουμένων. Θύμα της λογοκρισίας έχει πέσει και ο «γκουρού» των κόμικς Alan Moore. Οι Watchmen, το βιβλίο που άλλαξε την εξέλιξη των υπερηρωικών κόμικς, κατηγορήθηκε στη Βιρτζίνια και σε άλλες περιοχές. Ο ίδιος ο Moore έχει δηλώσει, αναφερόμενος ειρωνικά στους γονείς που δεν αρκούνται στο να απαγορεύουν στα παιδιά τους να διαβάσουν κάποιο βιβλίο αλλά επιδιώκουν να επιβάλουν την απαγόρευση σε όλους τους άλλους ότι «δεν μπορούν να αναλάβουν την ευθύνη στο όνομα όλων των υπόλοιπων γονέων που δείχνουν προσωπικό ενδιαφέρον στο τι διαβάζουν τα παιδιά τους και τα εκπαιδεύουν στο να ελέγχουν μόνα τους τις αναγνωστικές τους συνήθειες».
×
×
  • Δημιουργία νέου...

Σημαντικές πληροφορίες

Χρησιμοποιώντας αυτή τη σελίδα, αποδέχεστε τις Όρους χρήσης μας.