Αναζήτηση στην Κοινότητα

L'Ascension du Haut Mal, δηλαδή Η Άνοδος του Υψηλού Κακού, όπου «υψηλό κακό», μια παρωχημένη φράση για την επιληψία.* Δημιουργός αυτού του κόμικ είναι ο David B., που διηγείται στιγμιότυπα από τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια, δίνοντας έμφαση στην ασθένεια του μεγάλου του αδερφού. Το L'Ascension du Haut Mal αποτελεί ένα εκ των σημαντικότερων έργων που ξεπήδησαν από το ρεύμα των εναλλακτικών γαλλόφωνων κόμικς της δεκαετίας του 1990 και έναν από πλέον επιδραστικούς αυτοβιογραφικούς τίτλους, τουλάχιστον στη γαλλοβελγική παράδοση. Κυκλοφόρησε μεταξύ 1996 και 2003 σε έξι άλμπουμ από την L’Association. Στα αγγλικά κυκλοφορεί από την αμερικανική Pantheon Books και τη βρετανική Jonathan Cape. Ο David B. μας μιλάει αρχικά για τον «ατέλειωτο κύκλο των γιατρών» που εξετάζουν τον Jean-Christophe. Όταν οι ελπίδες από την επιστημονική κοινότητα σβήνουν, η οικογένειά του στρέφεται σε εναλλακτικές θεραπείες: μακροβιοτική δίαιτα, μαγνητισμός, εσωτεριστικές ομάδες και η λίστα συνεχίζεται. Μας δείχνει πώς η επιληψία τρώει σιγά-σιγά την ενεργητικότητα των γονιών του, πώς ο αδερφός του παραιτείται από τη μάχη, πώς ο ίδιος συμφιλιώνεται (;) με την ιδέα ότι, εξαιτίας της, δεν έχει μεγαλύτερο αδερφό. Ωστόσο, η ασθένεια του Jean-Christophe δεν είναι το μόνο που απεικονίζεται στις 361 σελίδες του κόμικ. Διαβάζουμε επίσης για την αρχή της καριέρας του David B., για την προσπάθεια της μητέρας του να ξεπεράσει το θάνατο του πατέρα της, ακόμα και για τα δεινά των παππούδων του στους δύο παγκόσμιους πολέμους. Στο μυαλό του David B. όλα συνδέονται με κάποιον τρόπο με την επιληψία. Η επιληψία είναι το ερπετόμορφο τέρας με τα αναρίθμητα χέρια, όπως απεικονίζεται, που βρίσκεται πάντοτε στο παρασκήνιο και τυραννά, σαν δράκος των παραμυθιών, τους πρωταγωνιστές. Το μεγαλύτερο προσόν του L'Ascension du Haut Mal είναι οι εικόνες. Όχι τόσο η ροή, που παρά τα καλοτοποθετημένα flashback, γίνεται ελαφρώς ανιαρή. Ούτε και η γλώσσα, η οποία ναι μεν έχει τις στιγμές της, αλλά δεν εντυπωσιάζει πραγματικά. Μες στην απλότητα του ασπρόμαυρου σχεδίου του David B. ζωντανεύουν πολλά καρέ που μένουν στο μυαλό του αναγνώστη. Ο πρώτος παροξυσμός του Jean-Christophe, σε ένα σοκάκι στην Ορλεάνη. Η ιδέα του μικρού David B. να «μεταμοσχεύσουν» το τέρας της αρρώστιας στο δικό του κεφάλι, ώστε να το νικήσει. Όταν κάποιος θιασώτης της μακροβιοτικής διατροφής που υπόσχεται θεραπεία του θυμίζει γάτα, τον σχεδιάζει ως γάτα. Όταν ο ίδιος προσπαθεί να θωρακιστεί ενάντια στην περιέργεια και την κακογλωσσιά του κόσμου, σχεδιάζει τον εαυτό του σαν τρομερό πολέμαρχο. Γενικά, ο συμβολισμός και το στοιχείο του φανταστικού είναι έντονα στην αφήγηση, προσδίδοντας μια ισχυρότερη καλλιτεχνική υπόσταση στο «πεζό» είδος της αυτοβιογραφίας. Κόμικς τέτοιου όγκου, δύσκολα είναι αψεγάδιαστα. Όμως το L'Ascension du Haut Mal αποτελεί ένα μεγαλεπήβολο εγχείρημα, χορταστικό, ένα χωνευτήρι διαφορετικών σχεδιαστικών στυλ και καλλιτεχνικών ρευμάτων, που εν τέλει κάνει (πολύ καλά) αυτό που υπόσχεται κάθε αυτοβιογραφικό κόμικ: προσφέρει μια ειλικρινή ματιά στην ψυχή και το μυαλό του δημιουργού. *

Το "Le chat du Rabbin" είναι ένα από αυτά τα περίεργα κόμικ που σε διάφορες φάσεις της ανάγνωσης αναρωτιέσαι τι θέλει να πει ο ποιητής. Αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα της εναλλακτικής σκηνής των ανεξάρτητων Γαλλοβελγικών κόμικς που εγκαθίδρυσε την δεκαετία του '90 η εκδοτική L' Association, ενώ η έκδοση του από την mainstream εκδοτική Dargaud στην συλλογή Poisson Pilote ήταν ένας από τους λόγους που εν τέλει οδήγησαν στη διάσπαση της πρώτης. Η έκδοση ξεκίνησε το 2002 και μέχρι το 2015 έχει βγάλει 6 άλμπουμ των 52 σελίδων έκαστο. Στο σχέδιο και σενάριο δεν είναι άλλος από τον Joann Sfar, γνωστό και από τις σόλο δουλειές του αλλά και από τις συνεργασίες του με τον Trondheim ( προφανώς μιλάω για το Donjon που μας έχει προσφέρει σε scanlation ο freddeus ). Στα χρώματα υπογράφει η Brigitte Findakly. Η ιστορία είναι λίγο μπερδεγουέι. Βρισκόμαστε στο Αλγέρι του 1920. Ο αντισημιτισμός γίνεται όλο και εντονότερος από τους Γάλλους αποίκους και εμείς ακολουθούμε έναν Ραβίνο χαμηλά στην εκκλησιαστική ιεραρχία και τον γάτο του (εξού και ο τίλος duh). Ο γάτος τρώει έναν ομιλούντα παπαγάλο και ξαφνικά αποκτά λαλιά ο ίδιος ξεκινώντας μια διαρκή αμφισβήτηση των πάντων, συμπεριλαμβανομένων των θεμελίων του Ιουδαϊσμού, με αποτέλεσμα να έρχεται σε διένεξη με το αφεντικό του συνεχώς. Έχει όμως ένα αδύνατο σημείο, την κόρη του Ραβίνου την οποία θεωρεί αφέντρα του και την λατρεύει. Όταν ο Ραβίνος συνειδητοποιεί πως ο γάτος αποτελεί κάκιστη επιρροή για την κόρη του τον απομακρύνει και του προσφέρει μια και μοναδική ευκαιρία να κερδίσει ξανά την εμπιστοσύνη της οικογένειας: Να μάθει για τον Ιουδαϊσμό και να γίνει εβραίος. Για κάποιους η σωστή ερμηνεία (και πιο τραβηγμένη) είναι η θυσία που είναι διατεθειμένος να κάνει ο γάτος για τον έρωτα και την αγάπη που αποζητά από την "μετρέσα" του όπως συνηθίζει να την αποκαλεί. Εγώ προσωπικά θεωρώ το όλο κόμικ μια ξεκάθαρη κριτική του Sfar (ο οποίος είναι Εβραίος και προέρχεται από πατέρα δικηγόρο που αναλάμβανε κατήγορος σε υποθέσεις με νεο-ναζί) στην θρησκεία ως επιμέρους προς τον Ιουδαϊσμό αλλά και γενικά ως θεσμό. Στα μάτια μου ο γάτος είναι ο Sfar και βλέπουμε πως είναι ιδιαίτερα καυστικός απέναντι στη διδασκαλία του Ραβίνου, κατακρίνει οτιδήποτε του φαίνεται παράλογο και κατηγορεί ως αφελή την τυφλή αποδοχή του χρησιμοποιώντας συχνά πυκνά την φράση "αυτό που λες είναι αφελές και ηλίθιο να το πιστέψω ακόμα και εγώ που είμαι γάτα". Πολυεπίπεδη δουλειά που δείχνει για ακόμα μια φορά πως το κόμικ μπορεί να αποτελεί μανιφέστο, είτε πολιτίκ είτε αντί-θρησκευτικό. Στα μετέπειτα κόμικ ο γάτος παίρνει μέρος σε διάφορες περιπέτειες με τον Ραβίνο και την κόρη του Zlabya, πλαισιωμένος από διάφορους δευτερεύοντες χαρακτήρες. Στα αγγλικά έχουν δημοσιευθεί από την Pantheon δύο άλμπουμ που περιέχουν τις ιστορίες των τριών πρώτων γαλλικών ( "The Rabbi's Cat " και "The Rabbi's Cat 2", 2007 και 2008 αντίστοιχα). To 2011 κυκλοφόρησε ταινία κινουμένων σχεδίων που περιλαμβάνει κομμάτια από τα άλμπουμς "La Bar-Mitsva" και "Jerusalem d'Afrique". Η λίστα κυκλοφορίας και τα εξώφυλλα που μ'άρεσαν πολύ: 1. La Bar-Mitsva - 1/2002 2. Le Malka des Lions - 11/2002 3. L'exode - 10/2003 4. Le Paradis Terrestre - 9/2005 5. Jerusalem d'Afrique - 12/2006 6. Tu n'auras pas d'autre Dieu que moi - 8/2015 bedetheque