Αναζήτηση στην Κοινότητα

χορογραφίες: Μέλανδρος Γκανας (εκδοση λογικα) make-up artist: Βαλίλης Φωτσεινος (γραφιστική επιμέλεια λογικα) Τα στριπάκια του Νικήτα, όπως τον γνωρίσαμε μέσα απο το Comic Book Bubble, συγκεντρωμενα σε ένα όμορφο αλμπουμακι απ τις Εκδόσεις του Κάμπου Για όσους δεν ξέρουν, πρόκειται για χιουμοριστικά στριπάκια με μπόλικες ποπ αναφορές και ολίγον σουρρεαλ Προσωπικά, κάποια στριπάκια μου αρεσαν πολύ, κάποια άλλα τα θεωρησα αδιάφορα. Η συνολική αποτίμηση πάντως ειναι πολύ θετική και στανταρ θα ξανατσιμπήσω αλμπουμακι του Νικήτα αν βγει και δευτερο και 3 σελίδες του αλμπουμ που αλιευθηκαν απ το φβ να συμπληρωσω επίσης ότι το αλμπουμ περιεχει και fan art των Stef, Manolo, Αγγελικη Δελεχά, Απόστολο Ιωάννου, Αλεξία Λουγιάκη, Μάνο Κοτσιφάκη, John Antono, Σταυρο Κιουτσιούκη, Kuro & Γιαννη Ερμίδη

Το Kill Or Be Killed ειναι το πιο προσφατο κομικς του διδυμου Brubaker - Phillips. Σε αυτο βρισκουμε τον Dylan, τον καταθλιπτικο πρωταγωνιστη μας, ο οποιος μετα απο μια αποτυχημενη αποπειρα αυτοκτονιας και μια μυστηρια συναντηση με εναν δαιμονα πρεπει να σκοτωνει εναν ανθρωπο καθε μηνα για να παραμεινει στη ζωη. Αυτη πανω κατω ειναι η κεντρικη ιδεα του σεναριου. Απομακρυνομενος απο το noir του Fade Out και του Criminal προσεγγιζει πιο πολυ το Fatale. Μονο που ενω στο Fatale το μεταφυσικο ηταν πραγματικο στο συμπαν του κομικ, εδω ο σεναριογραφος αφηνει τοσο το ενδεχομενο η μεταφυσικη παρεμβαση να ειναι "πραγματικη" οσο και να ειναι αποκυημα της φαντασιας του πρωταγωνιστη. Περα απο το πως θα βρισκει το επομενο θυμα του, το οποιο πρεπει να ειναι καποιος "που το αξιζει" ο Dylan εχει να αντιμετωπισει και την περιπλοκη κατασταση με την καλυτερη του φιλη Kira που τα εχει με τον φιλο και συγκατοικο του Mason. Ετσι το κομικ μοιραζεται ανισα μεταξυ ενος βαρετου ερωτικου τριγωνου και πολυ καλοστημενων σκηνων δρασης. Αυτο ειναι και το μεγαλυτερο προβλημα του σαν κομικ. Απο την μια εχει πολυ καλο ρυθμο οταν δεν ασχολουμαστε με τα αισθηματικα του πρωταγωνιστη και απο την αλλη οι μονοδιαστατοι χαρακτηρες του κομικ δεν μπορουν να κρατησουν το ενδιαφερον. Ειδικα ο ρολος του Mason εξαντλειται στο να ειναι ο τυπος που κανει διαρκως χαλαστρα στον Dylan, τιποτα παραπανω. Επισης δυστυχως το κομικ δεν στερειται ευκολων λυσεων και οσον αφορα το πως βρισκονται οι στοχοι, τα οπλα κλπ. Το δυνατο σημειο του κομικ πιστευω οτι ειναι το σχεδιο του Sean Phillips. Αν και το σχεδιο διαφερει λιγο απο τα προηγουμενα κομικς του, υπαρχουν μεσα στο κομικ εξαιρετικα σχεδιασμενες σελιδες. Σιγουρα δεν ειναι οτι καλυτερο εχουν βγαλει οι δυο δημιουργοι. Σιγουρα δεν ειναι και για πεταμα, απλα μια μετρια ιστορια. Μεχρι στιγμης εχουν βγει 5 τευχη και σε γενικες γραμμες η σειρα εχει αποσπασει καλες κριτικες, πχ στο goodreads εχει 4.3/5, υπερβολικα πολυ αν θελετε την γνωμη μου. kwtsoκλιμακα 6.5/10. Ισως προκειται για το δευτερο στραβοπατημα μετα το Fatale. Ισως ομως να ειμαι και παραπανω αυστηρος απο οτι πρεπει γιατι μας εχουν κακομαθει ως επι το πλειστον με παρα πολυ καλες δουλειες και ετσι καποια η οποια δεν ειναι και τοσο φαντασμαγορικη να ωχρια μπροστα στις αλλες.

Ο γνωστός από το άλμπουμ Στον Ύψιστο Ενταύθα, Γρηγόρης Παπαδογιάννης, παίρνει αφορμή από ένα είδος εντόμων που η ζωή του κρατά μόνο μια μέρα, για να... φιλοσοφήσει το θέμα για το τι εστί ζωή. Η παρούσα έκδοση βγήκε από την Ρεθυμνιώτικη κοινωνική συνεταιριστική ομάδα «Εκδόσεις Παράξενες Μέρες». Αν δείτε το βιογραφικό στο οπισθόφυλλο του Ύψιστου, θα δείτε πως αναφέρει πως ο δημιουργός συνεργαζόταν σε εφημερίδα με τον ίδιο τίτλο. Δεν ξέρω αν η εκδοτική είναι συνέχεια της εφημερίδας. Δύο δείγματα αλιευμένα (no pun intended) από το net. Ευχαριστούμε τον @nikos99 για την παράθεση του αντίτυπου του για τις ανάγκες της παρουσίασης.

Τιμή καταλόγου: 14,84€ Μια ιστορία για την κρίση που επιστρατεύει computer γραφικά που έχουν ξεμείνει στην δεκαετία του '90. Δεν ξέρω αν η ιστορία είναι πετυχημένη μιας και δεν το είχα στα χέρια μου για πολλή ώρα για να διαβάσω κάτι, αλλά εικαστικά δεν με έπεισε. Ευχαριστούμε τον @nikos99 για την παράθεση του αντίτυπου του για να γίνει η καταχώρηση στην βάση. 'Έμμεσο δείγμα του περιεχομένου.

Τιμή καταλόγου: 8,50€ Μια σειρά με στριπς της Σοφίας Μαμαλίγκα που έβγαλε το 2016 οι εκδόσεις Ρενιέρη, με πρωταγωνιστές δύο πιτσιρίκια, με το κοριτσάκι να κάνει συχνά καψώνια στο αγοράκι. Κλασικό θέμα αλλά δοσμένο με κάπως παρωχημένο τρόπο είναι η αλήθεια. Μου θύμισε αντίστοιχα στριπάκια με την «πάλη» των δύο φύλων που έβγαιναν το '80. Η δημιουργός έχει βγάλει μερικά βίντεο με ψευδό-ανιμέσον στο youtube για να πάρετε μια ιδέα. Ευχαριστούμε τον @nikos99 για την παράθεση του αντίτυπου του για τις ανάγκες της παρουσίασης.

Πρόκειται για μια ταινία που θα δούμε σε ένα χρόνο από τώρα, στις 08 Ιουλίου του 2016, και παίρνει την θεματική του Toy Story και την εφαρμόζει στα κατοικίδια. Τι πραγματικά κάνουν τα κατοικίδια σας όταν λείπετε; Αντιγράφω το άρθρο του Νίκου Δρίβα από το Cineramen για περισσότερες πληροφορίες. Φυσικά στο πρώτο μεγάλο τρέιλερ δεν υπάρχει ίχνος από την άνωθεν περιγραφόμενη υπόθεση, όπως συνηθίζεται στα τρέιλερς ταινιών που έχουν ακόμα καιρό μέχρι την κυκλοφορίας τους, αλλά είναι σαν να παρακολουθείς μια ταινία μικρού μήκους από μόνη της (κάτι που πιστεύω θα ισχύει στο τέλος, δεν πιστεύω να τα δούμε όλα αυτά στην ταινία). Και φυσικά, έχει λίγη από την τρέλα των Minions, που μετέφεραν οι δημιουργοί τους και στο νέο τους πόνημα. Wiki. [imdb=tt2709768] [imdb=tt5113040]

Ο Joe Sacco είναι βαθιά πολιτικοποιημένος δημιουργός. Αυτό φαίνεται από τα θέματα με τα οποία καταπιάνεται. Έτσι και τώρα μας δίνει ένα βαθιά πολιτικοποιημένο κόμικ. Το Gorazde είναι περιοχή της Βοσνίας, με μουσουλμάνους κατοίκους, η οποία κατά την διάρκεια του τριετούς εμφυλίου στην περιοχή πολιορκήθηκε και βρέθηκε αποκλεισμένη για μεγάλο χρονικό διάστημα. Φυσικά, δεν απέφυγε τίποτα από τα τραγικά γεγονότα που σημάδεψαν την περίοδο αυτή. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον όμως, η ζωή κυλούσε ή προσπαθούσε να κυλήσει για τους ανθρώπους που παρέμεναν εγκλωβισμένοι. Ο Joe Sacco, με το κόμικ αυτό, μας διηγείται ιστορίες μέσα στην Ιστορία. Πολιτικό κόμικ όπως ανέφερα αλλά και κοινωνικό ταυτόχρονα. Όπως αναγράφεται μέσα, η έκδοση αυτή, ακολουθεί την ειδική έκδοση της Fantagraphics του 2011 και όχι την αρχική του 2000 πάλι από την Fantagraphics Κλείνοντας να πω το εξής. Έχω εντυπωσιαστεί από την έκδοση που κρατάω στα χέρια μου της antifa. 292 βαριές σελίδες από ιλουστρασιόν χαρτί. Το κόμικ καταλαμβάνει τις 240 σελίδες και τις υπόλοιπες εκτενής πρόλογος των εκδοτών και του ίδιου του Joe Sacco, που περιλαμβάνει πολλά σχέδια και πολύ φωτογραφικό υλικό. Μπορείτε να το βρείτε στα 11 ευρώ, μια τιμή που για την ποιότητα της έκδοσης είναι εξαιρετική. Ασχέτως με το αν συμφωνείτε με το πολιτικό σκέλος του κόμικς (και των προλόγων), είναι μιά έκδοση που αξίζει να έχετε στην βιβλιοθήκη σας.

Όπως ήδη ξέραμε από τον φίλο Yoshimitsu η Anubis εξέδωσε στις 26 Οκτωβρίου 2016 το πρώτο τεύχος με πρωταγωνιστές τους Astonishing X-Men και τίτλο : Σκοτεινή απειλή...!Το σενάριο είναι του Warren Ellis,ενώ το σχέδιο έχει επιμεληθεί ο Simone Bianchi...! Αντιγράφω την υπόθεση από το editorial Το τεύχος είναι πανομοιότυπο με τα υπόλοιπα που έχει κυκλοφορήσει στα περίπτερα η εκδοτική...!Η ποιότητα της έκδοσης είναι η αναμενόμενη,με σχετικά λεπτό χαρτί κι όμορφη εκτύπωση...! Θα κυκλοφορήσουν άλλα δύο τεύχη,συνολικά τρία...!Δεν αποκλείεται βέβαια να βγει κάποια στιγμή και σε τόμο...! Το επόμενο τεύχος θα κυκλοφορήσει στις 7 Δεκεμβρίου...! Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την σειρά,αναμένουμε τα posts των έμπειρων στον τομέα των υπερηρωικών κόμικς...! --------------- Το Απρίλιο του 2018, κυκλοφόρησε και ο τόμος που συλλέγει όλα τα τεύχη. Ευχαριστούμε για τα υπόλοιπα εξώφυλλα τους leonidio, constantinople & ftsgr.

Ανάμεσα στις λιγοστές αυτοεκδόσεις που έκαναν την παρθενική τους εμφάνιση στο τελευταίο Athenscon, υπήρχε ένα τευχάκι που θα σου τράβαγε τη ματιά με το όμορφο και καλοφτιαγμένο εξώφυλλό του. Ο λόγος για το FALLEN LIGHT. To FALLEN LIGHT είναι μία αγγλόφωνη δημιουργία της νεαρής Arinela Kociko, η οποία κάνει την πρώτη της εμφάνιση στις αυτοεκδόσεις, ορμώμενη και στηριζόμενη από τους δυο βετεράνους δασκάλους της, τους Μάνο Λαγουβάρδο και Γιάννη Ρουμπούλια. Πρόκειται για μία επική ιστορία φαντασίας που διαδραματίζεται στον γαλαξία της Ανδρομέδας και συγκεκριμένα στον πλανήτη Marier. Ο εν λόγω πλανήτης, λοιπόν, σκεπάζεται από ένα πέπλο σκότους, με εξαίρεση μία μικρή περιοχή, όπου βρίσκεται η πρωτεύουσα του πλανήτη, Astrelion City. Επειδή στο σκότος παραμονεύουν λογιών τέρατα και σκοτεινές δυνάμεις, υπάρχουν εκλεκτοί προστάτες, οι Ecamors. Σε αυτή την 24σέλιδη ιστορία, παίρνουμε μία επαρκή γεύση αυτού του σύμπαντος και διαβάζουμε μία καθημερινή περιπέτεια της Ecamor Lyria και του μαγικού της αιλουροειδούς, της Roxy. Το ασπρόμαυρο σχέδιο, με έξτρα αποχρώσεις του γκρι, είναι πλούσιο, ρεαλιστικό και δίνει δυναμικές πλην πανέμορφες σκηνές, δίχως να διακόπτει την όμορφη ροή της ιστορίας, ανοίγοντας την όρεξη για μελλοντικές δουλειές της Arinela. To lettering είναι του Στέφανου Σαραντόπουλου, ενώ πολύ όμορφη πινελιά αποτελεί η εύστοχη επιλογή των σαγρέ σελίδων, η οποία θυμίζει άλλες εποχές και αναδεικνύει ακόμα περισσότερο το σχέδιο. Δυο ενδεικτικες σελιδες με σκιτσο. πηγη: comicdom.gr/fallen light review Η fb σελιδα της δημιουργου. Αν και δεν ειμαι ιδιαιτερα φαν των fanzines, δεν ξερω πως εγινε αλλα η πρωτη αυτη δημιουργια της Arinela, με κερδισε αμεσως με το εξαιρετικο σχεδιο και με το ομορφο story. Ελπιζω συντομα να μας χαρισει και το 3ο τευχος. EDIT Απο βιασυνη ξεχασα να αναφερω μια πληροφορια ακομα... Ευχαριστούμε για τα υπόλοιπα εξώφυλλα τον indian.

Χιουμοριστικό τευχάκι που ψηλαφίζει τον τρόπο με το οποίο αντιμετωπίζει ο κόσμος της ευτραφές κυρίες, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο βλέπουν αυτές τον εαυτό τους. Στην ουσία πρόκειται για μια συλλογή κόμικς και γελοιογραφιών της δημιουργού, λίγο άναρχα συγκεντρωμένα από θέμα δομής, αλλά ως δείγμα της δουλειάς της, έχει ενδιαφέρον. Η δημιουργός επίσης πειραματίζεται με διάφορα τεχνικά μέσα.

Η JEMMA κυκλοφόρησε,στα πλαίσια του 2ου Athenscon,ένα καλαίσθητο κόμικ με θέμα τα κλασικά πλέον "Χρονικά του Δρακοφοίνικα",του Γιάννη Ρουμπούλια...! Μέσα από τις σελίδες αυτού του τεύχους απολαμβάνουμε την Dream Team του χώρου,σε πλήρη δράση,καθώς παρελαύνουν πολλοί αξιόλογοι δημιουργοί,τόσο στο σενάριο,όσο και στο σχέδιο...!Στις τελευταίες σελίδες υπάρχουν τα σύντομα βιογραφικά των δημιουργών και κατά πόσο αυτοί συνέβαλαν...! Το αρνητικό είναι ότι το σχέδιο εναλλάσσεται μετά από κάποιον αριθμό σελίδων,μιας κι αναλαμβάνει διαφορετικός σχεδιαστής...!Αυτό δεν γίνεται πχ στην αρχή κάποιου κεφαλαίου αλλά ξαφνικά...!Όλες οι σελίδες είναι όμορφα σχεδιασμένες,αλλά αυτή η μεγάλη ποικιλία νομίζω ότι μπερδεύει και δεν δίνει τόσο καλό αισθητικό αποτέλεσμα...! Η έκδοση της JEMMA,γι'άλλη μία φορά είναι εξαιρετική...!

Πρωτόλειο του νεαρού δημιουργού Καρλ Χρις, που μας μεταφέρει στο γιορτινό κλίμα των Χριστουγέννων του 2016. Κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 2016 στην έκθεση ΑΣΤΕΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ Περιέχει τέσσερις ιστορίες. Στις τρεις πρωταγωνιστεί η κοτοπαρέα του Κύρου Τσήκεν, ενώ το καρέ συμπληρώνεται με μια ιστορία με τον Μπόμπο και τον Μπίμπο. Το άλμπουμ έχει μεγάλο μέγεθος και η εκτύπωση είναι ποιοτική.

Μυθοναύτες- Οι Avengers του 1821 σας περιμένουν! Η ελληνική σκηνή κόμικ δεν είναι άγνωστη με την μεταφορά ιστοριών της λαογραφίας ή της νεοελληνικής γραμματείας στην 9η Τέχνη, οι ποίες μπορεί να είναι είτε αυτούσιες είτε παραλλαγμένες ή ακόμα και νέες ιστορίες εμπνευσμένες από αυτές. Οι μεταφορές μάλιστα αυτών των ιστοριών αποτελούν ένα σημαντικό μέρος της ελληνικής παραγωγής. Κάθε είδος κόμικ, από τα ψυχογραφικά graphic novel μέχρι τα ιστορικά έχει το μερίδιο του σε αυτή την «ελληνική» απόπειρα μεταφορών και διεκδικεί, το καθένα με τον τρόπο του και την ποιότητα του, το δικό του μερίδιο στην προσοχή του αναγνωστικού κοινού. Ωστόσο, το είδος της δράσης, το παραδοσιακό action comic που τόσο αγαπάμε (στην Ελλάδα και παντού) δεν είχε την εκπροσώπηση που θα του άξιζε σε αυτή την άνθισης της «στροφής στο παρελθόν». Τουλάχιστον όχι μέχρι τους Μυθοναύτες (εκδόσεις ADDART), την καθαρόαιμη ελληνική περιπέτεια (και μάλιστα σε steampunkσκηνικό), σε σενάριο του Δημήτρη Σαββαΐδη και σχέδιο του Γιάννη Ρουμπούλια. Η ιστορία, όπως έχει διαμορφωθεί στα δύο μέχρι στιγμής τεύχη, τοποθετείται στα 1830 και ακολουθεί μια επίλεκτη ομάδα κυνηγών τεράτων, διαλεγμένη προσωπικά από τον κυβερνήτη του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, Ιωάννη Καποδίστρια, στην αποστολή της να καθαρίσει την ελληνική επαρχία από τους εφιάλτες που την λυμαίνονται. Τέρατα βγαλμένα από την μυθολογία αλλά και το σύγχρονο (για την εποχή στην οποία αναφέρεται το κόμικ) φολκλόρ, αρχέγονοι μύθοι και παραπονεμένοι θεοί, όλοι στέκονται ενάντια στην ειδική ομάδα, οι περιπέτειες της οποίας φαίνονται σαν σισύφειος άθλος. Και αυτό γιατί ο Σαββαΐδης, στο σύντομο χώρο που του δίνει μια σειρά με τεύχη (η σειρά πλάστηκε με ορίζοντα τα 6), καταφέρνει να περιγράψει μια παράλληλη ιστορία. Εδώ η Ελλάδα δε μοιάζει (ευτυχώς) με μια αγωνιζόμενη ψωροκώσταινα, μόνη εναντίον όλων, απομονωμένη μέσα στον στεγνό, ανιστορικό αλυτρωτισμό που περιγράφουν τα σχολικά εγχειρίδια. Ο ελληνικός χώρος του Σαββαΐδη, επηρεασμένος από φανταστικά σκηνικά (πολύ πιο ζωντανά και τραχιά από την εύπεπτη ιστορία του δημοτικού) φαντάζει τρισδιάστατος και αυθεντικός και αποτελεί μια προσπάθεια επανοικειοποίησης της ιστορίας που έχει πέσει, σχεδόν αμαχητί, στα χέρια της ακροδεξιάς ρητορικής. Έχουν γίνει προσπάθειες (όχι πάντα επιτυχημένες ή ολοκληρωμένες η αλήθεια είναι) να δοθεί μια αίσθηση αλήθειας σε μια περιπέτεια steampunk ύφους. Η γλώσσα μεταξύ των άλλων ξεχωρίζει για αυτό. Παρόλο που δεν πλησιάζει την καθομιλουμένη ούτε της εποχής που περιγράφει ούτε της δική μας, το λεξιλόγιο της είναι σίγουρα ενδιαφέρον, αν και κάποιες φορές φαντάζει ίσως κωμικό, όχι με την καλή έννοια. Σε αυτή την αίσθηση «ελλαδικότητας» το σχέδιο του Ρουμπούλια έχει βοηθήσει ιδιαίτερα, καθώς, σαν καλλιτέχνης κατανοεί όχι μόνο την ιδιαιτερότητα των ελληνικών τοπίων, με τη μοναδική σύνθεση του φωτός και της φύσης, αλλά και τη βαθιά σημασία τους για τη διαμόρφωση του πολιτισμού των κατοίκων που γεμίζουν αυτά τα τοπία. Ωστόσο σίγουρα υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτίωσης που, γνωρίζοντας τις δυνατότητες του Ρουμπούλια, περιμένουμε να φταστούν και να ξεπεραστούν. Ταυτόχρονα βέβαια οφείλει κανείς να παρατηρήσει πως οι επιρροές των δημιουργών, τα αμερικάνικα κόμικ δράσης, αποτελούν τη βάση και, τελικά, το μεγαλύτερο μέρος του κόμικ, στο οποίο τα ελληνικά στοιχεία χρησιμεύουν κυρίως ως επιστέγασμα. Η συνδιαλλαγή μεταξύ ελληνικού/ιστορικού στοιχείου και αμερικάνικου φορμάτ (ιστορίας και σχεδίου) γέρνει πολύ υπέρ του δεύτερου μέρους, πράγμα που τελικά αφήνει ανεκμετάλλευτες τις δυνατότητες που έχει η εν λόγω ιστορική περίοδος. Διαβάζοντας έργα που ασχολούνται με αντίστοιχες περιόδους και μέρη, καταλαβαίνει κανείς το πόσο απέχει το αποτέλεσμα των Μυθοναυτών από αυτό που θα μπορούσαν πραγματικά να είναι. Σε κάθε περίπτωση αποτελεί ένα πολύ καλό πρώτο βήμα για το πού θα μπορούσε να πάει ένα κόμικ ιστορικής δράσης στην Ελλάδα. Στο κομμάτι των χαρακτήρων, ο Σαββαΐδης έχει φτιάξει μια ομάδα σύνθετη και πολύμορφη, η οποία, παρά τις αντιθέσεις είναι ένα λειτουργικό σύνολο. Η αρχηγός της, η καπετάννισα Δημονίκη Αρναούται είναι η μαχητική αλλά και ψύχραιμη, έμπειρη φωνή της λογικής που έχει βιώσει τον πόλεμο στην πρώτη γραμμή και καθοδηγεί τους υπόλοιπους. Να σημειωθεί εδώ πως τόσο αυτή όσο και η έτερη γυναίκα της συντροφιάς, η Σμυρνιά μάγισσα Μελτέμ Γιαγκίνα, είναι χαρακτήρες με το δικό τους βάρος, προσωπικότητα και ιστορία και δεν χρησιμεύουν ούτε κατελάχιστον σαν διακοσμητικά στοιχεία ή damsels in distress, κάτι που άλλα κόμικ του είδους κάνουν κατά κόρον. Oι έτεροι δύο της συντροφιάς, ο Γιάννης «Το Θεριό» Θύμιουλας και ο Ελληνογάλλος εφευρέτης Μπελμόν Ροδαφήνος χρησιμεύουν σαν τα μπράτσα και το μυαλό αντίστοιχα, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει πως ο ρόλος τους τους καθορίζει και δεν αποκτούν, όσο περνούν οι σελίδες την δική τους προσωπικότητα. Όπως και να έχει βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο περιορισμένος χώρος αναγκάζει τους δημιουργούς να προβούν σε συντομεύσεις και κάποιες φορές υπεραπλουστεύσεις. Έτσι, δυστυχώς, δεν λείπουν στερεότυπα (του μεγάλου και αφελή χειρωδύναμου άντρα ή του εξευγενισμένου Ευρωπαίου), τα οποία ελπίζουμε να εκλείψουν όσο προχωρούν οι σελίδες. Οι Μυθοναύτες έχουν προοπτικές και είναι κρίμα να μείνουν σε υλικό β διαλογής. Επιλογικά, οι Μυθοναύτες θα συνεχίσουν το ταξίδι τους. Ελπίζουμε αυτό να γίνει με βελτιώσεις, γιατί πραγματικά όλοι ξέρουμε πόσο έχουμε ανάγκη τέτοια κόμικ! Πηγή

Ένα κόμικ χωρίς λόγια των εκδόσεων Ρενιέρη. Οι περιπέτειες ενός ποντικοελέφαντα, που μη μπορώντας να ενταχθεί σε καμιά από τις οικογένειες των γονιών του, αποφασίζει να γίνει μέλος τσίρκου, όπως η μητέρα του. Εκεί πετυχαίνει αλλά δε γίνεται αγαπητός από τους συναδέλφους του. Ένα κομικσάκι για μικρές ηλικίες 4-8 ετών θα έλεγα. Ήταν να έχει και διαλόγους αλλά η ιδέα απορρίφθηκε. Νομίζω χωρίς λόγια δείχνει πιο συμπαθητικό. Ο Χάρης Μακρυγιάννης αυτόν τον καιρό δημοσιεύει μια σειρά από στριπάκια στο Facebook με το όνομα Ό,τι Φάμε και Ό,τι Πιούμε. Με διαλόγους του Θεόδωρου Παπαδόπουλου.

2 Βιβλιαράκια με παιχνίδια για μικρά παιδιά με τον Asterix, για 6 και 8 ετών αντίστοιχα. Τα πήρα για τον ανιψιό μου και για να τα περάσουμε και εδώ να υπάρχουν. Αρκετά καλή προσπάθεια, κάθε σελίδα και παιχνίδι, και στο τέλος οι λύσεις. Γενικά έχει πολλά μικρά παιχνιδάκια όπως αυτά που υπάρχουν σε όλα τα παιδικά βιβλία, αλλά στην αρχή κάθε παιχνιδιού έχει και έναν μικρό πρόλογο/εισαγωγή σχετικά με τους ήρωες μας. Εντύπωση μου κάνει πως έχει και παιχνίδια για χαρντκορ αστεριξ φαν. Δηλαδή: Όμως έχει και απλά...

Μια συλλογή με 7 παλιότερες δουλειές της Ευγενίας από το 2012 μέχρι το 2015, δεύτερη κυκλοφορία για το Comicdom Con 2016. Σε αυτό το τευχάκι μπορείς να διακρίνεις δύο πράγματα: την εξέλιξη και το ταλέντο της! Οι ιστορίες είναι κάπως άνισες, αυτό όμως είναι φυσικό αν σκεφτείς ότι έχουν δημιουργηθεί σε διάστημα 3 χρόνων. Αν και την βασική ιστορία την έχω ήδη, το τευχάκι το αγόρασα χωρίς δεύτερη σκέψη!

Η νέα δουλειά της Ευγενίας είναι... του κ*λου Όχι, όχι! Δεν καταλάβατε καλά... Στη νέα δουλειά της Ευγενίας βασικός πρωταγωνιστής είναι ένας κ*λος. Συγκεκριμένα ο κ*λος του Τζακ, που αποφάσισε να γίνει γνωστός δείχνοντάς τον! Ένα αρκετά ευχάριστο τευχάκι με πολύ καλή ροή και όμορφο σχέδιο, που με έκανε να χαμογελάσω αρκετές φορές! Στα συν και το εντελώς γραφίστικο εξώφυλλο!

Μια έκδοση σαν μικρό φανζινάκι που προέκυψε από τη συνεργασία των σχολών του Ορνεράκη με την Jemma. Το φθινόπωρο του 2016 έγινε ένας διαγωνισμός με θέμα "ΗΡΩΕΣ - Υπέρ, Αντί, Φανταστικοί ή Καθημερινοί". Στο τευχάκι δημοσιεύονται οι ιστορίες των νικητών. Όλες είναι 5 σελίδες ενώ υπάρχουν και βιογραφικά στοιχεία των δημιουργών. Το εξώφυλλο είναι της Aniro (Παναγιωτοπούλου Ντορίνα) γνωστή για τα όμορφα φανζινάκια της η οποία κέρδισε και το πρώτο βραβείο με την Ιστορία The Blue Moon. Δεύτερο βραβείο στον Θάνο Μπαγγέα, με την ιστορία Amore Espresso και τρίτο βραβείο στον Κώστα Τσελεπατιώτη με την ιστορία Μια ακόμα απαγωγή. Το εξώφυλλο είναι σύνθεση με τους χαρακτήρες όλων των δημιουργών. Όλο το τευχάκι διαβάζεται ευχάριστα μέσα σε ελάχιστα λεπτά ενώ όλες οι ιστορίες έχουν ενδιαφέρον. Η πρώτη ήταν αρκετά σοβαρή και ενήλικη, η δεύτερη ένα βίαιο λοβ στόρυ ενώ η τελευταία ιστορία, ένα παραμύθι διάσωσης μιας πριγκίπισσας, είχε αρκετή πλάκα. Η έκδοση πολύ καλή για αυτό που είναι (αλλά και γενικά πολύ καλή). Ελπίζω να γίνει θεσμός.

Ο Καραγκιόζης πάντα μας συγκινεί όσο παράδοξο κι αν ακούγεται. Και λέω παράδοξο καθώς ο καραγκιόζης είναι ένας αντιήρωας : κακάσχημος, καμπούρης, βρομιάρης, τεμπέλης, μικροαπατεώνας, βίαιος και αγροίκος (βλ επίσης το λήμμα Φαβορίτης). Αυτό το βιβλιαράκι τώρα, είναι μια πρόσφατη κυκλοφορία (ανακοινώθηκε εξάλλου και εδώ στο φόρουμ) και έχει αρκετό ενδιαφέρον. Η συγκεκριμένη έκδοση απευθύνεται σε παιδιά. Το γράφω καθώς δεν θα έπρεπε να θεωρείται αυτονόητο. Το ελληνικό (αλλά και το τούρκικο) θέατρο σκιών πέρασε από διάφορες φάσεις, ξεκινώντας από ένα θέαμα ακατάλληλο για ανηλίκους, περνώντας σε οικογενειακή ψυχαγωγία (θέατρο γαρ!) και καταλήγοντας σε μια φολκλόρ νότα που απευθύνεται κυρίως σε παιδιά. Ας είναι, ακόμα κι έτσι παραμένει τουλάχιστον ζωντανός και δεν είναι τελείως μουσειακό είδος. Η έκδοση περιλαμβάνει μια ιστορία σε σύγχρονο περιβάλλον, χρωμοσελίδες, καθώς επίσης και χαρτοκοπτική για να φτιάξουν τα παιδάκια τις δικές τους φιγούρες. Το σενάριο είναι μεν του κ. Μελάχρη αλλά, αν κατάλαβα καλά, βασίζεται σε παλιότερη ιστορία του Γιάννη Πετρόπουλου. Η εικονογράφηση από τον Άκη Μελάχρη κινείται στο γνωστό, προσιτό σε μικρές ηλικίες στιλ. Άλλες σημαντικές δουλειές του σχεδιαστή μπορείτε να βρείτε: ΘΕΟΙ ΣΕ ΚΡΙΣΗ (συμμετέχει στον χρωματισμό) ΞΕΝΙΑΣΤΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΑ ΧΡΥΣΑ ΜΗΛΑ ΤΩΝ ΕΣΠΕΡΙΔΩΝ JUNGLY Πολύ περισσότερους Καραγκιόζηδες θα βρείτε εδώ Ευχαριστούμε για τα υπόλοιπα εξώφυλλα τον ftsgr.

Άλλο ένα φρέσκο τευχάκι από την - όπως αποδεικνύεται - δραστήρια ADD ART, το οποίο πρωτοείδα στο 2ο φεστιβάλ Mysticon. Περιπέτειες και ευτράπελα από το βασίλειο των ζουζουνιών με κεντρικό ήρωα τον κατά λάθος ιππότη Μάλβιν. Ομολογώ ότι ο τίτλος δεν με τράβηξε. Επίσης, λίγο επιφυλακτικός ήμουν γιατί έχουμε δει πολλά μέτρια κόμικς σχετικά με τον μικρόκοσμο από κατσαρίδες μέχρι phthirus pubis. Ωστόσο το περιεχόμενο διέψευσε τις όποιες επιφυλάξεις μου. Τα σενάρια του κ. Σαββαϊδη αποδείχτηκαν για ακόμη μια φορά ενδιαφέροντα με μια καλή δόση χιούμορ και έξυπνα ευρήματα, ενώ τα σχέδια και ο χρωματισμός των δύο δημιουργών έδωσαν εξαιρετικά ευχάριστο αποτέλεσμα στο μάτι. Ελπίζω σε συνέχεια (όπως υπονοείται και από την αρίθμηση)! Ευχαριστούμε για τα υπόλοιπα εξώφυλλα τον GeoTrou.

Όπως έχω ξαναγραψει καπου μες στο τζηση, δεν έχω διαβασει κόμικ του Κιουτσιούκη που να μη μ αρεσει. Και συνεχίζει να ισχύει Πολύ διαφορετική η Τσαλακωμένη ουρά απο τα υπόλοιπα κόμικς του, αλλά εξίσου φρεσκο κι όμορφο το αποτέλεσμα, σχεδιασμένο απο την Εφη Θεοδωροπούλου 'Ενα καλοκαιρινό ελληνικό παραμύθι, με αλεπούδες, ταξίδια στο χρόνο, χιουμοριστικές νότες και σουρρεαλιστική ματιά Στην αρχή με ξένισε λίγο το σχέδιο αλλά στη συνέχεια το βρήκα πολύ ταιριαστό για τη συγκεκριμένη ιστορια Φυσικά και προτεινεται! (φωτο των δημιουργων, κρυμμενων πισω απ την τσαλακωμενη ουρα, που αλιευθηκε απ το φβ) Αφιερώματα στον Σταύρο Κιουτσιούκη και την Έφη Θεοδωροπούλου

Όπως μας εξηγεί αναλυτικά σε αυτό το θέμα ο αγαπητός Malk, το γυμνάσιο Ιαλυσού Ρόδου εκδίδει από το 2016 το δικό του φανζινάκι εμπνευσμένο θεματολογικά και σχεδιαστικά από τα manga και την αγάπη που τρέφουν οι μαθητές γι'αυτά. Μια αξιέπαινη προσπάθεια, μεγάλο μέγεθος στις 24 σελίδες μαζί με τα εξώφυλλα, περιέχει τρεις ολιγοσέλιδες ιστορίες, δύο μονοσέλιδες και κάποια σκίτσα στο τέλος. Θέμα; Χιουμοριστικό, μυστηρίου, ρομαντικό, γενικά ότι τους έβγαινε και γούσταραν να κάνουν Δυστυχώς το πρώτο τεύχος πληροφορηθήκαμε ότι είναι εξαντλημένο, αλλά ευελπιστώ να βρεθεί κάποια στιγμή. Εύχομαι να υπάρξει συνέχεια στην προσπάθεια αυτή την οποία λέω ξανά εδώ πως σέβομαι πάρα πολύ, δεδομένων των καιρών που ζούμε και της κουλτούρας που υπάρχει γύρω από τα κόμικς στον τομέα της δημόσιας εκπαίδευσης - εγώ προσωπικά τα εικαστικά τα θεωρούσα πάντα την ώρα του παιδιού, γιατί δεν βρέθηκε κάποιος να μου μάθει το αντίθετο όπως κάνει ο Νίκος με τους μαθητές του. Δεν ξέρω ποιος/ποια σχεδίασε την τρίτη ιστορία αλλά το 'χει πραγματικά, μπορεί να κάνει φοβερά πράγματα στο μέλλον αν το πάρει ζεστά. Μακάρι να δούμε τους μαθητές αυτούς κάποια στιγμή μέλη στο φόρουμ μας. (χωρίς αλκοόλ )

Τι είναι το Briggs Land; Καταρχάς είναι μια μεγάλη έκταση γης στα βόρεια της πολιτείας της Νέας Υόρκης, την οποία κατέχει εδώ και πολλές δεκαετίες η οικογένεια Briggs. Σε αυτήν την έκταση, η οικογένεια έφτιαξε έναν οικισμό, για όσους θέλουν να ζούνε εκτός του πλέγματος και του συστήματος της σύγχρονης Αμερικής, επειδή, πάντα σύμφωνα με την άποψη των Briggs, οι ΗΠΑ πλέον βρίσκονται πολύ μακριά από το πνεύμα των ιδρυτών τους και έχουν γίνει ένα σχεδόν ολοκληρωτικό καθεστώς, το οποίο καταπιέζει και παρακολουθεί τους πολίτες. Ακούγονται κάπως όλα αυτά; Ναι, πράγματι. Το Briggs Land έχει γίνει πλέον άντρο ακροδεξιών, νεοναζί, υπέρμαχων της ανωτερότητας της λευκής φυλής, υποστηρικτών της άκριτης οπλοκατοχής, εγχώριων τρομοκρατών, συνομωσιολόγων, "ψεκασμένων" αλά αμερικάνικα και φυσικά κέντρο διακίνησης ναρκωτικών και λαθρεμπορίου όπλων και παράδεισος για ξέπλυμα βρόμικου χρήματος. Κατά δεύτερον, το Briggs Land είναι το νέο κόμικ του Brian Wood, το οποίο αφηγείται όλα αυτά τα μυθοπλαστικά μεν, αλλά απολύτως πιστευτά δε. Και είναι απολύτως πιστευτά, επειδή στις ΗΠΑ υπάρχουν και δρουν σχεδόν ανεξέλεγκτα αρκετές τέτοιες ομάδες, των οποίων ανομολόγητος ή δεδηλωμένος στόχος είναι η ανατροπή της κυβέρνησης. Η ιστορία ξεκινά in medias res, όταν η Grace, σύζυγος του πατριάρχη Jim Briggs, ο οποίος εκτίει ποινή ισόβιας κάθειρξης, επειδή επιχείρησε ανεπιτυχώς να δολοφονήσει τον Πρόεδρο των ΗΠΑ. τον επισκέπτεται στη φυλακή και τους ανακοινώνει ότι αναλαμβάνει η ίδια τα ηνία της κοινότητας/επιχείρησης με σκοπό να την αλλάξει και να την εκκαθαρίσει. Και έτσι ξεκινά ο εμφύλιος μέσα στους κόλπους της κοινότητας... Και τώρα η Γκρέις πρέπει να βρει την ισορροπία δυνάμεων, αλλά και πνευματικού και ψυχικού σθένους ανάμεσα στην ίδια, στους τρεις γιούς της (οι οποίοι είναι σε διαφορετικό βαθμό καθάρματα ολκής), στα μέλη της κοινότητας, στους πιστούς του πατριάρχη Briggs, που θέλουν να τη βγάλουν από τη μέση και φυσικά στην κυβέρνηση των ΗΠΑ, που θέλει να τους εξαλείψει. Αυτά ως εισαγωγή, από εκεί και μετά η πλοκή χοντραίνει και διακλαδίζεται δίνοντας το λόγο σε διάφορα μέλη της κοινότητας (και όχι μόνο), που στο πλαίσιο όλων αυτών των δραματικών εξελίξεων, ζουν τα προσωπικά τους δράματα, μικρότερα ή μεγαλύτερα. Και αυτό ακριβώς είναι το δυνατότερο στοιχείο του κόμικ: καλογραμμένοι διάλογοι, εμβάθυνση στην ψυχοσύνθεση των χαρακτήρων, εξέλιξη των ηρώων όπως προχωράει η σειρά και έρχονται στο φως τα κίνητρά τους και το παρελθόν τους. Προσωπικά, θα επιθυμούσα να ήταν κάπως πιο τολμηρό το κόμικ σε σεναριακό επίπεδο, επειδή θεωρώ ότι δεν βάζει το μαχαίρι αρκετά βαθιά μέσα στο κόκκαλο και το θέμα που πραγματεύεται είναι φλέγον και άκρως πολιτικό. Παρόλα αυτά, κρατώ μια επιφύλαξη σχετικά με το πώς θα εξελιχθεί η σειρά, προκειμένου να εκφέρω μια τελική άποψη. Ο Mack Chater δίνει πνοή στο σενάριο με τα στιβαρά του σχέδια και τα συμπαγή του καδραρίσματα, τα οποία ορισμένες φορές δίνουν την αίσθηση εγκλωβισμού που αισθάνονται οι ήρωες, αλλά και την αίσθηση της επικείμενης απειλής, ενώ χρησιμοποιεί με μεγάλη επιτυχία το βάθος πεδίου και την προοπτική Ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να γίνει και στους χρωματισμούς του Lee Loughridge, ο ποίος χρησιμοποιώντας μουντή και ψυχρή παλέτα συμβάλλει πάρα πολύ στο χτίσιμο της επιθυμητής ατμόσφαιρας Μέχρι στιγμής έχουν κυκλοφορήσει 2 TPBs, που συγκεντρώνουν 12 τεύχη, τα οποία αποτελούνται από 2 story arcs με τίτλους State of Grace και Lone Wolves αντίστοιχα. Από ό,τι καταλαβαίνω, με κάθε story arc, η αρίθμηση της σειράς ξεκινά ξανά από το #1. Τα TPBs δεν περιέχουν καθόλου πρόσθετο υλικό. Το κόμικ δεν απεθύνεται σε μικρές ηλικίες, λόγω κάποιων βίαιων σκηνών και βωμολοχιών. Εδώ μπορείτε να διαβάσετε μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη του Brian Wood σχετικά με το κόμικ.

Αρκετά χρόνια πριν, η μικρή Astrid Mueller ήταν ένα φυσιολογικό κοριτσάκι που ζούσε σε μια πόλη στη Γερμανία, μέχρι που μια μέρα, συνέβη ένα τραγικό γεγονός: καθώς η οικογένεια πήγαινε στην εκκλησία, ένας οδηγός φορτηγού, απόλυτα νομοταγής και φυσιολογικός, όπως μαθαίνουμε στη συνέχεια, τη χτυπά εσκεμμένα με το αυτοκίνητο και σαν να μην έφτανε αυτό, φροντίζει να περάσει ξανά πάνω από το σώμα της, έτσι ώστε να είναι σίγουρος ότι η μικρή θα σκοτωθεί. H Astrid όμως επέζησε. Ξυπνά στο δωμάτιο του νοσοκομείου, έχοντας δίπλα της τους γονείς της. Και ενώ όλα φαίνονται φυσιολογικά, ρωτά τη μητέρα της πού είναι ο μπαμπάς και γιατί το πρόσωπό του είναι γεμάτο φίδια. Τι έχει συμβεί; Τι βλέπει η μικρή που κανείς άλλος δεν βλέπει; Ποια είναι τα νοσηρά αποκυήματα της φαντασίας της, προϊόντα ενός προφανώς διαταραγμένου από το ατύχημα μυαλού; Χρονικό άλμα αρκετών ετών... Μια γυναίκα προσπαθεί να αυτοκτονήσει, αλλά διασώζεται από τρεις αδερφούς (ορισμούς του αγαθού αμερικάνου επαρχιώτη) Πολύ σύντομα μαθαίνουμε ότι η γυναίκα ονομάζεται Chloe Pierce, είναι δημοσιογράφος και παλεύει με την κατάθλιψη, επειδή ο μνηστήρας της αυτοκτόνησε τινάζοντας τα μυαλά του στον αέρα μέσα στην κουζίνα του σπιτιού τους. Α, και μια σημαντική λεπτομέρεια: διάβαζε το βιβλίο αυτοβοήθειας μιας γκουρού, ονόματι Astrid Mueller! Μετά από παραμονή στο νοσοκομείο και θέλοντας να ανακαλύψει το γιατί της αυτοκτονίας, η Chloe επιχειρεί να προσεγγίσει την εξαιρετικά ακριβοθώρητη Astrid, την οποία και τελικά γνωρίζει, όπως και γνωρίζει όλη την παράξενη κουστωδία της (όλα τα λεφτά είναι η - ναι, Η - Καπόνε ) . Ποια είναι η Astrid Mueller και τι επιζητά; Είναι αρχηγός μιας παραθρησκευτικής αίρεσης ή κάτι πολύ παραπάνω; Και τι είναι το "Καθαρό Δωμάτιο", που είναι απαγορευμένο για όλους, εκτός από την ίδια την Astrid και ελάχιστους εκλεκτούς; Και πού χωράει σε όλα αυτά ο ντετέκτιβ Demakos; Δεν μπορώ να αποκαλύψω κάτι άλλο, χωρίς spoiler, άρα σταματώ εδώ, αν και δεν νομίζω ότι είναι δύσκολο να καταλάβετε τι περίπου συμβαίνει στη συνέχεια, αν και ό,τι και να φανταστείτε, οι δημιουργοί θα σας εκπλήσσουν. Είναι σίγουρα μεγάλη επιτυχία να παίρνεις ένα τετριμμένο θέμα και να του εμφυσάς νέα πνοή. Θρίλερ, τρόμος, ΕΦ, όλα ανακατεύονται στο μπλέντερ και το αποτέλεσμα διαβάζεται πάρα πολύ ευχάριστα, επειδή είναι οι λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά και εδώ οι δημιουργοί πετυχαίνουν άριστα. Επιπλέον, αυτό που έχει σημασία δεν είναι τόσο η υπόθεση ή το όποιο μυστήριο, αλλά η διαδικασία εύρεσης της αλήθειας και οι επιπτώσεις της, καθώς και οι επιλογές μας. Η δε διαδικασία είναι σχετικά αργή και να θυμάστε ότι κάποια πράγματα που βλέπετε σε κάποια τεύχη, εξηγούνται αρκετά μετά. Εντάξει, το κάνω να φαίνεται πιο βαθυστόχαστο από όσο ίσως είναι, αλλά πιστεύω ότι θα περάσετε καλά, διαβάζοντάς το. Ο σκιτσογράφος Jon Davis-Hunt κάνει θαύματα. Θυμίζει λίγο Ryp, στο λιγότερο βλοσυρό και μανιερίστικο. Από το τεύχος 13, το κόμικ το σχεδίασε ο Waiter Geovani. Στην αρχή δεν μου άρεσε τόσο το σχέδιό του, αλλά μετά το συνήθισα και οφείλω να ομολογήσω ότι έχει κάνει πολύ καλή δουλειά και αυτός. Πολύ ωραίο και οι χρωματισμοί του Quinton Winter, o οποίος αξιοποιεί πλήρως το φως και το σκοτάδι, όπου χρειάζεται Κυκλοφόρησαν μέχρι στιγμής 3 TPB, αυτά που παραθέτω στην αρχή της παρουσίασης, τα οποία συγκεντρώνουν τα τεύχη 1-18. Η σειρά φαίνεται να ολοκληρώνεται, έστω και εν μέρει και δεν βλέπω να έχει κυκλοφορήσει άλλο τεύχος. Επειδή όμως αφήνει παράθυρο για συνέχεια, ευελπιστώ για νέα τεύχη. Ο πρώτος τόμος έχει gallery, οι δύο επόμενοι δεν έχουν τίποτα επιπλέον. Το κόμικ περιλαμβάνει εκτεταμένο γυμνό και πολλές σκηνές βίας, κάποιες από αυτές ιδαιτέρως σοκαριστικές. Απευθύνεται αποκλειστικά σε ενήλικες. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν ανεβάζω περισσότερες και κατατοπιστικότερες εικόνες. Μια πολύ ενδιαφέρουσα κριτική του κόμικ (με αρκετά spoiler), μπορείτε να διαβάσετε εδώ (στα αγγλικά).

Ο Ερωτόκριτος Σε Κόμικ! «Ήταν ρίσκο. Aκουμπούσαμε ένα έργο αγαπητό και ριζωμένο στη μνήμη του Έλληνα» Η HuffPost μιλάει με τον δημιουργό κόμικ Γιώργο Γούση και τον συγγραφέα Δημοσθένη Παπαμάρκο για το πρώτο μεσογειακό fantasy comic. Να διασκευάσεις ένα αναγεννησιακό, επικό ποίημα, όπως ο χιλιοτραγουδισμένος ανά τις γενιές «Ερωτόκριτος» του Βιτσέντζου Κορναρου, σε κόμικ (Εκδόσεις Polaris, 2016)... Θαρραλέο εγχείρημα- και με εντυπωσιακό αποτέλεσμα. Ο δημιουργός κόμικ Γιώργος Γούσης, ο συγγραφέας Δημοσθένης Παπαμάρκος και ο δημοσιογράφος Γιάννης Ράγκος δούλεψαν επί ένα χρόνο με μεράκι και καρπός της προσπάθειάς τους είναι ένα ελληνικό graphic novel που στην ιστορία του έχει πουλήσει δέκα χιλιάδες αντίτυπα και διδάσκεται στα σχολεία από τους φιλολόγους - δε μπορώ να φανταστώ πιο πρόσφορο και γοητευτικό τρόπο για να εισάγεις έναν μαθητή του 2018 στο νεοελληνικό λογοτεχνικό και ιστορικό σύμπαν. Οι περισσότεροι έλκουμε την όποια εξοικείωση έχουμε με τον «Ερωτόκριτο» από τα τραγούδια που έχει εμπνεύσει, όπως του Χριστόδουλου Χάλαρη με την λεβέντικη φωνή - κλαγγή του Νίκου Ξυλούρη. Δεν είναι όμως ο «Ερωτόκριτος» ένα μονοδιάστατο ερωτικό ποίημα, σαν «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» στα ελληνικά. Μίλησα με τους δύο εκ των τριών συνδημιουργών- με τον Γιώργο Γούση επικεντρωθήκαμε στην εικόνα και με τον Δημοσθένη Παπαμάρκο στο λόγο. Σημειώνω πολύ σύντομα και πριν τις συνεντεύξεις τους πέντε πυρηνικά χαρακτηριστικά του έργου, όπως τα τόνισαν και οι δυο τους. Ο «Ερωτόκριτος» έχει ωμή βία με επική μάλιστα περιγραφή, αλλά η προσέγγιση του Κορνάρου δεν είναι πολεμοχαρής, εξισώνει νικητή και ηττημένο, ενώ εστιάζει περισσότερο στις απώλειες και των δύο πλευρών, παρά στο κέρδος του νικητή. Έχει μια δυαδική, σχεδόν ομηρική προσέγγιση - μετά τις επικές περιγραφές των μαχών και των ηρώων αναδεικνύεται το ανθρώπινο δράμα και η φαυλότητα του κύκλου της βίας. Στον «Ερωτόκριτο» γυναίκα και άντρας εξισώνονται - η Αρετούσα δεν είναι η γυναίκα/τρόπαιο των κλασικών ιπποτικών μυθιστορημάτων, απεναντίας η ίδια κινεί τα νήματα της ιστορίας. Είναι ένα «ταξικό» έργο ο Ερωτόκριτος - η Αρετούσα δεν μπορεί να παντρευτεί τον Ερωτόκριτο γιατί δεν κρατάει κι αυτός από βασιλική γενιά. Όμως, τελικά η παραδοσιοκρατική ταξικότητα υπερβαίνεται. Γιατί ο έρωτας των δύο παιδιών, της 16χρονης Αρετούσας και του 19χρονου Ερωτόκριτου, δεν είναι «μελό», αλλά σταθερός, επίμονος μέχρι τέλους. Και είναι αυτό το ποίημα μια ανοιχτή πόρτα στον κοσμοπολιτισμό της Ανατολής, κεντρικός χαρακτήρας του από ένα σημείο κι έπειτα είναι ένας Σαρακηνός. Ήταν άραγε αυτές κοινές αντιλήψεις του μέσου όρου εκείνης της εποχής ή ο Κορνάρος, ως φωτισμένος λόγιος, γράφει υπερβατικά, απηχώντας απόψεις μιας μικρής ιντελιγκέντσιας; Άλλωστε, η λογοτεχνική «εταιρεία» όπου ανήκε ο ίδιος, λεγόταν «Ακαδημία των Παράξενων»... «κ’ εγώ δε θε να κουρφευτώ κι αγνώριστο να μ’ έχου μα θέλω να φανερωθώ , κι όλοι να με κατέχου. Βιτσέντζος είναι ο ποιητής και στη γενιά Κορνάρος που να βρεθή ακριμάτιστος, σα θα τον πάρη ο Χάρος. Στη Στείαν εγεννήθηκε, στη Στείαν ενεθράφη, εκεί ’καμε κι εκοπιασεν ετούτα που σας γράφει. Στο Κάστρον επαντρεύτηκε σαν αρμηνεύγει η φύση, το τέλος του έχει να γενή όπου ο θεός ορίσει». Έτσι συστήνεται ο ίδιος ο Κορνάρος στο ποίημά του. Και όταν απολαμβάνουμε τον «Ερωτόκριτο», σε κάθε του εκδοχή, κείμενο, εικόνα, μουσική, ας τον θυμόμαστε. Άλλο σκοπό, ή όφελος, δεν είχε. Συναντιόμαστε πρώτα με τον δημιουργό (του) κόμικ Γιώργο Γούση- λόγοι αρχής το επιβάλλουν αυτό, καθώς είναι κοινά παραδεκτό πως το δυνατότερο κουπί στην παραγωγή κάθε κόμικ το τραβάει ο σχεδιαστής. Καθ’ όλη τη διάρκεια της κουβέντας λίγες φορές τον διέκοψα για τυπικές ερωτήσεις- φυλλομετρούσα τις σελίδες του κόμικ, καθεμιά από τις οποίες αξίζει να μετατραπεί σε πόστερ και χαιρόμουν την αίσθηση αυτού του hard copy αριστουργήματος στα χέρια μου, στην κοντινή όρασή μου τις εικόνες του Γούση και τους στίχους του ποιήματος να συμπλέκονται δυναμικά. «Έχετε φτιάξει ένα έργο τέχνης οι τρεις σας», του λέω. - Να πάρουμε την ιστορία αυτού του πρότζεκτ απ’ την αρχή; Η αρχική ιδέα προήλθε από τους εκδότες. Και δεν ήταν συγκεκριμένα ο «Ερωτόκριτος» αλλά η αναγέννηση των Κλασικών Εικονογραφημένων - μας πρότειναν να διασκευάσουμε ένα έργο της νεοελληνικής λογοτεχνίας, με γνώμονα όμως ότι αυτό θα αποτελέσει, πιθανότατα, την αρχή μιας σειράς. Σκεφτήκαμε το «Αμάρτημα της μητρός μου» του Βιζυηνού, όπως και έργα του Παπαδιαμάντη, αλλά τα απορρίψαμε λόγω της καθαρεύουσάς τους, που είναι σχεδόν απαγορευτική για κόμικ. Όταν ο Δημοσθένης (Παπαμάρκος) έριξε την ιδέα του Ερωτόκριτου, αρχικά ήμουν αρνητικός, το θεωρούσα «μπανάλ». Ο Δημοσθένης με προέτρεψε να διαβάσω το ποίημα- το έκανα και αμέσως πείστηκα. Γιατί εντόπισα πολλά στοιχεία που συνηγορούσαν ότι μπορεί να γίνει ένα καλό κόμικ. «Ο Ερωτόκριτος είναι fantasy, όχι ιστορικό έργο- δεν τοποθετείται σε συγκεκριμένη ιστορική περίοδο, ούτε στην Κρήτη, όπως πολλοί εσφαλμένα νομίζουν. Τόπος της δράσης είναι η Αθήνα, αλλά μια Αθήνα απροσδιόριστη, άχρονη. Ο Κορνάρος έκανε ότι και ο Τόλκιν στον «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών»- μια συρραφή στοιχείων που δημιουργεί σαν κολάζ έναν κόσμο που φαίνεται (και) ρεαλιστικός αλλά δεν υπήρξε ποτέ. Ο Τόλκιν δανείστηκε στοιχεία από τις μυθολογίες των βόρειων λαών, ο Κορνάρος στο ποίημά του δεν περιγράφει τίποτα απολύτως- τον τόπο, ή το παλάτι, το σπίτι, κάποιον πολεμιστή, ή το πρόσωπο της Αρετούσας. Βλέπεις όμως από την πλοκή και τη γλώσσα ποιες είναι οι επιρροές του και από ποιους κόσμους δανείζεται στοιχεία- είμαστε στην αναγεννησιακή Κρήτη και στον Ερωτόκριτο υπάρχει ο αχταρμάς των στοιχείων που διαμόρφωσαν την Αναγέννηση: ο ελληνορωμαϊκός κόσμος, το Βυζάντιο και οι δυτικές επιδράσεις. Όλα αυτά έπρεπε να τα κάνω κολάζ για να απεικονίσω τον κόσμο του Ερωτόκριτου σαν ένα fantasy, για πρώτη φορά όμως μεσογειακό, όχι βόρειο». - Πως απέδωσες σε εικόνες αυτές τις αναφορές του Κορνάρου; Είναι ορατές ήδη από το εξώφυλλο - η αρχαιοελληνική ένδυση της Αρετούσας, η αναγεννησιακή πανοπλία του Ερωτόκριτου, ενώ το χρυσό στο φόντο είναι βυζαντινή επιρροή. Για τους δύο πρωταγωνιστές, την Αρετούσα και τον Ερωτόκριτο, αποφάσισα ότι έπρεπε να σχεδιάσω δυο φιγούρες- πρότυπα της ομορφιάς και της απλότητας. Κατέληξα να «αντιγράψω» το προφίλ και την κατατομή των προσώπων τους από τις ανθρώπινες μορφές των αρχαιοελληνικών αγγείων. Για τις ενδυμασίες του βασιλικού ζεύγους, τον θρόνο και το σκήπτρο του βασιλιά, το διάδημα της βασίλισσας, χρησιμοποίησα μια βυζαντινή ζωγραφιά της εποχής του Βασίλειου Β΄ (Βουλγαροκτόνου). Και μετά ξεκίνησα να σχεδιάζω μια αναγεννησιακή Αθήνα, κτισμένη στα ερείπια της αρχαίας πόλης, αλλά ακμάζουσα, με κλέος. - Απ’ όσα μου λες, υποθέτω πως κάνατε και ιστορική έρευνα δυνατή... Μεγάλη έρευνα. Ο ρόλος του σκιτσογράφου είναι κρίσιμος αλλά η δουλειά είναι ομαδική. Οι συγγραφείς λοιπόν, με βοηθήσανε πολύ (και) στην ιστορική έρευνα. Ψάξαμε πίνακες, στολές και οπλισμούς, ενδυμασίες, γκραβούρες και σχέδια κτιρίων που τελικά έμειναν στα χαρτιά. Το παλάτι του βασιλιά και η αίθουσα του θρόνου βασίζονται στα σχέδια ενός Αυστριακού αρχιτέκτονα, του Σίνκελ (Karl Friedrich Schinkel), που πρότεινε στον Όθωνα να κτίσει το παλάτι του πάνω στον βράχο της Ακρόπολης, γκρεμίζοντας τον Παρθενώνα - ήταν ένα από τα σχέδια που ακυρώθηκαν, για προφανείς λόγους. Στη μάχη των Αθηναίων με το στρατό των Βλάχων αντέγραψα τις στολές των Ανατολικοευρωπαίων ιπποτών της εποχής. Θέλαμε οι μάχες (και οι μονομαχίες) να είναι όσο πιο ρεαλιστικές- βρήκε λοιπόν ο Δημοσθένης αναγεννησιακά εγχειρίδια οπλομαχητικής, «tutorials» όπως λέμε σήμερα, και αντιγράψαμε από εκεί κινήσεις και τεχνικές. Σκοπός όλης της έρευνας ήταν να βρούμε την κλωστή που θα ενώσει όμορφα και φυσικά όλα τα εκατέρωθεν στοιχεία ώστε το σύνολο να μην είναι κιτς. - Είναι πολύ δουλεμένο το σχέδιό σου αλλά και τα χρώματα είναι καταπληκτικά, γήινα και υποβλητικά ταυτόχρονα. Στο χρώμα με βοήθησε ο Παναγιώτης Πανταζής - θέλαμε να σπάσουμε τον «κανόνα» του γκρι, τη μουντίλα των ιπποτικών μυθιστορημάτων. Ο Ερωτόκριτος και εμείς δε βρισκόμαστε σε βόρειες χώρες - θέλαμε να κυριαρχεί το φως και το χρώμα να διαχέεται παντού. Οι νύχτες είναι έναστρες, το αττικό φως και οι μάχες είναι κίτρινες, σαν να λούζονται στον ήλιο. Και όταν μάχεσαι με πανοπλία κάτω από δυνατό ήλιο, όλα γίνονται πύρινα. Στο φόντο χρησιμοποιήσαμε βυζαντινά χρώματα, ώχρες όπως των αγιογραφιών. Όλο το χρωματικό αποτέλεσμα έπρεπε να είναι επικό και παραμυθένιο, αντάξιο της ατμόσφαιρας του ποιήματος. - Πόσο καιρό δούλεψες τον Ερωτόκριτο; Περίπου ένα χρόνο, κάθε μέρα για να μη χάσω το ρυθμό και βγω απ′ το κλιμα του έργου. Και με τους δύο συγγραφείς υπήρχε επικοινωνία και αλληλεπίδραση συνεχώς. - Το διασκέδασες; Στην αρχή αισθανθήκαμε και φόβο - ακουμπούσαμε ένα έργο κλασικό και στέρεα ριζωμένο στη μνήμη του Έλληνα, με μεγάλη αγάπη από τους φιλολόγους. Ήταν ένα ρίσκο για εμάς, να μας κράξουν. Γιατί σε αυτές τις προσπάθειες υπάρχει πάντα η πιθανότητα να βεβηλώσεις κάτι. Όμως και οι τρεις θεωρήσαμε ότι οτιδήποτε κλασικό είναι και σύγχρονο σε κάθε εποχή. Αντιπαρατεθήκαμε με τον «Ερωτόκριτο» στα ίσα, χωρίς υπερβολές και αλαζονεία από μέρους μας, αλλά και δίχως να αντιμετωπίζουμε αυτό το περίφημο έργο ως τοτέμ και μουσειακό είδος που δεν επιτρέπεται να αγγίζεις. Το διασκέδασα, πολύ. Και έβαλα στην άκρη άλλα πρότζεκτ για να δουλέψω τον «Ερωτόκριτο». «Προσπάθησα να εισάγω στην εικόνα κάποια στοιχεία με έμμεσες αναφορές στα βασικά χαρακτηριστικά της ιστορίας, ελπίζω ότι ο αναγνώστης θα τα διαισθανθεί, ακόμα κι αν δεν τα αναγνωρίσει ευθέως», μου λέει. Και του ζητάω να μου δώσει ένα παράδειγμα: «Στη σκηνή του γάμου Ερωτόκριτου και Αρετούσας οι δυο τους φεύγουν από την αίθουσα του γλεντιού, αφήνοντας τα σύμβολα της εξουσίας, το στέμμα και τον μανδύα, πάνω στους θρόνους. Είναι το γλέντι ενός βασιλικού γάμου - κεντρικό γεγονός είναι η μεταβίβαση της εξουσίας στον Ερωτόκριτο, που θα γίνει ο επόμενος βασιλιάς. Και οι δυο όμως επιλέγουν να αποχωρήσουν από το πανηγύρι της εξουσίας για να γιορτάσουν τον έρωτά τους». - Εγώ το «μετέφρασα», βλέποντας τις εικόνες με τα γουρουνόπουλα στις πιατέλες, ότι αποστρέφονται, και ο Ερωτόκριτος και η Αρετούσα, την αποκτήνωση, την βουλιμία... Αυτό ακριβώς δεν είναι μια «γιορτή της εξουσίας»; Μετά από λίγες μέρες βρέθηκα σε ένα καφέ στο (αγαπημένο) Παγκράτι με τον Δημοσθένη Παπαμάρκο, τον έναν εκ των δύο συγγραφέων που διασκεύασαν το ποίημα του Κορνάρου. Γιατί μπορεί στο κόμικ να κυριαρχεί η εικονογράφηση, όμως ειδικά στην περίπτωση του «Ερωτόκριτου», ο Δημοσθένης Παπαμάρκος και ο Γιάννης Ράγκος αντιπαρατέθηκαν με την προσαρμογή και συμπύκνωση ενός επικού ποιήματος δέκα χιλιάδων στίχων σε διαστάσεις και ύφος κόμικ. «Για τη γλώσσα του Κορνάρου ότι και να πω είναι κλισέ - ούτε ο πρώτος ούτε ο τελευταίος είμαι που με συναρπάζει. Η ποιητική του Κορνάρου μου δημιουργεί δέος - η γλώσσα είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο, κυλάει αβίαστα, ρυθμικά και το ποίημα των δέκα χιλιάδων στίχων είναι σφιχτοδεμένο, υψηλής αισθητικής και νοήματος. Δεν σε κουράζει ποτέ. Εμένα με συνάρπαζε από έφηβο και όταν το πρότεινα στον Γιώργο (Γούση) και τον Γιάννη (Ράγκο) το έκανα με επιφύλαξη, μήπως είμαι υποκειμενικός. Αλλά είναι πραγματικά ένα γραπτό έργο τέχνης- τα σχήματα λόγου που χρησιμοποιεί ο Κορνάρος, ο τρόπος που φωτίζει την κάθε λεπτομέρεια είναι αριστοτεχνικός». - Ο Κορνάρος γράφει στην μεσαιωνική ελληνική, την Κοινή; Ναι, είναι η Κοινή, στην κρητική της εκδοχή και διανθισμένη με δυτικές, βενετικές επιρροές. - Πως διαχειριστήκατε αυτά τα ελληνικά του 16ου αι., την γλώσσα του Κορνάρου; Το κρίσιμο ερώτημα, η βάσανός μας ήταν αυτή - σε ποια γλώσσα θα γράψουμε; Θέλαμε το έργο να είναι προσβάσιμο και από πιτσιρικάδες, οπότε η γλώσσα θα έπρεπε να είναι πιο κατανοητή. Ο Κορνάρος δε, γράφει σε γλώσσα που δε μπορούμε να καταλάβουμε αλλά σίγουρα έχει μια ιδιαιτερότητα, ειδικά αναγνώστες μικρότερων ηλικιών μπορεί να τους αποθαρρύνει. Και θεωρήσαμε ότι στο κόμικ μια γλώσσα ποιητική δεν λειτουργεί - δε σηκώνει κι άλλο έργο τέχνης «πάνω του», καταντά πολύ βαρύ. «Οπότε, τους διαλόγους, για να έχουν τη φυσικότητα που απαιτεί το μέσο τους ”φέραμε” σε μια νέα ελληνική, στρωτή, χωρίς νεολογισμούς, που, όμως, αποδίδει το περιεχόμενο των διαλόγων του πρωτοτύπου. Συμπυκνώσαμε το νόημα έχοντας τη μεγάλη βοήθεια της εικόνας. Χρειαζόμασταν όμως και αφηγητή- δεν χρειαζόταν να τον εφεύρουμε εμείς, γιατί αφηγητή έχει και ο Κορνάρος, υπήρξε όμως εκεί προβληματισμός αν θα έπρεπε να ”φέρουμε” τον δεκαπεντασύλλαβο του Κορνάρου στη νέα ελληνική, να ”μεταφράσουμε” τους στίχους και του αφηγητή, κρατώντας όμως το μέτρο τους. Εγώ ήμουν αντίθετος». - Γιατί; Ένα μεταφρασμένο απόσπασμα σε ποιητικό λόγο δεν μπορεί να αγγίξει το ύφος του Κορνάρου. Και θα ήταν κρίμα να το χάσουμε αυτό. Για να είμαστε σίγουροι, το δοκιμάσαμε- «μετέφρασα» στίχους από την μεσαιωνική του Κορνάρου, στην νέα ελληνική. Το αποτέλεσμα δεν ήταν καλό. Τελικά αποφασίσαμε ο αφηγητής, οι λεζάντες μας δηλαδή, να κρατήσουν την γλώσσα του Κορνάρου, επιλέγοντας και ενώνοντας μεταξύ τους σε δίστιχα, σκόρπιους στίχους από όλο το ποίημα. Έχε υπόψη ότι ούτως ή άλλως είχαμε συμπυκνώσει στο σενάριο σκηνές και επεισόδια του ποιήματος, επομένως έπρεπε να γίνει ένα ανάλογο μοντάζ και στον λόγο. Μπορεί να χρειαζόταν μια προσαρμογή, να «πειράξουμε» μια λέξη που επαναλαμβανόταν αλλά τα περισσότερα σημεία (και λέξεις) έμειναν ατόφια. Έχουμε περίπου 80 στίχους και οι αλλαγές είναι τρεις ή τέσσερις. - Άρα κρατήσατε την γλώσσα του Κορνάρου όσον αφορά την αφήγηση (στις λεζάντες). Ναι. Η ιδιαίτερη γλώσσα των λεζαντών δε «χτυπάει» άσχημα, είναι η γλώσσα του αφηγητή λίγο ανοίκεια αλλά τελικά βοηθά τον αναγνώστη να μπει στο setting. - Φτιάχνει ατμόσφαιρα. Ακριβώς. Ταιριάζει με την εικόνα, που είναι μια μίξη αρχαίας Ελλάδας, Βυζαντίου, δυτικού Μεσαίωνα και Αναγέννησης, σε μεσογειακό τοπίο. Η γλώσσα του Κορνάρου λειτουργεί σαν συγκολλητική ουσία όλων αυτών των στοιχείων και «τσιμεντάρει» το τελικό αποτέλεσμα. - Να πούμε μερικά πράγματα για το έργο αλλά και τον ποιητή; Για τον «Ερωτόκριτο» και τον Βιτσέντζο Κορνάρο; Για τον Κορνάρο δεν ξέρουμε πάρα πολλά. Γεννήθηκε στη Σητεία στα μέσα του 16ου αι. και πέθανε το 1613 στον Χάνδακα (Ηράκλειο). Η οικογένειά του ήταν βενετσιάνικης, αριστοκρατικής καταγωγής αλλά εντελώς εξελληνισμένη. Ο Κορνάρος είναι ένας Κρητικός λόγιος που γράφει στην τοπική διάλεκτο της λαϊκής ελληνικής γλώσσας της εποχής. Ο «Ερωτόκριτος» δημοσιεύτηκε πρώτη φορά το 1713, τυπώθηκε στη Βενετία εκατό χρόνια μετά τον θάνατο του συγγραφέα του. Είχε διασωθεί από την προφορική παράδοση- ακόμα στην Κρήτη ξέρουν να το τραγουδούν γιαγιάδες που ’ναι αναλφάβητες. - Υπάρχει η άποψη ότι η μεσαιωνική και αναγεννησιακή ελληνική λογοτεχνία παρήγαγε σχετικά φτηνές απομιμήσεις. Ναι, γιατί τα πρότυπα ήταν δυτικά. Και ο «Ερωτόκριτος» έχει βασιστεί σε ένα γαλλικό ποίημα, το «Παρίσι και Βιέννη» (Paris et Vienne). Όμως ο Κορνάρος δεν το έχει διασκευάσει απλά, έχει φτιάξει ένα ανώτερο, αυθύπαρκτο έργο που αφορά το ελληνικό κοινό της εποχής. Το εξώφυλλο του κόμιξ «Ερωτόκριτος» από τις Εκδόσεις Polaris (2016) Πηγή