Αναζήτηση στην Κοινότητα

Με μεγάλο αφιέρωμα στα 80 χρόνια της Wonder Woman έρχεται το φεστιβάλ των κόμικς "Comicdom Con Athens" και το NEWS 24/7 μίλησε σε δυο πρόσωπα που ασφαλώς θα συμβάλλουν στη φετινή επιτυχία του! Τo Comicdom Con Athens, το μεγαλύτερο και μακροβιότερο ελληνικό φεστιβάλ αποκλειστικά αφιερωμένο στα κόμικς, επιστρέφει με πολλή ενέργεια και ένα γκράντε αφιέρωμα στον θρύλο της Wonder Woman, που κλείνει φέτος ογδόντα χρόνια περιπέτειας! Πρόκειται για την πιο αναγνωρίσιμη υπερηρωίδα που έχει αποτελέσει – στο δικό της σύμπαν και με τον τρόπο της – πηγή έμπνευσης, χειραφέτησης και ενδυνάμωσης για εκατομμύρια γυναίκες ανά τον κόσμο. Το Φεστιβάλ ανοίγει τις πύλες του στις 15, 16 και 17 Απριλίου 2022 για την 16η διοργάνωσή του, που πραγματοποιείται στους χώρους της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης και στην Πλατεία Κλαυθμώνος. "Είμαστε σε περίοδο άνθισης" δηλώνει στο NEWS 24/7 για τον κόσμο των κόμικ η διευθύντρια Επικοινωνίας, Καλλιτεχνικών και Εκπαιδευτικών προγραμμάτων της Comicdom Press και ιδρύτρια της Athens Comics Library Λήδα Τσενέ. Tιμώμενος Έλληνας καλλιτέχνης του φετινού Φεστιβάλ είναι ο Κωνσταντίνος Σκλαβενίτης ο οποίος επιμελήθηκε και το εικαστικό της 16ης διοργάνωσης, ενώ το κοινό θα έχει την ευκαιρία να δει και μία αναδρομική έκθεση με περισσότερα από 40 έργα του. Και οι δύο μας μίλησαν για τα κόμικς που διαβάζουν, τη Wonder Woman και τη φετινή διοργάνωση, την οποία περιμένουν οι θιασώτες των κόμικς με μεγάλη ανυπομονησία. Κωνσταντίνος Σκλαβενίτης: "Αγαπημένος μου ήρωας είναι ο Λούκυ Λουκ" Ο Κωνσταντίνος Σκλαβενίτης γεννήθηκε το 1984 στη Λευκάδα. Αγαπούσε το σχέδιο από πολύ μικρός και διάβαζε ένα σωρό κόμικς – έχοντας πάντα σαν όνειρο να κάνει κάποια στιγμή τα δικά του. Οι σπουδές του στο τμήμα Εικαστικών Τεχνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων ήταν η αρχή όπου, επιτέλους, μπορούσε να ζωγραφίζει όλη μέρα! Αφού σπούδασε στο τμήμα Πλαστικών Τεχνών & Επιστημών της Τέχνης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, συνέχισε με Master of Arts in Design στον ΑΚΤΟ-Middlesex University. To 2009 ξεκίνησε να εργάζεται ως εικονογράφος/σκιτσογράφος. Έχει συνεργαστεί, μεταξύ άλλων, με το περιοδικό Ταχυδρόμος, την εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ και τις εκδόσεις Έννοια. Από το 2010 είναι σκιτσογράφος στην εφημερίδα Τα Νέα. Έχει εκδώσει τα κόμικς: Σαν Όνειρο (εκδ. webcomics), Σπάρτακος (2 τεύχη σε συνεργασία με τον Δ. Σαββαΐδη, εκδ. addart), Εικόνες στα Σύννεφα και Στη Σκιά της Ακρόπολης (jemma press). Έχει συμμετάσχει σε διάφορες εκθέσεις και φεστιβάλ, στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Athens Video Art Festival 2008 και 2010, Milano Film Festival 2008, Leskovac Comics Festival 2013, όπου κέρδισε το β΄ βραβείο για την καλύτερη σύντομη ιστορία στα Βαλκάνια κ.α.) Ποιο ήταν το πρώτο κόμικ που διαβάσατε; Ήταν έρωτας με την πρώτη ματιά; Το πρώτο που θυμάμαι να αγόρασα πριν καν μάθω να διαβάζω ήταν το περιοδικό ΚΟΜΙΞ της Disney, που είχε την ιστορία Στην Αρχαία Περσία του Carl Barks. Το θυμάμαι σαν τώρα γιατί μου είχε κάνει πολύ εντύπωση το εξώφυλλο. Στη συνέχεια, ποια είναι τα κυριότερα κόμικ που σας επηρέασαν και γιατί; Ο αγαπημένος μου ήρωας είναι ο Λούκυ Λουκ, αλλά μου αρέσει γενικότερα η ΓαλλοΒελγική σκηνή, κόμικς όπως ο Τεν Τεν ή το Σπιρού και Φαντάζιο. Λατρεύω την γραμμή του Morris που είναι συνάμα ανάλαφρη και δυνατή και πάντα με συνάρπαζε το είδος αυτό της χιουμοριστικής περιπέτειας. Από μικρό παιδάκι, πριν μάθω να διαβάζω, αγόραζα κόμικς και χανόμουν μέσα στις σελίδες τους και φυσικά στο μυαλό μου, σαν όνειρο πάντα, είχα κάποια στιγμή να κάνω κι εγώ τα δικά μου. Πώς εξελίχθηκε η πρώτη αυτή αγάπη σε επάγγελμα και φτάσατε να σχεδιάζετε σε εφημερίδα; Μεγάλωσα σε ένα σπίτι όπου η εφημερίδα ήταν για εμάς καθημερινή συνήθεια. Το πρώτο πράγμα που διάβαζα πάντα ήταν τα σκίτσα και τα κόμικ στριπ – όταν αυτά υπήρχαν. Δεν είχα όμως ποτέ τολμήσει να φανταστώ ότι θα κατάφερνα κάποια στιγμή να είμαι κι εγώ μέρος αυτής της συνήθειας. Σχεδόν τυχαία, λίγο μετά τις σπουδές μου, βρέθηκα για ένα δοκιμαστικό στο Βήμα, το ένα έφερε το άλλο και να ‘μαι, μετά από σχεδόν μια δεκαπενταετία να δημοσιεύω καθημερινά στην εφημερίδα Τα Νέα. Είστε σεναριογράφος και σχεδιαστής κόμικ. Γράψιμο και σχέδιο πάνε πάντα μαζί για εσάς; To σχέδιο όπως και το γράψιμο για μένα είναι τρόπος έκφρασης αλλά και ανάγκη για επικοινωνία και δημιουργία. Είναι δύσκολο να τα διαχωρίσω και παρόλο που συχνά κάνω σκίτσα χωρίς λόγια, πάντα σκέφτομαι με εικόνες και λέξεις. Και στο πρότζεκτ «Εικόνες στα σύννεφα» υπάρχει η ανάγκη να πείτε ιστορίες – να πετάξετε στα σύννεφα! Το συγκεκριμένο ξεκίνησε να δημοσιεύεται σε συνέχειες στην εφημερίδα Τα Νέα, χωρίς να ξέρω πόσο θα κρατήσει ή πώς θα τελειώσει. Ήθελα όμως να γράψω κάτι που να είναι περισσότερο εσωτερικό, ποιητικό και ταξιδιάρικο. Μου αρέσουν οι περιπετειώδεις ιστορίες, τα πιστολίδια, οι γρήγορες εναλλαγές στην πλοκή, αλλά ένιωθα ότι μου έλειπε κάτι που θα πετάει στα σύννεφα και θα μπλέκεται με τον κόσμο των ονείρων, γι’ αυτό και όλα αυτά υπάρχουν μέσα σε αυτό το κόμικ. Πόση σημασία έχουν τα «σύμβολα» στη δουλειά σας; Μου αρέσει να υπάρχουν στις ιστορίες μου, είναι κάτι που νιώθω πως με συνδέει περισσότερο με τον αναγνώστη από την στιγμή που τα εντοπίσει. Και μου αρέσει να δίνει ο καθένας τη δική του ερμηνεία σε αυτά, έχει ενδιαφέρον και από τις δυο πλευρές νομίζω. Τα σκίτσα σας σχολιάζουν (και) την επικαιρότητα – Πόσο… στενάχωρο είναι να χειρίζεστε πολύ σοβαρά θέματα όπως π.χ. οι φωτιές, ο πόλεμος… προτιμάτε ίσως το γλυκόπικρο χιούμορ για θέματα όπως η πολιτική; Δυστυχώς η καθημερινότητά μας είναι γεμάτη από άσχημες ειδήσεις, συμβαίνουν γύρω μας τόσα πολλά. Αυτό που με στεναχωρεί περισσότερο είναι πως κανείς δεν νοιάζεται και δεν ασχολείται μέχρι να γίνει το κακό. Από τη μεριά μου μέσα από τα σκιτσάκια προσπαθώ να δίνω το στίγμα της ημέρας με χιούμορ αν γίνεται, να σχολιάζω ό,τι με ενοχλεί και ιδανικά να κάνω τον αναγνώστη να χαμογελάσει, να προβληματιστεί ενδεχομένως ή έστω να δει την πραγματικότητα με μια πιο εύθυμη ματιά. Πότε για σας ένα κόμικ πετυχαίνει τον... σκοπό του; Όταν με ταξιδέψει, με κάνει να χαθώ στις σελίδες του και να ανυπομονώ για τη συνέχειά του! Οι Αρχαίοι μου φιλοσοφούν για τα πάντα, για τη ζωή, για τον χρόνο για τον θάνατο, για τον έρωτα και παράλληλα βγαίνουν προβλήματα του καθημερινού ανθρώπου, η φορολογία, η απογοήτευση, η απόρριψη από τις γυναίκες και όλα τα αστεία προκύπτουν από αναχρονισμούς. Πώς ήρθε στη… ζωή σας η Comicdom CΟΝ Athens; Θα δούμε φέτος και αναδρομική σας έκθεση. Από τις πρώτες χρονιές ήμουν εκεί ως επισκέπτης και στην συνέχεια ως δημιουργός. Φέτος έχω την τιμή και τη χαρά να είμαι ο τιμώμενος καλλιτέχνης και στην έκθεση θα υπάρχει ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα από το σύνολο της δουλειάς μου, εικονογραφήσεις, σκίτσα και κάποια αδημοσίευτα κόμικς σε πρώτη παρουσίαση! Wonder Woman φέτος 80 χρόνων. Είναι ένα κόμικ που διαβάζατε; Αποτελεί πιστεύετε και μια φιγούρα γυναικείας ενδυνάμωσης; Είναι μια ηρωίδα σύμβολο που μάχεται για το δίκαιο, την ελευθερία και κυρίως την αγάπη. Ανυπομονώ κι εγώ για την έκθεση, να μάθω περισσότερα γι’ αυτή γιατί δεν μπορώ να πω ότι έχω μεγάλη επαφή με τα υπερηρωικά κόμικς, πέρα από τις κινηματογραφικές μεταφορές τους. Κάποια φετινή συμμετοχή που ανυπομονείτε να δείτε; Το φεστιβάλ είναι μια πολύ καλή αφορμή για να γνωρίσεις νέους καλλιτέχνες και το έργο τους. Έχω ξεχωρίσει κάποιες συμμετοχές από τις αυτοεκδόσεις όπου συμμετέχουν και πολλοί φίλοι μου που με μεγάλη χαρά θα συναντήσω ξανά αυτό το τριήμερο! Ποιον καλλιτέχνη θαυμάζετε αυτή την περίοδο (ή γενικά) και γιατί; Θα έλεγα τον μεγάλο Ιταλό χιουμορίστα Altan. Μεγάλωσα με τα σκίτσα του και πάντα θαύμαζα τη δουλειά του. Είχα και την ευκαιρία να τον γνωρίσω από κοντά και να ανταλλάξουμε σκίτσα στην επίσκεψή του στην έκθεση που κάναμε στο Σύνταγμα το 2019 με τη Λέσχη Ελλήνων Γελοιογράφων. Χαμηλών τόνων και συμπαθητικός από κοντά, αστείρευτος και διαχρονικός στα σκίτσα του. Ταξιδεύετε μόνο και μόνο για να δείτε εκθέσεις στο εξωτερικό; Από πού έρχονται νέα στοιχεία έμπνευσης; Σχεδόν πάντα συνδυάζω κάθε ταξίδι μου με εκθέσεις και μουσεία και ποτέ δεν παραλείπω να επισκεφτώ τα τοπικά κομικσάδικα! Είναι βασικό για εμένα. Η έμπνευση βρίσκεται παντού, στις βόλτες, στις κουβέντες, στα αναγνώσματά μου. Διαχρονικά, τα προβλήματα και οι ανησυχίες του ανθρώπου είναι τα ίδια: ο φόβος για τον θάνατο, το νόημα της ζωής, αν αυτό που κάνουμε έχει αντίκτυπο στον διπλανό μας και ποιο είναι αυτό το αντίκτυπο. Προσπαθώ όλα αυτα να τα δείξω μέσα από ένα χιουμοριστικό στριπάκι με τρία καρέ. Επόμενα... σχέδιά σας; Μόλις ολοκλήρωσα την τριλογία του Ανώνυμου του Αθηναίου που κάνει την πρώτη εμφάνιση της στο τριήμερο του Comicdom CON Athens! Ένα κύκλος κλείνει και ανοίγει ένας νέος με καινούργιες αναζητήσεις και ιστορίες. Φυσικά συνεχίζω καθημερινά με σκίτσα και εικονογραφήσεις για Τα Νέα και ανυπομονώ για το φεστιβάλ που ξεκινάει! Θα τα πούμε εκεί! Λήδα Τσενέ: Wonder Woman – Η πρώτη γυναίκα υπερηρωίδα, η οποία εισέβαλε σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο Στο NEWS 24/7 για τη φετινή διοργάνωση μίλησε και η Διευθύντρια Επικοινωνίας, Καλλιτεχνικών και Εκπαιδευτικών προγραμμάτων της Comicdom Press και ιδρύτρια της Athens Comics Library Λήδα Τσενέ. Μιλήστε μας για τα φετινά θέματα της Comicdom CON Athens. Πώς επιλέχθηκαν; Κάθε χρόνο προσπαθούμε να παρουσιάσουμε ένα πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα, τονίζοντας με αυτόν τον τρόπο τη δυναμική και πλούσια γλώσσα των comics. Όπως χαρακτηριστικά λέει και το μότο της ομάδας μας "Celebrating Comic Book Diversity" θέλουμε να δείξουμε ότι η 9η Τέχνη έχει πολλά πρόσωπα και μπορεί να ικανοποιήσει όλες τις προτιμήσεις και ταυτόχρονα μπορεί να είναι κλασική, αλλά συνάμα επίκαιρη. Για φέτος έχουμε επιλέξει δύο διεθνείς εκθέσεις, πολύ διαφορετικές μεταξύ τους. "Ο Θρύλος της Wonder Woman" είναι μια έκθεση φόρος τιμής στην 80χρονη παρουσία της εμβληματικής ηρωίδας και μια αφορμή για σκέψη και προβληματισμό για όσα εκείνη συμβολίζει. Από την άλλη πλευρά, η έκθεση "Οι Ιστορίες μας, μας Έφεραν Εδώ" υπογραμμίζει πώς ο συνδυασμός δυνατών λέξεων και εικόνων μπορεί να δημιουργήσει ένα αποτέλεσμα που ευαισθητοποιεί, αλλά και κινητοποιεί για ένα τόσο επίκαιρο ζήτημα όσο το προσφυγικό, ενώ η έκθεση "Window Comics" φέρνει στο προσκήνιο ένα ακόμα κρίσιμο θέμα, την κλιματική αλλαγή. Και φυσικά, το πρόγραμμα του CCA δεν σταματά εκεί. Στη διάρκεια και των τριών ημερών του φεστιβάλ, μικροί και μεγάλοι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν εργαστήρια, συζητήσεις, προβολές και διαδραστικά events, πάντα έχοντας στο επίκεντρο την τέχνη που αγαπάμε. Τι να αναμένουμε από τους διεθνείς προσκεκλημένους φέτος; Οι διεθνείς προσκεκλημένοι μας φέτος αντιπροσωπεύουν ένα διαφορετικό ύφος, στυλ αλλά και αποτέλεσμα μέσα στο μεγάλο εύρος της 9ης Τέχνης. Ο Esad Ribic φέρνει την πιο mainstream προσέγγιση έχοντας εργαστεί σε δημοφιλείς τίτλους, όπως Secret Wars, Conan κ.α. Η Eva Hilhorst με τη σειρά της έρχεται να μας δείξει μια ανερχόμενη τάση,αυτή της δημοσιογραφίας με comics με έναν ρεαλισμό στην αποτύπωση της πραγματικότητας, ενώ η Tania Cardoso συνδυάζει τα comics με την έρευνα και το αστικό τοπίο. Παράλληλα ο Andrew Farago εκπροσωπεί την πιο θεωρητική και ιστορική μελέτη των comics με τη χρόνια εμπειρία του επιμελητή του Cartoon Art Museum,ενώ η Tea Rozman υπογραμμίζει μέσα από τη δουλειά του οργανισμού της τη δύναμη των comics ως εργαλείο ενδυνάμωσης κοινοτήτων. Wonder Woman ετών 80. Είναι ένα κόμικ που διαβάζατε; Αποτελεί πιστεύετε και μια φιγούρα γυναικείας ενδυνάμωσης; Νομίζω, ή τουλάχιστον θέλω να νομίζω, ότι όλοι έχουν διαβάσει τουλάχιστον μια ιστορία της Wonder Woman. Μια ηρωίδα με ελληνικές ρίζες, Αμαζόνα γαρ, η οποία από την πρώτη της εμφάνιση κέρδισε τις εντυπώσεις. Δεν θα μπορούσα και εγώ να μην διαβάζω τις ιστορίες της και αργότερα να τις μελετώ, με την άλλη μου ιδιότητα την πιο ακαδημαϊκή και φυσικά να τις εντάσσουμε στο εκπαιδευτικά προγράμματα του φεστιβάλ και της βιβλιοθήκης μας. Ούσα η πρώτη γυναίκα υπερηρωίδα η οποία εισέβαλε σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο και δεν χρειαζόταν κάποιον για να την σώσει, αλλά αντίθετα έσωζε η ίδια τον κόσμο, η Wonder Woman σίγουρα αποτελεί φιγούρα γυναικείας ενδυνάμωσης, δίνοντας φωνή αργότερα και σε πολλές γυναίκες δημιουργούς comics. Είναι η ελληνική δημιουργία στον χώρο των κόμικ πολλά υποσχόμενη και αναπτυσσόμενη; Αν σκεφτεί κανείς ότι κάθε χρόνο στο φεστιβάλ μας παρουσιάζουν τις δουλειές τους περισσότεροι από 100 δημιουργοί, νεότεροι και πιο καταξιωμένοι, και ότι κάθε χρόνο οι δουλειές που βλέπουμε είναι όλο και καλύτερες, ότι αρκετοί πια κάνουν διεθνή καριέρα, ότι όλο και περισσότεροι εκδοτικοί οίκοι επιλέγουν να εκδώσουν έλληνες δημιουργούς, ότι τα ράφια και οι βιτρίνες των βιβλιοπωλείων γεμίζουν με comics, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ναι, είμαστε σε μια περίοδο άνθησης και περιμένουμε να δούμε ακόμα περισσότερα. Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει το Φεστιβάλ; Όπως όλοι οι μικροί οργανισμοί που δραστηριοποιούμαστε στο χώρο του πολιτισμού στις μέρες μας, έτσι και εμείς έχουμε ως προτεραιότητα τη βιωσιμότητα μας, αναζητώντας τρόπους οι οποίοι θα μας επιτρέψουν να συνεχίσουμε για άλλα 16 χρόνια και όχι μόνο. Και φυσικά έχουμε και δημιουργικές προκλήσεις, καθώς επιδιώκουμε να παραμένουμε πάντα επίκαιροι, σε σύνδεση με το κοινό μας και πρωτότυποι, παρουσιάζοντας πάντα περιεχόμενο το οποίο είναι ενδιαφέρον και αναδεικνύει ακόμα περισσότερο την 9η Τέχνη. Ποια είναι τα δικά σας αγαπημένα κόμικ; Τα υπερ-ηρωικά τα ξαναδιαβάζω πλέον με το γιο μου, αλλά και εδώ είμαι αρκετά επιλεκτική καθώς προτιμώ τις παλαιότερες, κλασικές εκδοχές και ιστορίες των αγαπημένων υπερηρώων. Μου αρέσει περισσότερο να διαβάζω comics τα οποία ασχολούνται με θέματα καθημερινά. Το El Defeo της CeCe Bell, το Χαλασμένο Τηλέφωνο του Morten Durr (από τις εκδόσεις Ηλίβατον), αλλά και η επερχόμενη έκδοση από την Comicdom Press, Μια Χούφτα Γης του Γιώργου Τσαρδανίδη είναι αυτά που ξεχωρίζω αυτές τις ημέρες. Προτρέπετε τους γονείς να φέρουν τα παιδιά τους στην έκθεση; To Comicdom CΟΝ Athens από την πρώτη κιόλας διοργάνωσή του, το 2006, συμπεριέλαβε στο πρόγραμμά του μια σειρά ειδικά σχεδιασμένων εργαστηρίων για παιδιά. Και σίγουρα μια από τις πιο αγαπημένες μας στιγμές είναι να βλέπουμε μεγαλύτερους σε ηλικία να φέρνουν παιδιά στο φεστιβάλ και να γνωρίζουν μαζί, ξανά από την αρχή, αγαπημένους ήρωες. Σε συνεργασία με την Athens Comics Library και μέσα από τα εκπαιδευτικά προγράμματα που προσφέρουμε όλο το χρόνο, φιλοδοξούμε να δημιουργήσουμε την επόμενη αναγνωστική γενιά. Και για φέτος λοιπόν, εκτός από τις διεθνείς μας εκθέσεις οι οποίες αποτελούν ένα ερέθισμα για τους νεότερους φίλους της 9ης Τέχνης όχι μόνο να έρθουν σε επαφή με το εύρος του Μέσου, αλλά για να προβληματιστούν πάνω σε επίκαιρα ζητήματα, τα πρωινά του Σαββάτου και της Κυριακής είναι αφιερωμένα σε αυτούς. Επόμενες σκέψεις και σχέδια; Όπως είπα και πιο πάνω, θέλουμε το φεστιβάλ μας να συνεχιστεί πιο δυνατό και πιο δημιουργικό, να εμπλουτίσουμε το υλικό του Ψηφιακού Μουσείου Comics και να συνεχίσουμε να ενδυναμώνουμε τις κοινότητες μέσα από το έργο της Athens Comics Library. Info: Comicdom CΟΝ Athens 2022 / Παρασκευή 15, Σάββατο 16 και Κυριακή 17 Απριλίου, 11:00 - 21:30 / Ελληνοαμερικανική Ένωση, Μασσαλίας 22, Αθήνα και Πλατεία Κλαυθμώνος (είσοδος από Σταδίου), Είσοδος ελεύθερη / Πλήρες πρόγραμμα στην ιστοσελίδα του Φεστιβάλ. * Φράσεις του Κωνσταντίνου Σκλαβενίτη χρησιμοποιήθηκαν και από το αφιέρωμα "Εικόνες στα σύννεφα" της σειράς ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ1, "Ες αύριον τα σπουδαία". Και το σχετικό link...

Η Λήδα Τσενέ εξηγεί πώς μπορείς να μάθεις πράγματα απ΄τα κόμικς! Η εκπαιδευτική σύμβουλος του Comicdom μιλά για την αξία των κόμικς στην εκπαιδευτική διαδικασία ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ 10.12.2014 Θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε τα κόμικς ως ένα link που θα δώσει στα παιδιά ερεθίσματα να αναζητήσουν μόνα τους γνώση, να πειραματιστούν, να δημιουργήσουν, να συνεργαστούν και να αντιληφθούν τον κόσμο μέσα από μια πιο παιχνιδιάρικη και δημιουργική ματιά... Για ποιον λόγο τα κόμικς είναι ιδιαίτερα χρήσιμα στην εκπαίδευση; «Έμαθα ανάγνωση πριν πάω σχολείο, γιατί ήθελα να διαβάζω μόνος μου τα comic strips στις εφημερίδες και να μαθαίνω τι γίνεται παρακάτω, χωρίς να χρειάζεται να περιμένω τον πατέρα μου να μου διαβάσει τη συνέχεια» δηλώνει ο Jeff Smith, δημιουργός του δημοφιλούς κόμικ «Bone», συνοψίζοντας σε μια μόνο φράση μία από τις εκπαιδευτικές διαστάσεις των κόμικς. Σε έρευνα που διεξήχθη από τον Hutchinson το 1949, το 79% των καθηγητών υποστήριξε ότι τα κόμικς αποτελούν ισχυρό κίνητρο για μάθηση, ενώ το 79% είπε ότι αυξήθηκε η ατομική συμμετοχή. Τα κόμικς ενδεχομένως να παρουσιάζουν ένα πλεονέκτημα συγκριτικά με άλλες διδακτικές μεθόδους, αφού βασίζονται κυρίως στη δύναμη της εικόνας. Σύμφωνα με τον Versaci, «δημιουργούν ένα ανθρώπινο πρόσωπο για κάθε θέμα» με αποτέλεσμα να το καθιστούν πιο προσιτό. Επιπλέον, το γεγονός ότι η ανάγνωση ενός κόμικ είναι μια σύνθετη διαδικασία ταυτόχρονης ανάγνωσης εικόνων και λέξεων εκπαιδεύει τα παιδιά στην αποκωδικοποίηση και εκ νέου κωδικοποίηση οπτικών μηνυμάτων, καθώς και στην ικανότητα να σκέφτονται συνθετικά. Ένα επιπλέον στοιχείο που θα πρέπει να αναφέρουμε είναι η δυνατότητα συμμετοχής του αναγνώστη κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης ενός κόμικ. Το gutter, το κενό δηλαδή ανάμεσα στα καρέ, επιτρέπει στον καθένα από εμάς να πλάσει μια ιστορία μέσα στην ίδια την ιστορία. Και στο σημείο αυτό, φυσικά, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τη σημασία της αφήγησης στην εκπαιδευτική διαδικασία. Σύμφωνα με έρευνες, αλλά και εμπειρικές παρατηρήσεις, η πληροφορία που τοποθετείται μέσα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο αφήγησης απορροφάται και μένει πολύ πιο εύκολα στη μνήμη κάποιου, πόσο μάλλον όταν τοποθετείται στο πλαίσιο μιας εικονογραφημένης αφήγησης. Χρησιμοποιούνται πουθενά σήμερα ως εκπαιδευτικά εργαλεία; Στο εξωτερικό θα βρεις κόμικς σε κάθε σχολική, δημόσια και ακαδημαϊκή βιβλιοθήκη. Οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων τα χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο και συνέχεια αναπτύσσονται νέες διδακτικές μεθοδολογίες που εντάσσουν τα κόμικς στην εκπαιδευτική διαδικασία. Για παράδειγμα, το «Bone» του Jeff Smith που αναφέραμε και πιο πάνω (το οποίο κυκλοφορεί και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Jemma Press) χρησιμοποιείται σχεδόν σε όλα τα σχολεία στην Αμερική. Το Comic Book Project είναι επίσης μια πολύ ωραία πρωτοβουλία, που επιχειρεί να δώσει εργαλεία στα παιδιά προκειμένου να μπορέσουν όχι μόνο να δημιουργήσουν, αλλά και να αναπτύξουν κοινωνικές δεξιότητες. Το Reading With Pictures είναι μια ακόμα προσπάθεια για την προώθηση της φιλαναγνωσίας στα σχολεία μέσα από τα κόμικς. Τι λένε οι εκπαιδευτικοί; Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο συναντάμε εκπαιδευτικούς που θέλουν να μάθουν περισσότερα για τα κόμικς και αυτό με κάνει ιδιαίτερα χαρούμενη. Παλιότερα μας καλούσαν σε σχολεία να μιλήσουμε και οι δάσκαλοι μας κοιτούσαν σαν εξωγήινους. Τώρα έχουμε όλο και περισσότερες προτάσεις. Νομίζω ότι η νέα γενιά εκπαιδευτικών ψάχνεται να ανακαλύψει καινούργιους τρόπους για να προσεγγίσει τα παιδιά και τα κόμικς είναι σίγουρα ένας από αυτούς. Ποια είναι η δική σας πρόταση; Εμείς προσπαθούμε να ακολουθήσουμε την τάση που λέει ότι η εκπαίδευση είναι μια ανοιχτή διαδικασία που συμβαίνει εντός και εκτός της σχολικής τάξης. Θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε τα κόμικς ως ένα link που θα δώσει στα παιδιά ερεθίσματα να αναζητήσουν μόνα τους γνώση, να πειραματιστούν, να δημιουργήσουν (χωρίς να φοβούνται το λάθος ή την αποτυχία, γι' αυτό και όλα τα εργαστήριά μας είναι χωρίς γόμες), να συνεργαστούν και να αντιληφθούν τον κόσμο μέσα από μια πιο παιχνιδιάρικη και δημιουργική ματιά. «Τρέχουμε» εργαστήρια από το 2008 σε σχολεία, βιβλιοθήκες και μουσεία. Μιλάμε με εκπαιδευτικούς, βιβλιοθηκονόμους, γονείς και παιδιά κάθε ηλικίας. Στόχος μας είναι να συστήσουμε στο ελληνικό κοινό τη δυναμική και το εύρος του αφηγηματικού μέσου που λέγεται «κόμικς» και να προσπαθήσουμε να χτίσουμε, όσο αυτό είναι δυνατόν, μια νέα γενιά αναγνωστών αλλά και να βοηθήσουμε τους εκπαιδευτικούς να τα εντάξουν στη μαθησιακή διαδικασία. Εσύ διαβάζεις κόμικ; Η αλήθεια είναι ότι παλιότερα διάβαζα περισσότερο. Τώρα έχω τη «στοίβα της ντροπής» δίπλα στο κρεβάτι μου και προσπαθώ να κάνω catch up. Ευελπιστώ ότι τώρα που θα εγκαινιάσουμε τη δανειστική βιβλιοθήκη της Comicdom Press θα περνάω περισσότερες ώρες διαβάζοντας κόμικς. Από υπερηρωικά, μου αρέσει πολύ ο «Daredevil». Αλλά, γενικά, προτιμώ την πιο ανεξάρτητη σκηνή. Τα αγαπημένα μου... όλα του Chris Ware και του Seth. Το «Strangers in Paradise» του Terry Moore και τo «Concrete» του Paul Chadwick. Εδώ το λινκ