Search the Community

Πώς να μιλήσεις στα παιδιά για το Πολυτεχνείο και τη μαζική εξέγερση των νέων ανθρώπων του ’73; «Ένα παραμύθι που δεν λέει παραμύθια», γραμμένο από τον Γιώργο Κτενά και εικονογραφημένο από τον John Antono δίνει τις απαντήσεις για μια πραγματικότητα που έγινε μύθος. «Τι σημαίνει εξέγερση; Τι είναι το Πολυτεχνείο; Πώς μπορεί κάποιος να σκοτώσει ένα πεντάχρονο;» ρωτά τον παππού του ο μικρός πρωταγωνιστής του «Ένα Παραμύθι που δεν λέει Παραμύθια» (εκδόσεις Red N’ Noir, 48 σελίδες) βλέποντας το μνημείο για τον πεντάχρονο Δημήτρη Θεοδώρα, τον μικρότερο νεκρό του Πολυτεχνείου που πέθανε από πυρά στρατιωτικής περιπόλου στου Ζωγράφου, το μεσημέρι της 17ης Νοεμβρίου του 1973. «Ο Παππούς πήρε από το χέρι το μικράκι. “Πάμε μια βόλτα, έναν περίπατο, δεν μπορώ να καθίσω άλλο εδώ πέρα”. Τα μάτια του παππού γυάλιζαν. Έτοιμα να εκραγούν από τα δάκρυα. Μέχρι και το παιδί το κατάλαβε» γράφει ο Γιώργος Κτενάς στο ωραίο παραμύθι του για τις δραματικές μέρες του Νοέμβρη. Ένα παραμύθι υπό την έννοια των φανταστικών χαρακτήρων, όχι όμως και φανταστικών γεγονότων. Όλα όσα αφηγείται ο παππούς στον εγγονό είναι πέρα για πέρα αληθινά. Τα θύματα του Νοέμβρη του ’73 ήταν αληθινοί άνθρωποι που εξεγέρθηκαν ενάντια στη δικτατορία διεκδικώντας «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία» όσο κι αν οι δράστες προσπάθησαν να υποβαθμίσουν το έγκλημα, να σβήσουν τα ίχνη, να αποσιωπήσουν την πραγματικότητα, να συσκοτίσουν τις έρευνες, να θάψουν την αλήθεια. «Πέσαμε για ύπνο την 20ή Απριλίου το βράδυ του 1967 και το πρωί της 21ης ξυπνήσαμε με χούντα. Υπήρχε παράξενος θόρυβος έξω από τα παραθύρια μας, ήταν ο ήχος από τα τανκς που είχαν βγει στους δρόμους. Δύο συνταγματάρχες, ο Γιώργος Παπαδόπουλος και ο Νικόλας Μακαρέζος, κι ένας ταξίαρχος, ο Στυλιανός Παττακός, στρατιωτικοί όλοι τους δηλαδή, ήταν επικεφαλής της χούντας» συνεχίζει ο παππούς. Ο μικρός όμως αρχίζει να μπερδεύεται. Πολλές άγνωστες λέξεις, δύσκολες έννοιες, ακατανόητα λόγια. Ο παππούς δεν το βάζει κάτω. Συνεχίζει γιατί όσο δύσκολο και κουραστικό κι αν είναι να περιγράψεις σε έναν πεντάχρονο τι ήταν η δικτατορία και τι έκανε στην Ελλάδα, άλλο τόσο απαραίτητο είναι να μάθουν από μικρά τα παιδιά τι σημαίνει δημοκρατία και ποια ήταν η ιστορία του τόπου τους. Η δικτατορία «βασάνιζε τους αναρχικούς, τους κομμουνιστές, όποιον ήταν εχθρός της τον έβαζε στη φυλακή, τον έστελνε εξορία σε ξερονήσια, τον έπαιρνε από την οικογένειά του, τους φίλους του, τη ζωή του. Στο τέλος φυλάκισαν ακόμη και τους δικούς τους. Καταλαβαίνεις;». Ο μικρός δεν καταλαβαίνει πολλά αλλά έχει μια ακόρεστη δίψα να μάθει, όπως όλα τα παιδιά. Το μεγαλύτερο λάθος των ενηλίκων είναι να αφήνουν αναπάντητες τις ερωτήσεις των παιδιών θεωρώντας τες ανόητες, επαναλαμβανόμενες, παιδιάστικες. Και το αμέσως επόμενο είναι να μη λένε στα παιδιά την αλήθεια γιατί τάχα δεν θα καταλάβουν. Υπάρχουν τρόποι να πεις όλη την αλήθεια και να ανταποκριθείς σε κάθε απορία του παιδιού βοηθώντας το να κατανοήσει καλύτερα τον κόσμο και να αποκτήσει από νωρίς τα εφόδια για να γίνει ενεργός και ευαίσθητος πολίτης. Αυτό επιδιώκει ο παππούς του «Παραμυθιού» και το ίδιο ακριβώς προσπαθούν ο Γιώργος Κτενάς και ο John Antono. Και τα καταφέρνουν περίφημα να περιγράψουν μια από τις πιο μελανές σελίδες της νεοελληνικής ιστορίας, αυτήν της επταετούς δικτατορίας, η οποία γύρισε όμως με μια από τις πιο ηρωικές κινητοποιήσεις μιας σημαντικής μερίδας του πληθυσμού και, κυρίως, της νεολαίας. Ο Κτενάς, μέσω του παππού, δεν αρκείται μόνο στα γεγονότα του Πολυτεχνείου. Μιλά για τον Μεταξά, τον Χίτλερ, τον Μουσολίνι και τη Χρυσή Αυγή για να δείξει ότι ο φασισμός δεν είναι προϊόν παρθενογένεσης και δεν εμφανίστηκε στην Ελλάδα το 1967 από το πουθενά, ούτε και έσβησε με την πτώση της χούντας. Δεν χαρίζεται στους «νοικοκυραίους» και τους «νομοταγείς» πολίτες που ανέχθηκαν τη χούντα ή και συντάχθηκαν μαζί της γοητευμένοι από το τρίπτυχο «ησυχία, τάξη και ασφάλεια» και κραυγάζοντας υπέρ «πατρίδος, θρησκείας και οικογένειας». Γι’ αυτό και στους ηθικούς αυτουργούς του επταετούς εγκλήματος αντιπαραβάλλει τις ηρωικές προσωπικότητες των αγώνων του λαού που κράτησαν ψηλά τη σημαία της αντίστασης και της αξιοπρέπειας, τον Κώστα Περρίκο, τον Γρηγόρη Λαμπράκη, τον Περικλή Κοροβέση. Και καταλήγει στα τραγικά γεγονότα της νύχτας του Πολυτεχνείου, τα οποία αφηγείται με όση ακρίβεια και όση έκταση απαιτείται για να τα κατανοήσει ένα μικρό παιδί. Σε ολόκληρο το «Παραμύθι» την αφήγηση υπηρετούν ιδανικά τα σκίτσα του John Antono σε χρώματα της Crispy Shift, ενώ η έκδοση συνοδεύεται από ένα σύντομο «Χρονολόγιο της Δικτατορίας» και την πλήρη λίστα των αποδεδειγμένα νεκρών των γεγονότων του Πολυτεχνείου. ● Παρουσίαση του βιβλίου «Πολυτεχνείο: ένα παραμύθι που δεν λέει παραμύθια» Σάββατο 16 Νοεμβρίου, 20.30, Red n’ Noir, Δροσοπούλου 52, Αθήνα. Ομιλητές: John Antono (σκιτσογράφος), Μπάμπης Μπαλτάς (μέλος της Παιδαγωγικής Ομάδας Σκασιαρχείο), Γιώργος Οικονόμου (διδάκτορας Φιλοσοφίας, μέλος του αντιδικτατορικού κινήματος) και ο Γιώργος Κτενάς. Συντονίζει η δημοσιογράφος Ελευθερία Κουντουρά. Είσοδος ελεύθερη. Και το σχετικό link...