Αναζήτηση στην Κοινότητα

Ο σκιτσογράφος Ζακ Ταρντί ζωγραφίζει ένα από τα μεγάλα έργα του τρομερού παιδιού του νεο-πολάρ. O Ζαν-Πατρίκ Μανσέτ, τρομερό παιδί του νεο-πολάρ, αναδύθηκε απ’ τις στάχτες του ’68, έλαμψε δυνατά και χάθηκε σχετικά γρήγορα. Περιέγραψε το χάος ή, αν θέλετε, το κενό που δημιουργήθηκε στη γαλλική κοινωνία μετά την εξέγερση, τότε που οι από πάνω κατέλυαν κάθε μορφή αντίστασης και αμφισβήτησης. Ανέδειξε μια σειρά αντιήρωες χαμένους από χέρι καθώς πουλούσαν ακριβά το τομάρι τους. Το «Μελαγχολικό κομμάτι της Δυτικής Ακτής» – σε μετάφραση Θοδωρή Τσαπακίδη – εκδόθηκε και επανεκδόθηκε από την Άγρα, ενώ πριν από λίγους μήνες ο ιστορικός οίκος κυκλοφόρησε το βιβλίο ως κόμικ, με πρόλογο του Φρανσουά Γκερίφ. Ο πολυβραβευμένος σκιτσογράφος Ζακ Ταρντί, γνωστός στην Ελλάδα από την «Κραυγή του λαού» (Εκδ. ΚΨΜ) – για την Κομμούνα του Παρισιού, του Ζαν Βοτρίν – σέβεται απόλυτα το κείμενο καθώς το διασκευάζει σε γκριζόμαυρες εικόνες. Ο σπουδαίος κομίστας, έχοντας ζωγραφίσει όλα τα μυθιστορήματα του Μανσέτ, ενσωματώνει στην πένα του τον σκληρό κόσμο του συγγραφέα, σκηνογραφεί την επωαζόμενη δυστοπία της κοινωνίας με παγωμένα καρέ που επιταχύνονται συχνά πυκνά. «Το μελαγχολικό κομμάτι της Δυτικής Ακτής» δημοσιεύτηκε πριν από σαράντα περίπου χρόνια και δεν έχει χάσει τίποτε από την κοινωνική ματιά και τη φρεσκάδα του. Ούτε από τη μουσική του υπόκρουση με τζαζ της Δυτικής Ακτής των 50’s. Σε αυτή την αιματηρή ιστορία πρωταγωνιστεί ο Ζορζ Ζερφό, πρώην στασιαστής και νυν ανερχόμενος χαρτογιακάς, με γυναίκα και παιδιά, με ωράριο και διακοπές. Ο προσωπικός κόσμος του Ζερφό περιλαμβάνει ποσότητες Cutty Shark, μπέρμπον και τσιγάρων· πάνω απ’ όλα κουλ τζαζ: Τζέρι Μάλιγκαν, Τσίκο Χάμιλτον, Τζίμι Τζιούφρε και αρκετούς άλλους. Η πρώτη αφηγηματική σεκάνς είναι ακριβώς ίδια με την τελευταία: «Και συνέβαινε καμιά φορά αυτό που συμβαίνει τώρα: ο Ζορζ Ζερφό τρέχει με το αμάξι του στον εξωτερικό περιφερειακό. Μπήκε στην Πορτ ντ’ Ιβρί. Είναι δύο και μισή το πρωί, ίσως τρεις και τέταρτο... Τα Ι.Χ. κινούνται με μεγάλη ταχύτητα, πολύ πάνω από το επιτρεπτό όριο. Αρκετοί οδηγοί είναι μεθυσμένοι. Ο Ζορζ Ζερφό είναι... Στο μυαλό του Ζορζ Ζερφό υπάρχει σκοτάδι και σύγχυση· ασαφώς μπορούμε να διακρίνουμε κάποιες αριστερές ιδέες... Μέσα από δύο ηχεία – ένα κάτω από το ταμπλό, ένα στο πίσω μέρος – ακούγεται σε χαμηλή ένταση η μουσική που παίζει το κασετόφωνο, τζαζ στο στιλ West Coast». Στο ενδιάμεσο ο μικροαστός υπάλληλος Ζερφό έχει σκοτώσει μερικούς σκληρούς τύπους, έχει χτυπηθεί άγρια, τον έχουν κλέψει, έχει κάνει έρωτα με μια καλοφτιαγμένη πλούσια διανοούμενη· τη δολοφόνησαν· και έχει πάρει εκδίκηση από τον πλαδαρό δικτατορίσκο Αλόνζο Έμεριχ, εξόριστο απ’ τον Άγιο Δομήνικο, για το λουτρό αίματος που επέβαλε εκεί. Η ίντριγκα εν είδει road movie μπλέκει από καθαρή τύχη τον Ζερφό σε περιπέτειες απ’ το Παρίσι μέχρι τις Άλπεις και πάλι πίσω: «Δεν υπάρχει τρόπος να πούμε συγκεκριμένα πού θα καταλήξουν τα πράγματα για τον Ζορζ Ζερφό... Στον ευρύτερο κύκλο θα ανατραπούν οι σχέσεις παραγωγής στις οποίες πρέπει να αναζητήσουμε την αιτία...». INFO Ζαν-Πατρίκ Μανσέτ «Το μελαγχολικό κομμάτι της Δυτικής Ακτής» Εκδόσεις Άγρα Σελ.: 80 Τιμή: 14 ευρώ Και το σχετικό link...

09.08.2014 Το λογοτεχνικό «έγκλημα» σε κόμικ ΣΠΥΡΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Η μεταφορά σε γκράφικ νόβελ του πρώτου μέρους της τριλογίας «Millennium» (φωτ.) είναι η διασκευή σε κόμικς του «Κοριτσιού με το τατουάζ». ΕΤΙΚΕΤΕΣ: Η αστυνομική λογοτεχνία δίνει ωραιότατα σενάρια στον κινηματογράφο – πρόσφατα είδαμε τα με ελληνικό χρώμα «Δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου» της Πατρίσια Χάισμιθ, ενώ ο Μάρτιν Σκορσέζε ετοιμάζει να μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη τον «Χιονάνθρωπο» του Τζο Νέσμπο, είδηση που εξιτάρει τους απανταχού αμέτρητους φαν του. Δίνει ωραιότατα σενάρια και στα κόμικς, όπου η αφηγηματική αμεσότητα και ταχύτητα του μέσου προσφέρει διαφορετικές οπτικές σε αγαπημένα αναγνώσματα. Πριν από λίγο καιρό κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ψυχογιός η μεταφορά σε γκράφικ νόβελ του πρώτου μέρος της τριλογίας «Millennium» από τους Σιλβέν Ρουνμπέρ (σενάριο) και Χοσέ Χομς (σχέδιο). Πρόκειται για κόμικς διασκευή στο «Κορίτσι με το τατουάζ», ένα από τα τρία βιβλία-θρύλος του Στιγκ Λάρσον, του επίμονου συγγραφέα και δημοσιογράφου που έφυγε νωρίς από τη ζωή, αφού όμως είχε παραδώσει τα χειρόγραφά του σε εκδότη, και δεν πρόλαβε ποτέ να δει το φαινόμενο που ακολούθησε. (Φίλη Ελληνοσουηδή μού έχει αναφέρει πως ο Στιγκ Λάρσον είναι κάτι σαν τοπικός ήρωας για τους Σουηδούς.) Το κόμικς παραμένει σε γενικές γραμμές πιστό στο ύφος και στα δρώμενα του βιβλίου, χωρίς όμως να καταφέρνει να ξεδιπλώσει σε όλο τους το εύρος τους χαρακτήρες και την πλοκή, και κατ’ επέκταση να αποδώσει το μεγαλείο του πρωτότυπου κειμένου – κάτι τέτοιο ούτε οι ταινίες τα κατάφεραν. Πρόκειται, ωστόσο, για ένα ιδανικό συμπλήρωμα για τους φαν, ενώ δεν είναι η πρώτη φορά που διασκευάζεται σε κόμικς, καθώς παρόμοιο εγχείρημα είχε γίνει και πριν από δύο χρόνια και από την DC/Vertigo. Στα ελληνικά βιβλιοπωλεία έχουμε δει ακόμη κάποια αστυνομικά βιβλία διασκευασμένα σε κόμικς. Εξέχουσα θέση έχει το «Μελαγχολικό κομμάτι της Δυτικής Ακτής» (συν-έκδοση Αγρα και Βαβέλ). Εκεί το κείμενο και τα σχέδια, αναμεμειγμένα με συνοχή, φαντάζουν σε ιδανικό ταίριασμα. Το ύφος του Γάλλου συγγραφέα Ζαν Πατρίκ Μανσέτ, που πρόσθεσε νέα στοιχεία και τζαζ ήχο στο γαλλικό αστυνομικό μυθιστόρημα, με αιχμηρή και δυναμική γραφή και έναν καταιγισμό ωμών σκηνών –έχει ειπωθεί πως η σκηνοθετική φόρμα στο κινηματογραφικό «Μίσος» του Ματιέ Κασοβίτς έχει βασιστεί στον αφηγηματικό τρόπο του Μανσέτ–, έδεσε με αρμονία με τις άμεσες γραμμές του εξαιρετικού Γάλλου σχεδιαστή Tardi, που με άνεση μπερδεύει το καρτούν με τον ρεαλισμό, δημιουργώντας εικόνες που γοητεύουν και ξυπνούν συναισθήματα (εμείς που δεν μιλάμε τη γαλλική, περιμένουμε πώς και τι από τη Fantagraphics το αριστούργημά του «It was the war of the trenches», ήταν ο πόλεμος των χαρακωμάτων, έκδοση που θα συμπέσει με τα εκατό χρόνια από τον Α΄ Παγκόσμιο). Σε αυτή την κατηγορία συναντάμε το κόμικς «Το σκυλί των Μπάσκερβιλ» (εκδ. Μεταίχμιο). Οι Βρετανοί I.N.J. Culbard (σχέδιο) και Ian Edginton (κείμενα), με σεβασμό στο πρωτότυπο κείμενο του Κόναν Ντόιλ, στον ιδιόμορφο χαρακτήρα του αξεπέραστου ντετέκτιβ Σέρλοκ Χολμς και στην ομιχλώδη βικτωριανή ατμόσφαιρα που περιβάλλει τα σκηνικά, επιτυγχάνουν ένα ευχάριστο ανάγνωσμα – σε πρωτότυπες αγγλικές εκδόσεις υπάρχουν σε κόμικς και τα τέσσερα μυθιστορήματα του Ντόιλ από τους ίδιους δημιουργούς. Τέλος, σε κόμικς έχει μεταφερθεί και ένα από τα πιο σημαντικά βιβλία του προσφιλούς Μεξικανού συγγραφέα Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ, το «Με τέσσερα χέρια» (στα ελληνικά εκδ. Μαμουθκόμικς) με τον Ameziane στην προσαρμογή και στο σχέδιο. Πρόκειται για ένα από τα πιο καλογραμμένα αστυνομικά όπου μέσα σε έναν κυκεώνα επαναστάσεων, μαφίας και κατασκοπείας, δύο μάχιμοι δημοσιογράφοι ρισκάρουν για να ρίξουν φως πάνω στους μυστικούς φακέλους της Λατινικής Αμερικής. Το συγκεκριμένο κόμικς υποσχόταν πως θα συνεχιστεί, όμως το επόμενο μέρος δεν εκδόθηκε ποτέ. Οπως γίνεται συχνά. Ενώ το αστυνομικό μυθιστόρημα έχει πολλούς και φανατικούς αναγνώστες, στα κόμικς τα πράγματα είναι περίεργα. Οι εκδότες, ποντάροντας (προφανώς) στην αγάπη του κοινού για το λογοτεχνικό «έγκλημα», δοκίμασαν τα παραπάνω τέσσερα γκράφικ νόβελ. Αν εξαιρέσουμε τον πρώτο τόμο του «Millennium», που μόλις κυκλοφόρησε, αλλά μακάρι να πάει καλά καθώς είναι μια αξιόλογη έκδοση, τα υπόλοιπα τρία, από καιρό στα ράφια, δεν φάνηκε να «περπάτησαν» ιδιαίτερα. Ούτε το αριστούργημα των Tardi και Μανσέτ. Και είναι κρίμα. Το κόμικς εξελίσσεται και δοκιμάζει –στο φεστιβάλ της Ανγκουλέμ παρουσιάζονται θαυμάσιες δουλειές, για να μη μιλήσουμε για τις φαντεζί υπερπαραγωγές στο Comic Con του Σαν Ντιέγκο– και στα μέρη μας φτάνει ένας δειλός απόηχος. Γιατί, γνώμη μου και παράπονό μου, το κοινό των κόμικς στην Ελλάδα δεν έχει βρει ακόμη γερά θεμέλια. http://www.kathimerini.gr/779296/article/politismos/vivlio/to-logotexniko-egklhma-se-komik