Αναζήτηση στην Κοινότητα

Μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη με αφορμή τη χτεσινή παρουσία της Σατραπί στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Η Ακροδεξιά μολύνει την κοινωνία Η διάσημη Ιρανή κομίστα, Μαρζάν Σατραπί, σχεδιάστρια, ζωγράφος και σκηνοθέτις ήρθε στην Αθήνα από τη Γαλλία, όπου ζει εξόριστη, και μίλησε στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση | EPA / CLAUNDIO ONORATI Συντάκτης: Βένα Γεωργακοπούλου Μας γείωσε λιγουλάκι η Μαρζάν Σατραπί, όλες εμάς που πήγαμε χθες βράδυ να την ακούσουμε στη Στέγη με το γκράφικ νόβελ της «Περσέπολις» στις καρδιές μας και την ιρανική μαντίλα να μας κάθεται στο στομάχι. Ούτε πολιτικά συνθήματα ούτε πύρινη καταδίκη των μουλάδων ούτε τίποτα το μονόπλευρο και μαύρο-άσπρο. Μόνο απλότητα, ανθρωπιά, αλήθεια και χιούμορ από μια πληθωρική, τρομερά εκφραστική, αθυρόστομη, αστεία και σοφή 47χρονη πια γυναίκα, που μας κάνει παρέα εδώ και χρόνια. Το 2000 κυκλοφόρησε στη Γαλλία το κόμικς που την καθιέρωσε αστραπιαία, για μια μικρούλα που ζει την ισλαμική επανάσταση στην Τεχεράνη και καθόλου δεν της αρέσει. Εγινε και υπέροχη ταινία, που παίχτηκε σε όλο τον κόσμο και ενόχλησε τους μουλάδες. Ακολούθησαν πολλά και θαυμαστά στον χώρο της τέχνης, βιβλία και ταινίες, μακριά πάντα από την πατρίδα της, το Ιράν. Αν επιστρέψει θα τη συλλάβουν, όπως λέει. Και τελευταία, πέρασε στη σκηνοθεσία ταινιών που δεν βασίζονται σε δικά της κείμενα - ναι, είναι δυνατόν, δείτε το Voices και θα πεισθείτε. Μας γείωσε, αλλά και μας αποζημίωσε συγχρόνως η Γαλλο-ιρανή Μαρζάν Σατραπί, συνομιλώντας με τη δημοσιογράφο Αννα Δαμιανίδη, στην κατάμεστη Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. Γιατί κάλυψε τα πάντα, από το Ιράν και τις γυναίκες του μέχρι την Ελλάδα και την κρίση της. Ας αρχίσουμε από την τελευταία. «Γινόμουν έξαλλη όταν άκουγα τι λένε για σας. Και μόνο το κοπιράιτ να σας πληρώναμε για το θέατρο που ανακαλύψατε και την Αναγέννηση που γεννήσατε, θα έπρεπε να σας δίναμε δισεκατομμύρια και δισεκατομμύρια ευρώ. Από αντίδραση κι εγώ αποφάσισα να καπνίζω επιδεικτικά μόνο δικά σας τσιγάρα, τα Sante. Κούτες ολόκληρες. Κρίμα που τα κατάργησαν», είπε. Πάμε τώρα στο θέμα του Ιράν και των γυναικών του, στο οποίο επέμενε πολύ και η φεμινίστρια Δαμιανίδη. «Κατ' αρχάς, δεν θεωρώ τον εαυτό μου εκπρόσωπο των νέων του Ιράν, έχω να πατήσω εκεί το πόδι μου πάνω από δεκαεφτά χρόνια», ξεκαθάρισε η Σατραπί. «Παρακολουθώ, φυσικά, τι γίνεται, αλλά σιχαίνομαι και δεν θέλω να ανήκω σε κανενός είδους διασπορά, που ζει με νοσταλγία και χαζές ωραιοποιήσεις του παρελθόντος. Πιστεύω ότι στο Ιράν κάποια στιγμή τα πράγματα θα αλλάξουν, αλλά όχι με τη βία, η βία δεν αλλάζει τίποτα. Χρειάζονται αλλαγές σε βάθος, με ρίζες στην ιρανική κοινωνία. Καμία δικτατορία δεν αντέχει για πολύ, εδώ η Σοβιετική Ενωση με κοτζάμ KGB και κατέρρευσε», είπε. Και φρόντισε να μας απαλλάξει από κάποιες απλουστεύσεις γύρω από το Ιράν. «Επί σάχη, για παράδειγμα, ναι, φορούσαμε μίνι ζιπ, τις πιο κοντές στον κόσμο, όχι φούστες, ζώνες καλύτερα θα τις έλεγα», είπε. «Στη Δύση, όμως, η μίνι φούστα πήγαινε μαζί με ένα ολόκληρο κίνημα, εξέφραζε τη σεξουαλική επανάσταση, οι γυναίκες δήλωναν με αυτήν: "Μπορώ κι εγώ να κάνω σεξ ελεύθερα, όπως ο άνδρας". Εμείς στο Ιράν τις φορούσαμε και συγχρόνως φυλάγαμε την παρθενιά μας περιμένοντας τον γαμπρό. Επί σάχη οι γυναίκες είχαν πολλά δικαιώματα, είναι αλήθεια. Αλλά τι να τα κάνεις όταν έχεις τρία παιδιά, δεν δουλεύεις και θέλεις να πάρεις διαζύγιο; Σήμερα οι Ιρανές έχουν πολύ λιγότερα δικαιώματα, αλλά σπουδάζουν, γεμίζουν τα πανεπιστήμια. Είναι δυναμικές, πεισματάρες και φοβερά αγωνίστριες. Θυμώνω όταν ταυτίζουν το Ιράν με τη Σαουδική Αραβία. Τι σχέση έχουμε με αυτούς; Μια θεία μου 90 χρονώ οδηγεί φορτηγό». Δεν πιστεύει πια στην πολιτική η Μαρζάν Σατραπί, έτσι είπε αυτή που είχε τόσο δυναμικά σταθεί στο πλευρό του Τζαφάρ Παναχί, όταν τον έριξαν οι μουλάδες στη φυλακή. Και πώς θα αλλάξει, λοιπόν, ο κόσμος; «Μόνον αν αλλάξουμε εμείς θα αλλάξει η κοινωνία», απάντησε. Μη βιαστείτε να την πείτε «γλυκανάλατη». Εχει μέσα της θυμό και τσαγανό. «Αν δέρναμε καμιά φορά τους ακροδεξιούς, αν λέγαμε καθαρά και ξάστερα ότι είναι μαλάκες, ίσως κάτι να γινόταν. Γιατί έχεις την Αριστερά, που μας λέει να καταλάβουμε, να αναλύσουμε, να εξηγήσουμε γιατί κάποιοι θεωρούν ότι οι πρόσφυγες είναι "άγρια ζώα", ψηφίζουν τη Μαρίν Λεπέν και τον Ντόναλντ Τραμπ. Ε, δεν θέλω να τους καταλάβω, μολύνουν την κοινωνία με τις ιδέες τους». Η Ευρώπη, όπου ζει, αλλά και οι ΗΠΑ, στις οποίες πηγαινοέρχεται για τα κινηματογραφικά της, την ανησυχούν πολύ. «Η ανθρωπότητα δεν βρίσκεται στην καλύτερη στιγμή της», είπε. «Χωρίς κατανόηση, χωρίς συμπάθεια δεν νοείται κοινωνία. Οταν ήρθα στα 14 χρόνια μου στην Ευρώπη, εντάξει, είχα βίζα, δεν ήμουν παράνομη. »Αλλά κι εγώ από κάποιο πόλεμο και κάποιες βόμβες έφευγα που έπεφταν στην Τεχεράνη. Ηρθα να σωθώ, ούτε να βιάσω κανέναν ούτε να σας πάρω τις δουλειές σας». Πηγή

Προσευχή στην Αγία Σοφία Ο μικρός μουσουλμάνος προσεύχεται. Σχέδιο του Ουίλ Άισνερ Ένας μικρός μουσουλμάνος προσεύχεται στην Αγία Σοφία. Ο πρωτοπόρος των κόμικς Ουίλ Άισνερ κάνει μια σπουδή στη θρησκευτικότητα – που δεν μοιάζει σε τίποτα με το Κοράνι που διαβάζεται κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού στο μνημείο ούτε με τις διαμαρτυρίες των θρησκόληπτων στην Ελλάδα [ΤΒJ] Γύρω στα μέσα της δεκαετίας του 1960, ο Ουίλ Άισνερ βρέθηκε στην Τουρκία. Εκείνη την εποχή, ο δημιουργός του Spirit και εισηγητής του όρου graphic novel, ταξίδευε συχνά για τις ανάγκες του P*S – The Preventive Maintenance Monthly, ενός μηνιαίου εντύπου τεχνικού περιεχομένου που εξέδιδε, μαζί με μερικούς από τους καλύτερους ομότεχνούς του, για τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις από το 1951 ως το 1971 – το έντυπο είχε κυκλοφορήσει για ένα διάστημα και στην Ελλάδα –, κι έστελνε στη σύζυγό του εικονογραφημένες επιστολές με τις εντυπώσεις του από τα διάφορα μέρη που επισκεπτόταν. Τα σχέδιά του είναι πρόχειρα αλλά δεξιοτεχνικά, και έχουν εκείνη τη βαθιά ανθρωπιά που χαρακτηρίζει τις πιο προσωπικές σελίδες του. Όταν επισκέφθηκε την Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη, «μια από τις πιο όμορφες εκκλησίες του κόσμου... μεγάλη σαν τον Grand Central Station», την προσοχή του τράβηξε ένα εννιάχρονο αγοράκι γονατισμένο μπροστά σε ένα ανοιχτό Κοράνι. Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Ουιλ Άισνερ σχεδίαζε την Αγία Σοφία. Τον Οκτώβριο του 1946, την είχε απεικονίσει, να διαγράφεται αχνά πίσω από μια διάφανη κουρτίνα, στο πρώτο ολοσέλιδο καρέ μιας περιπέτειας του Σπίριτ, η οποία, όπως προειδοποιούσε με μοιραίο ύφος η αισθησιακή συμπρωταγωνίστρια, «δεν είναι για μικρά παιδιά», σαν εκείνο που θα σκιτσάριζε είκοσι χρόνια αργότερα... Όπως στο θαυμάσιο αυτό καρέ, η χαρακτηριστική σιλουέτα της Αγίας Σοφίας έχει χρησιμοποιηθεί συχνά σαν εικαστική συντομογραφία που επιτρέπει στον δημιουργό να τοποθετήσει ένα εικονογραφημένο αφήγημα στην Κωνσταντινούπολη του 1914, όπως ο Ζακ Ταρντί στο Adieu, Brindavoine (1972): Τα υπόλοιπα στοιχεία του ντεκόρ μπορούν να δηλώσουν την χρονική περίοδο στην οποία διαδραματίζεται το αφήγημα. Ο Φιλίπ Φρανκ δεν έχει παρά να σχεδιάσει καράβια διαφορετικού τύπου για να τοποθετήσει το ίδιο περίπου πλάνο πολλές δεκαετίες αργότερα στο πρώτο επεισόδιο της σειράς Largo Winch του Ζαν Βαν Αμ (1990): Σε ένα καθαρά ιστορικό εικονογραφημένο αφήγημα, όπως η Βυζαντινή (1984), το τρίτο επεισόδιο των περιπετειών του Βάσκο, ο Ζιλ Σαγιέ απεικονίζει την Αγία Σοφία του 14ου αιώνα από πολλές διαφορετικές οπτικές γωνίες και αναπαριστά το εσωτερικό της, σε μια από τις τελευταίες αναλαμπές του «ένδοξού μας βυζαντινισμού»: Το σχέδιο που έστειλε ο Ουίλ Άισνερ στη γυναίκα του είναι πολύ πιο αφαιρετικό, ακριβώς επειδή δεν ανήκει σε κάποιο αφήγημα με αρχή, μέση και τέλος. Ή μάλλον, ακριβώς επειδή αποτελεί τμήμα μιας ταξιδιωτικής αφήγησης χαμηλών τόνων και ιδιωτικής χρήσης, δεν θα μπορούσε να τοποθετηθεί σε κάποιο συγκεκριμένο ιστορικό ή γεωγραφικό πλαίσιο χωρίς το επεξηγηματικό σημείωμα, ούτε να παραπέμψει σε χολυγουντιανές «τιμές μεγάλες της φυλής μας» σαν αυτές που σκηνοθετεί ο δημιουργός της Βυζαντινής. Γι’ αυτό θα ήταν κρίμα να το συσχετίσουμε με την πρόσφατη επικαιρότητα ή να βρούμε αφορμή για να το ρίξουμε σε φλυαρίες για τον τρόπο που θρησκεύονται ή θα μπορούσαν να θρησκεύονται μουσουλμάνοι, χριστιανοί κι εβραίοι. Είναι μόνο ένα στιγμιότυπο που έκανε εντύπωση σε έναν τουρίστα, ο οποίος κατέγραφε εικόνες με το μολύβι του και όχι με την φωτογραφική μηχανή του. Όμως αξίζει τον κόπο να προσπαθήσουμε να φανταστούμε αυτό το φευγαλέο instant décisif οικουμενικής κατάνυξης: ένας μεσήλικος νεοϋορκέζος εβραίος σκιτσάρει έναν μικρό μουσουλμάνο που προσεύχεται σε μια από τις αρχαιότερες χριστιανικές εκκλησίες του κόσμου. Πηγή

Charlie Hebdo: ««Αυτοί έχουν τα όπλα. Εμείς έχουμε σαμπάνια» Το εξώφυλλο με το οποίο θα κυκλοφορήσει το Charlie Hebdo την Τετάρτη, το πρώτο τεύχος μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 13ης Νοεμβρίου «Αυτοί έχουν τα όπλα. Γαμ… Εμείς έχουμε σαμπάνια». Με αυτό το μήνυμα, τη «μοναδική απάντηση που μπορούν να δώσουν οι Γάλλοι στους τρομοκράτες», κυκλοφορεί το σατιρικό περιοδικό Charlie Hebdo, την Τετάρτη 18 Νοεμβρίου. Στην πρώτη του απάντηση στις τρομοκρατικές επιθέσεις του Παρισιού, το γαλλικό περιοδικό που τον περασμένο Ιανουάριο έγινε ο πρώτος στόχος του Ισλαμικού Κράτους στο Παρίσι, κυκλοφορεί με ένα σκίτσο της Coco: έναν κατατρυπημένο από τις σφαίρες άνδρα, από τις πληγές του οποίου ρέει άφθονη η σαμπάνια. «Δίχως να το καταλάβουν, οι Παριζιάνοι το 2015 έγιναν σαν τους Λονδρέζους το 1940, αποφασισμένοι να μην ενδώσουν στον φόβο, ό, τι και να γίνει. Είναι η μόνη απάντηση που μπορούμε να δώσουμε στους τρομοκράτες», σχολιάζει ο διευθυντής του Charlie Hebdo Λοράν Σουρισό, που υπογράφει τα σκίτσα του ως Ρις. Μέχρι στιγμής, από το γαλλικό περιοδικό υπήρχε μόνο η μεμονωμένη αντίδραση του σκιτσογράφου Τζοαν Σφαρ, ο οποίος ανέβασε ένα παρόμοιου τύπου μήνυμα στο Instagram: «Φίλοι από όλο τον κόσμο, ευχαριστούμε που προσεύχεστε για το Παρίσι, αλλά δεν χρειαζόμαστε άλλη θρησκεία! Πιστεύουμε στη μουσική! Τα φιλιά! Τη ζωή! Τη σαμπάνια και τη χαρά! Το Παρίσι είναι ζωή». «Όχι» στο #prayforparis Εξάλλου το γαλλικό σατιρικό περιοδικό αντέδρασε στο hashtag #prayforparis που χρησιμοποιείται στα κοινωνικά δίκτυα μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι, λέγοντας μέσα από ένα σκίτσο ότι δεν χρειαζόμαστε περισσότερη θρησκεία. Αν αυτού προτείνει το #Parisisaboutlife (Το Παρίσι είναι τρόπος ζωής). «Φίλοι από όλο τον κόσμο, ευχαριστούμε για την #προσευχή_για_το_Παρίσι (#prayforparis), αλλά δεν χρειαζόμαστε περισσότερη θρησκεία! Η πίστη μας είναι στη μουσική! Στα φιλιά! στη ζωή! Τη σαμπάνια και τη χαρά! #Parisisaboutlife (Το Παρίσι είναι τρόπος ζωής)» λέει ο οργισμένος παριζιάνος που εμφανίζεται στο σκίτσο. Πηγή

Πακιστάν: Ένα κόμικ ενάντια στον εξτρεμισμό Ο Γκοχάρ Αφτάμπ σχεδίασε ένα κόμικ για μαθητές, που έχει σαν στόχο να στείλει ένα μήνυμα κατά του εξτρεμισμού στο Πακιστάν. Επισκέπτεται σχολεία, όπως αυτό εδώ στη Λαχώρη, όπου συζητά με τα παιδιά για όλα τα ζητήματα που θίγει το κόμικ, που έχει τίτλο «Ο φύλακας». Δύο είναι οι πρωταγωνιστές στο βιβλίο. Ο Ασίμ και ο Μουνίρ, δύο ιδεαλιστές νεαροί, οι οποίοι μπαίνουν σε μια παραστρατιωτική οργάνωση εξαιτίας της παράπλευρης φιλανθρωπικής της δράσης. Σύντομα βρίσκονται σε ένα στρατόπεδο εκπαίδευσης. Ο Μουνίρ αποφασίζει να ακολουθήσει τη στρατιωτική δράση της ομάδας και να μπει σε έναν κόσμο βίας, ενώ ο Ασίμ εγκαταλείπει την οργάνωση. «Αν δεν δράσουμε ως κοινωνία ή αν δεν αντιδράσουμε συνολικά ως λαός, τότε κάτι θα βγει εκτός ελέγχου πολύ γρήγορα. Κι αυτό γιατί είναι κάτι που είναι πολύ κοντά στην καρδιά μας. Αργά η γρήγορα θα κάνουμε διαχωρισμούς μεταξύ μας, ανάλογα με το μήκος της γενειάδας μας ή με τι μάρκα τζιν φοράμε. Θα είμαστε έτοιμοι να αλληλοσκοτωθούμε για κάτι τέτοιο. Είναι φυσική κατάληξη αυτού του είδους ιδεολογίας, της αποδοχής αυτού του μίσους. Αυτό είναι πραγματικότητα στο Πακιστάν, αλλά και στη δύση» επισήμανε ο Γκοχάρ Αφτάμπ. Το κόμικ του Αφτάμπ έχει μεταφραστεί στα Ουρντού, ενώ η ομάδα που συνεργάζεται η CFXcomics έχει δημιουργήσει και μια εφαρμογή για κινητά, για όσους θέλουν να διαβάσουν το κόμικ στις οθόνες των smartphone τους. Πολλές πρωτοβουλίες τα τελευταία χρόνια στοχεύουν στην ενημέρωση της νεολαίας. Στο Καράτσι, φίλοι της ακτιβίστριας Σαμπίν Μαχμούντ που δολοφονήθηκε τον Απρίλιο εξαιτίας των φιλελεύθερων ιδεών της, μάζεψαν 300 καλλιτέχνες και ζωγράφισαν ένα τεράστιο γκράφιτι ενάντια στη βία. Αυτές οι πρωτοβουλίες στοχεύουν στη συνειδητοποίηση των κινδύνων που φέρνει ο φονταμενταλισμός στην κοινωνία και βοηθούν τους νέους να αντισταθούν στην εκστρατεία προπαγάνδας των τζιχαντιστών. Το διάβασα εδώ. Αν πάτε στην ιστοσελίδα, θα δείτε και ένα ενδιαφέρον βίντεο, που εμβαθύνει σε όσα γράφει το άρθρο. Κατά τη γνώμη μου, πολύ σημαντική πρωτοβουλία και ελπίζω να έχει κάποια ανταπόκριση.