Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αναζήτηση στην Κοινότητα

Εμφάνιση αποτελεσμάτων για ετικέτες 'Εκδόσεις Τόπος'.

  • Αναζήτηση ανά ετικέτες

    Πληκτρολογήστε ετικέτες χωρισμένες με κόμματα.
  • Αναζήτηση ανά συγγραφέα

Τύπος περιεχομένου


Ενότητες

  • ΓΝΩΡΙΜΙΑ - ΝΕΑ - ΒΟΗΘΕΙΑ
    • ΓΝΩΡΙΜΙΑ - ΒΟΗΘΕΙΑ
    • ΝΕΑ
  • ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ
    • ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ
    • ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ
  • ΧΑΛΑΡΩΜΑ
    • ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ
    • ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟ
    • ΤΟ ΠΑΖΑΡΙ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Διάφορα
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Ντόναλντ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Super Μίκυ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Κόμιξ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Μίκυ Μάους
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Μπλα μπλα
  • VINTAGE's Συζήτηση
  • VIDEO GAMES's Γεν. Συζήτηση για Video Games

Blogs

  • Valt's blog
  • Dr Paingiver's blog
  • GCF about comics
  • Vet in madness
  • Θέμα ελεύθερο
  • Film
  • Comics, Drugs and Brocc 'n' roll
  • I don't know karate, but i know ka-razy!
  • Γερμανίκεια
  • ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΠΡΑΜΑΤΑ ή Η ΑΧΡΗΣΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
  • ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΠΡΑΜΑΤΑ ή Η ΑΧΡΗΣΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
  • Κομικσόκοσμος
  • The Unstable Geek
  • Σκόρπιες Σκέψεις
  • Dhampyr Diaries
  • Περί ανέμων και υδάτων

Βρείτε αποτελέσματα σε ...

Βρείτε αποτελέσματα που ...


Ημερομηνία Δημιουργίας

  • Αρχή

    Τέλος


Τελευταία ενημέρωση

  • Αρχή

    Τέλος


Φιλτράρετε με αριθμό ...

Εγγραφή

  • Αρχή

    Τέλος


Ομάδα


Member Title


MSN


Website URL


Yahoo


Skype


Πόλη


Επάγγελμα


Ενδιαφέροντα

  1. Στο κλείσιμο της χρονιάς, επιλέξαμε και σας παρουσιάζουμε δέκα ελληνικά κόμικς που κυκλοφόρησαν και ξεχώρισαν μέσα στο 2023. «Σύμβουλος ερωτικών υποθέσεων» Jimmy-Chris Agarai Τοποθετώντας στο κέντρο της ιστορίας του τον κατ’ επάγγελμα «σύμβουλο ερωτικών υποθέσεων» Σεβαστιανό Κανελά, ο Τζίμι-Κρις Αγκαράι δημιουργεί ένα κόμικς με νουάρ αισθητική και πλείστες πολιτικοκοινωνικές αναφορές. Ο πρωταγωνιστής της ιστορίας αναλαμβάνει να κάνει τα πάντα ώστε ο πελάτης του να κάνει τον ερωτικό του στόχο πραγματικότητα, στήνοντας έτσι τις καταστάσεις και ρυθμίζοντας τις συνθήκες, με κίνητρα σίγουρα όχι άδολα και τρόπους σε καμία περίπτωση θεμιτούς. Ώσπου μια μέρα ο Σεβαστιανός θα έρθει αντιμέτωπος με μια υπόθεση που θα τον επιστρέψει στα εφηβικά του χρόνια και θα ανοίξει για αυτόν μια μαύρη τρύπα από την οποία δεν θα μπορέσει να γλιτώσει. ● Εκδόσεις Jemma Press Αριθμός σελίδων: 104 «Κουραφέλκυθρα: Omnibus III» Αντώνης Βαβαγιάννης Τα «Κουραφέλκυθρα» βέβαια δεν χρειάζονται συστάσεις. Πρόκειται για τη μακροβιότερη διαδικτυακή σειρά κόμικστριπ, της οποίας τα επεισόδια συγκεντρώνουν τεράστιο αριθμό λάικ και αναδημοσιεύσεων. Ταυτόχρονα είναι η σειρά με την ευρύτερη αναγνωρισιμότητα και εκτός του σταθερού και φανατικού κοινού των κόμικς. Ο ιθύνων νους πίσω από τα «Κουραφέλκυθρα» είναι ο Αντώνης Βαβαγιάννης, ο οποίος φέτος κυκλοφόρησε το τρίτο Omnibus με στριπάκια από το 2019 ώς τις αρχές του 2023, για να έχουμε και στις βιβλιοθήκες μας τον κύριο Κλιάφα, την οικογένεια Δαπόντε και λίγο... Γιάννη Οικονομίδη. ● Εκδόσεις Jemma Press Αριθμός σελίδων: 240 «The Working Deadline» Πάνος Ζάχαρης Ο τρίτος τόμος της σειράς «Working Dead» του Πάνου Ζάχαρη. Μονοσέλιδες αυτοτελείς ιστορίες χιλιάδων χρόνων ταξικής καταπίεσης (και λίγων μικρών εξεγερσιακών αναλαμπών) συγκεντρώνονται σε αυτό το άλμπουμ, δημιουργώντας μια τριλογία γλυκόπικρου χιούμορ για τις οδυνηρές σχέσεις μεταξύ κυρίων και δούλων, αφεντικών και εργατών, κεφαλαίου και μισθωτής εργασίας. Οι βαθιές ιστορικές γνώσεις του σκιτσογράφου για τα θέματα τα οποία πραγματεύεται καθώς και η πολιτική του στράτευση, καθιστούν την τριλογία ένα πλήρες πολιτικοϊδεολογικό μανιφέστο σε μορφή κόμικς. ● Εκδόσεις Τόπος Αριθμός σελίδων: 88 «Μεφίστο» Δημήτρης Καμένος O Δημήτρης Καμένος συνομιλεί με ένα από τα μεγαλύτερα έργα της δυτικής λογοτεχνίας, τον «Φάουστ» του Γκέτε, για να δημιουργήσει μια παρωδία και να μιλήσει για το σήμερα. Ο «Μεφίστο» είναι επομένως κάτι πολύ παραπάνω από μια παρωδία του «Φάουστ». Το έργο του αναπαράγει τον γνωστό αρχέγονο μύθο του ανθρώπου που πούλησε την ψυχή του στον Διάβολο. Το «Μεφίστο» δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στο Καρέ Καρέ. Ο τόμος όπου συγκεντρώθηκαν όλα τα επεισόδια διακρίνεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο με τίτλο «Ένα ιατρικό σίριαλ», οι ήρωές μας περιφέρονται στην Κόλαση, έναν απέραντο τόπο γεμάτο δαίμονες-γιατρούς και δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία, προκειμένου να βρουν θεραπεία για την κατά φαντασίαν ασθένεια του Φάουστ. Στο 2ο μέρος («Ο άσωτος υιός») η περιπλάνηση μεγαλώνει καθώς, προκειμένου ο Μεφίστο να δώσει έστω μία στιγμή αληθινής ευτυχίας στον Φάουστ, τον περιφέρει σε νεανικές μπιραρίες, στο μεγάλο καρναβάλι και στην Αυλή του Μεγάλου Αλέξανδρου. ● Εκδόσεις Χαραμάδα Αριθμός σελίδων: 128 «Στη σκιά του Ολύμπου» Θανάσης Καραμπάλιος, Νίκος Σταυριανός Ο σεναριογράφος και σχεδιαστής της σειράς «1800» Θανάσης Καραμπάλιος και ο νέος δημιουργός Νίκος Σταυριανός, συμπράττουν δημιουργικά και μας αφηγούνται ιστορίες και θρύλους από τα χωριά της Ελασσόνας «στη σκιά του Ολύμπου». Τέσσερις ιστορίες για έναν κόσμο αρχαϊκό, κατάφορτο από παγανιστικά κατάλοιπα και μαγικές πρακτικές. Έναν κόσμο γεμάτο νεράιδες, στοιχειά και αρχαίες ειδωλολατρικές συνήθειες που επιβίωσαν μέσα και έξω από τον χριστιανισμό. ● Εκδόσεις Jemma Press Αριθμός σελίδων: 64 «Ποτ Πουρί» Tasmar Ο Τάσος Μαραγκός (Tasmar) συγκεντρώνει σε ένα «ποτ πουρί» τα σκίτσα που έφτιαξε την περίοδο 2019-2023, καταγράφοντας τη δυστοπία της εποχής μας. Μιας εποχής κατά την οποία ζήσαμε πανδημία, lockdown, μαφιόζικες εκτελέσεις, αστυνομική καταστολή, γυναικοκτονίες, πυρκαγιές, πλημμύρες, πολέμους στη γειτονιά μας, υποκλοπές, κρατική δολοφονία στα Τέμπη και τόσα άλλα που καθιστούν δυσοίωνες τις προβλέψεις για το μέλλον. Άλλωστε το «Ποτ Πουρί» είναι «μια ανθολογία σκίτσων λίγο πριν το τέλος του κόσμου». ● Εκδόσεις Μικρός Ήρως Αριθμός σελίδων: 144 «Ζοrμπάς – Πράσινη πέτρα ωραιοτάτη» Soloup Ο γνωστός σκιτσογράφος Soloup (Αντώνης Νικολόπουλος) διασκευάζει με τη γλώσσα των κόμικς ένα από τα πιο εμβληματικά και πολυδιαβασμένα μυθιστορήματα του Νίκου Καζαντζάκη, το «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά». Στο ογκώδες αυτό βιβλίο 500 σελίδων επαναπροσεγγίζει τον Ζορμπά και μας επαναφηγείται τον καζαντζακικό ήρωα μακριά από τα εθνοκεντρικά στερεότυπα, για τα οποία σε μεγάλο βαθμό ευθύνεται και η κινηματογραφική μεταφορά του 1964. Ο Soloup μάς παρουσιάζει όχι τον «γραφικό Έλληνα», αλλά έναν άνθρωπο που αναζητά την ελευθερία. ● Eκδόσεις Διόπτρα Αριθμός σελίδων: 520 «Καπετάν Μιχάλης» Παναγιώτης Πανταζής Στον δεύτερο τόμο του εκδοτικού προγράμματος της Διόπτρας για τα 140 χρόνια από τη γέννηση του Νίκου Καζαντζάκη, ο Παναγιώτης Πανταζής (Pan Pan) φέρνει σε πέρας με επιτυχία ένα φιλόδοξο εγχείρημα: τη μεταφορά του έργου «Καπετάν Μιχάλης» σε κόμικς. Με φόντο τα γεγονότα που οδήγησαν τους χριστιανούς της Κρήτης στην επανάσταση του 1889 απέναντι στους οθωμανούς, ο Καπετάν Μιχάλης, με τη φήμη του αγριμιού, αναζητάει την ελευθερία σε ακόμη έναν τομέα. ● Εκδόσεις Διόπτρα Αριθμός σελίδων: 168 «Τ’ Αμπελοκηπιώτικα της Αθήνας» Θανάσης Πέτρου Μετά τα «Νεαπολίτικα», ο πολυτάλαντος και υπερπαραγωγικός Θανάσης Πέτρου μάς ξεναγεί στους Αμπελόκηπους της Αθήνας, όπου έζησε για κάποια χρόνια ως – εκ Θεσσαλονίκης – εσωτερικός μετανάστης. Σε αυτό το εξαιρετικά καλοδουλεμένο λεύκωμα ο Πέτρου καταγράφει, κατόπιν υποδειγματικής έρευνας, την ιστορία, την αρχιτεκτονική και την ανθρωπογεωγραφία μιας ολόκληρης συνοικίας, προσφέροντας στο αναγνωστικό κοινό μια δουλειά που δεν έχει σε τίποτα να ζηλέψει από τις εργασίες πολλών αθηναιογράφων, δημοσιογράφων και ρεκτών της τοπικής ιστορίας. ● Εκδόσεις Oblik Αριθμός σελίδων: 194 «Μικρός Ήρως» – Επετειακή έκδοση Α' και Β' τόμος Συλλογικό Το 2023 ασφαλώς ανήκει στον Μικρό Ήρωα. Και αυτό γιατί φέτος συμπληρώθηκαν 70 χρόνια από την κυκλοφορία του πρώτου τεύχους «Μικρός Ήρως» των Στέλιου Ανεμοδουρά και Βύρωνα Απτόσογλου, του εικονογραφημένου περιοδικού με το οποίο μεγάλωσαν γενιές και γενιές Ελλήνων αναγνωστών. Έτσι, μετά τη μεγάλη έκθεση εικονογράφησης στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης και την έκδοση του πολυτελούς άλμπουμ αφιερωμένου στα 70 χρόνια (1953-2023), οι εκδόσεις Μικρός Ήρως μάς ετοίμασαν και δύο έγχρωμα άλμπουμ 100 σελίδων έκαστο, με μικρές αυτοτελείς ιστορίες από δεκαοχτώ Έλληνες καλλιτέχνες που αποτίουν φόρο τιμής στον Γιώργο Θαλάσση, τον Σπίθα και την Κατερίνα – τους μικρούς ήρωες που έγραψαν και εκείνοι το δικό τους χάρτινο έπος της Εθνικής Αντίστασης. ● Εκδόσεις Μικρός Ήρως Αριθμός σελίδων: (Α’ τόμος) 106, (Β’ τόμος) 108 Και το σχετικό link...
  2. Σπούδασε Ιστορία κι Αρχαιολογία στη Φιλοσοφική σχολή της Αθήνας, ενώ το πενάκι της ζωγραφικής το κρατά στο χέρι από τότε που θυμάται τον εαυτό του. Άρα, οι σπουδές σκίτσου στη σχολή Ορνεράκη ήταν μονόδρομος. Σε καμία εποχή δεν είναι εύκολο πράγμα να είσαι γελοιογράφος. Ο Πάνος Ζάχαρης, που εδώ και μια δεκαπενταετία υπάρχει δυναμικά στο χώρο της πολιτικής γελοιογραφίας, είναι μια ξεχωριστή περίπτωση ανθρώπου. Ευαίσθητος, ευφυής, ξέρει να χωράει στις δωρικές του γραμμές το κυρίαρχο επιστέγασμα της επικαιρότητας, πάντα με τη βεβαιότητα ότι και ο ίδιος είναι αναπόσπαστο κομμάτι ενός κόσμου που δεν σταματά να αγωνίζεται για το «μεγάλο, το ωραίο, το συγκλονιστικό». Παράλληλα, η σειρά κόμικ στριπ «Scary Tales» και το «The Working Dead» έχουν βραβευτεί στο πλαίσιο των Ελληνικών Βραβείων Κόμικς το 2017, το 2018, το 2019 και το 2020. «Καλλιεργημένος είναι αυτός που ξέρει πώς να ακούει τις χίλιες και μία φωνές του φυσικού κόσμου, του οποίου είμαστε μέρη», έλεγε ο Εδουάρδο Γκαλεάνο το 2008, σε μια από τις σπάνιες συνεντεύξεις του. Εκείνος ο άνθρωπος που στην ιλιγγιώδη συνθήκη της ζωής κρατά ακέραιη τη φωνή, ακέραια και τα χέρια του. Πάνο, σε ευχαριστώ. Πάνο, όταν κάπου στις αρχές του 2000 άρχισες να σπουδάζεις ιστορία στη Φιλοσοφική, πόσο κατασταλαγμένος ένιωθες για το δρόμο ή τους δρόμους που σου ταίριαζαν; Τι γνωρίζουν τελικά για την πρώτη ενηλικίωση τα δεκαοκτάχρονα παιδιά, διαχρονικά, στην Ελλάδα; Επέλεξα να σπουδάσω στο ιστορικό-αρχαιολογικό χωρίς να έχω την παραμικρή επιθυμία να γίνω εκπαιδευτικός ή να ασχοληθώ με την έρευνα. Απλά η Ιστορία μου φάνηκε το πιο ενδιαφέρον αντικείμενο σπουδών εκείνη τη δεδομένη στιγμή. Ήξερα καλά και τι μου ταίριαζε και τι ήθελα να κάνω κι αυτό ήταν το να γίνω σκιτσογράφος. Φοβόμουν πολύ ωστόσο πως δεν θα τα κατάφερνα κι αναζητούσα πιο «ρεαλιστικές» επαγγελματικές εναλλακτικές, απωθώντας παράλληλα την σκέψη να ζήσω κάνοντας επάγγελμα αυτό που αγαπώ. Μου πήρε λίγα χρόνια να πάρω απόφαση πως αν δεν το πάλευα να γίνω σκιτσογράφος θα κουβαλούσα ένα μεγάλο βάρος ακόμα κι αν – λέμε τώρα – επέλεγα ένα πιο προσοδοφόρο ή σίγουρο επάγγελμα. Δεν έχω ιδέα πώς νιώθουν οι σημερινοί δεκαοχτάρηδες. Μάλλον κανείς δεν έχει ιδέα εκτός από τους ίδιους, κι ας μιλάμε όλοι για αυτούς. Αυτό που ξέρω σίγουρα είναι πως στα σαράντα μου πρέπει να συμβάλλω να έχουν μπροστά τους ανοιχτούς όλους τους δρόμους και τα μονοπάτια για να βαδίζουν εκεί που επιθυμούν. Σχεδίαζες από μικρός; Θυμάσαι κάτι να σε είχε συγκλονίσει πολύ όσο ήσουν παιδί, που να ήθελες να το αποτυπώσεις στο χαρτί, είτε μέσω της εικόνας είτε μέσω του λόγου; Ζωγράφιζα ασταμάτητα. Στην πραγματικότητα δεν άφησα ποτέ από τα χέρια μου τον μαρκαδόρο που έπιασα σαν παιδί. Με μάγευαν κυρίως τα ζώα και η μυθολογία, αλλά γενικά προσπαθούσα να σχεδιάζω οτιδήποτε έπεφτε στην αντίληψή μου. Πάντα το να σχεδιάζω ήταν ο βασικός τρόπος που επέλεγα να επικοινωνήσω. Μια προσπάθεια να μεταφράζω κάθε ερέθισμα στη γλώσσα μου. Ο Κώστας Μητρόπουλος έχει πει ότι η γελοιογραφία είναι μια εύκολη δουλειά. Το δύσκολο είναι να βρεις έναν τρόπο να γράψεις το αστείο. Ποιο είναι το δικό σου σχόλιο. Με κάθε σεβασμό προς τον τεράστιο Μητρόπουλο, έχω διαφορετική αντίληψη για τη γελοιογραφία. Για μένα προέχει το πολιτικό σχόλιο, όχι η προσπάθεια να κάνω χιούμορ. Βασανίζομαι για να διατυπώσω την άποψή μου για ένα γεγονός ή μια κατάσταση όσο το δυνατόν πιο συμπυκνωμένα κι εύστοχα. Αν προκύψει το αστείο, καλώς. Έχω κάνει εκατοντάδες σκίτσα ωστόσο τα οποία γεννούν άλλα συναισθήματα. Δεν ξέρω αν είναι εύκολη δουλειά. Είναι απλώς αυτό που κάνω και είναι μια δουλειά που σου δίνει την ευκαιρία να εκφραστείς, να μιλήσεις για όσα σε απασχολούν πριν σχολάσεις και το αποτέλεσμα της σε ανταμείβει σε πολλά επίπεδα. Δε θα τολμούσα ποτέ όμως να την χαρακτηρίσω δύσκολη ή σκληρή. Θα ήταν θράσος απέναντι στους ανθρώπους που πραγματικά δουλεύουν σκληρά. Συναντάς συχνά ανθρώπους με χιούμορ; Συναναστρέφομαι αισιόδοξους ανθρώπους που αγωνίζονται κι αγαπούν τη ζωή. Αυτή η αγάπη για τη ζωή, αυτή η σιγουριά ότι τα πράγματα θα αλλάξουν δίνει χώρο στο να αφεθείς, να τσαλακωθείς και να αυτοσαρκαστείς. Κι αυτό για μένα είναι το χιούμορ. Άρα… ναι! Πότε είσαι φουλ από ιδέες και πότε το τοπίο μοιάζει άνυδρο; Δεν έχω προλάβει να δουλέψω σε συνθήκες «κανονικότητας», αφού ξεκίνησα να εργάζομαι στις αρχές της κρίσης, το ’08. Αυτό είναι ευχή και κατάρα. Κατάρα γιατί δεν πρόλαβα τα καλά χρόνια του Τύπου, ευχή γιατί οι ακραίες συνθήκες δίνουν την ευκαιρία στη γελοιογραφία να γίνει πιο πολιτική και να σκάψει βαθύτερα. Δεν χρειάζεται να αναζητήσεις μια περίεργη δήλωση ενός υπουργού π.χ. για να τραβήξεις από τα μαλλιά μια ιδέα, όπως μπορεί να συνέβαινε το 2000. Δεκαπέντε χρόνια σκιτσάρω σε συνθήκες χαμού, σε όλα τα επίπεδα, κι όσο και να με πονάει ως εργαζόμενο, ως σκιτσογράφο με αναγκάζει να αναμετρηθώ με τα Μεγάλα και με τον τρόπο αυτό να εξαντλώ τα όρια της συγκεκριμένης τέχνης. Το αν αυτό συμβαίνει πάντα με επιτυχία ή όχι είναι άλλο θέμα. Πόσος χρόνος χρειάστηκε για να ολοκληρώσεις το Working Dead; Ποιος είναι ο τρόπος που έχεις βρει ότι σου πάει όσον αφορά στη δημιουργία; Η έμπνευση με τι έχει να κάνει; Άραγε με τον χρόνο που προηγείται της ιδέας; Το Working Dead το ξεκίνησα το 2016 και παρότι μετά την έκδοση του 3ου τόμου φέτος έχω σταματήσει να δουλεύω νέα επεισόδια, δεν αισθάνομαι ότι το έχω ολοκληρώσει. Ασχολούμαι με μια άλλη σειρά τώρα, το Fear Future, αλλά το Working είναι σε μια γωνία και περιμένει να επανέλθει με κάποιον τρόπο. Συνήθως οι ιδέες που αφορούν στα κόμιξ μου ωριμάζουν αρκετό καιρό ως προς την κεντρική ιδέα. Η ιδέα του Working Dead π.χ., μιας σειράς δηλαδή με αυτοτελείς ιστοριούλες με επίκεντρο την πάλη των «πάνω» και των «κάτω» ανά τους αιώνες, με βασάνιζε τρία χρόνια πριν τραβήξω την πρώτη μολυβιά. Περιμένω να νιώσω έτοιμος, να ξέρω πως θα ξεκινήσω κάτι που θα με γεμίζει και θα μπορώ να το φέρω σε πέρας. Όταν συμβαίνει αυτό, δουλεύω πολύ εντατικά και η μια ιδέα γεννάει την επόμενη. Όσο για την έμπνευση, η πρώτη ύλη είναι αυτό που ζω ο ίδιος καθημερινά. Το καταπίνω, το μεταβολίζω και δημιουργώ κάτι δικό μου, που νιώθω πως αξίζει να το μοιραστώ. Ποιοι άνθρωποι σε έχουν καθορίσει; Ποιαν/ποιον θα ήθελες (που ίσως δε ζει) να συμπεριλάβεις σε μια γελοιογραφία σου ή σε ένα μεγαλύτερο έργο σου, με την ιντριγκαδόρικη παράλληλα σκέψη ότι θα σε διαβάσει, θα αντιδράσει, ίσως και να σου απαντήσει (μακάρι) με χιούμορ; Έχω μεγαλώσει κάτω από τη σκιά γιγάντων και δεν αναφέρομαι μόνο σε σκιτσογράφους. Στα σαράντα μου, απομακρύνομαι αναζητώντας τον δικό μου ήλιο, αλλά οι ρίζες μου παραμένουν εκεί. Με καθόρισαν τα ιερά τέρατα της Γελοιογραφίας και κυρίως ο Στάθης και ο Ιωάννου. Σκιτσογράφοι όπως ο Quino και ο Uderzo, αλλά και συγγραφείς όπως ο Γκαλεάνο, ο Στάινμπεκ, ο Τζακ Λόντον. Και βέβαια ο Μαρξ, ο Ένγκελς και ο Λένιν που επηρέασαν καθοριστικά και τον τρόπο που σκέφτομαι, αλλά και το πώς αντιλαμβάνομαι τη θέση μου και τον ρόλο μου στην κοινωνία. Κατά καιρούς, έχω σκιτσάρει πολλούς ανθρώπους η ζωή των οποίων έφυγε από τα χέρια τους κι έγινε κληρονομιά της τάξης τους και της ανθρωπότητας. Θα ήθελα να μάθω π.χ. την άποψη ενός εκ των 200 της Καισαριανής για το πώς αποτύπωσα τις τελευταίες του στιγμές. Δεν πρόκειται, άρα θα συνεχίσω να φοβάμαι πως υπήρξα ασεβής, όταν κοιτάω το συγκεκριμένο σκίτσο. Τι σε κάνει ευτυχισμένο και σε βοηθά να παραμένεις αισιόδοξος; Ευτυχισμένο με κάνουν οι δικοί μου άνθρωποι. Η οικογένεια, οι φίλοι και οι σύντροφοί μου. Και το να βλέπω καινούρια πράγματα. Χρησιμοποιώ επίτηδες το ρήμα «βλέπω» αντί του «μαθαίνω», αν και στο μυαλό μου σχεδόν ταυτίζονται, γιατί πράγματι με γεμίζει χαρά να ταξιδεύω, να κοιτάω μέρη κι ανθρώπους, να παρατηρώ εμμονικά. Η δουλειά μου δεν αρκεί για να με κάνει ευτυχισμένο, αλλά με γεμίζει πολύ. Αισιόδοξο με κάνει η πίστη ότι όλα μπορούν να ανατραπούν εν ριπή οφθαλμού, κατά τη διάρκεια του δικού μας διαλείμματος από την ανυπαρξία. Αυτή τη στιγμή που μιλάμε, το 112 στέλνει μηνύματα για εκκένωση περιοχών λόγω ανεξέλεγκτων πυρκαγιών. Άλλο ένα καλοκαίρι όπου η καταστροφή συμβαίνει χωρίς να έχει προηγηθεί σχεδιασμός για την αποτροπή της. Είχες γράψει στο facebook τον Αύγουστο του 2021, «το πλάνο είναι να καούν μόνο δέντρα, ζώα, σπίτια και αυτοκίνητα». Τόσο ισχνή είναι η οργή πια; Η οργή είναι μεγάλη, ίσως όμως οι αντοχές μας στη μαυρίλα να είναι μεγαλύτερες. Νομίζω πως όμως υπάρχει συσσώρευση θυμού, ο οποίος αργά ή γρήγορα θα μετασχηματιστεί σε κάτι απόλυτο, δημιουργικό, επαναστατικό. Προσπαθώ να μην απελπίζομαι κι αυτό το κάνω στρέφοντας το βλέμμα στους ανθρώπους που παλεύουν να σώσουν το σπίτι του διπλανού, να δώσουν λίγο νερό και κουράγιο στα θύματα της καταστροφής. Κι όπως λένε οι αγαπημένοι Κοινοί Θνητοί, «φίλε, δεν είμαστε λίγοι». Θέλω να μοιραστώ μαζί σου κάτι. Ένα κορίτσι 15-16 χρόνων που σε ακολουθεί στο facebook, άρχισε κάποια στιγμή να γεμίζει το τετράδιό της με φράσεις που μοιάζουν συνώνυμες της μεγάλης φράσης «χρέος στη ζωή». «Το γράφει ο Ζάχαρης συχνά. Ένας τύπος που καταλαβαίνω τη γλώσσα του. Κι έχει για μένα μεγάλη σημασία αυτό», μου είπε. Αυτό ακριβώς είναι η ανταμοιβή που έλεγα πριν. Το να διαπιστώνω δηλαδή πως τα όσα σκέφτομαι αφήνουν κάτι στους ανθρώπους με τους οποίους τα μοιράζομαι. Όσο για τη συγκεκριμένη φράση, όντως λειτουργεί ως οδηγός στη ζωή μου. Νιώθω πως οφείλω κάπως να ανταποδώσω στην Ζωή το ότι υπάρχω και μάλιστα σε συνθήκες που μου επιτρέπουν να αγωνίζομαι και να παρεμβαίνω. Θέλω να εκμεταλλευτώ στο έπακρο το ότι είμαι εδώ και να εξαντλήσω τα περιθώρια να αφήσω πίσω μου κάτι καλύτερο. Στις πρόσφατες εκλογές ήσουν υποψήφιος βουλευτής με το ΚΚΕ, ενώ κατεβαίνεις ως υποψήφιος περιφερειακός σύμβουλος με την Λαϊκή Συσπείρωση και τον Γιάννη Πρωτούλη στην Αττική. Δεν σε δυσκολεύει στη σχέση σου με τους αναγνώστες το να ταυτίζεσαι με ένα Κόμμα; Δεν σου αρκεί να παρεμβαίνεις ως σκιτσογράφος; Για μένα είναι αυτονόητο το να αγωνίζομαι με όποιον τρόπο μπορώ. Τόσο με τη δουλειά μου όσο και με την συνδικαλιστική και την πολιτική μου δράση. Αν δεν το έκανα θα ένιωθα ασυνεπής ή και υποκριτής: Δεν μπορώ να κάνω σκίτσα που να μιλούν π.χ. για τη φτώχεια και να μην είμαι στο δρόμο να την αντιπαλεύω. Έτσι βλέπω και την υποψηφιότητα μου με το Κ.Κ.Ε. ή τη Λαϊκή Συσπείρωση, ως μια εξαιρετικά τιμητική ιδιότητα συνέχεια της καθημερινής μου δραστηριότητας, εντελώς αναπόσπαστη από όλα τα υπόλοιπα. Ποτέ δεν έκρυψα την κομματική μου ταυτότητα. Δεν το έχω παίξει γενικά αριστερός, προοδευτικός ή – ακόμα χειρότερα – δήθεν αντικειμενικός για να είμαι πιο αποδεκτός. Νομίζω πως αυτό έχει εκτιμηθεί ακόμα κι από ανθρώπους που υποστηρίζουν άλλους χώρους και σε καμία περίπτωση δεν με έχει δυσκολέψει. Και το σχετικό link...
  3. Τρεις ημέρες γεμάτες βιβλία και συζητήσεις θα φιλοξενήσει το φετινό φεστιβάλ books n’ beers με θεματικές επικεντρωμένες στη δυστοπία, την ελληνική δημοσιογραφία και την queer λογοτεχνία. Στον χορό των φεστιβάλ που προωθούν την κουλτούρα του βιβλίου και των κόμικς μπαίνει και το φετινό books n’ beer, το οποίο θα πραγματοποιηθεί το ΠΣΚ 9-10-11 Ιουνίου στην πλατεία Πρωτομαγιάς του Πεδίου του Άρεως. Υιοθετώντας την αντίληψη ότι το βιβλίο δεν ανήκει σε κάποια μεταφυσική σφαίρα αλλά αποτελεί μια απτή και βιωμένη πραγματικότητα με κοινωνικό πρόσημο, το φεστιβάλ που για τρίτη συνεχόμενη χρονιά διοργανώνει το Red n’ Noir θα φιλοξενήσει αφενός πλούσια έκθεση βιβλίων από δεκάδες εκδοτικούς οίκους, αφετέρου ενδιαφέρουσες συζητήσεις με ποικίλες θεματικές με τη συμμετοχή πλειάδας ομιλητών και ομιλητριών. Οι εκδηλώσεις της κάθε ημέρας θα κινηθούν γύρω από διαφορετικούς θεματικούς άξονες: ▪ Παρασκευή 9 Ιουνίου Η σύγχρονη πραγματικότητα ως δυστοπία και οι δυστοπικές όψεις της πραγματικότητας Την πρώτη μέρα θα παρουσιαστεί ο συλλογικός τόμος «Covid 19 sudden fiction contest» (εκδ. Red n’ Νoir) με υλικό που συγκεντρώθηκε κατά τη διάρκεια του πρώτου λοκντάουν και αποτυπώνει τη συλλογική εμπειρία του εγκλεισμού σε καιρό πανδημίας. Θα ακολουθήσει η παρουσίαση του βιβλίου «Θεωρίες συνωμοσίας» του Δημήτρη Λένη από τις εκδόσεις Τόπος. Οι επόμενες δύο εκδηλώσεις θα είναι αφιερωμένες στα κόμικς καθώς θα παρουσιαστεί το αλμπουμάκι «Fear Future» του Πάνου Ζάχαρη, ενώ ο Περικλής Κουλιφέτης και ο Σπύρος Δερβενιώτης θα μιλήσουν για την τεχνητή νοημοσύνη στην τέχνη και τα κόμικς. Η πρώτη μέρα του books n’ beer 2023 θα κλείσει με την παρουσίαση του συλλογικού τόμου «Black Mirror» (εκδ. Καστανιώτη σε επιμέλεια Δέσποινας Καταπότη). ▪ Σάββατο 10 Ιουνίου Η κατάσταση του ελληνικού Τύπου Τη δεύτερη μέρα θα γίνει η παρουσίαση ανεξάρτητων δημοσιογραφικών ομάδων και παρατηρητηρίων που στη διάρκεια της σεζόν 2022-2023 κάλυψαν δικαστικές υποθέσεις όπως: της δίκης για τη φωτιά στον προσφυγικό καταυλισμό της Μόριας (Solomon), του εφετείου της ναζιστικής οργάνωσης Χρυσή Αυγή (Golden Dawn Watch και omnia tv), της υπόθεσης για τον φονικό ξυλοδαρμό του Ζακ Κωστόπουλου/Zackie Oh (ZackieOh Justice Watch), των δύο δικτύων τράφικινγκ της Ηλιούπολης και του Κολωνού (omnia tv), της δίκης Λιγνάδη (Lignadis Trial Watch και 20/20 magazine), των δύο αστυνομικών δολοφονιών σε βάρος των πολιτών Ρομά Νίκου Σαμπάνη και Κώστα Φραγκούλη (omnia tv) και της «Greek Police Mafia» (freedom of press). Τέλος, θα παρουσιαστεί το βιβλίο του Αρη Χατζηστεφάνου (εκδ. Τόπος). ▪ Κυριακή 11 Ιουνίου Αφιέρωμα (α) στο σύγχρονο έντυπο περιοδικό και (β) στην queer λογοτεχνία και κόμικς Την Κυριακή θα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε μια κουβέντα μεταξύ των περιοδικών kaboom, yusra, HUMBA! και βλάβη, καθώς και συζητήσεις αφιερωμένες στην queer λογοτεχνία και τα κόμικς: μεταξύ άλλων για την ποιητική συλλογή «Δαγκώματα» της Ελένης Κίρκη, για τα βιβλία «Στο σπίτι των ονείρων» και «Ζυθοποιείο μαργαριταριών», της Κάρμεν Μαρία Ματσάδο και της Γιένι Βαλ αντίστοιχα. Ενώ στο ίδιο πλαίσιο, ιδιαίτερο ενδιαφέρον θα έχει η κοινή παρουσίαση της δουλειάς των κομιξάδων Στιβ Στιβακτή και Χάρρυ Σάξον. 📌 books n’ beer 2023 Πού: Ευελπίδων-πλατεία Πρωτομαγιάς-Πεδίον του Άρεως Πότε: Παρασκευή 9, Σάββατο 10, Κυριακή 11 Ιουνίου, ώρες 15.00-22.00 Είσοδος ελεύθερη Το αναλυτικό πρόγραμμα στο https://rednnoir.gr/ivents/books-n-beer-2023/ Και το σχετικό link...
  4. Η πολιτική γελοιογραφία κατά βάση… ενοχλεί. Από την ακραία περίπτωση της δολοφονικής επίθεσης στα γραφεία του διεθνούς φήμης περιοδικού Charlie Hebdo, μέχρι φυλακίσεις, μηνύσεις και απειλές σε σκιτσογράφους-γελοιογράφους. Στην Τουρκία, σύμφωνα με τουρκικά Μέσα Ενημέρωσης, ένας σκιτσογράφος τέθηκε υπό κράτηση το 2018 επειδή τα σκίτσα του θεωρήθηκαν πως «εξυβρίζουν» τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Βέβαια για να μην πάμε πολύ μακριά, στην Ελλάδα ο σκιτσογράφος Γιώργος Μικάλεφ, όπως έχει καταγγείλει δέχθηκε απειλές κατά της ζωής του για αντιφασιστικό σκίτσο, την ίδια στιγμή που το Facebook «κατέβασε» το εν λόγω σκίτσο από το χρονολόγιό του. Γεγονός είναι λοιπόν ότι η σάτιρα είναι ένα «όπλο» όπως μας αναφέρει ο Πάνος Ζάχαρης. Ένα όπλο το οποίο μπορεί να προκαλέσει «τριβές» στην εξουσία, είτε αυτή είναι πολιτική, είτε είναι οικονομική, είτε θρησκευτική. Ο Πάνος Ζάχαρης εργάζεται από το 2008 μέχρι σήμερα ως γελοιογράφος στην εφημερίδα «Το Ποντίκι» και παράλληλα συνεργάζεται με την «Εφημερίδα των Συντακτών». Μέσω των σκίτσων του καταπιάνεται με θέματα της καθημερινότητας όπως η «σχέση των κάτω με τους πάνω», των εργατών και των εργοδοτών. Έχει εκδώσει επίσης και βιβλία με τα σκίτσα του: Αρνητικοί Συσχετισμοί, The Working Dead, Scary Tales. Τον τελευταίο χρόνο ετοιμάζει «κάτι, πολύ αργά και κοπιαστικά», όπως ομολόγησε σε συνέντευξη που μας παραχώρησε. Πόσο σε έχει επηρεάσει το γεγονός ότι, επί της ουσίας, διανύουμε τον 6ο μήνα σε καραντίνα; Δεν ξέρω κατά πόσο είναι «επί της ουσίας» το lockdown. Είναι μια μεγάλη συζήτηση. Για το κατά πόσο δηλαδή, τα μέτρα που έχουν ληφθεί συνιστούν όντως ένα κλείσιμο, γιατί την ίδια ώρα που εμείς μιλάμε εδώ με μάσκες και αποστάσεις, στο μετρό και στα εργοστάσια γίνεται της κακομοίρας. Είναι λίγο σχετικό το «lockdown». Επαγγελματικά είμαι από τους τυχερούς που δεν έχω σταματήσει να δουλεύω, εργάζομαι κανονικά. Βέβαια είμαι σε καθεστώς τηλεργασίας, το οποίο για το δικό μας τον κλάδο, τα ΜΜΕ, είναι αρκετά δύσκολο, γιατί ένα βασικό κομμάτι της δουλειάς μου είναι και η αλληλεπίδραση με τους συναδέλφους, η συζήτηση, η σύσκεψη στην εφημερίδα. Όλα αυτά με έχουν επηρεάσει πάρα πολύ. Σε προσωπικό επίπεδο, είμαι από τους τυχερούς που δεν έχω σοβαρό κρούσμα στον κοντινό μου περίγυρο. Με μια έννοια δεν πολυθέλω να γκρινιάζω γιατί καταλαβαίνω ότι πολλοί άνθρωποι περνάνε πολύ πιο δύσκολα από εμένα. Μου έχει ανατρέψει ωστόσο πάρα πολύ τη ζωή. Είμαι κλεισμένος σε ένα σπίτι, γεγονός που ψυχολογικά και συναισθηματικά με έχει επηρεάσει σημαντικά. Έχει αντίκτυπο και στη δουλειά μου. Κάνω μια δουλειά η οποία βασίζεται στην παρατήρηση, στο τι συμβαίνει στην κοινωνία. Προσωπικά, βασίζομαι και στη ζωντανή επαφή. Συνολικά η δουλειά σου πόσο έχει επηρεαστεί από την πανδημία του κορονοϊού και την αναστολή δραστηριοτήτων; Η δουλειά μου έχει επηρεαστεί εν μέρει γιατί δουλεύω σε εφημερίδα, δεν είμαι ελεύθερος επαγγελματίας ούτε στηρίζομαι, όπως στηρίζονται οι καλλιτέχνες, σε παραστάσεις ή συναυλίες, ή οι ζωγράφοι στις εκθέσεις τους, οπότε αν το δούμε καθαρά εισοδηματικά δεν έχω επηρεαστεί ιδιαίτερα. Με έχει επηρεάσει όμως επειδή έχουν πάψει να γίνονται τα φεστιβάλ comics, γιατί ασχολούμαι και με το comic, οι παρουσιάσεις βιβλίων, η δουλειά μου παρουσιάζεται σε εκθέσεις, οπότε με αυτήν την έννοια έχει αντίκτυπο. Ωστόσο σε σχέση με το τι συμβαίνει με τους καλλιτέχνες, με όσους δηλαδή δεν έχουν αυτήν τη σταθερή εργασιακή σχέση, είμαι σε αρκετά καλύτερη κατάσταση. Πώς κρίνεις τη στάση της κυβέρνησης απέναντι στον πολιτισμό; Νομίζω ότι και στον πολιτισμό δεν συμβαίνει κάτι διαφορετικό απ’ ό,τι συμβαίνει σε κάθε επίπεδο, δηλαδή η κυβέρνηση εξ’ αρχής έκανε επιλογές οι οποίες φάνηκαν καθαρά. Δηλαδή, στήριξε με πάρα πολύ χρήμα τα ΜΜΕ, όχι τους εργαζόμενους, τους ιδιοκτήτες, τους καναλάρχες, στήριξε τους επιχειρηματικούς ομίλους και από κει και πέρα προσπαθεί με μια επιδοματική πολιτική, που είναι στα όρια του χαρτζιλικιού πολλές φορές, ίσα ίσα να συντηρηθούν κάποιοι άνθρωποι, εργαζόμενοι δηλαδή κ.λ.π. Στο χώρο του πολιτισμού αυτό είναι ακόμα πιο έντονο με την έννοια ότι πάρα πολύς κόσμος επί της ουσίας έμεινε με μηδενικό εισόδημα, δεν πληρούσε τα κριτήρια τα οποία έβαλε και φοβάμαι ότι καταστράφηκε κόσμος. Ωστόσο δεν με εκπλήσσει, γιατί από την αρχή της πανδημίας έγινε σαφές το πώς θα το πάνε. Από την άλλη νομίζω είναι σημαντικό ότι στο χώρο του πολιτισμού αναπτύχθηκαν αντιστάσεις. Και σε επίπεδο κινήματος οι άνθρωποι προσπάθησαν με κάθε τρόπο, αλλά και σε επίπεδο καλλιτεχνικής δημιουργίας σε ένα μικρότερο βαθμό, να γίνουν κάποια πράγματα έστω και εν μέσω πανδημίας. Το οποίο είναι ελπιδοφόρο. Για ποιο λόγο θεωρείς ότι η κυβέρνηση δεν συνομιλεί με τους καλλιτέχνες; Εδώ αρνείται να συνομιλήσει με τους γιατρούς. Τον υπουργό Υγείας τον «κυνηγάει» η Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας να μιλήσουν εδώ και μήνες. Θα μιλήσει με τους καλλιτέχνες; Ή θα μιλήσει με τους εργάτες των εργοστασίων ή με τους φοιτητές; Συνομιλεί με τους επιχειρηματίες ή τους καναλάρχες, και όλη της η πολιτική στοχεύει στο πώς θα ελαχιστοποιηθούν οι ζημιές αυτών, όχι των εργαζομένων. Μπορεί η πανδημία να «δώσει κίνητρο» για νέες δημιουργίες; Θεωρητικά οι πιο ακραίες περίοδοι, ο ζόφος, η μαυρίλα, πυροδοτεί δημιουργία. Το έχουμε δει. Γιατί όταν οι καταστάσεις είναι πιο ακραίες, αυτό μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για έναν δημιουργό. Αυτό βέβαια είναι κάτι γενικό που θα ήθελα να συμβεί. Από την άλλη πλευρά, όλη αυτή η πίεση η οποία ασκείται σε όλους μας, πολλές φορές μπορεί να πνίξει την καλλιτεχνική δημιουργία. Θα περίμενα για παράδειγμα περισσότερα πολιτικά τραγούδια αυτήν την περίοδο. Το ίδιο περίμενα και την περίοδο της πρώτης κρίσης, από το 2008 έως και το 2019, αλλά και πιο μετά, και δεν έγινε κάτι τέτοιο. Δεν είμαι σίγουρος ότι θα συμβεί. Ενώ υπάρχουν οι προϋποθέσεις, γιατί η τέχνη μπορεί να δώσει διέξοδο και να βοηθήσει έναν κόσμο να ξεπεράσει μια κατάσταση πιεστική, από την άλλη δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι και οι δημιουργοί βιώνουν πίεση και δυσκολεύονται. Πρέπει να ζήσουν μέσα στην καθημερινότητα τους, δεν είναι εύκολο. Πόσο «ενοχλεί» το πολιτικό σκίτσο την εξουσία; Γενικά η πολιτική γελοιογραφία, η σάτιρα, εξ’ ορισμού είναι ένα όπλο των κάτω απέναντι στους πάνω. Το ανάποδο δεν είναι σάτιρα, είναι χαβαλές ή κάτι άλλο τέλος πάντων. Οπότε με αυτήν την έννοια, όσο οξύνεται η σχέση των πάνω με των κάτω, θα πρέπει και η σάτιρα να εναρμονίζεται με αυτήν την όξυνση. Είναι αναμενόμενο να υπάρχει και δημιουργία η οποία να είναι οξύτερη και αμεσότερη και όταν περνάει τόσος καιρός με τέτοια κατάσταση, πέφτουν οι μάσκες και τα πράγματα είναι πιο ξεκάθαρα, οπότε προφανώς γίνονται και σκίτσα που ενοχλούν και γενικότερα υπάρχει παραγωγική σατιρική που προσεγγίζει πιο πολύ την ουσία των θεμάτων. Τώρα, το να ενοχλεί ένας σκιτσογράφος με τη δουλειά του, όχι μόνο την πολιτική εξουσία αλλά και την οικονομική, τη θρησκευτική, γενικά την εξουσία, κατά τη γνώμη μου είναι μια απόδειξη ότι κάνει καλά τη δουλειά του. Παράσημα είναι όλα αυτά. Βέβαια αυτές τις τελευταίες μέρες υπάρχει το παράδειγμα του Γιώργου Μικάλεφ, τον οποίο τον τραβολογάνε κάθε λίγο και λιγάκι στη ΓΑΔΑ μετά από μηνύσεις κάτι απόστρατων για βλάσφημα, και καλά, σκίτσα. Αυτό μπορεί να φαίνεται όντως σαν παράσημο για το παλικάρι, και είναι, αλλά το να στοχοποιείσαι, το να σε τραβολογάνε στην αστυνομία δεν είναι απλή ιστορία. Είναι μια μορφή βάρβαρης λογοκρισίας και χρειάζεται να είσαι και εσύ συνειδητοποιημένος και κατασταλαγμένος και σίγουρος γι’ αυτό που κάνεις, για να μην πτοηθείς. Με τι ασχολείσαι περισσότερο, όσον αφορά στις γελοιογραφίες σου, κατά την περίοδο της πανδημίας του κορονοϊού; Υπάρχει εδώ και ένα χρόνο ένα και μόνο θέμα, ο κορονοϊός. Στην αρχή γελάγαμε με τον κόσμο που στόκαρε αντισηπτικά και μακαρόνια. Αυτό δεν μπορεί να είναι το αντικείμενο της σάτιρας. Εγώ προσπάθησα, και ακόμα προσπαθώ, να πιάσω τις πλευρές αυτές της πανδημίας που αφορούν τους πολλούς. Είτε αφορά το κλείσιμο στο σπίτι, είτε είναι τα εργασιακά, είτε η οικονομική κατάσταση, είτε η καταστολή και ο αυταρχισμός που μέσα στην καραντίνα οξύνθηκαν. Προσπάθησα να ασχοληθώ με τέτοια θέματα. Και βέβαια με τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση και η εξουσία χειρίστηκε την πανδημία. Οπότε προσπάθησα σε μια περίοδο μονοθεματική να σκάψω όσο μπορώ και να κοιτάξω και λίγο πίσω από το «Τσιόδρας-Χαρδαλιάς» κάθε μέρα, τα «συμπολίτες μου» του πρωθυπουργού κ.λ.π. Νομίζω ότι είναι δύσκολο όταν έχεις ένα κεντρικό θέμα να ξεφεύγεις και λίγο από αυτό που φαίνεται και να καταπιάνεσαι και με τις προεκτάσεις του. Και το σχετικό link...
  5. Η Κοκκινοσκουφίτσα, ο Κοντορεβιθούλης, τα Τρία Γουρουνάκια, ο Παπουτσωμένος Γάτος και άλλα φανταστικά πλάσματα των παραδοσιακών παραμυθιών δίνουν στον Πάνο Ζάχαρη την αφορμή για μια μοναδική παρωδιακή προσαρμογή στη σύγχρονη πολιτική πραγματικότητα που δεν μοιάζει καθόλου με παραμύθι. Τι θα γινόταν αν ο Αλαντίν από τις «Χίλιες και μία Νύχτες», έμπλεος αγαθών προθέσεων και αφέλειας, ζητούσε από το τζίνι του λυχναριού να πραγματοποιήσει μία και μοναδική ευχή: να επιστρέψει η Ευρώπη στις ιδρυτικές της αξίες; Κατά τον Πάνο Ζάχαρη, ακόμα και το παντοδύναμο τζίνι θα ένιωθε ανίκανο να πραγματοποιήσει την ευχή. Θα έβγαζε απογοητευμένο το γυαλιστερό και κοφτερό σπαθί από το θηκάρι και θα το έμπηγε με δύναμη στα σπλάχνα του, αυτοκτονώντας μπρος στο ανέφικτο της ικανοποίησης της επιθυμίας του αφέντη του. Και πώς θα υποδεχόταν σήμερα η ανθρωποφάγα κακιά μάγισσα από το «Χάνσελ και Γκρέτελ» των Αδερφών Γκριμ τα δύο αθώα και εγκαταλειμμένα παιδάκια; Θα προσπαθούσε να τα προσελκύσει με λιχουδιές και γλυκίσματα; Όχι! Θα είχε βάλει προ καιρού το σπίτι της στο AirBnb! Τα παραμύθια ανανεώνουν την αξία τους και παραμένουν επίκαιρα γιατί δεν είναι στατικές αφηγήσεις, ούτε έχουν προκαθορισμένα, παγιωμένα, σταθερά και άκαμπτα μηνύματα. Προσαρμόζονται έτσι κι αλλιώς στην εκάστοτε εποχή, στον λόγο του αφηγητή τους, στις συνθήκες και μεταδίδονται από γενιά σε γενιά εντός νέων συμφραζομένων. Δεν είναι ιερά κείμενα ούτε τοτέμ, αλλά δυνητικά ευμετάβλητες ιστορίες που διατηρούν το ενδιαφέρον των αναγνωστών και ακροατών τους από την ποικιλία του εκφερόμενου λόγου και των εύπλαστων νοημάτων. Εντάξει, ο Πάνος Ζάχαρης μπορεί λίγο να το παράκανε, αλλά οι εκδοχές των κλασικών παραμυθιών που φιλοτεχνεί εδώ και χρόνια στην πρώτη σελίδα του Καρέ Καρέ είναι απολαυστικές. Και βαθύτατα πολιτικές καθώς αυτός είναι ο πρωταρχικός στόχος του: να μιλήσει για τη σύγχρονη πολιτική πραγματικότητα με χιούμορ. Γι’ αυτό και το παράκανε. Και καλά έκανε! Η επιδίωξη του Πάνου να μιλήσει για τα τρέχοντα προβλήματα που απασχολούν τον σύγχρονο άνθρωπο, στην Ελλάδα και την Ευρώπη, εντέλει στον κόσμο όλο, επιτυγχάνεται στον υπερθετικό βαθμό με το όχημα της παρωδίας, την οποία και αξιοποιεί με δεξιοτεχνικό τρόπο χωρίς να λοιδορεί ή να χλευάζει τα πρωτότυπα κείμενα. Χλευάζοντας ωστόσο τους «κακούς» των παραμυθιών, που δεν είναι κατ’ ανάγκη οι ίδιοι με τους κακούς των πρωτοτύπων. Αλλά και οι «καλοί» δεν είναι σίγουρα τόσο καλοί όσο τα κείμενα-πηγές τούς παρουσιάζουν. Να, ο Κοντορεβιθούλης για παράδειγμα, ήταν ένας επινοητικός πιτσιρικάς που σκέφτηκε να αφήνει πίσω του ψίχουλα για να βρει μαζί με τα αδέρφια του τον δρόμο της επιστροφής όταν εγκαταλείφθηκαν όλοι μαζί στο άγριο και αφιλόξενο δάσος. Ο άλλος Κοντορεβιθούλης όμως, αυτός του Ζάχαρη, τα θαλάσσωσε. Χάθηκαν στη μέση του πουθενά. Καθώς τα ψίχουλα δεν ήταν αρκετά. Η δικαιολογία είναι αναμενόμενη: «…Τα ψίχουλα δεν ήταν το ιδανικό, αλλά ήταν προτιμότερο από το τίποτα!» τους λέει. Και ολοκληρώνει, φέρνοντας στον νου τις δικαιολογίες αυτών που θα έσκιζαν τα μνημόνια σε μια νύχτα: «Ήταν αυτό που μπόρεσα να κάνω μέσα στο υπάρχον ασφυκτικό δημοσιονομικό πλαίσιο…». Όπως ακριβώς και ο αηδιαστικός βάτραχος με το στέμμα που τον κρατά στα χέρια της η άτυχη πριγκίπισσα. Αυτή πασχίζει να πειστεί ότι πρόκειται για μαγεμένο πρίγκιπα κι αυτός εκμεταλλεύεται την αδυναμία της και τη θέλησή της να πιστέψει. Για να κάμψει τις αντιστάσεις της τής δηλώνει ότι αρκεί ένα φιλί για να μεταμορφωθεί σε πρίγκιπα «με έναν νόμο και ένα άρθρο»! Αυτού του τύπου οι παρωδίες παραμυθιών είναι που κρατούν πάντα αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη, καθώς αν και ξέρει ότι θα εκπλαγεί από τον συνδυασμό φαινομενικά αταίριαστων θεμάτων, δεν μπορεί να φανταστεί ποτέ ποιος θα είναι ο συνδυασμός. Η Κοκκινοσκουφίτσα που συναντά τον μοχθηρό Κακό Λύκο στις πετρελαιοπηγές, λίγο νωρίτερα τον είχε βρει νεκρό, καμένο στο δάσος. Ο Σκορπιός με τη σβάστικα ετοιμάζεται να τσιμπήσει τον αφελή βάτραχο. Ο Πινόκιο καίει τη μύτη του για να ζεσταθεί. Οι αδερφές της Σταχτοπούτας κατακρίνουν τον πρίγκιπα που τη διάλεξε, γιατί επιβράβευσε τη μετριότητα αντί να επιλέξει την αριστεία. Κι ο Αλή Μπαμπά με τους Σαράντα Αντικρατιστές μπροστά στη σπηλιά, αντί για «Άνοιξε Σουσάμι» φωνάζει «Άνοιξε Δημόσιο» για να αρχίσει το πλιάτσικο. Αυτήν την ανοικείωση του θεατή-αναγνώστη ως προς το ουσιαστικό θέμα κάθε μικρής ιστορίας σε σχέση με το περιτύλιγμα εντός του οποίου «σερβίρεται» ξέρει να προκαλεί πολύ καλά ο Πάνος. Κάτι παρόμοιο επιτυγχάνει και στην άλλη του σταθερή σειρά με τον τίτλο «The Working Dead» (λογοπαίγνιο με βάση τη σειρά τρόμου με ζόμπι «The Walking Dead», δημοσιεύεται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα socomic.gr και έχουν κυκλοφορήσει δύο τόμοι από τις εκδόσεις Τόπος). Εκεί παρακολουθεί την ταξική ανισότητα στα βάθη της ιστορίας και στα πέρατα της Γης, καταγράφοντας τους εργατικούς αγώνες από τη μια και τη σθεναρή αντίσταση των αφεντικών από την άλλη. Όμως, είτε τοποθετεί την ιστορία του στην αρχαία Αίγυπτο είτε στις βαμβακοφυτείες του ρατσιστικού αμερικανικού Νότου είτε στα χρόνια του Κολόμβου είτε στην εποχή των μνημονίων, θέλει να μιλήσει για το σήμερα και να παρακινήσει τους αναγνώστες να ξεσηκωθούν ώστε να πάψουν να αποτελούν υποψήφιους «working dead». Το ίδιο «σήμερα» τον απασχολεί και στο «Scary Tales» από την πρώτη ιστορία του εδώ, στο Καρέ Καρέ, μέχρι τώρα και πιστεύω για πολλά χρόνια ακόμα, καθώς η διαχρονική βαρβαρότητα (και γελοιότητα) της εξουσίας δεν φαίνεται να αλλάζει εύκολα. Τα παραμύθια μπορεί να μην τα αφηγούνται πια οι γιαγιάδες δίπλα στο τζάκι στα τρομαγμένα εγγονάκια τους και οι δράκοι δεν αποτελούν φόβητρο για φτωχούς χωρικούς, ούτε εξολοθρεύονται από αλτρουιστές ιππότες. Οι κακοί των παραμυθιών δεν παραμονεύουν στις σκιές, ούτε μεταμφιέζονται για να κατασπαράξουν τα θύματά τους. Φορούν ακριβά κοστούμια και στήνουν οικονομικές συμφωνίες σε ολόφωτα κτίρια, ερήμην των θυμάτων τους. Αυτό δεν απαλλάσσει, αλίμονο, τα «θύματα» από τις ευθύνες τους. Ο Πάνος έχει έναν λόγο και για αυτά τα θύματα. Και όπως ξεκίνησε αυτή η παρουσίαση με τον Αλαντίν ας κλείσει κιόλας, καθώς τα λόγια που του λέει το τζίνι ακούγονται σαν μια υπόμνηση του Ζάχαρη προς όλους μας. «Θέλω ψωμί, παιδεία και ελευθερία» είναι η καλών προθέσεων και εκ του ασφαλούς ευχή του Αλαντίν. Κι η αυστηρή απάντηση που του δίνει το τζίνι: «Τράβα να αγωνιστείς ρε μαλάκα, γαμώ την ανάθεσή μου μέσα»! Και το σχετικό link...
  6. Από τότε που υπήρξε καταμερισμός της εργασίας και ταξική διάρθρωση της κοινωνίας, «της Γης οι κολασμένοι» έγιναν η κινητήρια δύναμη της Ιστορίας. Σ’ αυτούς (ξανα)στρέφει το βλέμμα του ο Πάνος Ζάχαρης στον δεύτερο τόμο της βραβευμένης και ιδιαίτερα δημοφιλούς σειράς «The Working Dead». Σε μια εποχή που το «απολιτίκ» έφτασε να θεωρείται lifestyle και οποιαδήποτε ερμηνεία της Ιστορίας και των κοινωνικών διεργασιών με ταξικά κριτήρια κατηγορείται ως παρωχημένη, κάποιοι επιμένουν να εξακολουθούν να χαλάνε τη σούπα της υποτιθέμενης ταξικής συμφιλίωσης και να επιστρέφουν σε όρους και περιστατικά που μπορεί να λησμόνησε η γραμμένη από τους νικητές Ιστορία αλλά δεν κατόρθωσε ακόμη να σβήσει από τον ιστορικό χάρτη. Ένας από αυτούς είναι ο γελοιογράφος και δημιουργός κόμικς Πάνος Ζάχαρης που σε πείσμα των καιρών της αφασίας και της απάθειας επιλέγει σταθερά εδώ και χρόνια να φιλοτεχνεί έργα βαθύτατα πολιτικά. Και να τα δημοσιεύει σε διάφορα ηλεκτρονικά και έντυπα μέσα, να βραβεύεται γι' αυτά, να έχει χιλιάδες αναγνώστες και followers κόντρα στις Σειρήνες της στρογγύλευσης και της λείανσης των αιχμών, που θεωρούνται πολιτικά ορθές πρακτικές από όσους προωθούν την ταξική ειρήνη για να εκμηδενίσουν τις αντιδράσεις απέναντι στη γυαλιστερή νεοφιλελεύθερη βιτρίνα. Ο Ζάχαρης με τις γελοιογραφίες του στην εφημερίδα «Ποντίκι», με τις πολιτικές παρωδίες κλασικών παραμυθιών της σειράς «Scary Tales» στην πρώτη σελίδα του «Καρέ Καρέ» και με τη σειρά «The Working Dead» στην ηλεκτρονική πλατφόρμα socomic.gr εκτοξεύει ασταμάτητα μικρά και μεγάλα πετραδάκια στη βιτρίνα, επιλέγοντας να το κάνει με χιούμορ, χωρίς να χαρίζεται ούτε στους «νικητές» ούτε και στους «ηττημένους». Η επιλογή του να το πράττει χρησιμοποιώντας παραδείγματα και συγκεκριμένα περιστατικά της Ιστορίας δεν είναι τυχαία καθώς ο ίδιος αφενός έχει σπουδάσει στο Ιστορικό Αρχαιολογικό Τμήμα και αφετέρου δεν αρνείται ποτέ την πολιτική του ένταξη στην κομμουνιστική Αριστερά. Τέτοια δραματοποιημένα παραδείγματα από στιγμές της Ιστορίας, από την προϊστορία μέχρι σήμερα, που αποδεικνύουν τη διαχρονική καταπίεση της εργατικής τάξης, περιελάμβανε ο πρώτος τόμος της σειράς «The Working Dead» (2018) και στο ίδιο μοτίβο συνεχίζεται και ο δεύτερος με τον ελαφρώς τροποποιημένο τίτλο-λογοπαίγνιο «The Working Dead…and». Τα παραδείγματα, όμως, δεν μένουν στο επίπεδο της απλής καταγραφής και της στατικότητας της ερμηνείας τους στο πλαίσιο του δικού τους ιστορικού και χωροχρονικού πλαισίου αλλά λειτουργούν όλα ως αλληγορίες και παραβολές για τη σύγχρονη διεθνή πολιτική κατάσταση. Έτσι, η κριτική του απέναντι στις ρατσιστικές συμπεριφορές προς τους γηγενείς Αμερικανούς στις αρχές του εικοστού αιώνα γίνεται μια -καλλιτεχνική αδεία- μεταφορά για τον σύγχρονο ρατσισμό που εδραιώνεται στη βάση της διαφορετικότητας, οι νέες «επαγγελματικές προκλήσεις» που αναζητά ένας σκλάβος στις πυραμίδες της Αιγύπτου γίνονται καμπανάκι για τους εργαζόμενους των 300 ευρώ που νιώθουν ικανοποίηση όταν βρουν νέα δουλειά με 310 ευρώ, ενώ η απόπειρα ενός μελλοθάνατου στο Κολοσσαίο της Αρχαίας Ρώμης να μεταπείσει τους υπόλοιπους να μην το σκάσουν για να μην τους συλλάβουν και τους ρίξουν στα λιοντάρια μετατρέπεται σε μακάβρια και «ενοχλητική» αλλά αναγκαία υπενθύμιση της μαρξιστικής αλήθειας σύμφωνα με την οποία «οι προλετάριοι με την επανάσταση δεν έχουν να χάσουν παρά μόνο τις αλυσίδες τους». Αυτό το συνεχές χρονικό μπρος-πίσω και γεωγραφικό πέρα-δώθε του Ζάχαρη στην ανθρώπινη Ιστορία, από τα βάθη της αρχαιότητας μέχρι τις τελευταίες ημέρες, από το Βυζάντιο μέχρι τον Αμαζόνιο κι από τη Σταύρωση του Ιησού στην Ιουδαία μέχρι τη χούντα των Απριλιανών το 1967 μπορεί να «ζαλίζει» τον αναγνώστη αλλά του επαναλαμβάνει αδιάκοπα, έμμεσα και υποσυνείδητα, αυτό που είναι και το «μήνυμα» του συνόλου των ιστοριών: οι τάξεις δεν συμφιλιώθηκαν ποτέ και πουθενά και δεν πρόκειται ποτέ να συμβεί κάτι τέτοιο. Και πάνω σ’ αυτό όλες οι ιστορίες, όποτε κι αν τοποθετούνται χρονικά και όπου και αν εκτυλίσσονται γεωγραφικά, αποκτούν τη διαχρονική τους διάσταση και την επικαιρότητά τους. Γιατί ο Ζάχαρης έχει την ικανότητα να αναφέρεται σε φαινομενικά άσχετα περιστατικά αλλά με την τελευταία ατάκα του να κλείνει το μάτι στον Έλληνα αναγνώστη και να τον σκουντάει ελαφρά στον ώμο λέγοντάς του «Έϊ, σε σένα μιλάω, κουνήσου»! Το «The Working Dead…and» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Τόπος και είναι αφιερωμένο στη μνήμη του Γιάννη Ιωάννου που πέθανε τον Μάη του 2019. Συνοδεύεται από ένα εξαιρετικό πολυσέλιδο παράρτημα επιλογικών σημειώσεων και διευκρινίσεων των ιστοριών, που υπογράφει η Στέλλα Μπράτιμου. Και το σχετικό link...
  7. Ο σκιτσογράφος Πάνος Ζάχαρης μιλάει στο Gazzetta Weekend Journal για τη νέα του δουλειά, το «Working Dead... and...», η οποία τσακίζει κόκαλα. Το «The Working Dead» αποτελεί μια σειρά που ξεχωρίζει, αντανακλώντας εντυπωσιακά την εποχή που ζούμε, χρησιμοποιώντας το χθες. Το πρώτο ομώνυμο άλμπουμ πήρε δύο σερί βραβεία ως το καλύτερο διαδικτυακό κόμικ στα Ελληνικά Βραβεία Κόμικς και ο δρόμος για το τυπογραφείο ήταν προδιαγεγραμμένος. Ένα άλμπουμ-σφραγίδα των καιρών, το οποίο αγγίζει τόσο τις νεότερες γενιές, όσο και τις παλιότερες. Πλέον, κυκλοφορεί και η συνέχειά του! Ο Πάνος Ζάχαρης «κεντάει» με το πενάκι του, συνδυάζοντας αρμονικά την τεχνική με το χιούμορ, την αντίληψη με την ευφυΐα, την γνώση της ιστορίας με τη σημερινή κοινωνική πραγματικότητα. Οι ιστορίες του, πέραν από την εικόνα ενός τρομερά εμπνευσμένου ανθρώπου που σου δίνουν διαβάζοντάς τες, εντυπωσιάζουν και με το background τους. Οι «Working Dead» του κόμικ ζουν και πέφτουν θύματα εργασιακής εκμετάλλευσης και καταπίεσης σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους, δείχνοντας με ανατριχιαστικό και συνάμα χιουμοριστικό τρόπο ότι η σχέση των «πάνω» με τους «κάτω» συνεχίζει να είναι προβληματική. Μολονότι το Working Dead ξεκίνησε ως μια σειρά που είχε στο επίκεντρο τις εργασιακές σχέσεις, το «Working Dead... and...» που κυκλοφόρησε πριν από λίγες μέρες από τις εκδόσεις Τόπος διευρύνει τη θεματολογία, αγγίζει ζητήματα όπως ο πόλεμος και η προσφυγιά, διατηρώντας αναλλοίωτο τον χαρακτήρα και την καυστικότητα της ιδέας. Ο Πάνος Ζάχαρης, ο οποίος εργάζεται ως πολιτικός γελοιογράφος εδώ και περίπου 10 χρόνια, σχεδιάζει γι' αυτά που ζει. Δίνει στους ήρωές τους μια βαθιά πολιτική στάση, φροντίζοντας ωστόσο να μην χάσει την έμπνευση, να μην «απονευρώσει» το κόμικ του. Αισθάνεται κομμάτι της κοινωνίας και παίρνει τη δουλειά του πολύ στα σοβαρά. Και το αποτέλεσμα είναι μοναδικό. Συγκλονίζει, καταφέρνοντας παράλληλα να σου ζωγραφίσει ένα χαμόγελο. Με αφορμή τη νέα του δουλειά, ο Πάνος μιλάει στο Gazzetta Weekend Journal για την τέχνη του και τους «εργαζόμενους νεκρούς». Ποιο κόμικ σε σημάδεψε περισσότερο στην παιδική ηλικία και αποφάσισες ότι θέλεις να φτιάξεις το δικό σου; Oι επιρροές μου παραείναι κλασικές και μάλλον mainstream: Αστερίξ, Λούκι Λουκ, Μαφάλντα και Αρκάς (ο παλιός, ο ανορθόδοξος). Παράλληλα διάβαζα πολιτική γελοιογραφία πριν καλά καλά βρεθώ σε θέση να την καταλαβαίνω. Κυρίως Ιωάννου και Στάθη. Σαν παιδάκι δεν σκέφτηκα ποτέ να φτιάξω δικά μου κόμιξ, αλλά με ενθουσίαζε η ιδέα να «ζωγραφίζω και να κοροϊδεύω τους πολιτικούς». Άργησα να ασχοληθώ με τα κόμικς. Στην πραγματικότητα ακόμα τα ανακαλύπτω σαν αναγνώστης και σαν δημιουργός. Πρώτα έγινα «παραδοσιακός» πολιτικός γελοιογράφος και μετά διαπίστωσα ότι το κόμικ στριπ είναι ένα εξαιρετικό μέσο να εκφραστώ. Εκφράζεσαι καλύτερα με τα κείμενα ή τα σκίτσα; Ρίχνω συνειδητά βάρος στο σενάριο και τις λεζάντες. Αντιμετωπίζω το σχέδιο ως την γλώσσα, τον κώδικα μέσα από τον οποίο θα πω αυτό που θέλω. Ακόμα κι όταν κάνω σκίτσα χωρίς λόγια, η ιδέα είναι που θα με παιδέψει. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν απολαμβάνω να σχεδιάζω ή ότι δεν προσπαθώ να βελτιώνομαι σαν σχεδιαστής, ωστόσο πολύ δύσκολα θα έκανα π.χ. σκίτσα σε σενάριο άλλου. Το ανάποδο μου φαίνεται πολύ πιο πιθανό. Το Working Dead ήταν μια πολύ φρέσκια προσπάθεια, άμεσα συνδεδεμένο με την κοινωνία και την σημερινή εργασιακή πραγματικότητα. Είναι για σένα αυτός ο σκοπός της τέχνης σου; Να αφουγκράζεται την κοινωνία και να μιλάς για πράγματα που πραγματικά έχουν σημασία; Το Working Dead ξεκίνησε μετά από μια 10ετία δουλειάς στο Ποντίκι ως μια προσπάθεια να ξεφύγω από την εφήμερη επικαιρότητα της κλασικής πολιτικής γελοιογραφίας και ως μια ανάγκη μου να μιλήσω για το κεντρικό κατά τη γνώμη μου ζήτημα κάθε κοινωνίας διαχρονικά: Τη σχέση κεφαλαίου και εργασίας. Η πρόσφατη Κρίση νομίζω πως μας ανάγκασε όλους να γίνουμε πιο πολιτικοί, να στρέψουμε το βλέμμα από τις λεπτομέρειες στα πιο κεντρικά ζητήματα. Δεν σκιτσάρω για πλάκα, παρότι εκτιμώ αφάνταστα αυτούς που το κάνουν καλά. Δεν «αφουγκράζομαι την κοινωνία», είμαι κομμάτι της. Δουλεύω, αγχώνομαι, ζορίζομαι και θέλω να μιλήσω για όσα ζω, όχι για όσα παρατηρώ. Σκιτσάρω για να πω τη γνώμη μου για όσα συμβαίνουν γύρω μας με όσο το δυνατόν πιο ευχάριστο και εύληπτο τρόπο. Tι μεσολάβησε, στην ψυχή και το μυαλό του καλλιτέχνη, ανάμεσα στο Working Dead και το Working Dead... and...; Πώς αποφάσισες από το πεδίο της εργασίας που ποτέ δεν θα σταματήσει νομίζω να γεννά έμπνευση, να διευρύνεις τον σχολιασμό σου; Δεν υπάρχουν στεγανά ανάμεσα στο Working Dead και στο Working Dead…and… Στην ουσία η ίδια σειρά είναι, άσε που αρκετοί αναγνώστες μάλλον δεν ενδιαφέρονται για τη μετεξέλιξη του τίτλου και έχουν μείνει στον τίτλο Working Dead. Η αλλαγή του τίτλου απλώς σηματοδοτεί τη διεύρυνση της θεματολογίας που προέκυψε μάλλον αυθόρμητα. Καταπιάνομαι πέρα από την εργασιακή κανονικότητα και με στιγμές κορύφωσης της ταξικής πάλης τις οποίες θεωρώ απλώς φυσική συνέχεια αυτής της υποτιθέμενης κανονικότητας. Νομίζω πως το εξώφυλλο σε βάζει στο κλίμα για τα νέα επεισόδια. Μίλησε μου λίγο για αυτούς που βρίσκονται στη βάρκα και παίζουν κορώνα-γράμματα τη ζωή τους. Δεν είναι λίγα τα επεισόδια τα οποία έχουν ως θέμα την προσφυγιά, τη μετανάστευση και τον ξεριζωμό, έμμεσα ή άμεσα. Το άλμπουμ ωστόσο δεν έχει ένα κεντρικό θέμα πέρα από το ίδιο το περιεχόμενο της σειράς. Δεν είναι ένα άλμπουμ για την προσφυγιά, είναι ένα άλμπουμ για την σχέση των «πάνω» και των «κάτω» μέσα στην Ιστορία. Θέλησα απλώς να αφιερώσω το εξώφυλλο στους ξεριζωμένους γιατί θεωρώ την προσφυγιά το σημαντικότερο ως τώρα γεγονός του νεαρού ακόμα αιώνα που διανύουμε και παράλληλα ένα καταλυτικό φαινόμενο διαχρονικά. Άλλαξε τίποτα από τον καιρό που δούλευες το πρώτο άλμπουμ μέχρι το δεύτερο για τους working dead; Η ουσία των όσων ζούμε δεν άλλαξε ούτε στο ελάχιστο. Η Κρίση θεωρητικά έφυγε κι αυτό είναι μια αλλαγή. Έμειναν όμως οι συνέπειες της, οι νόμοι που πέρασαν, η ιδεολογική επίθεση που δεχόμαστε οι εργαζόμενοι όλα αυτά τα χρόνια. Αν κάτι άλλωστε επιδιώκω μέσω της σειράς, είναι να αναδείξω τη διαχρονικότητα του ταξικού μπρα ντε φερ ,τόσο σε εποχές ύφεσης, όσο και σε ανάπτυξης. Πιστεύεις πως η τέχνη μπορεί τελικά να διαμορφώσει συνειδήσεις; Η Τέχνη μπορεί να συμβάλει στη διαμόρφωση συνειδήσεων, δεν ξέρω όμως αν αυτή η συμβολή είναι καθοριστική. Τη θεωρώ περισσότερο ενισχυτική, επικουρική, χωρίς να υποτιμάω το ρόλο της. Ένας στίχος δεν ρίχνει καθεστώτα, οι άνθρωποι όμως που παλεύουν για την ανατροπή μπορεί να τραγουδάνε έναν στίχο τη στιγμή της εφόδου. Ένα σκίτσο μπορεί να γίνει προκήρυξη, εικονογραφημένο λαβαράκι. Μπορεί να φωτίσει πλευρές, να δώσει κουράγιο, να χαρίσει χαμόγελο. Η συνείδηση όμως διαμορφώνεται στη δουλειά και στον δρόμο. Όπως λένε οι Urban Pulse και οι Κοινοί Θνητοί, δύο εκπληκτικά χιπ χοπ συγκροτήματα «δεν είναι οι στίχοι κύμα, που θα σπάσουν το κρίμα, μα οι καρδιές που τους γράφουν έχουν φωτιάς τμήμα». Θα πρόσθετα και τις καρδιές που τους τραγουδάνε και τους ακούνε. Έχεις κλάψει ποτέ σχεδιάζοντας, λόγω του συμβάντος ή της περίστασης που γέννησε το σκίτσο; Είμαι γενικά πολύ ευσυγκίνητος. Φορτίζομαι πολύ συναισθηματικά όταν κάνω έρευνα για κάποια γελοιογραφία ή κάποιο κόμικ, όταν ανατρέχω σε κάθε είδους πηγές για να δουλέψω. Όσο όμως δουλεύω, αποστασιοποιούμαι σταδιακά. Μόλις κατασταλάξω στην ιδέα και κάνω το προσχέδιο, αφήνω στην άκρη τους συναισθηματισμούς και προσπαθώ να αναμετρηθώ με τα προβλήματα του σχεδίου. Επιτρέπω στον εαυτό μου να αισθανθεί ξανά, αφού τελειώσω. Θυμάμαι κάποιες περιπτώσεις που αυτό δεν λειτούργησε. Δάκρυσα όταν έφτιαχνα ένα επεισόδιο με τους 200 της Καισαριανής βλέποντας παράλληλα -για 3η ή 4η φορά- το Τελευταίο Σημείωμα του Βούλγαρη. Έκλαψα με το βίντεο της δολοφονίας του Ζακ Κωστόπουλου. Έκλαψα πολύ και ανεξέλεγκτα ακούγοντας τα ηχητικά ντοκουμέντα της δολοφονίας του Φύσσα. Το συγκεκριμένο ηχητικό δεν μπορώ να το ακούσω ξανά. Επειδή στην ουσία όλοι είμαστε Working Dead, πώς ισορροπείς τη δουλειά για ένα άλμπουμ με την καθημερινότητα; Υπάρχουν στιγμές που νιώθεις να αδειάζεις; Πώς το διαχειρίζεσαι; Αγαπώ πάρα πολύ τη δουλειά μου, κυρίως γιατί μπορώ να εκφράζομαι πολιτικά και συναισθηματικά μέσα από αυτή, χωρίς να περιμένω το διάλειμμα ή το σχόλασμα. Είναι κουραστική, αλλά δεν τολμώ να γκρινιάξω. Θα ήταν πρόκληση απέναντι σε ανθρώπους που κυριολεκτικά λιώνουν σε γραφεία, μαγαζιά και εργοστάσια. Η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίζω πέρα των όσων βιώνει ο κάθε εργαζόμενος, και που αντανακλάται και στην κοινωνική μου ζωή είναι το γεγονός ότι δουλεύω ακόμα και όταν θεωρητικά δε δουλεύω. Δεν έχω ωράριο. Με απασχολεί η επικαιρότητα και επεξεργάζομαι ιδέες μόνιμα με αποτέλεσμα να δυσκολεύομαι να αποφορτιστώ. Νομίζω πως συμβαίνει σε όλους όσοι έκαναν επάγγελμα το χόμπι τους και ίσως ακούγεται ωραίο, αλλά η περιβόητη φράση «βρες μια δουλειά που να σου αρέσει και δεν θα χρειαστεί να ξαναδουλέψεις ποτέ στη ζωή σου» είναι μια μεγαλειώδης μπαρούφα. Έχεις σπουδάσει ιστορία και τα σκίτσα σου έχουν συχνά αναφορές στο παρελθόν, σε πρόσωπα της ιστορίας, καταστάσεις κλπ. Ποια περίοδος σε εμπνέει περισσότερο και ποια προσωπικότητα; Κατά καιρούς ασχολούμαι εντονότερα με συγκεκριμένες περιόδους. Πολλές φορές σχεδόν εμμονικά. Διαβάζω, βλέπω ταινίες, ξαναδιαβάζω και ζαλίζω τους γύρω μου… Επειδή όμως θέλω να υπάρχει εναλλαγή στα στριπάκια μου, συνήθως αποθηκεύω ιδέες και τις ανασύρω αργότερα. Υπάρχουν ωστόσο περίοδοι που έχω μελετήσει περισσότερο και θεωρώ ενδιαφέρουσες και ιστορικά ελκυστικές, όπως ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος και ο Αποικισμός της Αμερικής. Στα σκίτσα μου αποφεύγω να εμφανίζω ξανά και ξανά τις ίδιες προσωπικότητες. Συνήθως μια φορά αρκεί και πάντα προσπαθώ να εντάσσω τον άνθρωπο στην εποχή του. Δεν ζωγραφίζω υπερήρωες. Αν έπρεπε να αναφέρω κάποιους που έχω σκιτσάρει με αγάπη και θαυμασμό θα έλεγα ενδεικτικά τον ηγέτη των Γερμανών χωρικών Τόμας Μίντσερ, τη Ρόζα Παρκς και τον Φιντέλ. Ποια ιστορία του Working Dead θα ταίριαζε περισσότερο στο ελληνικό ποδόσφαιρο; Να διευκρινίσω ότι είμαι καθαρόαιμος μπασκετικός, κατανοώ και υποκλίνομαι όμως στη δημοφιλία του ποδοσφαίρου και στη δύναμη της. Έχω κάνει δύο καθαρά ποδοσφαιρικά επεισοδιάκια. Στο ένα ο οπαδός ταυτίζεται με τον εργοδότη-ιδιοκτήτη της ομάδας, παρότι πεινάει και υποφέρει εξαιτίας του και στο άλλο Πράσινοι και Βένετοι αφήνουν στην άκρη τα οπαδικά και ξεκινούν τη στάση του Νίκα. Και τα δυο είναι στο πρώτο βιβλίο της σειράς και τα θεωρώ πολύ ταιριαστά στο ποδοσφαιρικό-οπαδικό μας σήμερα. Ανατριχιάζεις όταν ακούς ή βιώνεις ιστορίες που παραπέμπουν στα σκίτσα σου; Ανατριχιάζω όταν βλέπω ιστορίες που εκτυλίσσονται στο σήμερα αλλά τα σενάρια τους έχουν γραφτεί στις πιο σκοτεινές περιόδους της Ιστορίας. Απογοητεύομαι επίσης όταν διαπιστώνω πως η πραγματικότητα έχει περισσότερο χιούμορ και φαντασία από εμένα. Το μήνυμα της υπουργού Παιδείας για την 28η Οκτωβρίου είναι ένα εξαιρετικό σενάριο για κόμικ, που δεν χρειάζεται παρεμβάσεις. Ή για παράδειγμα πως είναι δυνατόν να σατιρίσεις τον Τραμπ, περισσότερο απ’ ότι ο ίδιος; Σε έχει βρίσει κανείς που να βρήκε τον εαυτό του στις ιστορίες σου; Πλέον τις αντιδράσεις τις βλέπεις κυρίως μέσω των social media. Έχω λάβει αρνητικές κριτικές, οριακά υβριστικές, κυρίως όσες φορές έχω επιχειρήσει να αποδημήσω κάποιον ελληνικό ή χριστιανικό «μύθο». Θυμάμαι ενδεικτικά μια ιστορία για την μετανάστευση των Ιωνικών φύλων και τον… αποπελασγισμό της -τότε- χώρας, και μια ιστορία για την άλωση της Άκρα από τους Σταυροφόρους που έλαβε σχόλια του τύπου «ναι, αλλά για τους ισλαμιστές δε λες τίποτα». Με έχουν πει ανιστόρητο ακροαριστερό χωρίς χιούμορ, προπαγανδιστή. Και βεβαίως αντισημίτη, όπως συμβαίνει με κάθε σκιτσογράφο που αποφασίσει να καυτηριάσει την πολιτική του Κράτους του Ισραήλ απέναντι στους Παλαιστίνιους. Γενικά όμως ξέρω σε ποιους αναγνώστες απευθύνομαι και νομίζω ότι όσοι έχουν επιλέξει να με παρακολουθούν ξέρουν καλά τι χρώμα έχουν τα «γυαλιά» μέσα από τα οποία διαβάζω την ιστορία, οπότε συνήθως η ζωντανή ή η ψηφιακή κουβέντα είναι σε πολύ καλό και ενθαρρυντικό για μένα κλίμα. Έχεις υποστεί λογοκρισία ή αυτολογοκρισία; Πώς ανταποκρίνεσαι αν σου συμβεί; Στα 10 χρόνια που εργάζομαι στο Ποντίκι δεν έχω υποστεί λογοκρισία. Μπορώ να πω πως δεν έχω καν δεχτεί παρατηρήσεις, πέρα από κάποιες επουσιώδεις αλλαγές σε φωτομοντάζ που κάνω και που έχουν «την υπογραφή» της εφημερίδας. Αυτό είναι κάτι το οποίο εκτιμώ πολύ, είναι οξυγόνο για έναν σκιτσογράφο. Το ίδιο ισχύει και για την Εφημερίδα των Συντακτών και το SoComic όπου δημοσιεύονται τα κόμικ μου. Αν μου συνέβαινε θα αντιδρούσα ανάλογα με το που θα στόχευε η λογοκρισία. Αν αφορούσε μια λεπτομέρεια ή κάτι που θα μπορούσε να προκαλέσει νομικό ζήτημα ενδεχομένως να το συζήταγα, αν όμως άγγιζε τον πυρήνα της ιδέας ή της άποψης μου θα υπήρχε σοβαρό πρόβλημα στη σχέση μου με το Μέσο. Έχω αυτολογοκριθεί πολλές φορές. Πάντα όταν ξεκινάω να δουλέψω προσπαθώ να βρω τρόπο να εκφράσω ανόθευτη την άποψη μου για ένα θέμα, χωρίς όμως να χτυπήσω κάποιον άνθρωπο ή κάποια ομάδα κάτω από τη ζώνη. Πολλές φορές φορές η αρχική σκέψη αλλάζει σε αυτή την κατεύθυνση. Ας πούμε της… διατύπωσης. Επίσης πάντα παίρνω υπόψη το κοινό όπου απευθύνομαι. Π.χ. το Working Dead θέλω να είναι -λέμε τώρα- κατάλληλο, και για πιο μικρές ηλικίες, όχι μόνο γιατί δημοσιεύεται σε site της Σοκοφρέτας ΙΟΝ, αλλά και γιατί έχω διαπιστώσει με χαρά πως πολλοί γονείς το διαβάζουν με τα πιτσιρίκια τους. Τα Social Media βοηθούν ή περιορίζουν τον καλλιτέχνη; Είμαι πολύ ενεργός χρήστης, κυρίως του facebook και οφείλω να παραδεχτώ ότι με έχει βοηθήσει τόσο στο να ενημερώνομαι γρήγορα όσο και στο να διαδίδω τη δουλειά μου και τη γενικότερη οπτική μου για τα πράγματα. Έχω δημιουργήσει σχέσεις, όχι μόνο μεταξύ δημιουργού και αναγνώστη, αλλά ακόμα και φιλίες στην «κανονική ζωή». Πολλές φορές νιώθω να ασφυκτιώ με την ατζέντα των social media. Όλοι ασχολούμαστε με ένα θέμα για 2 ή 3 μέρες αναμασώντας πολλές φορές τα ίδια επιχειρήματα και τίποτε άλλο δεν μπορεί να αναδειχτεί ακόμα κι αν είναι απείρως σοβαρότερο. Στη συνέχεια ως δια μαγείας ξεχνιέται. Δεν βγάζω τον εαυτό μου απ’ έξω από αυτή τη διαδικασία η οποία σαν δημιουργό όμως με δυσκολεύει αφού νιώθω πολλές φορές «υποχρεωμένος» να μιλήσω για το θέμα που παίζει, ακόμα κι αν στη δική μου ιεράρχηση δεν είναι το βασικό. Θα έχει συνέχεια το Working Dead; Ξεκίνησα τη σειρά το καλοκαίρι του 2016 με τέσσερα έτοιμα επεισόδια, δυο προσχέδια της κακιάς ώρας και ένα απίστευτο άγχος για πόσες βδομάδες μπορεί να συνεχιστεί το συγκεκριμένο κόνσεπτ. Πλέον είμαστε στα 170 περίπου επεισόδια και παρότι το άγχος αυτό παραμένει, η σκέψη να το σταματήσω με αγχώνει πολύ περισσότερο. Η συγκεκριμένη ιδέα, ένα εβδομαδιαίο ιστορικό πολιτικό στριπάκι, είναι πολύ κοντά σε αυτό που πάντα ήθελα να κάνω σαν σκιτσογράφος. Είναι απαιτητικό και χρονοβόρο, αλλά με έχει «ανταμείψει» σε πολλά διαφορετικά επίπεδα. Θα το συνεχίσω για όσο η ανταπόκριση είναι θετική και για όσο νιώθω πως έχω καινούρια πράγματα να πω, χωρίς να επαναλαμβάνομαι ή να κάνω εκπτώσεις στην ποιότητα της δουλειάς μου μόνο και μόνο για να το διατηρήσω ζωντανό. Διλήμματα Λούκι Λουκ ή Αστερίξ; Λούκι Λουκ, παραδόξως, διότι λατρεύω την αμερικάνικη ιστορία. V for Vendetta ή The Watchmen; V fot Vendetta. Marvel ή DC; Marvel. Λε Μπρον ή Τζορνταν; ΛεΜπρον. Μέσι ή Μαραντόνα; Μαραντόνα. Τo Working Dead...and... κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Τόπος. Και το σχετικό link...
  8. Το δυσκολότερο στις «μεγάλες αφηγήσεις» είναι να είναι κυριολεκτικά μεγάλες. Να έχουν σενάρια μεστά και στέρεα που να διατηρούν αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Ο Βαγγέλης Χερουβείμ εδώ και καιρό στήνει μεθοδικά μια τέτοια μεγάλη αφήγηση με μικρά σπαρταριστά επεισόδια ως παρωδία της σύγχρονης Ελλάδας. Συνοδεύοντάς τη με ευφυέστατες γελοιογραφίες. «Υπομονετικός λαός ήταν γενικά οι Γκρεκόνοι. Μα όχι ψυχρός ο ψυχισμός τους. Και αγαναχτούσαν και οργίζονταν, αλλά διοχέτευαν τις αντιδράσεις τους σε δυο ειδών λαγούμια. Το ένα ήταν ευρύτατο και με ανοίγματα πολλά, ποικίλες εξόδους. Σ’ αυτό η οργή από χείμαρρος ορμητικός διακλαδιζόταν σε πολλά ρεύματα καθημερινά, γινόταν εκνευρισμός της κάθε στιγμής και προστριβές, διαπληκτισμοί, με αποτέλεσμα τις περισσότερες φορές να την πληρώνει ο διπλανός. Ο κατ’ ελάχιστον υπεύθυνος, η τελευταία τρύπα της φλογέρας. Το άλλο λαγούμι πήγαινε μακριά, χωρίς πολλές βαλβίδες εκτόνωσης και λούκια διαφυγής. Ήταν χύτρα βραδύτητας για την οργή. Έβραζε μέσα, έτρεχε υπογείως και πεταγόταν έξω σε ευκαιρίες όχι συχνές. Ξεσπούσε μερικές φορές αναπάντεχα, με κάποια απρόβλεπτη αφορμή. Και κάποιες φορές, όταν στηνόντουσαν οι κάλτσες». Οι «κάλτσες» του Βαγγέλη Χερουβείμ είναι οι κάλπες τού, ακουσίως, γλωσσοπλάστη και αλήστου μνήμης Γιώργου Παπανδρέου. Οι «Γκρεκόνοι» είναι φυσικά οι Έλληνες. Και η συμπεριφορά τους είναι η συμπεριφορά που όλοι γνωρίζουμε στη σύγχρονη Ελλάδα. Μεταφερμένη σε μια μακρινή, μεσαιωνική εποχή, ανατριχιαστικά όμοια με τη δική μας. «Η Κιβωτός του Νο» (εκδόσεις Τόπος) ταξιδεύει στην «Εσπερινή Ουνία» δηλαδή στην Ευρωπαϊκή Ένωση και παρόντα είναι όλα τα πρόσωπα του σύγχρονου δράματος, με ελαφρώς παραλλαγμένα ονόματα, αλλά με αντίστοιχες με τις σημερινές ιδιότητες. Η Μέρκελα Κάγκελ είναι φυσικά η καγκελάριος της Γερμανίας, ο Ιωσήφ-Μανουέλ Βαρόζωος είναι ο Μανουέλ Μπαρόζο, το Νεοφιλιόκβε δόγμα είναι η τυφλή πίστη στον νεοφιλελευθερισμό, ο Μπένυ ο Λαγκαρντόκαρδος και ο Τόνυ ο Σαματάς είναι οι τέως συνεταίροι Βαγγέλης Βενιζέλος και Αντώνης Σαμαράς, ο Πύργος του Μάξιμου είναι το πρωθυπουργικό μέγαρο, ο Σαρλό Παππούλης είναι ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κάρολος Παπούλιας, οι Σίμος Διασκεδίκογλ και Γκρεγκόριο Ψαροσουπιάνο είναι δυο διάσημοι γελωτοποιοί όπως οι Σίμος Κεδίκογλου και Γρηγόρης Ψαριανός σήμερα και η Χάνα Μασέλα Σημακοπούλα είναι ένα υβρίδιο της Αννας Μισέλ Ασημακοπούλου και της Χάνα Σιγκούλα, παλαιότερα «Μούσας του Ιππότη της Αποκαλύψεως Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ». Η «Κιβωτός του Νο» αποτελεί το δεύτερο μέρος του μεγάλου παραμυθιού των «Σκοτεινών Χρόνων» και ακολουθεί το «Περί Γκρεκόνων Σκιάς» που αναφερόταν στα πρώτα χρόνια των Τροϊκών Μνημονισμένων Σταυροφοριών με πρωταγωνιστές τους Ηγεμόνες της Γκρεκονίας. Υπό μορφή μιας απολαυστικής παρωδίας, περιγράφει τα σημαντικότερα γεγονότα των όψιμων μνημονιακών κυβερνήσεων, την εξέλιξη, καλύτερα καταβαράθρωση, της οικονομίας, το μεταναστευτικό και προσφυγικό ζήτημα, τη μετατροπή της Ελλάδας-Γκρεκονίας σε προτεκτοράτο και πολλά από όσα, όσο κι αν φαίνεται απίστευτο, συνηθίσαμε και, ακόμα χειρότερα, διά της σιωπής και απάθειάς μας συγχωρήσαμε. Συνοδεύεται από δεκάδες γελοιογραφίες του Χερουβείμ που δένουν ιδανικά με τη «φανταστική» αφήγηση, υπενθυμίζοντάς μας την εποχή στην οποία αναφέρονται και σκουντώντας μας ευγενικά για να μην την ξεχάσουμε. Το μόνο «ελάττωμα» του βιβλίου, που είναι αφιερωμένο στη μνήμη του γελοιογράφου Γιάννη Καλαϊτζή και του δημοσιογράφου Γιώργου Ανανδρανιστάκη, είναι πως σταματά με την εγκαθίδρυση του νέου Ηγεμόνα, Αλεξικέραυνου, άρτι μετονομασθέντα σε «Ανεξικέραμο». Ευτυχώς, ο Βαγγέλης Χερουβείμ υπόσχεται ότι θα υπάρξει και ένα ξεχωριστό, τρίτο χρονικό, για αυτόν, ίσως ακόμα πιο ξεκαρδιστικό, λαμβάνοντας υπόψη τα έργα και τις ημέρες της «πρώτη φορά Αριστεράς». Παρουσίαση Η επίσημη παρουσίαση του βιβλίου του Βαγγέλη Χερουβείμ θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Τρίτη, 29 Μαΐου, στις 19.00, στο βιβλιοπωλείο «Books Plus», Πανεπιστημίου 37, σταθμός μετρό Πανεπιστήμιο. Για το βιβλίο θα μιλήσουν η ηθοποιός Έφη Παπαθεοδώρου, ο σκιτσογράφος και δημιουργός κόμικς Soloup, ο δημοσιογράφος Γιώργος Τραπεζιώτης και ο Βαγγέλης Χερουβείμ. Και το σχετικό link...
  9. Έχεις ονειρευτεί ότι η Μέρκελ μπορεί μια μέρα να χορεύει πεντοζάλη στους ρυθμούς σου, όπως φανταζόταν κι ο Αλέξης πριν πέσει στην αρένα με τα λιοντάρια; Αντιμετωπίζεις την επιλογή κόμματος ως λαβύρινθο και μια ζωή καταλήγεις σε αδιέξοδο; Θα ήθελες να χρωματίσεις εσύ με τα δικά σου χρώματα την πολιτική κατάσταση; Οι «Δημιουργικές Ασάφειες» του Soloup σού προτείνουν λύσεις. Με μολύβια, χαρτί και ψαλίδι. Ένα από τα πιο επιτυχημένα ελληνικά κόμικς όλων των εποχών είναι το «Αϊβαλί» του Soloup (εκδόσεις Κέδρος), ένα προσωπικό οδοιπορικό στις μνήμες και τις συνέπειες των γεγονότων του 1922. Ο δημιουργός του εδώ και σχεδόν τριάντα χρόνια φιλοτεχνεί ακατάπαυστα κόμικς («Ο Ανθρωπόλυκος», «Μήτσος Κυκλάμινος», «Οι Πειρασμοί του Αντωνίου» κ.ά.), αλλά η καθημερινή του ενασχόληση δεν παύει ποτέ να είναι είναι η πολιτική γελοιογραφία. Με τις «Δημιουργικές Ασάφειες» (εκδόσεις Τόπος, αφιερωμένο στον Γιάννη Καλαϊτζή), ένα άλμπουμ-συλλογή γελοιογραφιών από τα μαύρα χρόνια της σύγχρονης μνημονιακής πραγματικότητας, μας υπενθυμίζει αυτή τη διάσταση της καλλιτεχνικής του διαδρομής, τη γελοιογραφική. Που πάντα συνδυάζεται με την ιδιότητα του δημιουργού κόμικς, αλλά και με μία ακόμη: αυτή του πολιτικού επιστήμονα, του διδάκτορα πολιτισμικής τεχνολογίας και του ερευνητή της ιστορίας των ελληνικών κόμικς. Οι γελοιογραφίες και τα στριπ από τις «Δημιουργικές Ασάφειες» προέρχονται από την εφημερίδα «Το Ποντίκι» και από το περιοδικό δρόμου «Σχεδία» και καλύπτουν την περίοδο από την ειδυλλιακή ανακοίνωση του ΓΑΠ στο Καστελόριζο περί του αρραβώνα της χώρας με το ΔΝΤ μέχρι σήμερα, που αν και έχουν μεσολαβήσει αρκετά χρόνια «γάμου» με διάφορους σκοτεινούς μηχανισμούς υποτιθέμενης στήριξης και έχουν περάσει κάμποσες κυβερνήσεις, η κατάσταση παραμένει δυσοίωνη. Δεν πρόκειται όμως για απλές αναδημοσιεύσεις των γελοιογραφιών. Αλλά για γελοιογραφίες που περιμένουν τον αναγνώστη να τις συμπληρώσει και να τις εμπλουτίσει με το προσωπικό του γούστο, τις δικές του ατάκες, τα δικά του χρώματα. «Πάρτε χρώματα. Μαρκαδόρους και ξυλομπογιές. Οπλιστείτε με χαμόγελο. Στο μαύρο των ημερών προσθέστε χρώμα. Και όχι μόνο! […] Στο τέλος της δημιουργικής του ανάγνωσης θα έχετε πλέον αποκτήσει τη δική σας ματιά, το δικό σας χιούμορ και τη δική σας υπογραφή. Θα έχετε χρωματίσει, θα έχετε γράψει λεζάντες, θα έχετε παίξει και σκιτσάρει, θα έχετε -κυριολεκτικά και μεταφορικά- κόψει και ράψει πάνω στη γούνα αρκετών πολιτικών, οι οποίοι πρώτα εκείνοι φρόντισαν να κάψουν τη δική σας», τονίζει ο δημιουργός στο εισαγωγικό του σημείωμα. Που επιβεβαιώνεται από τις «κατασκευές» και τα «παιχνίδια» που συνοδεύουν τις γελοιογραφίες: μια Μέρκελ με το πράσινο ταγέρ και ένας Σόιμπλε-τρομοκράτης ως κοπτικά που περιμένουν τον αναγνώστη να τα κόψει, να τα συναρμολογήσει και να τα κινήσει με τους δικούς του ρυθμούς, ο Αδωνις, ο Στουρνάρας, ο Μητσοτάκης, η Ζωή και ο Πάγκαλος ως ασώματες κεφαλές σε αναζήτηση επαγγέλματος, κορμού και ποδιών, ο Βαρουφάκης με τον Ντάισελμπλουμ σε αναζήτηση της χαμένης λεζάντας από τον ιστορικό, σύντομο διάλογό τους, ένας λαβύρινθος με (α)διέξοδο την Ανάπτυξη, ένα επιτραπέζιο παιχνίδι με τίτλο «Βγάλε τον Μήνα-Survivor of the Month» και παίκτες τους μισθωτούς, συνταξιούχους, ελεύθερους επαγγελματίες και ανέργους που πασχίζουν να κρατήσουν κάτι στην τσέπη - ανεπιτυχώς. Ο αναγνώστης γίνεται έτσι συμμέτοχος σε μια παρωδία προσπάθειας να πάρει τη ζωή στα χέρια του. Δεν θα τα καταφέρει ποτέ με ένα άλμπουμ γελοιογραφιών. Μπορεί όμως να γελάσει και να πάρει τη ζωή του αλλιώς. «Οι γελοιογραφίες του Soloup αφηγούνται ταυτοχρόνως και παράλληλα πολλές ιστορίες. Την κοινωνική, οικονομική και πολιτική ιστορία της εποχής των μνημονίων. Την ιστορία αυτών που τα επέβαλαν. Αυτών που τα διαχειρίστηκαν. Αυτών που τα πληρώνουν. Λένε όμως και μια άλλη ιστορία. Αυτή των “τεράτων” που γέννησε η κρίση. Αλλά και των προβλημάτων που ήλθαν να την επιτείνουν και να οδηγήσουν σε μια ολική κρίση ταυτότητας και ύπαρξης», σημειώνει ο Σταύρος Χριστακόπουλος στην κατακλείδα του βιβλίου αντί επιμέτρου. Και τονίζει την τεράστια αξία που έχει η διαρκής υπενθύμιση των γεγονότων που μας έφτασαν εδώ και τη λυτρωτική λειτουργία του χιούμορ, του σκληρού και σαρκαστικού αλλά και του αυτοσαρκαστικού, στον διαρκή και άνισο αγώνα κάθε μεμονωμένου πολίτη και κάθε κινήματος ενάντια στα κάθε λογής «τέρατα». Γι’ αυτό και καταλήγει γράφοντας: «Νικητής παραμένει και το χιούμορ. Ένα από τα τελευταία προπύργια αντίστασης στην οικονομική ανέχεια και στον κοινωνικό εκφασισμό». Το χιούμορ του Soloup, οι γελοιογραφίες του, τα κόμικς του, οι κατασκευές και τα παιχνίδια που προτείνει, η απολαυστικά εσκεμμένη αυταπάτη των διαδραστικών δημιουργιών στην οποία υποβάλλει τον αναγνώστη συνθέτουν τις «Δημιουργικές Ασάφειες» που θα έχουν επιτύχει τον σκοπό τους μόνο όταν μετουσιωθούν σε σαφείς και ανυποχώρητες αντιδράσεις. Η παρουσίαση Τη Δευτέρα 26 Ιουνίου στις 19.30 στον πολυχώρο Books Plus/Art & Coffee (Πανεπιστημίου 37) θα γίνει η πρώτη επίσημη παρουσίαση των «Δημιουργικών Ασαφειών». Για το βιβλίο θα μιλήσουν ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Διονύσης Ελευθεράτος, ο σκιτσογράφος της «Εφ. Συν.» Μιχάλης Κουντούρης, ο διευθυντής σύνταξης της εφημερίδας «Το Ποντίκι» Σταύρος Χριστακόπουλος και ο Soloup. Στο πλαίσιο της παρουσίασης θα ανακοινωθούν και οι λεπτομέρειες για τη δημιουργία μιας σχεδιαζόμενης διαδραστικής έκθεσης με γελοιογραφίες αναγνωστών των «Δημιουργικών Ασαφειών», που θα πραγματοποιηθεί το φθινόπωρο. Και το σχετικό link...
  10. Η Μεγάλη Βδομάδα του πρεζάκη «Ιστορίες αμαρτίας και αγιοσύνης» ονομάζεται η συλλογή διηγημάτων του Μ. Καραγάτση, που εκδόθηκε πριν έξι χρόνια από το Βιβλιοπωλείον της Εστίας, σε επιμέλεια Στρατή Πασχάλη. Πρόκειται για αταξινόμητα διηγήματα του συγγραφέα (1908-1960), που γράφηκαν σε μια περίοδο είκοσι περίπου χρόνων, με συνεκτικό ιστό το υπόβαθρο των ιστοριών που ανθολογούνται. Μιλούν για τη σκοτεινή πλευρά της ζωής, την ανθρώπινη κατάντια, αλλά και τη μαρτυρική εξιλέωση των ταπεινών (αντι)ηρώων που έπλασε ο συγγραφέας του «Γιούγκερμαν». Ένα από τα διηγήματα αυτά μεταφέρθηκε στις σελίδες των κόμικς, με ένα graphic novel που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Τόπος. Είναι η «Μεγάλη Βδομάδα του πρεζάκη», ένα από τα λιγότερο γνωστά διηγήματα του Μ. Καραγάτση και -ταυτόχρονα- ένα από τα πιο «αιρετικά» στο συγγραφικό του έργο. Η πρωτότυπη αλληγορική σάτιρα με θέμα τον εθισμό στις ουσίες, την κατάπτωση, τον θάνατο και την αλληγορική επαναφορά στη ζωή ενός χρήστη, αποκτά μια άλλη δυναμική με τη γλώσσα των εικόνων. Το κόμικς υπογράφουν ο σεναριογράφος Δημήτρης Βανέλλης και ο σχεδιαστής Θανάσης Πέτρου: ένα δημιουργικό δίδυμο που έχει… ειδικευθεί στην όσμωση λογοτεχνίας και κόμικς («Παραρλάμα και άλλες ιστορίες του Δημοσθένη Βουτυρά», «Το Γιούσουρι και άλλες φανταστικές ιστορίες» βασισμένο σε διηγήματα των Καβάφη, Καρυωτάκη, Παπαδιαμάντη κ.ά.). Η «Μεγάλη Βδομάδα του πρεζάκη», εξαιρετική στην εικονογράφηση και καλοδουλεμένη στην πλοκή, αναπτύσσεται σε επτά κεφάλαια που ακολουθούν, ημερολογιακά, την Εβδομάδα των Παθών. Ξεκινά μια Μεγάλη Δευτέρα, στα χρόνια του ’30, με τον Νυμφίο και τερματίζεται την Κυριακή του Πάσχα, με τη συμβολική λύτρωση. «Η ωραία μυθολογία της Μεγάλης Εβδομάδας αξιοποιείται στο έπακρο εδώ», σημειώνει στον πρόλογο του άλμπουμ ο Άρης Μαραγκόπουλος, «με την έννοια ότι η “σταύρωση” και η “ανάσταση” του ήρωα, καθώς παραπέμπει στο δραματικό μαρτύριο του Ιησού, επιτρέπει το διάβασμα της ιστορίας υπό διαφορετικές οπτικές γωνίες. Έτσι, το μαρτύριο του περιθωριακού πρεζάκη σε σύγκριση με το μαρτύριο του θεϊκού προτύπου μπορεί να θεωρηθεί ακόμα και ασεβές από τον δογματικό πιστό/αναγνώστη (…) Από μια αντίθετη, όμως, γωνία το ίδιο αυτό μαρτύριο του “ταπεινού και καταφρονεμένου”, στεφανωμένο από τη θεία άλω της αλληγορίας, διαβάζεται ως λυτρωτική διέξοδος, ως ρεαλιστική πιθανότητα στην καθημερινή τρέλα που συνοδεύει το ταξίδι της ζωής». Το graphic novel των Θανάση Πέτρου και Δημήτρη Βανέλλη «Η Μεγάλη Βδομάδα του πρεζάκη», παρουσιάζεται την Τρίτη 19 Μαΐου στο θέατρο Πορεία (Τρικόρφων 3-5 & 3ης Σεπτεμβρίου 69, στάση ΗΣΑΠ Βικτώρια, τηλ. 210-8210082). Θα μιλήσουν οι: Μιχάλης Αρφαράς, χαράκτης, καθηγητής ΑΣΚΤ, Άρης Μαραγκόπουλος, συγγραφέας-εκδότης, Γιώργος Μπότσος, δημιουργός κόμικς, ζωγράφος, διευθυντής του τμήματος σκίτσο-κόμικς-καρτούν του εκπαιδευτικού οργανισμού ΑΚΤΟ. Το λινκ εδώ. Παρουσίαση της έκδοσης εδώ. Υπενθυμίζω ότι η εκδήλωση στην οποία αναφέρεται ο συγγραφέας λαμβάνει χώρα σήμερα (δείτε και εδώ).
  11. Δεν ήταν και πολύ συνηθισμένη η μεταφορά κειμένων της νεοελληνικής λογοτεχνίας σε κόμικς. Μέχρι που ανέλαβαν δράση οι Δημήτρης Βανέλλης (σενάρια) και Θανάσης Πέτρου (σχέδια). Μετά το «Παραρλάμα» του Δημοσθένη Βουτυρά και το «Γιούσουρι», βασισμένο σε διηγήματα των Καβάφη, Καρυωτάκη, Παπαδιαμάντη κ.ά., οι δύο καλλιτέχνες επιστρέφουν με το «Η Μεγάλη Βδομάδα του Πρεζάκη», του Μ. Καραγάτση (εκδ. Τόπος). Ο Θανάσης Πέτρου μάς εξηγεί τα πώς και τα γιατί. O «Μυστικός Δείπνος» των απόκληρων, με τον Πρεζάκη ανάμεσά τους, θα έχει άσχημη κατάληξη. Και έτσι ξεκινά η Μεγάλη Εβδομάδα των παθών του. • Μετά τη μεταφορά σε κόμικς των έργων του Δημοσθένη Βουτυρά, του Καβάφη, του Καρυωτάκη, του Παπαδιαμάντη, ακολουθεί τώρα ο Μ. Καραγάτσης. Πώς έγινε η επιλογή αυτή; Και μάλιστα για ένα από τα λιγότερο γνωστά διηγήματά του; Το καλοκαίρι του 2014, συζητούσαμε με τον Δημήτρη Βανέλλη και τους υπεύθυνους των εκδόσεων Τόπος για τη δεύτερη έκδοση από το «Γιούσουρι», το οποίο ήταν εξαντλημένο, και για το ενδεχόμενο να συνεχίσουμε με ένα τρίτο άλμπουμ στην ίδια σειρά με διασκευές λογοτεχνικών κειμένων σε κόμικς. Συμφωνήσαμε ότι όλους μάς ενδιέφερε μια τρίτη προσπάθεια. Ο Βανέλλης μού πρότεινε κάποια κείμενα και ανάμεσά τους ήταν «Η Μεγάλη Βδομάδα του Πρεζάκη» του Μ. Καραγάτση, το διάβασα, μου άρεσε. Το προτείναμε στους εκδότες, στους οποίους επίσης άρεσε και ξεκινήσαμε να δουλεύουμε. Βασική προϋπόθεση για την επιλογή μας ήταν το κείμενο να είναι κατάλληλο ώστε να διασκευαστεί σε κόμικς και νομίζω ότι το διήγημα του Καραγάτση ήταν απολύτως ταιριαστό. Για να έλθει η λύτρωση και η «απελευθέρωση» του Πρεζάκη προηγήθηκε το ταξίδι του στον Παράδεισο και στην Κόλαση. Και η απόρριψή του από παντού. • Στα προηγούμενα έργα σας με τον Δ. Βανέλλη προτιμούσατε ολιγοσέλιδες ιστορίες με πιο συμπυκνωμένη αφήγηση. Τώρα ξετυλίγετε την ιστορία σε 64 σελίδες. Γιατί αυτή η «αλλαγή»; Στο «Παραρλάμα» κάναμε πολλά διηγήματα ενός συγγραφέα, στο «Γιούσουρι» είχαμε πολλούς συγγραφείς με ένα διήγημα, ο συνδυασμός που μας έλειπε ήταν ένα διήγημα και ένας συγγραφέας. Για να απαντήσω πιο σοβαρά, το να διαχειριστείς μια αφήγηση που εκτείνεται πέρα από τις 15-20 σελίδες είναι μια πολύ ωραία πρόκληση. Πρέπει να ψάξεις αρκετά τον ρυθμό της αφήγησης, τη σχεδιαστική ομοιογένεια, την ατμόσφαιρα που καλείσαι να δημιουργήσεις. Επιπλέον έχουμε κατά νου να χτυπήσουμε κάποιες πόρτες στο εξωτερικό, οπότε είναι πιο εύκολο να έχεις θετική ανταπόκριση με μια ενιαία ιστορία, παρά με μια συλλογή από ολιγοσέλιδα κόμικς, κάτι που δεν συνηθίζεται εκδοτικά στην Ευρώπη. • Δεν φοβηθήκατε μήπως κατηγορηθείτε για ασέβεια και προσβολή προς τα θεία, ιδιαίτερα με την κυκλοφορία του βιβλίου τη Μεγάλη Εβδομάδα; Όχι, τι και ποιον να φοβηθούμε; Πρόκειται για μια σάτιρα. Ενδεχομένως, κάποιοι να ενοχληθούν, αλλά υπάρχει άραγε μη ενοχλητική σάτιρα; Εάν δεν ενοχληθεί κανένας, μάλλον πρόκειται για σαπουνόπερα και όχι για σάτιρα. • Ο Πρεζάκης είναι ένας «δε-χωράω-πουθενά» τύπος, γι' αυτό γίνεται συμπαθής και παραμένει ανθρώπινος. Πώς προσέγγισες τη σχεδιαστική του απόδοση; Ο Πρεζάκης του Καραγάτση μού έγινε ιδιαίτερα συμπαθής διαβάζοντας το διήγημα. Ναι, είναι ένας χαρακτήρας που έχει απογοητευτεί, που έχει παραστρατήσει και βουλιάζει μέσα στον κοινωνικό του περίγυρο, αλλά ακόμα κι όταν προσπαθεί να κλέψει δεν γίνεται ένας άνθρωπος που κυριαρχείται από κακία, δεν το κάνει από ιδιοτέλεια, θέλει να ικανοποιήσει την παρέα του. Επομένως και σχεδιαστικά ήθελα να στήσω έναν ήρωα που ναι μεν είναι ταλαιπωρημένος αλλά, παρά τις ανομίες του, δεν γίνεται αποκρουστικός. • Τελικά πόσο δύσκολο είναι να εικονοποιείς ένα λογοτεχνικό κείμενο; Επιζητείς την ιστορική ακρίβεια (ρούχα εποχής, τοποθεσίες κ.λπ.) ή είναι πιο ελεύθερη η μεταφορά; Σε κάθε περίπτωση, πριν ξεκινήσω το σχέδιο, υπάρχει μια μεγάλη φάση αναζήτησης τεκμηρίων, φωτογραφιών, εικόνων. Ο «Πρεζάκης» διαδραματίζεται στον Πειραιά. Είναι μια πόλη που δεν την ξέρω, δεν ξέρω τη χωροταξία της, δεν έχω ζήσει εκεί. Επιπλέον η αφήγηση είναι τοποθετημένη αρκετές δεκαετίες πίσω, οπότε έπρεπε με κάποιο τρόπο να βρω σχετικό υλικό, όχι τόσο για την τοπογραφική ακρίβεια, αλλά για να δημιουργήσω μια αληθοφανή ατμόσφαιρα. Δεν ξέρω αν έχω κάνει μεγάλες αστοχίες, άλλωστε κάποια τοπωνύμια ουσιαστικά ήταν αδύνατον να τα πιστοποιήσω με φωτογραφικό υλικό της εποχής. Για παράδειγμα, δεν βρήκα τίποτε για τη γέφυρα όπου ήταν ο φόρος στο Μοσχάτο, πέρα από κάποιες περιγραφές, οπότε αναγκαστικά αυτοσχεδίασα. • Στα έργα σου συχνά συνεργάζεσαι με άλλους σεναριογράφους και κυρίως με τον Δημήτρη Βανέλλη. Λειτουργείς καλύτερα όταν σχεδιάζεις τα σενάρια άλλων δημιουργών. Ναι, προτιμώ να σχεδιάζω με σενάρια άλλων. Τα σενάρια που έχω ξεκινήσει μόνος μου τα τελευταία χρόνια είναι πολύ μεγάλα και θέλουν πολλούς μήνες αφιέρωσης και δουλειάς, οπότε, προς το παρόν, τα έχω στο ψυγείο. Προτιμώ την έκπληξη που θα μου προσφέρει η ανάγνωση ενός έτοιμου σεναρίου, το οποίο θα με βάλει στο δικό του σύμπαν. Με τον Βανέλλη έχουμε μια ιδιαίτερη σχέση, επόμενο είναι. Έχουμε φτιάξει πάνω-κάτω 300 σελίδες κόμικς παρέα. Έχουμε βρει το δικό μας modus operandi. Στο σενάριο τον πρώτο λόγο τον έχει φυσικά αυτός, χωρίς όμως κάτι τέτοιο να σημαίνει ότι και εγώ δεν εκφράζω την άποψή μου. Το ίδιο ισχύει αντίστοιχα και για το σχέδιο. Εγώ σχεδιάζω, βλέπουμε τις σελίδες και τις συζητάμε. Πρόκειται για μια διαδικασία αλληλεπίδρασης και επικοινωνίας. Στην περίπτωση του «Πρεζάκη», ο Βανέλλης έκανε από μόνος του κάποια σκαριφήματα με το στήσιμο της κάθε σελίδας, πριν μου στείλει το σενάριο. Κάποια στιγμή μού τα έδωσε και τελικά το δικό του προσχέδιο έμοιαζε πολύ με τη δική μου σελίδα. Η Μεγάλη Βδομάδα του Πρεζάκη, βασισμένη στο ομότιτλο διήγημα του Μ. Καραγάτση, σε σενάριο του Δημήτρη Βανέλλη και σχέδια του Θανάση Πέτρου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Τόπος. • Είσαι πτυχιούχος της Γαλλικής Φιλολογίας και γλωσσολόγος, παίζεις μπουζούκι, κάνεις μεταφράσεις και εικονογραφήσεις. Ποια πτυχή του εαυτού σου συμπληρώνει η δημιουργία κόμικς; Τα κόμικς υπάρχουν στη ζωή μου απ' τα παιδικά μου χρόνια αδιάκοπα, παλιότερα ως αναγνώσματα και πλέον ως μια δημιουργική διαδικασία. Έχω ασχοληθεί με πολλά και ετερόκλητα πράγματα στη ζωή μου, αλλά η δημιουργία κόμικς εδώ και αρκετό καιρό απορροφά ένα πολύ μεγάλο μέρος της ενέργειας και της διάθεσής μου, χωρίς να χάνεται η ερωτική έλξη που νιώθω για την ίδια την τέχνη των κόμικς. • Και ως αναγνώστης ποια κόμικς προτιμάς; Σαφώς η προτίμησή μου ήταν και είναι τα ευρωπαϊκά κόμικς. Αλλά οφείλω να ομολογήσω ότι όσο περνάει ο καιρός διαβάζω όλο και λιγότερα κόμικς. Πάντως, πρόσφατα κατενθουσιάστηκα με τις «Τρεις Σκιές» του Cyril Pedrosa. Εξαιρετική αφήγηση και πολύ όμορφο σχέδιο. • Στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα εξακολουθούν, παρά την κρίση, να δημιουργούνται, να πωλούνται και να διαβάζονται κόμικς. Πού αποδίδεις αυτήν την ανθεκτικότητα του είδους; Το ότι «δημιουργούνται και διαβάζονται κόμικς στην Ελλάδα» είναι σίγουρο, το ότι «πωλούνται» είναι υπό συζήτηση. Τα κόμικς μοιάζουν να ευημερούν στην Ελλάδα κυρίως γιατί υπάρχουν ακόμα δημιουργοί που επιμένουν να δουλεύουν με ελάχιστα έως ανύπαρκτα έσοδα, ενώ ταυτόχρονα εμφανίζονται διαρκώς νέοι και ορεξάτοι δημιουργοί που καταπιάνονται κυρίως με τις αυτοεκδόσεις. • Ως δάσκαλος τι συμβουλεύεις τους φοιτητές σου για να γίνουν επιτυχημένοι δημιουργοί, πέραν των τεχνικών ικανοτήτων και δεξιοτήτων; Λίγες είναι οι συμβουλές μου: πολλή δουλειά, πολύ διάβασμα, όχι μόνο κόμικς, κριτική ματιά και αυτοκριτική. Ποιος είναι Ο Θανάσης Πέτρου. Φωτογραφία: Δήμητρα Παντούλια Ο Θανάσης Πέτρου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1971. Σπούδασε Γαλλική Φιλολογία και έκανε μεταπτυχιακό στην Κοινωνιογλωσσολογία. Το 2002 κέρδισε το πρώτο βραβείο στον Διαγωνισμό Κόμικς (κατηγορία Νέα Ταλέντα) που διοργανωνόταν από το «9» της «Ελευθεροτυπίας» και από το 2004 έγινε μόνιμος συνεργάτης του «9». Το 2005 αποφοίτησε με άριστα από τον ΑΚΤΟ και πλέον διδάσκει στο τμήμα Sketch-Comics-Cartoon. Κόμικς του έχουν δημοσιευτεί στο «9», στη «Γαλέρα», στη «Βαβέλ», στη «Σχεδία» και αλλού. Έργα του είναι «Ο Τυμπανιστής και οι Φίλοι του», σε σενάρια των Δ. Βανέλλη, Π. Ζερβού, Π. Κούστα, Α. Παπαδόπουλου και δικά του (εκδ. Βιβλιοπέλαγος, 2008), «Παραρλάμα και Αλλες Ιστορίες» του Δημοσθένη Βουτυρά, σε σενάριο του Δ. Βανέλλη (εκδ. Τόπος, 2011), «Το Πτώμα», σε σενάριο των Τ. Ζαφειριάδη και Γ. Παλαβού (εκδ. Jemma Press), «Το Γιούσουρι και άλλες Φανταστικές Ιστορίες» σε σενάρια του Δ. Βανέλλη, βασισμένα σε διηγήματα των Καβάφη, Καρυωτάκη, Παπαδιαμάντη κ.ά. (εκδ. Τόπος, 2012), «Αctors», (εκδ. Cartoonark, 2013). Έχει βραβευτεί στα Comicdom Awards και στα βραβεία ΕΒΓΕ. Και το σχετικό link...
  12. vaios

    ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΑΛΛΟΥ

    Το βιβλίο περιέχει διηγήματα διαφόρων συγγραφέων με κοινό στοιχείο την περιγραφή χαρακτήρων. Στο υλικό του βιβλίου συγκαταλέγονται και κόμιξ δύο σημαντικών σχεδιαστών των: Daniel Clowes, Chris Ware. Ο Daniel Clowes http://lambiek.net/a...s/c/clowes4.htm ανήκει στην underground comix σκηνή των αμερικανών καλλιτεχνών με έργα όπως : Caricature, Ice haven, κ.ά. Στη συλλογή αντιπροσωπεύεται με το κόμιξ : ΤΖΑΣΤΙΝ Μ. ΝΤΑΜΙΑΝΟ. Ο Chris Ware http://lambiek.net/artists/w/ware1.htm έγινε γνωστός σκιτσάροντας καρέ - μινιατούρες. Είναι ο δημιουργός του Jimmy Corrigan-The Smartest Kid on Earth. Στη συλλογή αντιπροσωπεύεται με το κόμιξ : ΤΖΟΡΝΤΑΝ ΟΥΕΛΙΝΓΚΤΟΝ ΛΙΝΤ. Vaios
×
×
  • Δημιουργία νέου...

Σημαντικές πληροφορίες

Χρησιμοποιώντας αυτή τη σελίδα, αποδέχεστε τις Όρους χρήσης μας.