Αναζήτηση στην Κοινότητα

Winston Smith : Does Big Brother even exist? O'Brien : Of course he exists. Winston Smith : No, I mean... does he exist like you or me? O'Brien : You do not exist. Μια ταινία σταθμός στον Παγκόσμιο Κινηματογράφο. Επιστημονικής φαντασίας με ανησυχίες μελλοντολογικού χαρακτήρα. Βασίστηκε στο βιβλίο του Τζορτζ Όργουελ. Γράφτηκε το 1948, λίγο μετά το τέλος του 2ου Παγκόσμιου Πολέμου. Εμπνευσμένος από τα απολυταρχικά ολοκληρωτικά καθεστώτα της εποχής δανείστηκε στοιχεία και παρουσίασε ένα δυστοπικό μέλλον τα οποία εφαρμόστηκαν με το χειρότερο τρόπο. Υπάρχει και μια ακόμη ταινία του 1956, αυτή όμως έχει τις ιδιαιτερότητές της. Και το σημαντικότερο είναι ότι προβλήθηκε τη χρονιά για την οποία μιλά. Η φανταστική χώρα που διαδραματίζονται τα γεγονότα είναι η Ωκεανία (Η νέα ελεύθερη Μεγάλη Βρετανία). Σε πόλεμο με την Ανατολική Ασία και σύμμαχος με την Ευρασία. Ή τουλάχιστον έτσι διαδίδει η τηλεόραση. Ή μήπως το ανάποδο; Οι κάτοικοι βλέπουν κατά καιρούς εικόνες από τον πόλεμο, πλάνα χωρίς πολλές λεπτομέρειες. Ανδραγαθήματα κλπ. Αρχηγός του κράτους είναι ο Μεγάλος Αδερφός, ένα ανύπαρκτο πρόσωπο, που είναι γνωστή μόνο μια φωτογραφία του με βλοσυρό βλέμμα. Η τηλεόραση είναι ένα μέσο για να σε παρακολουθούν. Έχει ενσωματωμένη κάμερα για να προσέχουν τι κάνεις στο σπίτι σου. Ακόμη και το σχήμα της είναι ένα μεγάλο μάτι. Η ζάχαρη, η σοκολάτα, ο καφές, τα ξυραφάκια, δίνονται με μέτρο, αλλά κάθε τόσο η τηλεόραση διαδίδει ότι κερδίσαμε τον πόλεμο της παραγωγής και αυξήσαμε τους αριθμούς. Αυτό δε σημαίνει ότι θα δούμε καλό καφέ σε ποσότητες στη ζωή μας. Και το χειρότερο, ελέγχεται η σκέψη. Έχουν θεσπιστεί «εγκλήματα σκέψης» με την αντίστοιχη Αστυνομία Thought Police. Το λεξικό ξαναγράφεται κάθε τόσο και ακυρώνονται λέξεις όπως «ελεύθερος» και παρόμοιες, ενώ χτίζονται νέες έννοιες που βασικά δείχνει ότι γίνονται μόνο και μόνο για να προκαλέσουν σύγχυση. Η δουλειά του πρωταγωνιστή είναι να σβήνει κείμενα στην εφημερίδα που γράφουν καλά νέα για ανθρώπους που αποδείχτηκε ότι είναι κακοποιά στοιχεία της Κοινωνίας. Κέρδισες πρωταθλήματα στο σκάκι; Μπράβο σου. Στο μέλλον αποδείχτηκε ότι συμμετείχες σε εγκλήματα; Καταστρέφονται οι εφημερίδες που σε παίνευαν. Δεν υπάρχει παρελθόν. Επαναπροσδιορίζεται χωρίς να έχεις δικαίωμα να το σκεφτείς. Υπάρχουν νεολαίες για να χαλιναγωγηθεί η νέα γενιά. Κάποια παιδιά κατήγγειλαν έναν περαστικό που τον είδαν με καινούργια παπούτσια. Υπάρχουν οργανώσεις γυναικών που προωθούν την παρθενιά και τα σωστά ήθη. Μια τέτοια μισητή γυναίκα ζητά να γίνουν εραστές. Μια σιχαμερή γυναίκα για το γούστο του πρωταγωνιστή γίνεται η καλύτερη ερωμένη. Και καθαρίζει το μυαλό του, αρχίζει να καταλαβαίνει πως λειτουργεί το κράτος. Αμφιβάλλει για τη δομή του και συνειδητοποιεί ότι ο υποτιθέμενος πόλεμος υπάρχει για να χαλιναγωγηθούν . Οι από μέσα. Το κράτος όμως τον έχει πάρει χαμπάρι, και ως συνήθως για να τον φέρει στο ρεύμα του σπάει το ηθικό με τον καλύτερο τρόπο. Αυτό που θα τον συνθλίψει. Η άγκυρα της ζωής του, η ερρωμένη του, πρέπει να πάψει να είναι όλα αυτά τα στοιχεία. Την ταινία την είδα 20 χρόνια μετά από την πρώτη προβολή της. Την ερωτεύτηκα από κείνα τα υπέροχα βίντεο κλιπ των Eurythmics, ένα νέο τότε βρετανικό συγκρότημα, με γνωστότερο κομμάτι το . Οι σκηνές δεν έχτιζαν κάτι που μπορούσα να καταλάβω στα 10 μου, αλλά ένοιωθα ότι ήταν κάτι μαγικό. Περίμενα τη στιγμή που θα το προβάλανε στο Μουσικόραμα της ΕΤ1 της εποχής εκείνης, κάθε Παρασκευή. Η σκηνοθεσία δεν είναι και ιδιαίτερα εύκολη. Δεν ακολουθεί την περπατημένη. Δεν εξιστορεί τα γεγονότα, αλλά πολλά πλάνα προσπαθούν να χτίσουν συναισθήματα. Κάτι σαν ποπ αρτ βίντεο κλιπ της εποχής, χωρίς τα χαριτωμένα χορευτικά και παρδαλά χρώματα. Πεσιμιστική όσο λίγες, δεν δίνει απαντήσεις αλλά μένει στα ερωτήματα. Το σύνθημα που κυριαρχεί είναι το «Όποιος ελέγχει το παρελθόν, ελέγχει το μέλλον. Όποιος ελέγχει το παρών, ελέγχει το παρελθόν». Το χειρότερο όμως είναι το «Η άγνοια είναι δύναμη». Το δυνατότερο όπλο παρανοϊκών δογμάτων. Όπως είπε ένας γνωστός μου «Δεν ξέρω τι έγινε, αλλά καλά έκανε και τη χαστούκισε». Ο πρωταγωνιστής John Hurt, μια περίεργη φιγούρα, έχει παίξει σε παραγωγές γιατί το γούσταρε και όχι για να χτιστεί το όνομά του. Απορώ πως δεν έγινε Sir. Με χαρά έπαιξε τον δικτάτορα στο V for Vendetta, τη γνωστή ταινία που αντέγραψε το κόμικ του Alan Moore, που αντέγραψε αυτό το βιβλίο. O Richard Burton εδώ παίζει το κύκνειο άσμα του. Η μουσική των Eurythmics δε χρησιμοποιήθηκε στην ταινία, τους έκανε όμως ακόμη πιο γνωστούς σε όλο τον πλανήτη. Υπάρχουν μερικά ακόμη όμορφα κομμάτια που αξίζει να τα ακούσετε, , , , πολύ δυνατά τραγούδια που θα το ντύνανε το έργο, αλλά προτίμησαν να μη φανεί πάρα πολύ μοντέρνο και χάσουν το κοινό των Γραμμάτων και Τεχνών. Σύμφωνα με άλλα δημοσιεύματα υπήρξε κακή συνενόηση των δημιουργών της ταινίας. Τρέχα γύρευε… Όσο περισσότερα γράφω, τόσο περισσότερα spoiler δίνω. Και δεν μπορώ να σταματήσω να μιλάω για αυτήν την ταινία. Κάποτε είπα πόσο μου άρεσε σε μια παρέα, και σηκώνεται ουρλιάζοντας ένας αριστερός λέγοντάς μας πόσο σκουπίδι είναι αυτή η ταινία. Ούρλιαζε για 20 λεπτά και την κατηγορούσε φτύνοντας (χωρίς να το θέλει) από το μένος του. «Δεν το πιστεύω ότι αυτό το γουρούνι είναι σύμμαχός μας» είχε πει ο Όργουελ για τον Στάλιν, στο 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Υποτίθεται ότι τη δεκαετία που προβλήθηκε η ταινία ο κόσμος απομακρυνόταν από το δυστοπικό μέλλον του Όργουελ, στην εποχή μας όμως κοντεύουμε όλο και περισσότερο. Η διανομή των αγαθών στραγγαλίζεται, όλο και περισσότερο ωθούμαστε να είμαστε πιο παραγωγικοί για να σωθεί η οικονομία, οι ελευθερίες χάνονται με τη θέλησή μας για να νοιώσουμε πιο ασφαλείς, και μπορεί να μην υπάρχει το Υπουργείο Προπαγάνδας αλλά είναι παντού. Το βιβλίο είναι άλλο τόσο. Το έγκλημα των πρωταγωνιστών δεν είναι τόσο απλό αλλά πολύ πιο γεμάτο και αιματοβαμμένο. Η ταινία είναι από αυτές που πρέπει να δείτε. Καλό και το Star Wars, έχει και αυτό την αξία του. Ανησυχίες μιας άλλης εποχής που γίνεται όλο και περισσότερο η δική μας. Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΙΡΗΝΗ - Η ΣΚΛΑΒΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ [imdb=tt0087803]